IV. Afonso

IV. Afonso, lakabı o Bravo (Cesur) (d. 8 Şubat 1291, Lizbon - ö. 28 Mayıs 1357, Lizbon), Portekiz Krallığı'nın yedinci kralı. 1325-57 arasında hüküm sürmüştür.

Aragon kralı III. Pedro'nun kızı Isabel ile Kral Dinis'in oğluydu. Babasının evlilik dışı iki oğluna gösterdiği cömertliğe içerleyerek 1320'de kendisine de iktidardan pay verilmesini istedi. Bu nedenle başlattığı ayaklanma Mayıs 1322'ye değin sürdü. Annesi, babasıyla uzlaşmasını sağladıysa da çatışma bir süre sonra yeniden başladı. Dinis'in ölümünden sonra tahta çıkan Afonso, bu kez de üvey kardeşinin sığındığı Kastilya Krallığı ile mücadeleye başladı. Bununla birlikte, Fas'ın Merini sultanı 1340'ta İspanya'yı istila edince, aynı zamanda damadı olan Kastilya kralı XI. Alfonso'nun Tarifa yakınlarında kazandığı Salado Irmağı Savaşı'na (30 Ekim 1340) katılan bir orduyu yönetti.

Veba salgınına uğrayan ülke, ayrıca bir iç savaşlar dönemi de yaşadı. 1355'te Afonso, I. Pedro adıyla tahta çıkacak olan oğlunun metresi Galicia'lı Inês de Castro ile gizlice evlenmesinden kuşkulanarak Inês de Castro'yu öldürttü. Çünkü Castro ailesinin Portekiz'deki nüfuzundan korkuyordu. Pedro babasına karşı bir ayaklanmaya giriştiyse de Afonso'nun ölümünden az önce oğluyla uzlaşma sağlandı ve mücadele sona erdi.

Saltanatı sırasında, juizes de fora, yani kral tarafından atanan yargıçlar, seçimle iş başına getirilen memurların yetkilerini sınırlandırdılar. IV. Afonso, Cesur IV Sancho'nun kızı Kastilyalı Beatriz ile evlendi ve aralarında kral I. Pedro'nun da bulunduğu yedi çocuğu oldu.

Kaynaklar

• Bu maddenin yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition ve Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi'ndeki IV. Afonso maddelerinden yararlanılmıştır.