Kükürtlü, Aşkale
| Kükürtlü | |
| — Mahalle — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Erzurum |
| İlçe | Aşkale |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 93 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 25520 |
| İnternet sitesi: | |
Kükürtlü, Erzurum ilinin Aşkale ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Mahallenin adının nereden geldiği ve geçmişi hakkında bilgi yoktur.Ancak köy isminin Kükürt maddesi ve Kükürt kömür madeni Arazisinden bol miktarda bulunmaktadir buradan aldığı tahmin edilmektedir.......mahallesimüzü oluşturan insanlar İran'ın Horasan bölgesinden göç eden TÜRKMEN Boylarıdır.Çeşitli ailelere mensup 9 aileden oluşur.Aşiretinden ve mahallesimüze ilk yerleşen aile Senaoğulları daha sonra yerleşen Aliabbasoğulları ve Çepni Türkmen Aşiretine mensup Çerçemler ve Tunceli yöresinden gelen Topoğulları ve Trabzon yöresinden gelen Durmazlar.Daha sonra Elif ve oğulları Feramuz ve oğulları ve Davutoğulları çeşitli Türkmen boylarından arta kalan kişiler Otlukbeli savaşından sonra dağılan Türkmenler çevrede bulunan Zaza aşiretleri ile iletişim ve kız alışverişinden dolayı bir kısmı Zazaca bilmektedir.Dedelik gelenek ve göreneğine göre Pirsultan talipleri ve Üryan Hızır(A.S)hizmet görüp aşiret mensubu olmuşlardır.Osmanlının baskısıyla memleketin ücra köşelerinde yer almışlardır.(BİLGİYİ EKLEYEN OĞUZ DOĞAN)
ERZURUM-AŞKALE KÜKÜRTLÜ KÖYÜ TARİHİ :
Kükürtlü mahallesi tarihi en eski çağlara dayanır. Urartular dönemine ait oyuklar bulunur. mahallenin asıl yeri şimdiki yerinde değildir.urartular akbaba denilen yerde ainler yaparlar ve kutsal yerleri olarak görürler. Ermeniler ise buraya ak papa derler yani büyük papa Asfalttan itibaren mahallenin dalavlar denilen yere kadar yer yer mezarlıklar ve kemikler gözlenir. Mahallenin asıl yeri Urartular döneminde bugunkü akbaba denilen yatırın üst kısımlarıdır.urartular buralarda taşları oyarak evler ve magaralar yapmışlardır daha sonra diğer kavimlerin saldırılarına uğramış Bizans döneminde Ermeniler tarafında yerleşik hayata geçmiştir. Bu bölge önemi hem Kafkasya hem de orta doğuya giden önemli bir geçittir. İki kervan yolu vardır biri akbaba denilen yerin arka tarafından geçer diğeri ise ali bey denilen yerin yamaçtan gider. Burası daha sonraları daha korunaklı ve ulaşımı rahat olsun diye bu günkü yerine yerleşmeye başlamıştır ilk önce kilise ve evlerle başlamıştır. Daha sonraları maden olarak işlemeye devam etmiştir.sonra 1071 yılından sonra Türklerin istilasına uğramış ve Türklerin Anadolu’ya geçiş için bir duerğah olarak kullanmıştır ve mahallenin fiziksel ve yer altı kaynakları zenginliği nedeniyle kükürtlü ismini almıştır burada rus şirketler 1730 yıllarına kadar işletmişlerdir altın ve bakır madeni olarak bu tarihten sonra tam kesin olmasada manisadan kaçan birkaç aşiret buraya gelerek kükürtlü penek ve hazıhamzaya yerleşmişlerdir bu üç köy bunun için bir akrabalığı vardır.köy daha sonra asfalt yol ve demir yolu ile tam bir geçiş duzargahı olmuştur.atatürkün ölümünden sonra bu mahallede demir yolu sökülmüştür. Mahalledeki evlerde halen bu denirler gözlenmektedir.1950 yılında Adnan menderes öncülügünde dışarıya göç başlamış ve kısa zamanda çevre köylere bu haber ulaşmıştır mahallenin nufusu 85 haneyken bu durum son 50 yılda 7 haneye düşmüştür genelde Almanya ,Fransa, Belçika.ve hollandaya göç etmişlerdir.şimdilerde ise köy ve Aşkale eski şaşalı günlerinden yoksun bir vaziyette mahallenin gecim kaynagı tarım ve hayvancılık yapılır
Tarihi yerleri
Akbaba yatırı: kimse ne olduğunu bilmez mahallenin ileri gelenleri şehitlerin yattıgı yer diye hitap ederler ama tarihini kimse bilmez birkaç rivayetten başka
Beyaztaş Küçük akbaba
Toplumezar: bu mezarın: Osmanlı rus harbinden kaldıgı olarak gazi ünüversitesi tespit etmiştir mezarlıgın keşfi ve incelenmesi mahalleden geçen bakü-ceyhan boru hattının yapılmasıyla ortaya cıkmış yapılan karbon14 testiyle Osmanlı rus harbindenkaldıgı kesinleşmişti
Yer altı kaynakları: altın,bakır,kükürtsuyu,kömür,
Altın madeni hazıhamza sınırında olarak bilir ama bu yerin uzun zamandır işletilmedigi için açılması yasaktı
Kömür yüzyıllardır çıkartılır birkaç yıl önce talihsiz bir kaza sonucu kükürtlü madeni kaptılıp yerine mandra ve arıcılık yapılıyor
Geçen sene birmadencilik şirketi dalavlardan kömür damarı bulup tekrar açtılar iki desendere hazıhamzaya dogru ilerlerken bir tanesi ise kükürtlü mahallesine dogru ilerlemeye devam etmiştir
Mahallenin altı boştur bunu kandilli rasathanesi dogrulamıştır. Köyü kaldırmak istemişler birçok kez ama köylü kabul etmemiş
Mahallenin yukarı mezarlıgında gecen yaz bir çöküntü olmuş 8 metre derinliginde ve bunun maden bacası oldugu tespit edilmiştir
Mahallede 5 tane deprem konut evi vardır
Mahallede okul yoktur taşımalı sistemle aşkaledeki okullara aktarılmaktadır Mahallenin kanalizasyon sitemi ile elektrik ve su tesisatıda vardır Mahallenin sınırları çok büyüktür bir kasaba kadar
Akbabanın altından kavaklıktan ali bey tepesinden,beyaztaştan,dalavlara ait olan yerler kükürtlü mahallesinin sınırları içindedir
Bu bilgiler gazi ünüversitesi tarafında hazırlanmış ve kısaltılmıştır
KÜKÜRTLÜ KÖYÜNDE BULUNAN AİLELER 1- Zeynogil (Akyol) 2- Abogil(Cengizler) 3- Pelilgil(Şahin) 4- Garogil (Kılıç) 5- Polatlar (Polat) 6- Çerçemler (Güzel) 7- Durakbaba ( Koçak ) 8- Kalkancı (Kalkan) 9- Elegil (çelik) 10- Mollagil ( Doğan ) 11- Hellogil (Özdemir) 12- Tirkegil ( Öztürk ) 13- Topogil (Top) 14- Hesgangil (Durmaz )
Kültür
TÜRKMEN kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
Coğrafya
Erzurum iline 66 km, Aşkale ilçesine 13 km uzaklıktadır.
İklim
Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 93 |
| 1997 | 86 |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Mahallede, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Mahallenin hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.