Çemguylar

Çemguylar
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Diller
Batı Çerkesçesi, Rusça, Türkçe
Din
İslam (Hanefi Sünni)
İlgili etnik gruplar
Batı Çerkesleri, Bjeduğlar, Şapsığlar,

Çemguylar ya da Ç’emguylar, K’emguylar, Kemguylar, Kemırgueyler, Kemirguveyler[1] veya Temirgoylar (Batı Çerkesçesi кIэмгуй, чIэмгуй, Doğu Çerkesçesi кӀэмыгуейхэр, кӀэмыгуехэр, Rusça темиргоевцы, кемиргоевцы), Rusya Federasyonuna bağlı Adigey Cumhuriyeti ile Türkiye'de yaşayan Batı Çerkeslerinden bir Çerkes boyu. Çemguylara Şapsığlar 'Kemguy', Kabardeyler 'Kemırguey', Ruslar 'Temirgoy' der.[2] Nüfusları Kafkasya'da fazla iken diasporadaki en küçük Çerkes topluluğudur.[3] Şapsığlar, Hakuçlar, Abzehler gibi Batı Çerkeslerinde bey (pşı)/soylu sınıfı bulunmaz iken, Bjeduğlarda olduğu gibi Çemguylarda da bu sınıflar görülür.[4] Çemguyların tarihi toprakları Bjeduğların doğusunda ve Hatukay ile Kuban arasındaki Laba ve Belaia nehirleri arasındadır.

Adigey Cumhuriyetindeki Batı Çerkesçesi yazı dili Çemguyların ağzı (кIэмыргъуэйбзэ) esas alanırak oluşturulmuştur.[3]

Üç gruptan meydana gelirler:[5]

  1. Kuban Nehri'ne doğru Ademıylar/Adameyler (адэмыехэр)
  2. Ciraki ve Ratazay civarında Yecerukaylar/Yegerkoylar (еджэрыкъоехэр)
  3. Kiraylar

Tarihi toprakları

Kuban Nehri ile Laba ve Şagvaşe nehirleri arasındaki bölgede otururlar. Çemguyların yaşadıkları bölge kuzeyden Kuban, doğudan Besleneyler, batıdan Bjeduğlar, güneyden ise Abzehler tarafından çevrilir.[5]

Sülaleler

Çerkesçe Transkripsiyon Rusça
БолэтыкъуBoletıɋБолоток
БыщтэBışteБиште
ДадыхъужъDadıĥuĵ
Делэкъу DéleɋДелок
ДидыхъуDidıȟ
ДэгужъыекъуDeguĵıyeɋ
ДэгужъыйDeguĵıyДегужий
ЖъорэмыкъуĴoremıɋЖаримок
ЗаурымыкъуZawurımıɋЗауримук
КъаитмэсQayitmesКаитмес
Къэрэхъу / КъэрэхъукъоQareȟ / QereĥuqoКароховы
ЛIыупкъоŁıwpqoТлиупко
МатMatМат
МэхъошMeĥoşМахош
ПакIэкъуPaḉeɋПачок
ПщыкъанокъуэPşıqanoɋe
ХьабкирHabkirХабакир
ХьакIэмызHaḉemızХачемиз
ХьатыкъуHatıɋХатук
ХьахъущэкъуHaĥuşeɋХахушок
ХьэпакӀ = ХьэпащӀэHepaḉ / Hepaş'eХапачевы
ЦунтIыжъÇunṫıĵЧунтыж
ШъаоṨawoШао
ШъаукъуṨawɋШаук
ШыкуŞıķШико

Adigey Çemguy köyleri

Adigey Cumhuriyetindehi Çemguy köyleri:[6]

Çerkesçe Transkripsiyon Rusça
Еджэрыкъуай YecerıɋayЕгерухай
ХьакӀэмзый HaḉemzıyХачемзий
Адэмый AdemıyАдамий
Джамбэчый CambeçıyДжамбичи
Хьатикъуай HatiɋayХатукай
Джыракъый CıraqıyДжерокай
Къэбэхьабл QebehablКабехабль
Мамхыгъ MamxığМамхег
Пщыжъхьабл PşıĵhablПшизов
Хьэтэжыкъуай HetejıɋayХатажукай

Türkiye Çemguy köyleri

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 5/1/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.