Maksimos Planudes

Maksimos Planudes, asıl adı Manuel Planudes (1260, Nikomedeia, İzmit-1310, Konstantinopolis İstanbul), Rum Ortodoks ilahiyatçı ve bilgin. Latince felsefe ve edebiyat klasikleri ile Arapça matematik yapıtlarını Yunancaya çevirerek bu alanların Bizans kültür dünyasında tanınmasını sağlamıştır.

Yaşamı

Konstantinopolis'teki siyasal çekişmeler nedeniyle 1283'te bir manastıra çekildi. Konstantinopolis'e döndükten sonra, Patrik I. Athanasios'un karşı çıkmasına aldırmaksızın, din adamı olmayanlar için bir manastır kurdu ve imparatorluk kütüphanesinin yanında bir okul açtı. Kraliyet ailesinden ve soylulardan öğrencileri olan okul, beşeri bilimler alanındaki kapsamlı programıyla ün kazandı.

1295-96'da İmparator II. Andronikos Palaiologos'un Venedik elçisi olarak görev yapan Planudes, Kutsal Ruh öğretisi üzerine iki yapıt kaleme aldı. Hippolu Aziz Augustinus'un De Trinitate (410-416; Üçleme Üzerine) adlı yapıtını, Boethius'un mantık ve ilahiyat risalelerini, Cicero'nun denemeleri ile söylevlerini ve Ovidius'un şiirlerini Yunancaya çevirdi. MÖ 7. yüzyıl ile MS 10. yüzyıl arasında yaşamış Yunan sanatçıların manzum ve düzyazı ürünlerinin derlendiği ve 11. yüzyıla değin çeşitli biçimleri ortaya çıkan ünlü Yunan Antolojisi'ni (Hellenike Anthologia) gözden geçirerek Yunan edebiyat tarihine önemli katkıda bulundu. Yeniden biçimlendirdiği metinlerin bazı bölümlerinde Planudes'in kişisel yorumlarının da görülmesine karşın, Yunan edebiyatının yaklaşık 2 bin yıllık sürekliliğini sergileyen bu yapıt, 15. yüzyıl yazarları aracılığıyla çağdaş İtalyanca ve Fransızcanın gelişmesine katkıda bulundu.

Planudes'in Psephophoria kat İndous (Hintlere Göre Aritmetik veya Hint Hesabı) adlı yapıtı önce Bizans'ta, sonra da Avrupa'da matematiğin gelişmesini hızlandırdı. Bağdat okulundan etkilenen Planudes Arap rakamlarının ve sıfır işaretinin kullanılmasını özendirdi, bu eserinde, karekök alma kuralını, Diofantos'un eserini esas almak suretiyle Hint metodunu tatbik etmişti.