Melkiler

Melkiler (ya da Melkailer), İsa'nın biri tanrısal, biri insani olmak üzere iki ayrı doğası olduğu yolundaki Khalkedon (Kadıköy) Konsili (451) kararını benimseyen Suriyeli ve Mısırlı Hıristiyanlar. Konsil kararını reddederek İsa'nın tek doğası olduğuna inanan Monofizitler tarafından Bizans imparatorunun adamları (Süryanice melik ya da malka: "kral"[1]) olarak görülmüş ve bu alaycı adla anılmışlardır. Başlangıçta yalnız Mısır Hıristiyanları için kullanılan terim zamanla Ortadoğu'daki bütün Khalkedon yanlıları için, daha sonra da aşağılayıcı çağrışımını yitirerek İskenderiye, Kudüs ve özellikle Antakya Patrikliğine bağlı Hıristiyanlar için kullanılmıştır.

Melkiler genellikle Mısır ve Suriye'deki Yunan kolonicilerle Araplaşmış gruplardan oluşuyordu. Bizans ayin usulünü (buna yanlış olarak Yunan ayin usulü denir) benimseyen bu gruplar 1054'te Roma'dan ayrılan Konstantinopolis (İstanbul) patriği Mikhail Keroullarios'u destekledi. Sonraki yüzyıllarda Antiokheia patrikliği Roma'yla yeniden birleşmek için girişimlerde bulundu ve az sayıda Melki Katolikliği benimsedi. Sonunda Katolik VI. Kyrillos'un 1724'te Antiokheia patriği seçilmesiyle birleşme sağlandı ve bazı piskoposlarla cemaatin üçte biri birleşmeye katıldı. Birleşmeye karşı çıkan Ortodokslar ise Silvester'i patrik seçerek Osmanlı yasalarınca tanındılar ve özerklik kazandılar. Yaklaşık 100 yıl Cizvitlerle Lübnanlı Marunilerin baskısı altında yaşayan Katolik Melkiler de sonunda Osmanlılardan özerklik elde ederek olağan etkinliklerini ve gelişmelerini sürdürdüler.

İskenderiye ve Kudüs patrikliklerinden Katolikliğe geçenler olmakla birlikte "Antiokheia, İskenderiye, Kudüs ve bütün Doğu'nun" tek bir Katolik Melki patriği vardır. Katolik Melki patriğinin her patriklik bölgesi içinde kendi diyakozluğu (Şam, Kudüs, İskenderiye) ve vekili bulunur. Yedi başdiyakozluğun üçü Suriye'de (Halep, Humus ve Lazkiye), ikisi Lübnan'da (Beyrut ve Sur), biri Irak'ta (Basra) ve biri de Ürdün'dedir (Batra-Amman). Altı diyakozluktan Akka İsrail'de, Baalbek, Baniyas, Sayda, Tripolis ve Zahle-Furzol Lübnan'dadır. Bu yörelerde yerel Arapçayla Bizans ayin usulünü sürdüren Katolik Melkilerin sayısı 250 bin kadardır. Başka ülkelerdeki (Brezilya, Arjantin, ABD ve Kanada) Katolik Melkilerin sayısı ise 150 bini bulur.[2]

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/16/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.