Millî Görüş
 |
Bu maddede belli bir ideolojinin bakış açısının ağırlıkta olduğu bir tür sistemik yanlılık sorununun bulunduğu düşünülmektedir. Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen tartışmaya katılınız. Şablonu maddeden çıkarmadan önce şablonun yardım sayfasını lütfen inceleyiniz. |
 |
| Siyasal serinin bir parçası |
| Siyasal İslam - İslamcılık |
|---|
| Temelleri |
| Kavramlar |
| Görünümler |
|
| Hareketler |
|
| Modern Selefîliğin önderleri |
| Siyaset portalı |
Millî Görüş, 1969 yılında başını Necmettin Erbakan'ın çektiği Bağımsızlar Hareketi ile başlayan ve Millî Nizam Partisi ile partileşen bir siyasal akım.
Millî Görüş, Türkiye'nin kendi insan ve ekonomik gücü ile kalkınabileceğini, öz değerlerini koruyarak, arkasına tarihinin verdiği kuvveti alarak daha hızlı adımlarla yürüyebileceğini savunur. Partileri 1974-1978 tarihleri arasında küçük ortak olarak 4 kere, 1996-1997 döneminde ise büyük ortak olarak beşinci kere hükûmette yer aldı. İktidarları döneminde, Ağır Sanayi Hamlesi ve D8 grubunun oluşturulması, Havuz Sistemi[1] gibi projelere imza attı.Milli Görüş hareketi Dünya'daki İslami ülkeleri birleştirerek İslam Ekonomik İşbirliği teşkilatı, ve İslam Askeri Birliği Teşkilatlarıyla[2] adil Yeni Bir Dünya kurmayı amaçlar.Kapatılan Millî Nizam Partisi, Millî Selamet Partisi, Refah Partisi ve Fazilet Partisi'nin ardından kurulan Saadet Partisi ile muhalefetini yürütüyor. Ayrıca bu gruptan ayrıldığını ifade eden yenilikçi kanat Bülent Arınç, Abdullah Gül, Recep Tayyip Erdoğan gibi isimlerin ayrılması ile Adalet ve Kalkınma Partisi adıyla bir araya geldi. Millî Görüş'ün bugünkü tek temsilcisi ise Saadet Partisi'dir.[3]
Temel Doktrinleri
- Adil Düzen: Faizin olmadığı bir serbest piyasa ekonomisini öngörür. Paranın mal gibi alınıp satılmasını reddeder. Bu durumun adaleti bozduğunu, güçlüyü daha güçlü yaptığını savunur.
- Reel Ekonomi: Üretime dayalı kooperatifsel çok ortaklı yapıların güçlendirilmesi esasına dayanır. Bu tarz tüm işletmelere faizsiz devlet kredisi tahsisini savunur.
- Hak Anlayışı: Haksız kazanca ve ekonominin sömürü temelinde olmasına karşıdır.
- A- Doğuştan insanlara verilen haklar, Temel insan hakları.
- a) Yaşama
- b) Mülkiyet
- c) Neslin muhafazası
- d) Aklın muhafazası hürriyeti
- e) Diğer bilinen temel insan hakları hürriyetleri (seyahat, iş tutabilme, meslek seçebilme v.s.)
- B-Emek.
- C- Rıza ile yapılan anlaşma ve mukaveleler.
- D- Adalet gereği doğan haklar. İnsanın özlemi mutluluk içinde yaşamaktır. Mutluluk ancak Gerçek Hak anlayışı ile sağlanabilir. İnsanların saadeti için gerçek hak anlayışını benimsemek ve uygulamak şarttır.
Tarihi
Necmettin Erbakan Konya Bağımsız Milletvekili olarak parlamentoya girdiğinde, Millî Görüş Hareketi de siyasi arenada boy gösterdi. Yıl 1969'du. Kısa bir süre sonra Erbakan artık bağımsız bir milletvekili değil, Millî Nizam Partisi'nin kurucusuydu. Ancak Erbakan'ın kurduğu ilk partinin ömrü kısa oldu ve 20 Mayıs 1971'de kapatıldı.
11 Ekim 1972'de ise Erbakan yeni bir partinin kurucusuydu. Bu kez Mili Nizam gitmiş, Millî Selamet gelmişti. İslamî motifleri ağır basan parti, Bülent Ecevit'le birlikte CHP-MSP koalisyonuna katılarak iktidar denkleminde yer aldı. Ancak bu ortaklık bir süre sonra bozuldu. Millî Görüşçüler, 1975'te Adalet Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi ile koalisyona katıldı. Bu hükümete Milliyetçi Cephe (MC) adı verildi.
Bir süre sonra koalisyon bozulduğunda birinci MC hükümeti geride kalmıştı. Ancak iktidara taşınan MSP 1977'de yeniden bir koalisyona gitti. Ortaklar da hükümetin ismi de aynıydı. 2. MC dönemi başlıyordu. Ortaklık, 12 Eylül askeri darbesiyle birlikte son buldu. Tüm partiler gibi, MSP de kapatıldı.
Millî Görüş hareketi siyasi arenadaki yerini sağlamlaştırabilmek için darbe sonrası, 1983'te Refah Partisi adıyla yeniden sahneye çıktı. Millî Güvenlik Konseyi 33 kurucu üyenin bulunduğu girişimi veto etti. Veto edilen Ali Türkmen'in yerine Ahmet Tekdal geçti. 1987'deki referandumla birlikte siyasi yasağı kalkan Necmettin Erbakan ise 17 arkadaşıyla birlikte, partiye katıldı. 2. RP Kongresi'nde ise genel başkan seçildi. 1996'da Doğru Yol Partisi'yle koalisyon kuran Erbakan, Başbakan oldu. Ancak parti yine kapatıldı: 16 Ocak 1998.
Millî Görüş'ün siyasî arenadaki temsilcisi olan Fazilet, RP kapatılmadan arenaya çıktı. 17 Aralık 1997'de kurulan FP'ye, RP'nin birçok milletvekili ve belediye başkanı katıldı. Ancak, bu parti de "RP'nin devamı olduğu gerekçesi"yle kapatılma davası açılmaktan kurtulamadı. Anayasa Mahkemesi FP'yi de 22 Haziran 2001 tarihinde kapattı. Fazilet Partisi Kongresinde "Bizim Medeniyetimiz Batı Medeniyeti karşısında yenildi." diyen Abdullah Gül'ü destekleyen ve kendilerine yenilikçiler diyen ve artık Milli Görüşçü olmadıklarını ifade eden bir grup ise ayrılarak Abdullah Gül liderliğide daha sonra Recep Tayyip Erdoğan'ın başına geçeceği Adalet ve Kalkınma Partisi altında toplandılar. Milli Görüş hareketini Saadet Partisi devam ettirdi.[4]
Millî Görüşçü Kuruluşlar
Milli Görüşçü Kuruluşlar (MİLKO), 54. Hükümetin Başbakanı Necmettin Erbakan tarafından 1969 yılında başlatılan Milli Görüş hareketini destekleyen, bu hareketin bünyesinden çıkmış kuruluşlara denir.[5][6]
Seçimler
Genel seçimler
| Seçim | Parti | Genel Başkan | Oy | Sandalye | Sıra | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| % | ± | ± | ||||||
| 1973 | Milli Selamet Partisi | Süleyman Arif Emre | 1.265.771 | %11,80 | — | 48 / 450 |
— | 4. |
| 1977 | Milli Selamet Partisi | Necmettin Erbakan | 1.269.918 | %8,56 |  3,24 |
24 / 450 |
24 |
3. |
| 1987 | Refah Partisi | Necmettin Erbakan | 1.717.425 | %7,16 | 1,40 |
0 / 450 |
24 |
5. |
| 1991* | Refah Partisi | Necmettin Erbakan | 4.121.355 | %16,88 |  9,72 |
62 / 450 |
62 |
4. |
| 1995 | Refah Partisi | Necmettin Erbakan | 6.012.450 | %21,38 | 4,50 |
158 / 550 |
96 |
1. |
| 1999 | Fazilet Partisi | Recai Kutan | 4.805.384 | %15,41 | 5,97 |
111 / 550 |
47 |
3. |
| 2002 | Saadet Partisi | Recai Kutan | 785.489 | %2,49 | 12,92 |
0 / 550 |
111 |
8. |
| 2007 | Saadet Partisi | Recai Kutan | 820.289 | %2,34 | 0,15 |
0 / 550 |
— | 7. |
| 2011 | Saadet Partisi | Mustafa Kamalak | 543.454 | %1,27 | 1,07 |
0 / 550 |
— | 5. |
| Haziran 2015** | Saadet Partisi | Mustafa Kamalak | 950.359 | %2,06 | 0,79 |
0 / 550 |
— | 5. |
| Kasım 2015 | Saadet Partisi | Mustafa Kamalak | 325.978 | %0,68 | 1,38 |
0 / 550 |
— | 5. |
(*) Milliyetçi Çalışma Partisi ve Islahatçı Demokrasi Partisi adayları Refah Partisi listelerinden seçimlere katıldılar.
(**) Büyük Birlik Partisi adayları Saadet Partisi listelerinden seçimlere katıldı.
Yerel seçimler
| Seçim tarihi | Parti | Genel Başkan | İGM oy sayısı | İGM oy oranı | Belediye sayısı |
|---|---|---|---|---|---|
| 2014 | Saadet Partisi | Mustafa Kamalak | 1.249.354 | % 2,78 | 27 |
| 2009 | Saadet Partisi | Numan Kurtulmuş | 2.107.851 | % 5,13 | 81 |
| 2004 | Saadet Partisi | Recai Kutan | 1.297.736 | % 4,02 | 63 |
| 1999 | Fazilet Partisi | Recai Kutan | 5.185.831 | % 16,48 | 492 |
| 1994 | Refah Partisi | Necmettin Erbakan | 5.388.195 | % 19,14 | 335 |
| 1989 | Refah Partisi | Necmettin Erbakan | 2.170.431 | % 9,80 | 75 |
| 1984 | Refah Partisi | Ahmet Tekdal | 780.342 | % 4,40 | 16 |
| 1977 | Millî Selamet Partisi | Necmettin Erbakan | 854.436 | % 6,91 | 48 |
| 1973 | Millî Selamet Partisi | Necmettin Erbakan | 620.140 | % 6,20 | 32 |
Zaman çizelgesi
Kaynakça
- ↑ http://www.milligorusportal.com/showthread.php?t=9130
- ↑ http://aydinagd.org/haberler-58-MILLI_GORUS_HAKK_ANLAYISI.html#.VpoIUvmLSM8
- ↑ Milli Gazete Haberi.
- ↑ timeturk.com Milli Görüş Partileri Haberi.
- ↑ Necmettin Erbakan'ın Milli Gazete demeci.
- ↑ Bunlardan bazıları şunlardır: Anadolu Gençlik Derneği AGD, Milli Gazete, TV5, Saadet Partisi, Anadolu Gençlik Dergisi,Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi ESAM, İslam Toplumu Millî Görüş, Evrensel Hâfızlar Derneği, İlim Kültür ve Eğitim Vakfı, Şuurlu Öğretmenler Derneği, Teknik Elemanlar Derneği, Esnaf ve Sanatkârlar Derneği, Cansuyu Yardım Derneği, Evrensel Sevgi ve Kardeşlik Derneği, Hukuki Araştırmalar Derneği, NSW Milli Görüş, Müzik ve Sinema Derneği.