Abdülaziz el-Suud

Abdülaziz bin Abdül Rahman
1. Suudi Arabistan Kralı
Hüküm süresi	14 Ağustos 1932 - 9 Kasım 1953
Taç giymesi	22 Eylül 1932
Sonra gelen	Suud bin Abdül Aziz
Eş(leri)	Wadhah Tarfah Lulua I. Jawhara Lajah I. Bazza II. Jawhara Hassa Fehda II. Bazza Haya Buşra Munaiyir Mudhi Nouf Sayda Hadra Baraka Futayma Mudhi,
Çocukları	Prens Türki bin Najd Kral Suud Kral Faysal Prens Muhammad Kral Halid Prens Nasser Prens Saad Prens Mansour Kral Fahd Prens Bandar Prens Musa'id Kral Abdullah Prens Abdül Muhsin Prens Mişaal Prens Sultan Prens Abdül Rahman Prens Mütaib Prens Talal Prens Mişari Prens Badr Prens II. Türki Al Sudairi Prens Navvaf Prens Nayef Prens Favvaz Kral Salman Prens Majid Prens Tamir Prens Abdül illah Prens Mamdouh Prens Sattam Prens Ahmed Prens Abdül Majeed Prens Hazloul Prens Maşhur Veliaht Prens Mükrin Prens Hamoud Prenses Al Bandari Prenses Sultana Prenses Luluvah Prenses Al Javhara Prenses Haya Prenses Seeta Prenses Latifa
Tam ismi Abdülaziz bin Abdül Rahman bin Faysal bin Türki bin Abdullah bin Muhammed bin Suud
Hanedan	Suud Hanedanlığı
Doğum	26 Kasım 1876 Riyad, İkinci Suudi Devleti
Ölüm	9 Kasım 1953 (76 yaşında) Taif, Suudi Arabistan
Dini	Vahhabi İslam

Abdülaziz el-Suud veya bilinen adıyla İbni Suud (Arapça: عبدالعزيز آل سعود; 26 Kasım 1876, Riyad - 9 Kasım 1953, Taif), Suudi Arabistan Krallığı'nın kurucusu ve ilk kralı. Abd el-Rahman bin Faysal bin Türki El Suud ve Sare bint Ahmed el-Kebir Sudeyri'nin oğlu olarak Riyad'ın yüksek taraflarındaki Neced bölgesinde doğan İbni Suud 1953'te Taif kentinde hayatını kaybetti.

Yaşamı

1890 yılında, 14 yaşındayken ailesiyle birlikte kalmakta olduğu Riyad kentinden, Reşidi Ailesi tarafından, ailesiyle beraber Kuveyt'e sürgün edildi. Gençliğini Kuveyt'te geçirdi. Yıllar sonra Osmanlı Hükümetinden bölgede toprak satın alarak yurduna geri döndü. Kardeşi Muhammed ve öteki kuzenleriyle birleşerek Reşidilere saldırdı ve Riyad kentinin yönetimini ele geçirdi (1902).

İki yıl sonra Reşidiler yeniden harekete geçerek Neced üzerinde hakimiyet kurdular. Ayrıca Suud Ailesinin bölgedeki gücünden endişe duyan Osmanlı birliklerinin de desteğini sağlamışlardı. İbni Suud, bir savunma savaşı vererek orduyu oyaladı. Bu sırada yeterince adam toplamış olan Suudi Ailesi de ordusunu harekete geçirdi. Suudilerin zafer kazanmalarına karşın, bölge uzun bir süre iki aile arasındaki çatışmalara sahne oldu.

Sonunda İbni Suud, Neced'de kontrolü sağlayarak (1912) bölgede organize bir güç durumuna geldi. Bir Vahhabi dini militan grubu olan İkhvan'ın kurulmasını sağladı. Suudi Hanedanı Vahhabilik adlı dini görüşün savunucusuydular. I. Dünya Savaşı sırasında İngiliz Hükümetiyle anlaşan İbni Suud, Mekke Şerifi Hüseyin bin Ali ile birlik olarak Osmanlı ordusuna savaş ilan etti. Bunun karşılında Suud Ailesinin toprakları İngiliz Hükümetinin güvencesi altına alındı. İngilizlerin desteğini kazanan İbni Suud, Osmanlının ve İbni Reşid'in güçlerine karşı bir toplu saldırı başlattı.

Bu sırada harekete geçen İbni Reşid, bölgedeki gücünü arttırarak egemenlik alanını İbni Suud aleyhine genişletti. Buna rağmen, 1920'de Reşidi kuvvetlerini yenen İbni Suud, İbni Reşid'i 1922 yılında tamamen yenilgiye uğrattı. 1924 yılında, tüm Reşidi topraklarının hakimiyetini ele geçirdi.

1925'te Suudi orduları kutsal şehir Mekke'yi ele geçirerek, Mekke Şerifi Hüseyin bin Ali ve 700 yıllık Haşimi iktidarını yenilgiye uğrattılar. 10 Ocak 1926'da kente gelen İbni Suud, Hicaz Kralı olarak taç giydi.

1927'de rakibi Hüseyin'in taraftarlarını yenilgiye uğrattı. İngiliz Hükümeti bu yüzden Suud Ailesinin egemenliğini kabul etti. 20 Mayıs'taki Cidde görüşmelerinde Necid Sultanı ve Necid Kralı ilan edildi.

1927-1932 yılları arasında Arabistan yarımadasının kontrolünü ele geçirmek için birçok harekat düzenledi. Mart 1929'da emrindeki İhvan birlikleri Irak'ın bir kısmını işgal ettiler. 1932 yılında Arabistan yarımadasının neredeyse tamamını idaresi altına aldıktan sonra, Necid ve Hicaz ülkelerini birleştirerek günümüzdeki Suudi Arabistan Krallığı'nı kurdu. Aynı yıl, kendisini ilk Suudi Arabistan Kralı ilan etti.

İbni Suud Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Franklin Roosevelt ile birlikte

Tahta oturan İbni Suud, ülkede karışıklık çıkarmak isteyen gruplar ve azınlıklarla mücadeleye başladı. 1938'de ülkesinde petrol bulunması sonucunda büyük bir servetin sahibi haline geldi. Amerikan petrol şirketleriyle yakın ilişkilere girerek onları ülkesine davet etti.

Ayrıca, ülkesindeki kutsal kentler Mekke ve Medine'nin korunması ve bakımını üstlenerek İslam dünyasında büyük bir üne ve güce kavuştu.

Onun çocuklarının tamamı, "bin (erkek) ya da bint (kız) Abdül Aziz El Saud" soyadını aldılar. İbni Suud, 1953 yılında, Taif kentinde hayatını kaybetti. Onun ölümünden sonra en büyük oğlu Suud, ikinci Suudi Arabistan Kralı olarak tahta çıktı.

Özel hayatı

Kral Abdülaziz el-Suud yıl 1934

Kral Abdülaziz el-Suud ve Kral Faysal bin Hüseyin yıl 1922.

Kral Abdülaziz ilk kez 15 yaşında evlendi. İlk eşi kısa bir süre sonra öldü. 18 Yaşında 2. kez evlendi ve ilk oğlu Türki doğdu.^[1] Kral Abdülaziz'in 45 Oğlu oldu. 36 oğlu yaşadı ve bu çocuklarından torunları oldu.^[2] Ayrıca birçok kızları olan Kral Abdülaziz'in 22 eşi oldu.^[3]

1. Wadhah bint Muhammad bin 'Aqab^[4]
   1. Turki (I) (d. 1900 – ö. 1919)
   2. Saud (d. 12 Ocak 1902 – ö. 23 Şubat 1969); (Hüküm süresi: 1953–1964)
   3. Nura
   4. Munira
2. Tarfah bint Abdullah Al AlSheikh
   1. Khalid (I) (d. 1903, bebekten öldü.)
   2. Faysal (d. Nisan 1906 – ö. 25 Mart 1975); (Hüküm süresi: 1964–1975)
   3. Saad (I) (d. 1914 – ö. 1919)
   4. Anud (d. 1917, ölüm tarihi bilinmiyor)
   5. Nura
3. Lulua bint Salih Al Dakhil (Evlilik yılı 1906)^[5]
   1. Fahd (I) (d. 1906 – ö. 1919)
4. Al Jawhara bint Musaed Al Jiluwi (ö. 1919)
   1. Muhammad (1910–1988)
   2. Halid (II) (d. 13 Şubat 1913 – ö. 13 Haziran 1982); (Hüküm süresi: 1975–1982)
   3. Al Anoud
5. Lajah bint Khalid bin Hithlayn
   1. Sara (d. 1916 – ö. Haziran 2000)
6. Bazza I
   1. Nasser (d. 1911 – ö. 1984)^[6]
7. Jawhara bint Saad bin Abdul Muhsin al Sudairi
   1. Saad (II) (d. 1915 – ö. 1993)
   2. Musa'id (d. 1923 – ö. 2013)^[7]
   3. Abdul Mohsin (d. 1925 – ö. 1985)
   4. Al Bandari (d. 1928 – ö. 2008)^[8]
8. Hassa Al Sudairi (1900–1969)
   (Oğulları "Yedi Sudairi olarak bilinir")
   1. Fehd (II) (d. 1921 – ö. 1 Ağustos 2005); (Hüküm süresi: 1982–2005)
   2. Sultan (d. 1928 – ö. 2011); (Veliaht Prens 2005 – 2011)
   3. Luluwah (d. 1928 – ö. 2008)^[9]
   4. Abdul Rahman (d. 1931)
   5. Nayef (d. 1933 – ö. 2012) ; (Veliaht Prens 27 Kasım 2011 – 16 Haziran 2012)
   6. Turki (II) (d. 1934)
   7. Salman (d. 31 Aralık 1935); (Hüküm süresi: 2015- )
   8. Ahmed (d. 1942)
   9. Jawaher
   10. Latifa
   11. Al Jawhara
   12. Moudhi (Genç yaşta öldü.)
   13. Felwa (Genç yaşta öldü.)
9. Shahida
   1. Mansour (d. 1921 – ö. 2 Mayıs 1951)
   2. Mishaal (d. 1926)
   3. Qumash (1927– Eylül 2011)^[10]
   4. Mutaib (d. 1931)
10. Fehda bint Asi Surayim
    1. Abdullah (d. 1 Ağustos 1924 – ö. 23 Ocak 2015); (Hüküm süresi: 2005–2015)
    2. Nuf
    3. Seeta (d. 1930 – ö. 13 Nisan 2011)
11. Bazza II. (6. eşi Bazza'la aynı adı taşıyan 11. eşi)
    1. Bandar (d. 1923)
    2. Fawwaz (d. 1934 – ö. 2008)
12. Haya bint Sa'ad Al Sudairi (d. 1913 – ö. 18 Nisan 2003)^[11]
    1. Badr (I) (d. 1931 – ö. 1932)
    2. Badr (II) (d. 1933 – ö. 1 Nisan 2013)
    3. Huzza (d. 1951 – ö. Temmuz 2000)
    4. Abdul Ilah (d. 1935)
    5. Abdul Majeed (d. 1943 – ö. 2007)
    6. Nura (d. 1930)
    7. Mishail
13. Bushra
    1. Mishari (d. 1932 – ö. 23 Mayıs 2000)^[12]
14. Munaiyir (d. 1909 – ö. Aralık 1991)
    1. Talal (I) (d. 1924 – ö.1927)
    2. Talal (II) (d. 1931)
    3. Nawwaf (d. 1932 - ö.2015)
    4. Madawi^[12]
15. Mudhi
    1. Sultana (d. 1928 – ö. 7 Temmuz 2008)^[13]
    2. Haya (d. 1929 – ö. 2 Kasım 2009)^[14]
    3. Majid (II) (d. 9 Ekim 1938 – ö. 12 Nisan 2003)
    4. Sattam (d. 21 Ocak 1941 – ö. 12 Şubat 2013)
16. Nouf bint Al Shalan
    1. Thamir (d. 1937 – ö. 27 Haziran 1959)
    2. Mamdouh (d. 1941)
    3. Mashhur (d. 1942)
17. Saida al Yamaniyah
    1. Hazloul (d. 1942 – ö.29 Eylül 2012)
18. Khadra
19. Baraka al Yamaniyah
    1. Mükrin (d. 15 Eylül 1945); (23 Ocak 2015 tarihinden itibaren Veliaht Prens)
20. Futayma
    1. Hamoud (d. 1947 – ö. Şubay 1994)^[12]
21. Mudhi bint Abdullah Almandeel Al Khalidi
    1. Shaikha (d. 1922)
22. Adı kesin olarak bilinmeyen eşi
    1. Majid (I) (d. 1934 – ö. 1940)
    2. Abdul Saleem (d. 1941 – ö. 1942)
    3. Jiluwi (I) (d. 1942 – ö. 1944)
    4. Jiluwi (II) (d. 1952 – ö. 1952) (1952'de dünyaya geldi ve aynı yıl vefat etti).

Kaynakça

1. Reich, Bernard (1990). Political Leaders of the Contemporary Middle East and North Africa. Westport: Greenwood Press. http://books.google.com.tr/books?hl=en&lr=&id=3D5FulN2WqQC&oi=fnd&pg=PR11&dq=ibn+saud&ots=S9IsK13jbj&sig=eNL0MUAkqpXpPPbELhFEKAI2D8s&redir_esc=y#v=onepage&q=ibn%20saud&f=false. 
2. "The Al-Saud Family". Geocities.ws. 8 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150508160948/http://www.geocities.ws:80/saudhouse_p/alsaudf.htm. Erişim tarihi: 23 August 2013. 
3. Henderson, Simon (25 October 2006). "New Saudi Rules on Succession:". The Washington Institute. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150925224940/http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/new-saudi-rules-on-succession-will-they-fix-the-problem. Erişim tarihi: 10 January 2013. 
4. Yamani, Mai (January–March 2009). "From fragility to stability: a survival strategy for the Saudi monarchy". Contemporary Arab Affairs 2 (1): 90–105. DOI:10.1080/17550910802576114. http://www.maiyamani.com/pdf/From%20Fragility%20to%20stability.pdf. Erişim tarihi: 5 April 2012. 
5. "Lulua bint Salih Al Dakhil". Datarabia. http://www.datarabia.com/royals/viewBio.do?id=187558. Erişim tarihi: 10 August 2012. 
6. "Princes of Riyadh". Ministry of Interior. 9 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150909132910/http://www.riyadh.gov.sa/en/Pages/Princes/Princes.aspx?ItemId=2. Erişim tarihi: 9 June 2012. 
7. "Prince Musaed bin Abdulaziz passes away". Arab News (Jeddah). 20 August 2013. http://www.arabnews.com/news/461793. Erişim tarihi: 20 August 2013. 
8. "Saudi Princess Al Bandari passes away". Independent Bangladesh (UNB). 11 March 2008. http://www.independent-bangladesh.com/200803112995/international/saudi-princess-al-bandari-passes-away.html. Erişim tarihi: April 2008. 
9. "Princess Luluwah bint Abdulaziz passed away". SPA. http://www.spa.gov.sa/English/details.php?id=591029. Erişim tarihi: 2008. 
10. "Princess Qumash passes away". Arab News. 27 September 2011. http://www.lifeinriyadh.com/princess-qumash-passes-away. Erişim tarihi: 4 May 2012. 
11. "Saudi princess dies at age 90". Beaver County Times. 4 May 2003. http://news.google.com/newspapers?id=sBovAAAAIBAJ&sjid=ZtsFAAAAIBAJ&pg=4054,581438&dq=prince+abdul+majeed+bin+abdulaziz&hl=en. Erişim tarihi: 4 August 2012. 
12. Sabri, Sharaf (2001). The House of Saud in commerce: A study of royal entrepreneurship in Saudi Arabia. New Delhi: I.S. Publications. ISBN 81-901254-0-0. http://books.google.com.tr/books?id=51Bb8Ix7xw8C&pg=PA105&lpg=PA105&dq=prince+turki+bin+sultan+royal+in+commerce&source=bl&ots=W2TyZe-5Yp&sig=Gu8Zw5Tp7MidEMAyQzOdzGhV17k&. 
13. "Death of Princess Sultanah". http://www.spa.gov.sa/English/details.php?id=571861. Erişim tarihi: 18 July 2008. 
14. "News". http://www.spa.gov.sa/English/details.php?id=715354. Erişim tarihi: 8 November 2009. 

Kraliyet Unvanları
Önce gelen: Abdülaziz İbni Mithab	Necd Emiri 1902 - 1921	Sonra gelen: Necd Sultanı olarak Abdülaziz El Suud
Önce gelen: Necd Emiri olarak Abdülaziz El Suud	Necd Sultanı 1921 - 1927	Sonra gelen: Necd Kralı olarak Abdülaziz El Suud
Önce gelen: Ali bin Hüseyin	Hicaz Kralı 1925 - 1932	Sonra gelen: Suudi Arabistan Kralı olarak Abdülaziz El Suud
Önce gelen: Necd Sultanı olarak Abdülaziz El Suud	Necd Kralı 1927 - 1932	Sonra gelen: Suudi Arabistan Kralı olarak Abdülaziz El Suud
Önce gelen: Necd Kralı ve Hicaz Kralı olarak Abdülaziz El Suud	Suudi Arabistan Kralı 1932 - 1953	Sonra gelen: Suud bin Abdülaziz