Mustafa Yamolki
Bu maddenin tarafsızlığı konusunda kuşkular bulunmaktadır. Ayrıntılar için lütfen maddenin tartışma sayfasına bakınız. Şablonu maddeden çıkarmadan önce lütfen şablonun yardım sayfasını inceleyiniz. (Ocak 2016) |
Mustafa Yamulki | |
---|---|
Takma adı | Nemrud Mustafa Paşa |
Doğum |
25 Ocak 1886 Süleymaniye, Musul Vilayeti, Osmaniyye |
Ölüm |
25 Mayıs 1936, (50 Yaşında) Süleymaniye, Irak |
Bağlılığı | Osmanlı İmparatorluğu |
Rütbesi | Mirliva |
Birimleri | 3. Ordu |
Savaşları/Çatışmaları | Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları |
Mustafa Paşa Yamulki, Nemrut veya Nemrut Mustafa Paşa olarak da tanınıyordu. Mustafa Paşa, bir Kürt[1] Askeri Memur, İttihatçı süreçler (1919–1920) döneminde Osmaniyye de Askeri mahkeme Başkanı, Kürdistan eğitim bakanı ve Gazeteci[1]. Trablusgarp Savaşında ve Balkan Savaşlarında Mirliva rütbesi ile Üçüncü Orduyu komuta ediyordu ayrıca Bursada Vali Yardımcılığı yapıyordu.[2]
Süleymaniye de eski Toprak sahibi bir ailede doğdu ve İstanbul'da Mekteb-i Harbiye'ye girdi. Bilbaz Kürt Kabilesindendir.
Osmanlı Askeri Mahkemisinde başkan[3] iken, Mustafa Kemal ve onunla ilişkili olan kişileri ölüme mahkûm etmiştir.[4] Mustafa Paşa, Ermeni Soykırımı ve Süryani Soykırımı ve ayrıca Rum Kırımından dolayı, Talat Paşayı, Enver Paşayı ve Cemal Paşayı ölüme mahkûm etmiştir.[5][6]
“ | Yurttaşlarımız bilinmedik sahtekarlıklara başvuruyorlardı ve düşünülen hertürlü Destpotluk metodlarına el uzatıyorlardı, Sürgün ve kan akıtılmasını organize ediyorlardı, bebekleri gazlayıp yakıyorlardı, eli ayağı bağlı, kadın ve kızlara ebeveynlerin önünde tecavüz ediyorlardı, kızları ana ve babalarından koparıp kaçırıyorlardı, kişisel mülkiyetleri ve gayrimenkullere el koyuyorlardı, insanları Mezopotamyaya kadar götürüp ve yolda barbarca muamele ediyorlardı binlerce insanın içinde olduğu gemileri denize sürüp batırıyorlardı, Ermenileri, tarihte hiçbir milletin tanımadığı, uyumsuz koşullara sokuyorlardı.[7][8] | ” |
Mustafa Paşanın tutullama emileri, Ali Kemal Bey, Damat Ferit ve Sultan tarafından imzalanmıştır. Ayrıca, Kemalistlere yataklıktan dolayı, İçişleri bakanı olan Ebubekir Hazimide mahkûm etmiştir. Yamolki Haziran ayında görevinden çıkarıldı.[9]
Ermeni Soykırımına karşı açık suçlamaları olduğu için Milliyetçiler tarafından üç seneye kadar hapishaneye mahkûm edilmiştir.[3] Çeşitli Türk yetkilllere karşı konuştuğu yargılar, kaldırılmıştır.[3] Yetkililer tarafından tutuklanmıştır, fakat Britanya Büyükelçiliğinin araya girmesi ile Kürdistana güvenli bir yol açılmıştır. Arkasında bıraktığı, İstanbul'daki sarayı Mustafa Kemal yanlıları tarafından teslim alınmıştır.[10]
Kaynakça
- 1 2 The Kurdish national movement: its origins and development, Wadie Jwaideh
- ↑ Review of Armenian studies, Volume 5, Issues 13-16, ASAM Institute for Armenian Research, 2007
- 1 2 3
- ↑ Salâhi Ramadan Sonyel, Turkish Diplomacy 1918-1923: Mustafa Kemal and the Turkish National Movement
- ↑ Herzig, edited by Edmund; Kurkchiyan, Marina (2005). The Armenians past and present in the making of national identity. Abingdon, Oxon, Oxford: RoutledgeCurzon. ISBN 0-203-00493-0.
- ↑ Andreopoulos, ed. by George J. (1997). Genocide : conceptual and historical dimensions (1. paperback print. bas.). Philadelphia, Pa.: Univ. of Pennsylvania Press. ISBN 0-8122-1616-4.
- ↑ Kateb, Vahe (1983). The Armenian genocide as reported in the Australian press. Armenian National Committee. s. 111. http://books.google.com/books/about/The_Armenian_genocide_as_reported_in_the.html?id=X9ttAAAAMAAJ.
- ↑ Hakob Sedrakʻi Anasyan, ed. (1983). Armenian question and the genocide of the Armenians in Turkey. American Armenian International College. http://books.google.com/books?id=QtIqAAAAMAAJ&q.
- ↑ Touraj Atabaki, Erik Jan Zürcher, Men of Order: Authoritarian Modernization under Atatürk and Reza Shah
- ↑ Jacques Derogy, Resistance and Revenge: The Armenian Assassination of the Turkish Leaders