Nesnellik
Nesnellik, yaygın olarak her tür öznel etki ve ögelerden bağımsız olabilme durumunu ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Nesnel bilginin temellendirilmesinde ileri sürülen argümalar ı şekilde burada da geçerlidir. Nesnellikten kastedilen, özneden kesin bir şekilde bağımsızlıktır, daha doğru bir değişle öznenin (tüm öznelliklerinin ötesinde kalarak) birebir nesnenin kendisine uygunluğudur. bunun nasıl olabildiği, kuramsal düzlemde açık değildir; dolayısıyla da bu haliyle nesnellik bir varsayımdan ibarettir.
Öznenin kendi duygu, bakış açısı ve değer yargılarından tamamen sıyrılması ve hiçbir etki altında olmaksızın bir nesneyi kavraması anlamında nesnellik nasıl mümkün olabilecektir?Bu anlamda nesnelliğin hiç olmadığı söylenebilir.Ama nesnellik öte yandan gündelik kullanımda genel geçerlilik anlamına gelmektedir.Almanca'da Obje, Fransızca'da Objektivite, İngilizce'de Obje olarak geçen kavramlar Nesnellik anlamındadır.
Belli bir zamanda kabul edilegelmiş olan "genel geçerliliği" dile getirmektedir nesnellik, ancak bununla birlikte kavrama yüklenen epistemolojik ayrıcalığın karşılığı yoktur.Genel geçer olanların, her zaman gerçek ya da nesnel olmadıkları bilinmektedir.Tek tek bireyler üstü bir gerçeklikten söz edilmesi anlamında nesnellikten söze dilmesi olanaklı olmakla birlikte, kategorik olarak birey-üstü ya da birey-ötesi, yani her tür öznellikten bağımsız ve yalıtık olma anlamında bir nesnellikten söz etmek olanaklı değildir.Nesnellik, yalnızca belli bir zamandaki genel geçerlilikle sınırlıdır.
Kaynak
- Felsefe Terimleri Sözlüğü, Bedia Akarsu, İnkılap Yayınevi.
- Felsefe Sözlüğü, Ahmet Cevizci, Paradigma Yayınları.