Rupen Zartaryan
Rupen Zartaryan (Ermenice: Ռուբէն Զարդարեան, 1874-1915) Osmanlı Ermenisi yazar, eğitimci ve siyasi aktivist. 11 yaşından itibaren şiirler yazdı fakat 1915 Ermeni Kırımı sırasında Türk jandarma tarafından öldürüldü.
1874 yılında Dikranagerd (günümüzdeki Dıyarbakır, Doğu Ermenicesi: Tigranakert)'de doğdu. Genç yaşda (iki yaşıyla) ailesi ile Harpert'e (bugünkü Harput) yerleşti ve Tılgadindzi (Hovhannes Harutünyan)'ın öğrencisi oldu. 18 yaşındayken Zartaryan kendisi öğretmen oldu. İlk önce Tılgadindzi'nin enstitüsünde çalıştı, sonra ise Fransız dinî enstitülerde öğretti.
1903 yılında Osmanlı hükûmeti tarafından tutuklandı ve 1906'da Bulgaristan Prensliği'ne yerleşti. Orada Razmig (Ռազմիկ) adlı bir gazete kurdu ve gazeteci olarak çalıştı. 1908'te Kostantiniyye'ye gitti ve Azadamard (Ազատամարտ) gazetesi için yazar oldu. Aynı dönemde Getronagan Koleji'nde öğretmen olarak çalıştı.
Ermeni tehciri sırasında, Zartaryan zorla Ayaş'a götürüldü. 5 Mayıs'ta cezaevinde tutulan ve sonra askeri bir mahkeme huzuruna Diyarbakır'a gönderildi. 16 Ağustos 1915'te Çerkez Ahmet tarafından öldürüldü.[1][2][3][4]
Eserleri 1930 yılında Şehit Edebiyatçılar Dostları Cemiyeti tarafından Paris'te yayımlandı.
Meşhur yazıları
- Karatsadznere (Taşlaşmışlar)
- Dzovagin Harse (Gölün köprüsü)
- Dzaghigner Garmir Dzaghigner (Çiçekler, kırmızı çiçekler)
- Zarnevadz Vorsorte (Yaralanmış avcı)
- Prnavorin Artsoonke (Tutuklunun gözyaşları)
- Dan Ser (Yurt aşkı)
Kaynaklar
- ↑ Sevag, Grigoris Balakian ; translated by Peter Balakian with Aris (2010). Armenian Golgotha : a memoir of the Armenian genocide, 1915-1918 (1st Vintage Books ed. bas.). New York: Vintage Books. s. 62. ISBN 9781400096770.
- ↑ Calabyan, Antranik (1988). General Andranik and the Armenian Revolutionary Movement. s. 251. http://books.google.com/books?id=yeJtAAAAMAAJ&q. "At the beginning of the Armenian Genocide, in April 1915, Ruben Zartarian, the talented writer, and many of his comrades were deported to the interior of Turkey where they were brutally murdered."
- ↑ Simion], Academia Română ; [autori, Lucian Alexiu ... et al. ; coordonator general, Eugen (2007). S - T.. Bucureşti: Ed. Univers Enciclopedic. s. 185. ISBN 9789736370700. "Ruben Zartarian, reprezentant de frunte al generaţiei decimate în timpul genocidului din 1915."
- ↑ ed, Agop J. Hacikyan, coordinating (2005). The Heritage of Armenian Literature From The Eighteenth Century To Modern Times.. Detroit: Wayne State Univ Pr. s. 701. ISBN 9780814332214.