Rusya'daki Türk halkları

Rusya'daki Türk halkları
Toplam nüfus
12.301.768 (2002 nüfus sayımı)
Diller
Türk dilleri, Rusça

Rusya'daki Türk halkları veya Rusya Türkleri Rusya Federasyonu dahilinde yaşayan Türk halkları.

Rusya Federasyonu içerisinde yaşan pek çok Türk kökenli halk bulunmaktadır. Bu halkların birçoğu özerk statüye sahiptir. Bunların yanında Rusya'nın çeşitli şehirlerinde dağınık halde de yaşarlar. Rusya Federasyonu içinde yaşayan Türk kökenli halkların dört bölge yoğunlaştığı görülmektedir.

Tatar, Kazak Türklerinin yoğun olduğu Orenburg oblastı

Rusya Federasyonu içinde yaşayan Türk halkları ve sıralaması

Rusya Federasyonu'nda yaşayan toplam nüfusun %8,6'sını Türk halkları oluşturmaktadır. Bu oran 12,2 milyon insana tekabül etmektedir. Bu nüfusun yaklaşık %50'sini Tatarlar oluşturmaktadır.

Sıra Halk Nüfus Tüm Rusya'ya göre oranı
1- Tatarlar 5.554.601 %3,83
2- Başkırtlar 1.673.389 %1,15
3- Çuvaşlar 1.637.094 %1,13
4- Kazaklar 653.962 %0,45
5- Azeriler 621.840 %0,43
7- Yakutlar 443.852 %0,31
8- Kumıklar 422.409 %0,29
9- Tuvalar 243.442 %0,17
10- Karaçaylar 192.182 %0,13
11- Özbekler 122.916 %0,08
12- Balkarlar 108.426 %0,07
13- Kafkas Türkmenleri ve Türkler 95.672 %0,06
14- Nogaylar 90.666 %0,06
15- Hakaslar 75.622 %0,05
16- Altaylar 67.239 %0,02
17- Yaka Türkmenleri 33.053 %0,02
18- Kırgızlar 31.808 %0,05
19- Şorlar 13.975 %0,01
20- Gagavuzlar 12.210 %0,01
21- Dolganlar 7.261 %0,01
22- Kırım Tatarları 4.131 %0,00
23- Tofalar 837 %0,00

Rusya Federasyonu içerisindeki yönetim birimlerinde Türk halkları

Özerk Cumhuriyetlerde Türk halkları

Rusya Federasyonuna bağlı özerk cumhuriyetlerdeki Türk halklarının oranı listelenmiştir:

Bayrak Cumhuriyet Konumu Türk halkları oran Türk nüfusu En çok bulunan grup Diğerleri
Adige Kafkasya %0,7 ~5.000 Tatar -
Altay Cumhuriyeti Altaylar %41,2 ~85.000 Altaylı Kazak, Teleüt, Tuba, Telengit
Başkurdistan Volga %56,3 ~2.300.000 Başkırt Tatar, Çuvaş
Buryatya Altaylar %0,8 ~9.000 Tatar -
Çeçenistan Kafkasya %0,9 ~9.000 Kumık -
Çuvaşistan Volga %70,2 ~930.000 Çuvaş Tatar
Dağıstan Kafkasya %20,3 ~520.000 Avar Nogay, Azeri, Kumık
İnguşetya Kafkasya %0,1 ~1.000 Kumık Nogay, Balkar
Kabardin-Balkar Kafkasya %12,3 ~110.000 Balkar Karaçay
Kalmuk Kafkasya %2,8 ~9.000 Kazak Türkmen, Nogay
Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Kafkasya %42,4 ~180.000 Karaçay Nogay, Tatar
Karelya Baltık %0,1 - Tatar -
Hakasya Altay %14,3 ~75.000 Hakas Tatar
Komi Cumhuriyeti Ural %2,8 ~30.000 Tatar Çuvaş, Azeri
Mari El Volga %7,2 ~50.000 Tatar Çuvaş
Mordovya Volga %5,2 ~50.000 Tatar -
Kuzey Osetya Kafkasya %1,8 ~ 13.000 Kumık -
Yakutistan Sibirya %48,3 ~450.000 Yakut Dolgan, Tatar, Başkırt, Azeri, Çuvaş, Özbek
Tataristan Volga %56,4 ~2.300.000 Tatar Çuvaş, Başkırt, Azeri, Özbek, Kazak
Tuva Altay %78,1 ~235,.000 Tuva Hakas
Udmurtya Volga %7,1 ~110.000 Tatar -

Kraylardaki Türk halkları

Rusya Federasyonunu oluşturan kraylardaki (Türkçesi; bölge veya eyalet) Türk halklarının oranı listelenmiştir:

Bayrak Kray=Eyalet Konumu Türk halkları oran Türk nüfusu En çok bulunan grup Diğerleri
Altay Kray Altay %1,1 ~23.000 Tatar Kazak
Kamçatka Kray Uzakdoğu %0,9 ~3.000 Tatar -
Khabarovsk Kray Uzakdoğu %0,6 ~9.000 Tatar -
Krasnodar Kray Kafkasya %1,1 ~55.000 Tatar Türkmen, Azeri, Çuvaş, Özbek, Kırım Tatarı
Krosnajarski Kray Sibirya %3,8 ~105.000 Tatar Dolgan, Azeri, Çuvaş, Hakas, Kırgız, Başkırt, Yakut, Özbek, Kazak, Tuva.
Perm Ural
Primorsky Kray Uzakdoğu %1,5 ~35.000 Tatar Azeri, Çuvaş, Başkırt, Özbek, Kazak.
Stavropol Kray Kafkas %4 ~95.000 Nogay Karaçay, Azeri, Türkmen, Tatar.
Zabaykalsky Kray Altay %2,7 ~25.000 Tuva Tuva, Tatar.

Oblastlardaki Türk halkları

Rusya Federasyonu içinde Türklerin yoğun olarak yaşadığı oblastlar şunlardır: Astrahan, Orenburg, Samara, Ulyanovsk, Çelyabinsk, Omsk, Tümen, Kurgan ve Amur olarak sayılabilir. Örneğin; Astrahan Oblastı'nın %27'si, Ulyanaovsk Oblastı'nın %22'si Türk halklarından oluşmaktadır.

Rusya Federasyonunu oluşturan oblastlardaki (Türkçesi; yöre veya il) Türk halklarının oranı listelenmiştir:

Bayrak Oblast=İl Konumu Türk halkları oran Türk nüfusu En çok bulunan grup Diğerleri -
Amur Uzakdoğu %6,2 ~7.000 Tatar Tuva
Arkhangelsk Baltık %0,08 ~1.000 Tatar -
Astrahan Hazar %27,3 ~270.000 Kazak Tatar, Azeri, Nogay, Türkmen, Kumuk, Özbek, Astrahan Tatarı, Kafkas Türkmenleri
Belgorod Batı %0,8 ~13.000 Azeri Kafkas Türkmeni, Tatar.
Bryansk Batı %0,3 ~5.000 Azeri Tatar
Chelyabinsk Volga %12,3 ~390.000 Tatar Başkırt, Kazak, Çuvaş, Azeri, Özbek
Irkutsk Altay %0,01 ~850 Tofa
Ivanovo Merkez %1,1 ~13.000 Tatar Azeri, Çuvaş
Kaliningrad Batı %0,8 ~10.000 Tatar Azeri, Çuvaş, Kazak, Özbek
Kaluga Batı %1 ~11.000 Tatar Çuvaş, Azeri,
Kemerovo Altay %1,4 ~25.000 Tatar Çuvaş
Kirov Merkez %2,4 ~30.000 Tatar -
Kostroma Merkez %0,6 ~4.200 Tatar Azeri
Kurgan Volga %5,7 ~60.000 Tatar Başkırt, Kazak
Kursk Batı %0,4 ~4.700 Azeri Tatar, Türk
Leningrad Baltık %0,9 ~14.000 Tatar Azeri, Özbek, Kazak
Lipetsk Merkezi %0,4 ~5.200 Azeri Tatar
Magadan Uzakdoğu %2,1 ~3.600 Tatar Azeri, Yakut, Çuvaş, Başkırt
Moskova Oblast Merkez %1,2 ~130.000 Tatar Çuvaş, Kazak, Özbek.
Murmansk Baltık %1,4 ~12.000 Tatar Azeri
Nizhny Novgorod Merkez %2,3 ~62.000 Tatar Çuvaş
Novgorod Merkez %0,5 ~4.000 Tatar Azeri
Novosibirsk Altay %1,2 ~30.000 Tatar Kazak, Azeri, Çuvaş
Omsk Altay %7,1 ~142.000 Kazak Tatar, Azeri, Çuvaş
Orenburg Volga %19,1 ~400.000 Tatar Kazak, Başkırt , Çuvaş, Azeri, Özbek
Oryol Batı %0,4 ~3.500 Tatar Azeri
Penza Volga %2,1 Tatar
Pskov Baltık %0,3 ~2.300 Tatar Azeri, Çuvaş
Rostov Kafkasya %1,5 ~75.000 Kafkas Türkmenleri (Türk) Tatar, Azeri, Kazak, Çuvaş
Ryazan Merkez %1,2 ~10.000 Tatar Azeri, Çuvaş
Sakhalin Uzakdoğu %1,6 ~6.000 Tatar Azeri
Samara Ural %10,8 ~310.000 Tatar Çuvaş, Azeri ,Kazak, Başkırt, Özbek
Saratov Volga %6,5 ~170.000 Kazak Tatar, Çuvaş, Azeri, Başkırt, Özbek.
Smolensk Batı %0,4 ~4.000 Tatar Azeri
Sverdlovsk Ural %5,5 ~240.000 Tatar Başkırt, Azeri, Çuvaş, Özbek, Kazak
Tambov Volga %0,7 ~8.000 Çuvaş Tatar, Azeri
Tomsk Sibirya %2,3 ~24.000 Tatar Azeri
Tula Merkez %0,9 ~14.000 Tatar Azeri, Çuvaş
Tver Merkez %1 ~13.000 Tatar Azeri, Çuvaş
Tümen Ural %12,3 ~390.000 Tatar Başkırt, Azeri, Çuvaş, Kazak, Kumık, Sibirya Tatarı, Özbek, Nogay, Kırgız, Gagavuz
Ulyanovsk Volga %22,3 ~320.000 Tatar Başkırt, Azeri.
Vladimir Merkez %0,9 ~14.000 Tatar Azeri, Çuvaş
Volgograd Volga %4,1 ~95.000 Kazak Tatar, Azeri, Çuvaş
Vologda Merkez %0,3 ~3.600 Azeri Tatar
Voronezh Batı %0,7 ~18.000 Azeri Tatar, (Kafkas Türkmeni) Türk, Çuvaş
Yaroslavl Merkez %1,1 ~12.000 Tatar Azeri

Federal Şehirlerdeki Türk Halkları

Rusya Federasyonunu oluşturan iki federal şehirde yaşayan (Türkçesi; yöre veya il) Türk halklarının oranı listelenmiştir:

Bayrak Federal şehir Konumu Türk halkları oran Türk nüfusu En çok bulunan grup Diğerleri
Moskova Merkez %3,1 ~310.000 Tatar Azeri, Özbek, Çuvaş, Kazak, Başkırt...
Sankt Peterburg Baltık %1,3 ~63.000 Tatar Azeri, Çuvaş

Özerk Oblastlardaki Türk Halkları

Rusya Federasyonunu oluşturan özerk oblastlardaki (Türkçesi; özerk yöre veya özerk il) Türk halklarının oranı listelenmiştir:

Bayrak Özerk İl Konumu Türk halkları oran Türk nüfusu En çok bulunan grup Diğerleri
Yahudi Özerk İli Uzakdoğu %1,3 ~2.500 Tatar Azeri, Çuvaş, Başkırt, Özbek

Özerk Okruglardaki Türk Halkları

Rusya Federasyonunu oluşturan özerk okruglardaki (Türkçesi; özerk yöre veya özerk ilçe) Türk halklarının oranı listelenmiştir:

Bayrak Özerk Okrug Konumu Türk halkları oran Türk nüfusu En çok bulunan grup Diğerleri
Çukotka Sibirya %3,6 ~2.200 Çuvaş Tatar, Başkırt, Azeri
Nenets Ural %0,7 ~250 Tatar -

Rusya Federasyonunun yeni oluşturulmuş olan kraylardan (Eyaletlerinden) biri olan Krasnoyarsk Kray'ın özerk bölümlerinde yaşayan Türk halkları listelenmiştir:

Bayrak Bölümleri Konumu Türk halkları oran Türk nüfusu En çok bulunan grup Diğerleri
Taymir Sibirya %15,2 ~7.250 Dolgan Tatar, Azeri
Evenk Sibirya %7,3 ~1.200 Yakut Tatar, Hakas
Krasnoyarsk Sibirya %3,3 ~95.000 Tatar Özbek, Kazak, Hakas

Rusya Federasyonunun oblastlarından biri olan Tümen Oblastının özerk bölümlerinde yaşayan Türk halkları listelenmiştir:

Bayrak Bölümleri Konumu Türk halkları oran Türk nüfusu En çok bulunan grup Diğerleri
Khanty-Mansi Ural %15,1 ~250.000 Tatar Başkırt, Azeri, Çuvaş, Kumık, Özbek, Kazak, Nogay, Kırgız, Gagavuz, Türk.
Yamalia Ural %8,6 ~45.000 Tatar Azeri, Başkırt
Tümen Ural %8,4 ~100.000 Tatar Başkırt, Azeri, Çuvaş, Kumık, Özbek, Kazak, Nogay, Kırgız, Gagavuz, Türk.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 9/29/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.