Sadullah Paşa

Sadullah Paşa
Doğum 1838
Erzurum
Ölüm 1891 (53 yaşında)
Viyana
Meslek Diplomat, Ticaret ve Ziraat Nazırı

Sadullah Paşa (Osmanlıca: سعد الله پاشا) (d. 1838 - ö. 1891) Ticaret ve Ziraat Nazırlığı görevinde bulunmuş, Tanzimat Döneminin önde gelen Osmanlı devlet adamlarındandır.

Hayatı

Sadullah Paşa 1838 yılında Erzurum'da doğdu. Babası Esad Muhlis Paşa'dır. İlk öğretimini bitirdikten sonra özel olarak Arapça, Farsça ve Fransızca dillerini öğrendi. Fransız ve Doğu edebiyatları üzerine de özel dersler aldı.

1853 yılında devlet hizmetine girdi. Önce "Maliye Varidat Kalemi"nde çalıştı. 1856 yılında Babıali Tercüme Odası'nda görev aldı. 1866'da "Mezahib Kalemi"ne tayin edildi. 1868'de "Şuray-ı Devlet Maarif Dairesi Başmuavini" yapıldı. 1869'da ise "Şuray-ı Devlet" üyeliğine geçirildi. 1870'de ise "Şuray-ı Devlet Baş Katibi" yapıldı. 1871'de "Matbuat Müdürlüğü" üzerinde olarak "Divan-ı Humayun Tercümanlığı"'na geçirildi.[1]

1874'de "Defter-i Hakani" Nazırlığı görevi verildi. 4 Nisan 1876 - 30 Mayıs 1876 tarihleri arasında Ticaret ve Ziraat Nazırı olarak görev yaptı. Daha sonra da V. Murat'ın "Mabeyn Başkatibi" oldu. II. Abdülhamit'in tahta çıkması üzerine Bulgar isyanlarını araştırmak üzere Filibe'ye gönderilen komisyona başkanlık yapmakla görevlendirildi.[1]

Daha sonra 1877'de Berlin Büyükelçisi oldu. Berlin'deyken Ayastefanos Antlaşması ve Berlin Kongresi'nin müzakerelerine katıldı. 1881'de kendine vezirlik payesi verildi. 1882'de Viyana Büyükelçisi olarak tayin edildi ve bu görevde 9 yıl kaldı. 1891 yılında Osmanlı Devleti'nin büyükelçisi olarak Viyana'da hizmet vermekteyken, odasında havagazını açarak intihar etti. Kurtarılmaya çalışılsa da, dört gün hastaneden kaldıktan sonra 18 Aralık 1891'de öldü. Sadullah Paşa'nın intiharına, Avrupa devletleri ile kendi ülkesini kıyaslaması sonucunda vatanındaki cehalet ve geri kalmışlık yüzünden girdiği bunalımın neden olduğu iddia edilmekle beraber, çocuklarını görmek için olsun İstanbul'a dönmesine izin verilmemesinden mütevellit kapıldığı umutsuzluğun[2] ya da Büyükelçilik hizmetindeki kadınlardan biriyle gönül ilişkisinde kadının hamile kalması sonucu ortaya çıkacak rezaletten kurtulmanın yolunu bulmamasının sebebiyet verdiği[3] de söylenmektedir.

Cenazesi İstanbul'a getirilerek II. Mahmut Türbesi avlusuna defnedilmiştir.

Eserleri

İstanbul'da Sadullah Paşa'ya ait olan Sadullah Paşa Yalısı Boğaziçinin en gözde yalılarından biridir.

Sadullah Paşa edebiyatla da uğraşmıştır. Şair olarak Alphonse de Lamartine'in şiirlerini Türkçeye çevirmiş ve bunlardan "Göl" adlı eser edebi çevirilerden en başarılarından olduğu belirtilmiştir. İki şiiri de basılmıştır. Ayrıca bazı nazım eserleri de vardır.[1]

Kaynaklar

  1. 1 2 3 Akyüz, Kenan (1953) Batı Tesirinde Türk Șıırı Antolojisi', İstanbul:İnkılap Kitabevi (4.basım) say.27-75>
  2. ↑ Sadullah Paşa. yazarmezar.com
  3. ↑ Sadullah Paşa ve yalısı. aksiyon.com.tr

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/5/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.