Sekülerite

Sekülerite sıfat hali sekülerdir.[1] Latince saecularis, dünyevi veya geçici anlamına gelmekte olup devlet ve dinin ayrı olması veya özellikle bir dine bağlı veya karşı olmama anlamını taşır.

Örneğin, yemek, içmek ve banyo yapmak gibi işler gündelik hayata ilişkin dünyevi/seküler işler olarak örneklendirilirken ibadet etmek ve dinsel tavsiyelere uymak gibi hareketler dinsel işler olarak örneklendirilmektedir. Bununla birlikte hem yemek hem de banyo yapmak bazı dinsel kaynak ve geleneklerde o bakış açısına göre ibadetlerden bir parça olarak kabul edilebilmektedir. Bir dinsel söylem veya doktrinden elde edilmiş bir duayı söylemek, bir dinin içeriği bağlamında açıklanan biçimde tapınmak ve bir dinsel okula devam etmek dinsel (dünyevi veya seküler olmayan) edimlerden olarak değerlendirilmektedir. Dinsel olan ile dinsel olmayanın içeriğini tespit etmek örneklendirmelerde açıklandığı üzere bazen net olabilirken bazı durumlarda ise karmaşık bir durum alabilmektedir. Ancak bununla birlikte laik hukuk anlayışının çizgilerine göre bakıldığında siyasal açıdan devlet yönetiminde ve yasama işlemlerinde dinsel öğretilerin kaynak alınmaması, din ve devlet iş ve kurumlarının birbirinden ayrı olmasıyla birlikte bir diğerine hükmetme çabası içinde bulunmamaları olarak netleştirilmektedir.

Sekülerizm, sekülerite'nin devlet kurumları ve kuruluşları ile devleti temsil etme durumunu taşıyan yapıların dinsel kurumlardan , dinsel inanışlardan ve dinsel rütbe veya konum taşıyan kişilerden ayrı ve bağımsız bulunmasıdır. ABD'deki bütün devlet üniversiteleri (özellikle de Haklar Senedi-Bill of Rights) tashihi gereğince bu anlamda seküler kurumlardır. Sekülerizm, Latince çağ anlamına gelen saeculumdan İngilizce'ye geçmiş olan sözcük genel olarak din ve devlet kurumlarının birbirinden ayrı olmalarını ifade etmek üzere kullanılmaktadır. Sekülerizm ateizm demek değildir.[2] Sekülerizm başlıca iki temel önermeyi içermektedir: Birincisi devletin dinsel kurumlardan kesin bir biçimde ayrı olmasıdır. İkincisi ise farklı din ve inanışlardan olan kişilerin kanun önünde eşit olarak değerlendirilmeleridir.[2]

Bununla birlikte bazı üniversiteler ise Kilise veya İbrani organizasyonlara bağlıdır. Bunların arasında bulunan pek çoğundan bazıları; Baylor Üniversitesi, Brigham Genç Üniversitesi, Boston Koleji, Emory Üniversitesi, Notre Dame Üniversitesi, Duquesne Üniversitesi, Teksas Hıristiyan Üniversitesi, Güney Metodist Üniversitesi ve Yeshiva Koleji 'dir.

Bazı devletlerde birincil veya ikincil derecede devlet desteği sağlanan dinsel okullar bulunmakla birlikte Birleşik Krallık, Avustralya, Yeni Zelanda, Kanada ve Japonya'da bulunan kamu üniversiteleri de devlete bağlı ve seküler okullardır.

Etimoloji ve tanımlamalar

Seküler ve sekülerite Latince 'bir kuşağa/bir jenerasyona' ait, 'bir çağa ait olan' anlamlarına gelen saecularis sözcüğünden elde edilmiştir. Hıristiyanlık doktrinine göre Tanrı sonsuz olup zamanın dışında kabul edildiğinden Ortaçağ Batı kültüründe Seküler sözcüğü dinsel işlemlerden ayrılığı ve geçici olanı ifade etmek üzere kullanılmıştır.

Birçok dinsel oluşum kendilerini seküler olarak gördüğünden ve sekülerizmin en çok sayıdaki biçimleri dinsizlik olarak tanımlanmadığından dolayı sekülerizmin en doğru anlaşılan biçimi, din karşıtı olmak değidir ancak dinsel tarafsızlığa sahip olmaktır.[3]

Güncel kullanımı

Seküler teriminin kullanıldığı durumlara örnekler:

İlgili kavramlar

Lübnan, Beyrut Merkezi Bölgesi'nde bir lâiklik yürüyüşü.

Kaynakça

  1. ↑ The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition. "Secularity". ("1. The condition or quality of being secular. 2. Something secular.")
  2. 1 2 Secularism.org.uk What is secularism? -Sekülerizm Nedir?
  3. ↑ Eller, Jack (2010). "What Is Atheism?". Phil Zuckerman. Atheism and Secularity Vol.1: Issues, Concepts, Definitions. Praeger. s. 12–13. ISBN 9780313351839.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 5/18/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.