Taşevler, Erciş
Taşevler | |
— Mahalle — | |
Van | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Van |
İlçe | Erciş |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 863 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0432 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 65400 |
İnternet sitesi: |
Taşevler, Van ilinin Erciş ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
TONDRAS Adı Tendurs yanı sağlıklı anlamına gelir kürtçe bir deyimdir.o yörenin çok köylerin adları kürtçedir. örneğin pértax yanı çok mahaleli dilan yanı dögün buna benzer çok köyler vardır.Bilindiği gibi ercişde dahil olduğu tuşiba urartu,akadlar,medler idaresinde kalmıştır.islamiyeten sonra selçuklar safaviler ve erciş mervani kürtlerin başkenti olmuştur.mahallede ermenilerde yaşamışlardır.halen kilise kalıntısı mevcuttur.takriben 1650 lerde doğu beyazittan celali federesyona bağlı soran kabilesi ile ertoşi federesyona bağlı zırkan kabilesi mensubları tarafında mesken edilmiştir.1915 ermeni katlıamında mahallede yerleşik ermeni yoktu ama cıvar köylerden bu köye sığınmışlar ve bazıları tarafından ihanete uğramışlardır.1930 zilan katlıamında köye dokunulmamış ve herhangi kayıp söz konusu değidir. .yerleşik halkından zırıkan aşiretine mensup olan ve görüştüğüm tarihlerde 110 yaşlarında olan ve allahın rahmetine kavuşan (dilovanıya xwedé lé be ) İsa çavuş tam anlamıyla bir tarihti 8 sene askerlık yapmış yemende, selanikte kalmış ve 1908 tarihinde selanikten mahmut şevket paşa komutasında istanbulu işğal ederek sultan reşadi tahta çıkaran biliğin içinde yer almıştır.ayrıca maraşal fevzi çakmak mahiyetinde çavuşluk yapmıştı. onun anıları çok fazladır peyderpey anlatmaya çalışacağım. tabi mahallede yaşan diğer büyüklerinide anlatacağım..Mahallenin başına bir felaket 28 şubat 1931 de geliyor ama ucuz atlatılyor.Ercişten jandarmalar pani mahallesine resmi evrak dağıtıyorlar mevsim kıştır bir diz boyu kar vardır tondrasa gelmek için bekçiyi önlerine veryorlar yolu tepeleyıp açmak içn tondrasa kadar zavallı bekçi yolu ayakları ile dözeltiyor jandarmaların fotinleri ıslamamak için, köye gelince o zaman Muhtar olan rahmetli abdulbaki nın evine misafir olurlar .Abdulbakı isa çavuşun odasında bana açıkladığı şekilde ilave yapmadan yazıyorum.Jandarmalar iki kişidir.bekçi olan rahmetli rızayı çağıryorlar rıza gelince mih mahallesine kadar önlerine yolun açmasını istiyorlar rıza yapamayacağını söyleyince jandarmalar öfkelenyorlar iki el havaya ateş açarak mihe gitmeden ercişe dönyorlar ercişe varınca ikindi zamanı olyor.durumu tabur komutanına aktaryorlar.Zilan katlıamı üzerine 6 ay geçmiş halen zulum devam ediyor.hemen yüzbaşı taburu içtima ediyor diyorki gönülü bir manka asker köye gidin mahallenin namusu malı size serbest ve tüm köylüyü alın getirin mahalleside yakın der onun gibi bénamus 9 asker çıkar örene mahallenin bekçisinide ki hesutların dedesidir adı Mehmet fakidır. Hacı Şekirin babasıdır..yola çıkarlar. onların hesabı namusuzluk ve talan ise zavalı kürtlerin yardımına allah gelyor ve hatun çukurda bir fırtına esiyor yol kapanıyor görüş mesafesi sıfıra iniyor sabaha kadar hatun çukurda gidip geliyorlar bir türlü ne geri nede ileri gide bilyorlar sabah vaktında yalnız bir kişi çelebibağa yarı donmuş bir şekilde bir evi bulyor kelağa(tezeklik) giryor gübre içinde ısınyor sabahleyin farkına varıyorlar. Asker durumu anlatyor ve yüzbaşıya haber verilyor.hatun çukurda 9 asker birde bekçinin cenazesini toplayıp şehre götüryorlar.Şanlıhatun çukur demek lazım belediyeye önerim odur ismini ŞANLI HATUN ÇUKUR.OLARAK DEĞİTİRİLMESİNİ ÖNERİRİM.İsa çavuş Abdulbaki durumu öğrenince hemen ercişe gidiyorlar şırketa mala reis dedikleri iş yerine gidip Süleman Erdinc e durumu anlatyorlar ve beraber tabura gidiyorlar bakyorlarki yüzbaşı volta atıyor cenazelerin kaldırılmasını beklediğini ve mahallesi tamamen yakacağını 9 askerin intikamaını çok ağır bir şekilde alacağını Reise söylüyor hemen Reis büyük bir cesaretle diyorki yüzbaşı bu askerlerin katili sensin ben hemen ismet paşaya bir telgraf çekecem durmu Bşbakana bildirecem ne den o gece askerleri gönderdin mahallede isyanmı vardı bunun sebebi sensin deyince yüzbaşı hemen çark ediyor ve diyor reis bey sen bilyorsun nasıl yapalım diyor reis diyor bir rapor yazalım askerler normal vazifeya giderken tabii afete maruz kalıp hayatlarını kayıp etmişler deriz sen ançak o şekilde kurtulursun der yüzbaşı memnun olur.ve köy halkıda bu şekilde kurtulur.Kerem Serhatlı
Bahsi olunan ertoşiler hakkari bölgesinde yaşamışlardır. Bölge tarihinde halen ertoşiler burada yaşamıyorlar. Ayrıca 93 harbi öncesi Osmanlı tarafından buraya Türkler yerleştirilmiş ve ermeni ve kürt ayaklanmalarının önüne geçmenin yanı sıra kalkınması amaçlanmıştır. Mahalledeki Türkler Ferit Melen ile birlikte bölgenin müdafası için mahalleden çıkmışlar ve bir daha geri dönmemişlerdir. Türkler mahallede ağalık bile yapmışlardır. Bunun en büyük delili Karakaşlar sülalesi gösterilebilir. Halen mahallenin yaşlıları tarafından da dile getirilmektedir. Daha sonra bölgedeki Türkler Van Merkezine yerleşmişlerdir. TONDRAS adı ise yakinlarında bulunduğu şuan ki adıyla TENDÜREK dağından almaktadır.bu köyde türklerin yaşandığını hiç bir delil yotur.ayrıca ediş(erdışır)bölgesinde türkler değil ak koyunlu ve karakoyunlu türkmenleri dışardan gelmişlerdir. ercişin van yolunda ve zortıl ovasında halen akkoyunlara ait kümbetler mevcuttue. 1501 de şah ismail tarafından akkoyunların devletini ortadan kaldırılmıştır.erdişir nin asıl yerlisi kürtle ve sonrada gelen ermenilerdir.erdişin asıl merkezi "zırnekol dur. halen yapı kalıntıları mevcuttur.aganıs ise yarm ada halınde olan ermenilerin yeridir..kerem serhatlı.
Kültür
mahallede misafir perverlik ön sırada yer almaktadır hayvancılıkla ün alan köy 2002 yılarında avrupadan bir heyetle iki mühendis takdirle onaylamıştır mahallenin içme suyunu kanalizasyon ve diğer tüm yollarını köy halkı kendi imkânlarıyla başarmıştır bunda en çok pay alan ve rol olan merhum muhtar (enver pekgöz)ün büyük başarılarıyla ortaya gelmiştir kendisine allah tan rahmetle anıyorum kendi çabalarıyla yaptıkları cami köy halkına yaklaşık 150 bin tl ye maal olmuştur halen pırefabrik olan okul ise devletten gelen bir yardıma bakıyor(kerem pekgöz) Enver Pekgüzü rahmetle yad ederken mahallede kaldığım süre içinde bana çok yakınlık gösterirdi.kendisi açık sözlü doğruyu söylen mazlumun yanında yer alan bir şahsiyetti ne yazıkki çok erken rahmete kavuştu.biz çok samimi idik onunla yanılmıyorsam bir oğluna adımı koymuş oda samimiyetten gelyor.dılovana xwedé lı serbe.amin kerem serhatlı
Köy çiftçiliğinin gelişmesine yardımcı olan teknoloji ilerlemeyi kendisine prensip olarak kabul etmiş ve ayrıca köy halkının saygısını kazanmış köy heyetinin önde gelen kişilerinden biri olan sayın Ethem Altun camii okul ve ayrıca diğer hizmetler için yardımdan kaçmaycak bir kişiliğe sahiptir kendisi.Taşeevler Mahallesinin meşhur yemekleri Şöyledir;keledoş adı verilen pancar yemeğidir.Bu yemek oradaki halkala özdeşleşmiş bir yemektir.Bunun dışında Ayran Aşı,yöre insanlarının helise adı verdiği keşke yemeği meşhur yemeklerdendir.Köy halkının temel geçim kaynağı hayvancılık ve tarımdır. Özellikle Altun ailesi o bölgede insanı vasfiyla ön planda olduklarını keşf ettim. Köy muhtarı Emrah altun uysal geçimli vede çalışkan bir kişiliğe sahiptir. Kerem Altun ise kendi tapulu arazısını yörenin çocukları cahil kalmasın, topluma ve insanlığa hayırlı yönden yetişsinler diye okul yeri tahsisine hibe etmiştir. Etem ALTUN ise; genç olmasına rağmen Muzaffer ALTUNUNDA direktifleri ile toplum ve barış adına bölgede önemli bir kişiliğe sahiptır. Tabıkı muzaffer beyın bunda payı inkar edilemez. Etem bey misafir perver mert ve varlıklı bir kişidir. varlıklı dedik ama bu varlığını tamamen insani yolardan ve yararlı vede haırlı işlerde kulanan bir insan. başka bir deyim le hayırsever ve bölgede tam bir kanaat önderi bir kşiliğe sahiptır. doğrusu her bölgede böyle insanlara ihtiyaç vardır. Memleketın bu süreçte bu vasıflara sahıp insanlara ihtiyacı vardır. kendisine teşekkür eder, bu insanı vasıflarının devamını temenı ederiz. Yine aynı yörede Amcası oğlu Yılmaz Altunun da iyi bir insan olduğu inkar edilemez.
Coğrafya
Van iline 131 km, Erciş ilçesine 31 km uzaklıktadır.
İklim
Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 863 |
1997 | - |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
mahallede ilkööğretim oklu 1973 depreminden sonra halen prefabrik olmakta ve köy halkının kendi çabalarıyla ayakta tutunmaktadır.köy muhtarı merhun Enver pekgöz her ne kadar dile getirmiş olsa da bir sonuça ulaşmamıştır bu siteyi ziyaret eden herkimseye sesleniyorum mahallenin okulu için bir yardım bekelemektedir köy halkı
TAŞEVLER mahallesine BAĞLI TAŞBOĞAZ MEZRASI; 250 Nüfusa sahip, yeşilliği ve coğrafi yapısı ile çok tatlı ve şirin bir Mezradır. Aynı zamanda kendi sınırları içerisinde çok kıymetli ve verimli bir tarım arazisine sahiptir. Bu Köy ve Mezranın Muhtarlık yönetimi Merhum Enver PEKGÖZDEN sonra 2009 Yılından bu yana Yönetimi Emrah ALTUN Devralmıştır. Taşboğaz Mezrası doğası itibariyle hayvancılık ve besicilikte de Erciş havzasında önemli rol almaktadır. Bu temelde mahallenin vede mezranın değişim ve gelişim sağlamasının altında özellikle her iki yerleşim birimindeki ileri gelenlerin; yanı Başta Muhtar Emrah ALTUN olmak üzere Ahmet PEKGÖZ, Kerem ALTUN, Ethem ALTUN, Kemal ALTAŞ Ayrıca hepsinden daha önemli Sayın Bekir KARATAŞ'ın işbilikleri ile sağlanmaktadır.Devamı sonra.....