Ulupamir, Erciş

Ulupamir
—  Mahalle  —
Van
Ülke Türkiye Türkiye
İl Van
İlçe Erciş
Coğrafi bölge Doğu Anadolu Bölgesi
Nüfus (2007)
 - Toplam 3.850
Zaman dilimi UDAZD (+3)
İl alan kodu 0432
İl plaka kodu
Posta kodu 65400
İnternet sitesi:

Ulupamir Köyü, Van ilinin Erciş ilçesine bağlı bir mahalledir.

Tarihçe

Mahalle, Ulupamir Kırgız Türkleri'nin yerleşimiyle kurulmuştur. Geldikleri yer ise Afganistan'ın kuzeyindeki Pamir Yaylası. Sovyetler Birliği, 1979'da ülkelerini işgal edince Kırgız nüfusun bir kısmı çareyi Afganistan'ı terk etmekte bulur.

Bir gün hanları Hacı Rahmankul Kutlu, Aksakal adı verilen yaşlılar meclisini toplar. Savaşın bütün şiddetiyle sürdüğü bir dönemde Aksakallar, Kırgızların yaşaması için göç etmeleri gerektiğine karar verir. Bunun üzerine bir grup Kırgız, komşu ülke Pakistan'a gider. Yaylada yaşayan Kırgızlar, Pakistan'daki sıcak iklime alışamaz. Hatta, 450 Kırgız bu yüzden hayatını kaybeder. Grubun önde gelenleri çözüm olarak Türkiye'ye gitmeyi teklif eder. Aldıkları Türkiye'ye göç kararını Pakistan'daki Türkiye Büyükelçiliği'ne ileterek yardım talebinde bulunurlar.

İslamabad Büyükelçiliği'nden gelen istek, dönemin devlet başkanı Kenan Evren tarafından 1982 yılında kabul edilir. 1150 Kırgız, Türk uçaklarıyla başlarında hanları Rahmankul Han ile birlikte Adana'ya getirilir. Sonra Malatya ve Van'ın değişik yerlerine dağıtılır. 1983'te Başbakan Turgut Özal tarafından da Van'ın Erciş ilçesi Altındere Mahallesinde inşa edilen konutlara yerleştirilir. Altındere Köyü'nün ismi, Kırgızların isteğiyle Ulupamir olarak değiştirilir daha sonra. Ulupamir Köyü'nde 3,850 Kırgız Türkü yaşamaktadır.[1]

Kültür

Kırgız Türkleri kültür gelenek ve göreneklerini yaşatmaktadır.

Ulupamir mahallesinde kültürün korunması amacıyla kurulan "Pamir Kültür Eğitim Derneği" kısıtlı imkânlarla da olsa mahallenin gelenek ve göreneklerini yaşatmak için çaba göstermektedir. Ulupamir mahallesi Kırgızları, birçok konuda olduğu gibi aile yapısını, geleneklerine el sanatları da muhafaza etme gayreti içindelerdir[2].

Gelenekler

Genel olarak eski Türk gelenekleridir. Misafirperver bir halk olma özelliğinin yanında, düğünleri renkli ve görkemlidir.

Her yıl haziran ayında Kırgızlar, Ulupamir Kültür Şöleni adı altında etkinlikler düzenleyerek kültürlerini ve kimliklerini yaşatmaya çalışıyor. Manas Destanı'nın okunmasıyla başlayan şenliklerde el sanatları, geleneksel kıyafetler, süs eşyaları sergileniyor. Kırgızlara has olan milli spor "Kökbörü" (Gökböğrü,Buzkaşi )adlı at yarışı şölenlerin en çok ilgi çeken bölümünü oluşturuyor.

Yemekler

Kırgız Yemekleri : Mantı,Kırgız Pilavı,Beşparmak,Kattama,Çöçmörö,Samsı,Borsok vs. genelde hamur ve et çeşitleri Kırgız mutfağının vazgeçilmezlerindendir.

Van'da konuk olarak bulunanlar sabah bir evde olsalar da, sabahleyin mutlaka Van'ın ara sokaklarında bulunan Van'a özgü kahvaltı salonlarında kahvaltı yapmalıdırlar. Kahvaltı salonları yalnızca süt ürünleri olan peynir, Van cacığı, otlu peynir, kaşar peyniri ve bal, murtuğa, reçel, Van sucuğu, kaymak, köy yumurtası gibi ürünler satar. Ucuz ve temizdir. Nezih, keyifli ortamı vardır. Tabii ki öğlen saatlerinde Van'a has kavurma,Fırın ağzı,güvec,mahalli Van Yemekleri ve Van kebabı satan lokantalar da ilgi çekicidir.

Coğrafya

Van iline 132 km, Erciş ilçesine 32 km uzaklıktadır.

İklim

Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.

Ekonomi

Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Altyapı bilgileri

Mahallede,ilköğretim okulu vardır. Yaklaşık 650-700 öğrenci okumaktadır. Lise ve Yüksekokul olmadığından dolayı gençler genelde mahallenin dışında yurt ve yatılı okulları seçerek, okullarına devam etmektedirler.

İçme suyu şebekesi köy sakinleri ve muhtar heyeti tarafından tepe kısmından getirilen kaynak suyundan sağlanmaktadır. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ,sabit telefon ve cep telefonu şebekeleri (Turkcell,Avea,Vodafone) vardır. Ulupamir mahallesi ayrıca Pamir Kültür Eğitim Derneği & Kırgız Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneklerine sahiptir. Camii uzun yıllardan sonra bu yıl (2012) yıkılmak zorunda kalmıştır.Köy halkı kendi çabaları ve yardımsever kişiler tarafından camii tekrar inşa edilmiştir.(2014)Minaresi henüz yapılmayan caminin imamı Kaarıseyiptir. Caminin minareleri yapılmıştır.

Belgeseller

İngiliz yönetmen Ben Hopkins’in Pamir Kırgızlarının hayatını konu alan belgesel Ölmüş Bir Koyunu Değerlendirmenin 37 Yolu.

Notlar

  1. ↑ Aksiyon Dergisi Van'ın Kırgızları AB yolunda (15/08/2005)
  2. ↑ Türk Dünyası Kültür ve Sanat Dergisi Türksoy Sayı : 22 Ocak 2007 ISSN 1302-6569.

Kaynakça

Dış bağlantılar

Erciş mahalleleri
This article is issued from Vikipedi - version of the 10/2/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.