Tenasüp
Tenasüp, şiirde birbiriyle ilgili, birbirine uygun sözleri birlikte kullanma sanatıdır. Anlamca birbiri ile ilgili kelimeleri bir arada kullanmaktır. Karşıtlık ilgisi, bunun dışındadır.
"Müraat-ı nazir" adıyla da bilinen tenasüp, mânaca birbiriyle alâkalı kelimeleri bir arada kullanma sanatıdır. Tenasüp sanatında, anlamca ilgili sözcükler okuyucunun zihninde bir çağrışım, bir cisim oluştururlar. Tenasüp olması için mânaca alâkalı kelimeler arasında karşıtlık ilgisinin bulunmaması gerekir.
Divan edebiyatı şairleri, tenasüp sanatında türlü ilim terimlerini, mitoloji, tarih ve mesnevi kahramanlarını, hayvan, bitki ve çiçek adlarını bol bol kullanmışlardır.
Örnekler
Arı gibi her çiçekten bal alırsın
Benden selam söyle gül yüzlü yare
Yanakların olmuş gonca
Al karanfil takmış sümbül saçına
Bu dizelerde "arı, bal, çiçek", "yanak, yüz", "gül, karanfil, sümbül, çiçek" anlamca ilişkili sözcüklerdir.
|