1999'da Türkiye

1999 yılında Türkiye'deki olayları.

Olaylar

Ocak

• 8 Ocak - İstanbul, İkitelli'de buldukları yaklaşık 2'şer ton ağırlığındaki kurşun kaplı kobaltı iş makinesinin kepçesiyle parçalayan hurdacı iki kardeş olaydan bir ay sonra radyoaktif madde temasından hastaneye kaldırıldı.
• 10 Ocak - Bahçelievler Katliamı sanığı Haluk Kırcı, İstanbul'daki evinde yakalandı ve cezaevine kondu.
• 11 Ocak - 56. Hükümet DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit'in başkanlığında kuruldu. Ecevit, yaklaşık 20 yıl aradan sonra başbakan oldu.
• 23 Ocak - Yalova'nın Armutlu İlçesi açığında Marmara tankeri yandı, denizde büyük çevre kirliliği meydana geldi.

Şubat

• 5 Şubat - İstanbul, Maltepe'de Erciyes Huzurevi'nde yangın çıktı, 9 yaşlı yaşamını kaybetti.
• 15 Şubat - Sabancı Center cinayetleri itirafçısı Mustafa Duyar Afyon Cezaevi'nde uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü. Olayda Selçuk Parsadan da yaralandı.
• 15 Şubat - PKK lideri Abdullah Öcalan Türk özel timleri tarafından Kenya'dan Türkiye'ye getirildi.
• 23 Şubat - Bursa İhsan Dikmen İlköğretim Okulu'nun çatısı şiddetli fırtına sonucu çöktü. Olayda 6 çocuk yaşamını yitirdi.

Mart

• 5 Mart - Çankırı Valisi Ayhan Çevik, TİKKO tarafından düzenlenen bombalı saldırıda ağır yaralandı.
• 13 Mart - Mavi Çarşı Katliamı; Kar maskeli üç kişi İstanbul, Göztepe'deki Mavi Çarşı'ya ellerindeki molotof kokteylerini attı. Başlayan yangında 13 kişi yaşamını yitirdi.
• 19 Mart - Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı, Fethullah Gülen hakkında, laik devlet düzenini yıkarak teokratik devlete geçmek için faaliyet gösterdiği iddiasıyla soruşturma açtı.
• 24 Mart - Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi Abdullah Öcalan'ın güvenlik açısından Ankara'ya getirilmesinin sakıncalı olduğu gerekçesiyle tutuklu bulunduğu İmralı Adası'nda yargılanmasına karar verdi.
• 25 Mart - Yugoslavya, NATO'ya savaş ilan edip, Birleşmiş Milletler'e de bildirince, NATO üyesi Türkiye de bu ülkeyle resmen savaşa girmiş oldu. Böylece Türkiye, uzun yıllardan sonra ilk kez bir savaşta resmi taraf oldu. Bu gelişme üzerine Türkiye'nin Belgrad Büyükelçisi Ali Ahmet Acet'le birlikte 19 kişilik elçilik kafilesi, elçilik binasını tahliye edip süresiz olarak bu ülkeyi terk etti (1998-1999 Kosova Savaşı).

Nisan

• 6 Nisan - THY'nin Boeing 737-400 Trakya uçağı Adana'nın Ceyhan ilçesi yakınlarında düştü. Uçağın altı mürettebatı yaşamını yitirdi.
• 8 Nisan - Hakkari Valisi Nihat Canpolat, Yüksekova'dan dönerken, PKK'lı ‘canlı bomba’nın intihar saldırısına hedef oldu. Canpolat saldırıdan küçük sıyrıklarla kurtuldu, şoförü öldü, yedi kişi yaralandı.
• 10 Nisan - Bahçelievler Katliamı ve DİSK genel başkanlarından Kemal Türkler'in öldürülmesi davalarında gıyabi tutuklu olarak yargılanan Ünal Osmanağaoğlu yakalandı.
• 18 Nisan - Azerbaycan erken üretim petrollerini dünya pazarlarına taşıyan Bakü-Supsa Boru Hattı ve Supsa terminali, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ile Gürcistan Cumhurbaşkanı Eduard Şevardnadze tarafından Supsa'da resmen açıldı.
• 18 Nisan - Genel ve yerel seçimler aynı tarihte yapıldı; DSP 136, MHP 129, FP 111, ANAP 86 ve DYP 85 milletvekilliği kazandı. Cumhuriyet Halk Partisi kapalı olduğu dönem dışında ilk defa TBMM dışında kaldı.
• 22 Nisan - Deniz Baykal, CHP Genel Başkanlığı'ndan istifa etti.

Mayıs

• 1 Mayıs - ÖSS sınav sorularının çalındığı ortaya çıktı, sınav iptal edildi.
• 2 Mayıs - Fazilet Partisi'nden İstanbul Milletvekili seçilen Merve Kavakçı'nın TBMM'deki yemin törenine başında türbanla gelmesi krize neden oldu.
• 7 Mayıs - Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, Fazilet Partisi'nin kapatılması talebiyle Anayasa Mahkemesi'nde dava açtı.
• 13 Mayıs - Kartal Endüstri Meslek Lisesi'nde sınıfı basan Murat Kurt adlı beklemeli öğrenci bir öğretmen ve bir öğrenciyi tabancayla öldürdü.
• 13 Mayıs - Bakanlar Kurulu Fazilet Partisi'nden milletvekili seçilen Merve Kavakçı'yı vatandaşlıktan çıkarma kararı aldı.
• 20 Mayıs - PKK örgütünün yöneticilerinden Şemdin Sakık ve kardeşi Arif Sakık idam cezasına çarptırıldı.
• 22 Mayıs - Ankara'da toplanan CHP IX. Olağanüstü Kurultayı'nda Altan Öymen Genel Başkanlığa seçildi.
• 28 Mayıs - 57. Hükümet, Bülent Ecevit'in başkanlığında, DSP-MHP-ANAP'ın katılmasıyla kuruldu.
• 31 Mayıs - Abdullah Öcalan, Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından İmralı Adası'nda yargılanmaya başlandı.

Haziran

• 7 Haziran - Emniyet Genel Müdürlüğü müfettişleri tarafından yürütülen soruşturmada, Emniyet İstihbarat Başkanlığı'na ait ana bilgi bankasına telefon dökümlerini almak üzere yapılan girmelerin adresleri konusunda telefon kayıtlarını izleme skandalı ortaya çıktı. Başbakan Bülent Ecevit, Tansu Çiller, Tuğrul Türkeş ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği gibi pek çok ismin ve kuruluşun telefon kayıtlarını izlendiği ortaya çıktı.
• 29 Haziran - Abdullah Öcalan, idam istemiyle yargılandığı Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından, Türk Ceza Yasası'nın 125'inci maddesi uyarınca vatana ihanet suçundan ölüm cezasına çarptırıldı.

1999 Tam Güneş Tutulmasından bir resim.

Temmuz

• 6 Temmuz - Hazine'den Sorumlu Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay, evinde geceyarısı tabanca ile intihar girişiminde bulundu, uzun süren bir tedaviyle kurtarıldı.
• 21 Temmuz - PKK Örgütü'nün liderlerinden Cevat Soysal, Moldova'da yakalanarak Türkiye'ye getirildi.
• 22 Temmuz - Hükümetin ekonomiyi canlandırmak için aldığı acil önlemler açıklandı. "Mali Milat" üç yıl süreyle ertelendi.

Ağustos

• 6 Ağustos - Türk-İş Genel Sekreteri ve Maden-İş Sendikası Genel Başkanı Şemsi Denizer, Zonguldak'taki evinin önünde eski koruması tarafından düzenlenen silahlı saldırıda yaşamını yitirdi.
• 11 Ağustos - 143 saniye süren ikinci binyılın son güneş tutulması Türkiye'nin her yerinden izlenebildi.
• 13 Ağustos - Sosyal Güvenlik Yasa Tasarısı ve Tahkim Yasası'nı protesto etmek için bir günlük iş bırakma eylemi yapan 15 sendikanın oluşturduğu Emek Platformu, Türkiye genelinde günlük hayatı önemli ölçüde durdurdu. Buna rağmen emeklilik yaşını kadınlarda 58'e, erkeklerde 60'a çıkaran düzenlemeyle uluslararası tahkim yolunu açan Anayasa değişikliği TBMM'de kabul edildi.
• 14 Ağustos - Uluslararası Tahkim için Anayasa değişikliği yapıldı. Anayasa'nın devletleştirme ile ilgili 47'nci, idarenin eylem ve işlemlerine karşı yargı denetimini düzenleyen 125'inci ve Danıştay'ın oluşumu ve yetkilerini içeren 155'inci maddeleri değiştirildi.
• 17 Ağustos - Marmara Depremi; TSİ 03:02'de, Kocaeli/Gölcük merkezli olarak Mw ölçeğine göre 7,5 büyüklüğünde gerçekleşen deprem, büyük çapta can ve mal kaybına neden oldu. Tüm Marmara Bölgesi'nde, Ankara'dan İzmir'e kadar geniş bir alanda hissedilen depremde, resmi raporlara göre, 17.480 ölüm, 23.781 yaralı oldu. 505 kişi sakat kaldı. 285.211 konut, 42.902 işyeri hasar gördü.^[1]
• 28 Ağustos - Sinan Şamil Sam, Dünya Amatör Ağır Sıklet Boks Şampiyonu oldu.
• 28 Ağustos - Türk Ceza Kanunu'nun 312. maddesinde düzenleme yapılan değişiklik TBMM'den geçti. Cezaevlerindeki 70 bin tutuklu ve hükümlüden 26 bin 500'ü hemen serbest kaldı.

Eylül

• 13 Eylül - Şeytana taptıklarını söyleyen üç genç, Ortaköy Mezarlığı'nda Şehriban Coşkunfırat adlı genç kızı öldürdü.
• 26 Eylül - Ankara Ulucanlar Cezaevi'nde sol örgüt üyelerinin bulunduğu koğuşlarda jandarmanın arama yapmak istemesiyle olaylar çıktı. Çatışmada 10 hükümlü ve tutuklu öldü, 5'i asker 24 kişi yaralandı.

Ekim

• 5 Ekim - 36. Antalya Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. En İyi Film Ödülü'nü Tomris Giritlioğlu'nun yönettiği Salkım Hanımın Taneleri aldı. En iyi erkek oyuncu Uğur Polat, en iyi kadın oyuncu ise Başak Köklükaya seçildi.
• 6 Ekim - Adana'da hücre evine baskın planı yapan polis yanlış daireye girerek hiçbir şeyden haberi olmayan bir temizlik işçisini öldürdü.
• 17 Ekim - Devlet memurluğuna giriş için ilk kez merkezi sınav (Kurumlar İçin Merkezi Eleme Sınavı) yapıldı.
• 21 Ekim - Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı, Ankara'da otomobiline konulan bombanın patlaması sonucu yaşamını yitirdi.

Marmara Depremi sonucu oluşmuş bir enkaz.

• 26 Ekim - Sabancı Center cinayetleri sanıklarından Fehriye Erdal, Belçika'da yakalandı.

Kasım

• 12 Kasım - Düzce Depremi; Merkez üssü Düzce olan 7.2 şiddetindeki depremde ölü sayısı 845, yaralı sayısı 4948.
• 17 Kasım - Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) 6. Zirvesi İstanbul'da başladı.
• 25 Kasım - Abdullah Öcalan için verien idam cezası Yargıtay tarafından onaylandı.
• 26 Kasım - Deprem için öngörülen Ek Vergi Yasası yayımlandı.

Aralık

• 3 Aralık - Düzce, Türkiye'nin 81. ili oldu.
• 10 Aralık - Avrupa Birliği, 36 yıllık bir sürenin ardından Helsinki Zirvesi'nde Türkiye'ye adaylık teklif etti.
• 13 Aralık - Alaattin Çakıcı, tutuklu bulunduğu Fransa'dan Türkiye'ye iade edildi.
• 21 Aralık - Hakkındaki yolsuzluk suçlamaları nedeniyle gıyabında yargılanan Şişli eski Belediye Başkanı Gülay Aslıtürk, Londra'da gözaltına alındıktan sonra şartlı olarak bırakıldı.
• 22 Aralık - Bakanlar Kurulu, Yurtbank, Egebank, Sümerbank, Esbank ve Yaşarbank'a el koyarak Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devretti.
• 23 Aralık - Uluslararası Para Fonu (IMF), 18'inci stand-by kapsamında Türkiye'ye üç yıl için yaklaşık 4 milyar ABD Doları mali destek sağlanmasını onayladı.
• 29 Aralık - Şiddetli lodosta sürüklenen Rus bandıralı "Volgoneft 248" adlı tanker Florya açıklarında karaya oturarak ikiye bölündü.

Ölümler

• 11 Ocak - Öztürk Serengil
• 31 Ocak - Barış Manço
• 10 Mart - Salah Birsel
• 19 Nisan - Tekin Aral
• 3 Temmuz - Sevim Tuna
• 22 Temmuz - Ajlan Büyükburç
• 2 Ağustos - Barlas Küntay
• 2 Ağustos - İrfan Özaydınlı
• 6 Ağustos - Dündar Kılıç
• 12 Ağustos - Can Yücel
• 12 Ağustos - Nail Abbas Sayar
• 23 Eylül - Muhsin Batur
• 30 Eylül - Avni Akyol
• 11 Ekim - Fakir Baykurt
• 13 Ekim - Mahmut Tali Öngören
• 24 Ekim - Neriman Köksal

Kaynakça

1. "17 Ağustos 1999 depreminin 1. yılı...". belgenet.com. 17 Ağustos 2000. 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/raps.