Abbaskulu Bey Şadlinski
Abbaskulu Bey Şadlinski | |
---|---|
Doğum |
24 Şubat 1886 Erivan Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 1930 |
Abbaskulu Bey Şadlinski (Azerice Abbasqulu bəy Xanbaba bəy oğlu Şadlinski) Ermenistan ve Nahçıvan'da Sovyet yönetiminin tesisinde önemli rol oynamış, Sovyet devrimci, "Kızıl Tabur" adı verilen partizan çetesinin lideri.[1][2]
Hayatı
24 Şubat 1886 tarihinde, Erivan Guberniyası'na bağlı Boyuk Vedi (Büyük Vadi) köyünde dünyaya geldi.Küçük yaşta babasını kaybetti. 1894 yılında, köyünde bulunan iki yıllık Rus-Tatar mektebine başladı. 1902 yılında babasından kalan toprakları işlemeye başladı. Rusya ve İran'daki devrimci hareketler, Şadlinski'nin dünya görüşünü ve siyasi yönünü tayin etti. Şubat Devrimi'nden sonra, hayatını komünistlerle birlikte mücadeleye hasretti.
Kızıl Tabur
1918 yılının başlarında Nahçıvan, Erivan, Dereleyez, Zengezur ve civar bölgelerde, Taşnak birliklerinin Azerbaycanlılara karşı saldırılarının arttığı bir ortamda, halkın üstündeki nüfuzunu kullanan Şadlinski, bu saldırılara karşı gönüllülerden oluşan "Kızıl Tabur" adında silahlı bir direnişi örgütledi. 1918-1919 yılları boyunca, Taşnak çetelere karşı oluşturulan milis kuvvetlere kumanda etti.[3] 1920 yılının baharında, Şadlinski önderliğindeki Kızıl Tabur, Rus İç Savaşı'nda, Nahçıvan bölgesindeki çatışmalarda, ön saflarda yer alarak kendinden söz ettirdi. Bu hareket aynı zamanda Nahçıvan'daki komünist örgütlenmenin de başlangıcıydı. Başlangıçta 200 Azeriden oluşan birlik, başka uluslardan da gelen katılımla büyüdü. Azerbaycan'da kahraman olarak addedilen, "Kemlo" lakaplı Kamberali İsmailoğlu Abbasov da Şadlinski'nin kumandası altında savaşmaktaydı. Başlangıçta Taşnaklara karşı büyük bir direniş gösteren Kızıl Tabur, nizami Taşnak birliklerinin üstün kuvvetleri karşısında, tutunamayarak bölge halkıyla birlikte İran topraklarına geçti. Öncelikle Hoy kenti yakınlarında, sonrasında ise Merend şehri etrafında konuşlandılar.
28 Temmuz 1920'de, Nahçıvan'da Sovyet yönetimi ilan edildikten sonra, Devrim Komitesi ve Neriman Nerimanov'un davetini kabul ederek, Kızıl Tabur'a mensup 200 silah arkadaşıyla birlikte Nahçıvan'a geldi. Şadlinski ilk zamanlar Nahçıvan sınırlarının korunmasında görev aldı. Sonrasında ise Zengezur civarında, Taşnaklarla yapılan mücadelelere önderlik etti. Nahçıvan'da Sovyet hakimiyetini tesis etmiş, İngilizlerce desteklenen Taşnak işgaline son vermiştir. Bu hizmetleri karşılığında Neriman Nerimanov tarafından Kızıl Bayrak Nişanı ile ödüllendirildi.
Vedi'ye döndükten sonra, Ermenistan'da bazı endüstriyel işletmelerde çalıştı. Son olarak bir çimento tesisine yönetici olarak tayin edildi.
1930 yılında kimliği belirlenemeyen kişilerce katledildi.
Kaynakça
- ↑ I.V.Mojeyko. (1998). Награды. Хронос. s. 462.
- ↑ Академия наук Азербайджанской ССР. (1974). Известия. Издательство Академии наук Азербайджанской ССР. s. 20.
- ↑ V.Guliyeva. (1999). Роль и позиции мусульманского духовества в социально-культурной жизни Нахичевани, Эриванской губернии и Зангезура в XIX — начале XX в.. Элм. s. 60.
|