Rus İç Savaşı

Rus İç Savaşı

Sol yukarıdan saat yönünde: Don Ordusu'na bağlı askerler (1919); Beyaz Ordu'ya bağlı bir Piyade Tümeni (Mart 1920); Kızıl Ordu 1. Süvari Ordusu'na bağlı askerler; Lev Troçki (1918); Çekoslovak Lejyonu tarafından asılan Bolşevik.
Tarih1917 - 1922
BölgeRusya, Kafkasya, Moğolistan, Çin, İran
SonuçKızıl Ordu'nun zaferi.
Taraflar

 Rusya SFSC ve Sovyet cumhuriyetleri

Sol Sosyalist-Devrimci Parti (Mart 1918'de kadar)
Yeşil Ordular (1919'a kadar)

Ukrayna Devrimci Asi Ordusu (1919-1920)

Beyaz Ordu

Yeni ortaya çıkan cumhuriyetler

İtilaf Devletleri Müdahalesi

Alman yanlısı ordular

Diğer gruplar

Çeşitli Sovyet karşıtı gruplar da birbirleriyle savaştılar.
Komutanlar ve liderler
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Vladimir Lenin
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Leon Troçki
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Josef Stalin
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Sergey Kamenev
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Kliment Voroşilov
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Mihail Tuhaçevski
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Jukums Vācietis
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Mihail Bonç-Bruyeviç
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Mihail Frunze		 Rusya Aleksandr Kolçak 
Rusya Lavr Kornilov †
Rusya Anton Denikin
Rusya Pyotr Vrangel
Rusya Mihail Alekseyev
Rusya Nikolay Yudeniç
Rusya Evgeni Miller

Aleksandr Antonov †
Stepan Petriçenko

Nestor Mahno
Güçler
3.000.000[1] 2.400.000
Kayıplar
1.212.824 1.500.000 13 milyon sivil savaştan etkilendi

Rus İç Savaşı (Rusça: Гражданская война́ в Росси́и Grazhdanskaya voyna v Rossiy), 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hakim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

I. Dünya Savaşı'nın yıkımlarının üstüne, bir de üç yıl sürecek olan dış devletlerin ve onlarla bağlaşan iç güçlerin müdahalesine karşı savaş başladı. Nitekim daha 1917 Aralığı'nda Romanya, Fransa'nın desteğiyle, Besarabya'yı işgal etti. 1918 Martı'nda Fransız, İngiliz ve Amerikan birlikleri, Murmansk'ı ve Arhangelsk'i ele geçirdiler. Nisan'da önce Japonlar, sonra Amerikalılar, Vladivostok ve Sovyet Uzakdoğusu'na asker çıkardı. Almanlar Ukrayna'yı işgal etti. Mahnovistlerin özgür bölgelerine girerek onları, parti, devlet ve Kızıl Ordu'nun otoritesi altına almak istediler. Bunun üzerine, Kızıl Ordu ile Mahnovistler arasında üç yıl süren bir iç savaş başladı. Aslında Mahnovistler Çarlık rejimine karşı Bolşeviklere destek veriyordu fakat bu nedenlerden dolayı Mahnovistler ve Bolşevikler arasında bir savaş başlamıştır. Güneyde, Ağustos ayında İngilizler Bakü'ye girdi. İçeride yabancılarla birlikte General Denikn (Ukrayna Beyaz Orduları Komutanı), Amiral Aleksandr Kolçak (İmparatorluk Karadeniz Donanması Komutanı, General Lavr Kornilov, Gn. Yudeniç (Türkiye Cephesi Orduları Komutanı), Gn. Pyotr Vrangel (Ukrayna Ordusu Komutanı) ülkenin dört bir yanında silahlı ayaklanmaları yönettiler. Ayrıca ülkede, I. Dünya Savaşı'ndan kalma 60 bin kişilik bir Çekoslovak Lejyonu vardı. Tutsak iken serbest bırakılan bu askerler ülkelerine dönmek üzereyken, Sibirya demiryolu hattı boyunca, Sovyet karşıtı uluslararası saldırı koaliyonuna katılmaya zorlandılar. Bu askerleri ABD silahlandırdı. Sol SR, Brest-Litovsk Antlaşması'nı bozmak amacıyla terör hareketlerine giriştiler. Bu dönemde Alman Büyükelçisi Kont Wilhelm von Mirbach katledildi ve 30 Ağustos 1918 tarihinde bir suikast sonucu Vladimir Lenin ağır yaralandı. 1920 yılı sonlarında varlığı 5 milyona ulaşan Kızıl Ordu saflarında, Semyon Budyonni, Mihail Frunze, Lev Kamenev ve Mihail Tuhaçevski gibi komutanlar sivrildiler.

Üç yıl süren bu savaş, 1920 başlarında Sovyet Kızıl Ordusu'nun gerek ABD, İngiltere, Fransa, Japonya vb. dış devletlerin güçlerine, gerekse Çarlık rejimini canlandırmak isteyen ya da burjuvazinin egemenliğini kurmaya çalışan, onlarla bağlaşık iç güçlere karşı kazandığı başarılarla son buldu. 1918'den 1922'ye kadar Rus İç Savaşı sürdü. Devrime karşı gelenler cezalandırıldı ve SSCB içerisinde istikrar sağlandı. Dünyanın en uzun tren yolu yapıldı. Vladivostok'ta biten tren yolu Sovyet Rusya'nın kalkınmasında önemli rolü oldu. Ardından yapılan geliştirmeler ve kalkındırmalar, Sovyet Rusya'ya karşı yapılan İkinci Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş'ta SSCB'nin güçlü duruma gelmesine neden oldu. Devrimin iyi uygulanması bu gelişmelerin nedenlerindendir.

Galeri

Rusya Rusya tarihi
Antik Çağlar
Orta Çağ
Yeni Çağ
20. yüzyıl
Diğer Konular
Portal «Rusya»

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ G. F. Krivosheev, Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century, pp. 7-38.
Vladimir Lenin - Tüm Eserleri
Rus Devrimi / Rus İç Savaşı
This article is issued from Vikipedi - version of the 9/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.