Demir Muhafızlar

Demir Muhafızlar
Garda de fier
Kısaltma DM
Genel başkan Corneliu Zelea Codreanu
Horia Sima
Kurucu Corneliu Codreanu
Kuruluş tarihi 1927
Kapanış tarihi 1945
İdeoloji Faşizm
Siyasi pozisyon Aşırı sağ
Uluslararası üyelik Faşist Enternasyonal
Resmî renkleri Yeşil ve Siyah

Demir Muhafızlar (Garda de Fier) 1927'den II. Dünya Savaşının erken dönemlerine kadar Romanya'daki aşırı milliyetçi, kökten dinci, aşırı sağcı, anti-semitist, faşist bir harekete ve de siyasi partiye verilen isimdir.

Corneliu Zelea Codreanu tarafından 24 Temmuz 1927'de Başmelek Mikail Alayları (Lejyonu) adıyla kurulmuş ve 1938 yılındaki ölümüne dek kendisi tarafından yönetilmiştir. Bu hareketin taraftarları yaygın olarak "lejyonerler" adıyla anılırken, tüm isim değişikliklerine karşın harekete de "Alaylar" ya da "Alay Hareketi" deniliyordu. 1930 Mart'ında Codreanu "Demir Muhafızlar"ı Alaylar'ın siyasi bir paramiliter dalı hâline getirdi; bu isim Alaylar'ın kendisine dikkat çekiyordu. Sonraları 1935 Haziran'ında Alaylar ismini "Totul pentru Tara" partisi olarak değiştirdi, yani "Her şey Ülke için" ya da daha sıklıkla çevrildiği gibi "Her şey Vatan için". En önemli sloganları "Romanya, Romenlerin'dir" sözüydü.

Katı bir Romen (veya Rumen) milliyetçilerinden oluşan Demir Muhafızlar, Yahudiler'in Romanya vatandaşlığından çıkarılıp ülkeden sınır dışı edilmelerini isterken, Romanya'daki Macar ve Slav kökenli diğer azınlıklara karşı da bir Romenleştirme (Rumenleştirme) politikasını savunmuşlardır.

Üyeleri yeşil üniformalar giyiyordu (yenilenmenin bir sembolü olan bu üniformalar daha sonra "Yeşil Gömlekliler" olarak anılmalarına yol açtı ("Cămăşile verzi") ve birbirlerini Romalı selamıyla karşılıyorlardı. Demir Muhafızlar'ın ana sembolü hapishane demirleri gibi duran ve kimi zaman "Başmelek Mikail Hacı" olarak da anılan üç haçtı.

Kuruluş ve yükseliş

1927'de Corneliu Zelea Codreanu, Milli Hıristiyan Savunma Birliği olarak bilinen bir Romen siyasi partisindeki iki numaralı adam pozisyonunu terk etti ve daha sonra dönemin çoğu Avrupalı faşist hareketleriyle aşırı dinciliği nedeniyle ters düşen (Rumen Ortodoks Kilisesini kucaklayan bir düşünceyle) Başmelek Mikail Alayları'nı kurdu. Ioanid'e göre Alaylar "dinsel ideolojik yapıyı barındıran ender Avrupalı siyasi hareketlerden biri haline gelmek amacıyla siyasi doktrinlerine Ortodoks Hıristiyanlığın güçlü bileşenlerini isteyerek sokmuşlardı." Diğer bir ifadeyle milliyetçi oldukları kadar,aynı zamanda üyeleri birer dinsel fanatikti. [1]

Alaylar, kitle tabanını askeri uzmanlardan değil de köylüler ve öğrencilerden sağlamak bakımından da diğer faşist hareketlerden farklılaşıyordu. Bununla birlikte lejyonerler, siyasi cinayetler de dahil olmak üzere faşistlerin şiddet temayülünü paylaşıyorlardı.

Karizmatik bir lider olan Condreanu'yla birlikte Alaylar büyük törenlerin de kullanıldığı etkili propagandalarla tanınıyordu. Yürüyüşler, dinsel ayinler, uygun "mucizeler" örgütleyen, yurtsever ya da milliyetçi, partizan marşlar besteleyen, anti-komünist, anti-semitik, anti-laik ve anti-liberal felsefelerden destek alıp, kırsal kesimlerde gönüllü çalışmalar yapan birlik, kendini varolan siyasi çürümeye karşı bir alternatif olarak sundu.Örgüt aynı zamanda anti-parlamenterdi.Demokratik parlamenter sistemin bölücü olduğunu,Romanya'nın ulusal çıkarlarının bu sistemle çatıştığını,Romen soyundan olmayan (başta Yahudi) insanlara fazla hak ve özgürlükler verildiğini söylerek buna şiddetle karşı çıkıyorlardı.

Zamanın diğer faşist hareketleri gibi Demir Muhafızlar da keskin biçimde anti-semitik, fanatik milliyetçi ve "hiç beklenmeyen dönekçe şekillerde" kendini gösteren "Hıristiyan dünyasına karşı başlatılmış bir Yahudi saldırısı" fikrini besliyorlardı.Ayrıca aşırı muhafazakar, bağnaz ve tutucu idiler.Onlara göre Özgürmasonluk, Freudculuk, homoseksüellik, Laiklik, Ateizm, Marksizm, Bolşevizm, İspanya İç Savaşı toplumun altını oyuyordu ve bütün bunlar hristiyan Rumen milletini zehirlemeye çalışan hahamların işiydi.[2].

10 Aralık 1933'te Romen Liberal Başbakanı Ion Duca Demir Muhafızlar'a yasak uyguladı. Demir Muhafızlar 29 Aralık 1933'te Sinaia garında Duca'yı öldürerek yanıt verdiler.

İktidar için kanlı savaş

Faşizm


1937'de Alaylar, Liberallerin ve Köylü Partilerinin ardından oyların yüzde 15,5'ini alarak, Rumen parlamentosu seçimlerini kazandı. Kral II. Carol Alayların siyasi hedeflerine güçlü biçimde karşı çıkıyordu (çünkü metresi Magda Lupescu babası Yahudi olan bir Katolikti) ve kendisi 1940 yılında tahttan inmeye zorlanıncaya kadar onları hükümetten uzak tutmayı başardı. Bu süreçte Alaylar gemi iyice azıya almış bulunuyorlardı. 10 Şubat 1938'te Kral, hükümeti feshederek bir kraliyet diktatörü hâline geldi.

Codreanu 1938 Nisan'ında tutuklandı ve hapse konuldu. 29-30 Kasım 1938'de cezaevinden kaçmaya çalışırken diğer lejyonerlerle birlikte jandarma tarafından vurularak öldürüldü. Böyle bir kaçış girişiminin aslında olmadığı, Codreanu ve diğerlerinin aslında kraliyet kabinesinde İçişleri Bakanlığı görevinde bulunan Armand Calinescu'nun akrabalarının 24 Kasım 1938 tarihinde lejyonerlerce öldürülmesinin ardından kralın verdiği bir emirle öldürüldüğü de olasılıklar arasındadır.

Kraliyet diktatörlüğü kısa sürdü. 7 Mart 1939'da Calinescu başbakanı olduğu yeni bir hükümet kurdu. 21 Eylül 1939'da Codreanu'nun intikamını almak isteyen lejyonerlerce öldürüldü. Karşılıklı hesaplaşma daha pek çok kanlı olaya neden oldu.

Sima'nın kısa iktidarı

II. Dünya Savaşı'nın ilk aylarında Romanya resmi olarak tarafsızdı. Bununla birlikte özellikle 23 Ağustos 1939'da SSCB ile yapılan Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı'nın ardından daha önce Fransızlara ve İngilizlere verilen sözler geçersiz hâle geldi. Naziler Polonya'yı işgal edince, Romanya Polonya'dan kaçan hükümet görevlilerine sığınak sağladı. Calinescu'nun öldürülmesinin ardından bile Kral Carol tarafsızlığını korumaya çalıştı ama Fransa'nın teslim oluşu ve Britanya'nın Avrupa'dan çekilmesi sonucu onlarla yapılan tüm antlaşmalar anlamsızlaştı. Eksen Ülkelere doğru bir yaklaşma kaçınılmaz hâle geldi.

Bu siyasi değişiklik görünüşe göre geride kalan lejyonerlerin işine yaradı. 4 Temmuz 1940 yılında kurulan Ion Gigurtu hükümeti ilk kez bir lejyoner üye kabul etti ancak Alaylar resmi iktidarı aldıklarında karizmatik liderlerinin çoğu zaten ölmüştü: güçlü bir anti-semitist olan ve Codreanu'nun ölümünden sonra ismen hareketin başına geçen Horia Sima bundan önceki kanlı olaylardan sağ kurtulan az isimden biriydi.

4 Eylül 1940'ta General Ion Antonescu ile bir işbirliği içine giren Alaylar, Ulusal Alay Devleti hükümetini kurdular. II. Carol'un tahtını oğlu Mihai'ye bırakmasını istediler ve eksen ülkelere daha da yaklaştılar. (1941 Haziranında resmen dahil oldular.) Horia Sima Bakanlar Konseyi'nin başkan yardımcılığına geldi.

İktidara gelen Alaylar, şiddetli anti-semitik yasalar koydular ve hiçbir cezayla karşılaşmaksızın siyasi cinayetler işlediler, ticari ve finansal sektörlerde yolsuzluk, para sızdırma, şantaj gibi eylemlere bulundular. Jilava hapishanesinde davalarını bekleyen 60 eski hükümet üyesi ya da memur katledildi; tarihçi ve önceki başbakan Nicolae Iorga ve ekonomici Virgil Madgearu faili meçhul cinayetlere kurban gittiler.

Demir Muhafızların adı Yahudi soykırımına da karıştı. "Avrupalı Yahudilerin Yok Edilmesi" adlı kitabında Raul Hilberg şöyle yazar; "Romanya'da atılan adımları zaptetmek ve yavaşlatmak için Almanya'nın olaya müdahale etmesi gerektiği zamanlar…olmuştu" Doğru Romanya Yahudilerinin Bassarabia, Bucovina, Transnistria ve Iaşi şehirlerinde öldürülmesi, Almanların iyi örgütlenmiş taşıma sistemlerinden ve kamplarından ziyade bir katliam havasındaydı.

Bununla birlikte Alaylar kendi güçlerini abartmışlardı. 24 Ocak 1941'de Antonescu Alaylar tarafından desteklenen bir askeri darbeyi bastırdı ve Alaylar yönetimdeki rollerinden uzaklaştırıldı. Alman ordusundan aldığı destekle üç gün süren bir iç savaşı kazanan Antonescu müdahale etmeden evvel Demir Muhafızlar başkent Bükreş'te kanlı bir katliam yaptılar. Düzinelerce Yahudi vatandaş Bükreş mezbahasında katledildi ve öldürüldükten sonra da cesetleri katiller tarafından et kancalarına asılarak parça parça doğrandı.[3] Horia Sima ve diğer birçok lejyoner Almanya'ya sığındı, diğerleri de tutuklandı.

Miras

Demir Muhafızlar ismi, Komünizm sonrası Romanya'sındaki küçük bir Rumen faşist grup tarafından da kullanıldı. Arjantin'de Romen faşizmiyle bağlantısı bulunmayan bir Peronist (Arjantin'in eski başbakanlarından Juan Peron'un adından) yapı, 1970lerin başında "Guardia de Hierro" ismini kullandı.

Romanya'da Yeni Sağ adlı aşırı sağcı çağdaş bir örgüt kendilerini Demir Muhafızların varisi olarak görmekte, lejyonerliği ve Corneliu Codreanu'nun kişisel kültünü kucakladıklarını belirtmektedir.

Meşhur bir din tarihçisi, kurgu yazarı ve felsefeci olan Mircea Eliade ve yine felsefeci Cioran gibi yazarlar 1930larda Demir Muhafızlar'ı desteklemişler ve propaganda yapmışlardır.[4][5]

Notlar

  1. Ioanid, "The Sacralised Politics of the Romanian Iron Guard".
  2. Volovici, "Nationalist Ideology", s. 98, alıntılayan N. Cainic, "Ortodxie şi Etnocratie", s. 162-4)
  3. Holocaust Encyclopedia ().
  4. z. ornea. the romanian extreme right.
  5. alexandra laignel-lavastine, cioran, eliade, ionesco : l'oubli du fascisme. 2002

Kaynakça

Ayrıca bakınız

Şarkılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 2/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.