1940-1944 Çeçenistan Ayaklanması
1940-1944 Çeçenistan Ayaklanması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
İkinci Dünya Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Geçici Devrimci Halk Hükümeti: Destekleyenler: | SSCB | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Khasan İsrailov † Mairbek Şeripov † | Lavrenti Beriya | ||||||
Güçler | |||||||
Bölgedeki erkeklerin %80 (62.750) | 110.000 |
1940-1944 Çeçenistan Ayaklanması, Sovyetler Birliği ile Finlandiya arasında gerçekleşen Kış Savaşı sırasında Khasan İsrailov ve Mairbek Şeripov'un Kafkas Dağları'nda Çeçenistan'ı bağımsızlığa kavuşturmak için gerçekleştirdiği ayaklanmadır. Komşu bölgelerdeki Türk halkları da bu harekete destek verdi.
İsyancıların sayısı tartışmalıdır. Bazı kaynaklara göre 62.750'dir[1]. Bazı kaynaklara göre ise sadece Grozny, Gudermes ve Malgobek bölgelerinde 25.000 militan olduğu iddia edilir.
Bölgede savaşın yoğunlaştığı dönem ise Alman ordusunun bölgeye yakınlaşmasıyla gerçekleşmiştir. Mavi Durum operasyonunda bu bölgeye yönelen Alman ordusuna destek amacıyla harekete geçen isyancılar geri çekilen Kızıl Ordu'ya arkadan vurdu. Bu saldırı sonucunda kayıp veren Kızıl Ordu Kafkas dağlarına çekildi.
Uranüs Harekâtı ile Stalingrad'daki Alman 6. Ordusu kuşatıldı. Buda Kafkaslar'daki Alman birliklerini zora soktu. Çünkü Almanlar Kafkaslar'dan çekilmese Kızıl Ordu Rostov'a ulaşarak birlikleri kuşatabilirdi. Bunun üzerine Almanlar buradan hızlıca geri çekildi. Almanlar ile birlikte yerel halktan 15 bin kişi de geri çekildi [2]
Kızıl Ordu bölgeye girmesiyle birlikte burada bulunan isyancılar isyan etmeye devam ediyordu. Kızıl Ordu ise burada oyalanmamak için isyan eden halkları için sürgün kararı çıkarıldı. Bu kapsamda toplam 724,297 kişi sürgün edildi. Bunların 479,478'si Çeçen, 96,327'si İnguş, 104,146'sı Kalmuk, 39,407'si Balkar ve 71,869'su Karaçaylı idi.