Alman İşçi Partisi
Alman İşçi Partisi Deutsche Arbeiterpartei | |
---|---|
Kısaltma | DAP |
Genel başkan |
Karl Harrer (1919-1920) Anton Drexler (1920) |
Kurucu | Karl Harrer, Anton Drexler |
Kuruluş tarihi | 5 Ocak 1919 |
Kapanış tarihi | 24 Şubat 1920 |
Ardılı | Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi |
Merkez | Münih |
İdeoloji |
Alman milliyetçiliği Pan-Cermenizm Sosyalizm Anti-komünizm Antisemitizm |
Siyasi pozisyon | Aşırı sağ |
|
Alman İşçi Partisi (Almanca: Deutsche Arbeiterpartei; DAP), I. Dünya Savaşı’ndan sonra Weimar Cumhuriyeti’nde kurulan ilk siyasi partilerden biri. Bavyera Kralı III. Ludwig’in ülkeyi terk etmek zorunda kaldığı bir darbe neticesinde Bavyera hükûmetinin yeni başbakanı olan Yahudi asıllı gazeteci Kurt Eisner’e karşı Nazilerin manevi babaları olarak gördükleri Thule Cemiyeti'nin kurucusu Rudolf von Sebottendorf’un direktifiyle 5 Ocak 1919 tarihinde kurulmuştur.[1]
Hakkında
Thule Cemiyeti’nin kurucusu Rudolf von Sebottendorf tarafından, cemiyetin iki üyesi olan gazeteci Karl Harrer ve çilingir Anton Drexler’e bu siyasi topluluğun etkisini işçiler arasında artırmak için özel siyasi dernek oluşturmaları söylenir. Bunun üzerine Drexler Alman İşçi Partisi’ni (DAP) kurar. 12 Eylül 1919 tarihli parti toplantısında yer alan Adolf Hitler de partinin sloganları beğenir. Ardından Hitler ile tanışan Ernst Röhm, Hitler’e Alman İşçi Partisi’ne dahil olması ve parti yönetimini kendi eline alması konusunda görüş bildirir.[2][3] Hitler ilk defa 16 Ekim 1919′da 111 kişiden oluşan izleyici karşısında görülür. Öncelikle Hitler kendi “Büyük Almanya” hakkındaki görüşlerini bildirir, sonra ise Almanya’nın mağlubiyetinden Marksistleri, sosyalistleri ve Yahudileri itham eder. Bu konuşmasında Hitler “Biz affetmiyoruz, biz intikam istiyoruz” demiştir. 13 Kasım 1919 tarihindeki konuşmasında bildirdi ki, “Almanların fakirliğini, Alman silahı ile yok etmek gerekir. Bu makam galibiyete ulaşmalıdır.” Hitler, Alman İşçi Partisi′nin toplantılarında Versay Antlaşması’nın Almanya’ya kaybettirdiği toprakların geri alınması gerektiğini ve anlaşmanın barbarlık olduğunu bildirmiştir.[4]
Politik görüş
Alman İşçi Partisi siyasi görüş olarak; milliyetçilik temellerine dayalı bir sosyalizm fikrini benimsemiş, sosyalist fikirlerin Marksizm ve enternasyonalizm çatısı altından çıkarılması gerektiğini savunmuştur. Parti, sosyalizmin Alman halkının refahı için gerekli bir sistem olduğunu, ancak bu sistemin; Alman halkının milli benliğini ve kültürel özelliklerini kaybetmesine bir aracı olmaması gerektiğini ileri sürmüştür.
Enternasyonalizm kimliğini reddeden ve milliyetçi bir görüş üzerine sosyalizm ile yola çıkan Alman İşçi Partisi, birbirine benzeyen Marksist-Leninist partilerden çok daha farklı bir ideolojiye sahip olduğu için; farklılığı ile dikkatleri kısa sürede üzerine çekmiştir.
Üyeleri
Parti üyeleri, ağırlıklı olarak; Marksizmi ve enternasyonalizmi reddeden işçilerden ve aşağı tabakadan gelen insanlardan oluşmaktaydı.
En bilinen bazı parti üyeleri:
- Adolf Hitler
- Anton Drexler
- Karl Harrer
- Ernst Röhm
- Rudolf Hess
- Dietrich Eckart
- Gottfried Feder
- Hans Frank
- Alfred Rosenberg
Partinin dönüşümü
Alman İşçi Partisi’nin adı 24 Şubat 1920 tarihinde gerçekleştirilen toplantıda Adolf Hitler tarafından “Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi” (Nationalsozialitische Deutsche Arbeiterpartei) olarak değiştirilmiştir.
Hitler, ilk başlarda partinin adını Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi olarak değiştirmek istememiştir, çünkü bu ad Avusturya'daki Alman Ulusal Sosyalist İşçi Partisi’nin (Deutsche Nationalsozialistische Arbeiterpartei) adına çok benzemekteydi. Hitler, partinin adını “Sosyal Devrimci Parti” olarak değiştirmekte niyetliydi, ancak Alman İşçi Partisi üyelerinden olan Rudolf Jung, Hitler’i Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi adı için ikna etmişti.
Kaynakça
|