5 Eylül
 |
5 Eylül günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve Ana Sayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz. |
5 Eylül, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 248. (artık yıllarda 249.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 117 gün vardır.
Olaylar
- 1669 - Girit, Osmanlı İmparatorluğu'nca ilhak edildi.
- 1698 - Rus Çarı I. Petro, ülkesini batılılaştırma çabalarının bir parçası olarak, din adamları ve köylüler dışında sakal bırakan her erkeğe özel bir vergi yükümlülüğü getirdi.
- 1795 - ABD ile Osmanlı İmparatorluğu arasında ABD'yi yıllık vergiye bağlayan ABD - Osmanlı Sözleşmesi imzalandı.
- 1800 - Napolyon Bonapart, Malta adasını İngiltere'ye bıraktı. (oysa adayı 1798'de İngilizlerden kendisi almıştı)
- 1839 - Çin'le İngiltere arasındaki birinci Afyon Savaşı başladı.
- 1922 - Türk Kurtuluş Savaşı: Türk Ordusu, Yunan İşgali altındaki Nazilli, Alaşehir ve Susurluk'a girdi.
- 1930 - Serbest Cumhuriyet Fırkası lideri Fethi Bey'in 4 Eylül'de İzmir'e gelişinden sonra, bazı kişiler gösteri yaparak Cumhuriyet Halk Fırkası binasını ve Anadolu gazetesi idarehanesini taşladılar.
- 1938 - Atatürk, vasiyetnamesini yazdırdı. Vasiyet, Ankara 3. Sulh Hukuk Hakimi Osman Selçuk Selçuk tarafından 28 Kasım 1938'de açıldı.
- 1945 - Çok partili düzene geçişin ilk partisi olan Milli Kalkınma Partisi kuruldu.
- 1950 - Başvuru fazlalılığı yüzünden, üniversite giriş sınavı uygulaması başlatıldı.
- 1955 - İstanbul Sultanahmet'te yeni Adliye Sarayı hizmete açıldı.
- 1957 - Jack Kerouac'ın yazdığı Yolda romanı Amerika'da yayınlandı.
- 1960 - Muhammed Ali (Cassius Clay), 1960 Roma Olimpiyatlarında altın madalya kazandı.
- 1963 - 20-21 Mayıs'ta askeri darbe girişiminde bulunan Albay Talat Aydemir, Ankara 1 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesince idama mahkûm edildi.
- 1972 - Münih Katliamı: Filistinli Kara Eylül Hareketi militanları, 1972 Yaz Olimpiyatları için Münih'e gelen İsrailli sporculara ateş açtı, bir sporcu hayatını kaybederken, biri ağır yaralandı, 9 kişi rehin alındı.
- 1973 - Dünyanın en uzun karayolu tüneli, İsviçre'nin St. Gotthard yöresinde açıldı.
- 1973 - Devlet Film Arşivi'nde yangın çıktı; Atatürk'ün tek kopyalı filmleri yandı.
- 1991 - Nelson Mandela, Güney Afrika'da başkan seçildi.
- 2012 - Afyonkarahisar'da bulunan askeri depoda meydana gelen patlamada 25 asker hayatını kaybetti.
Doğumlar
- 699 - Ebû Hanîfe, Hanefi mezhebinin kurucusu (ö. 767)
- 1187 - VIII. Louis, Fransa Kralı (ö. 1226)
- 1319 - IV. Pedro, Aragon Kralı (ö. 1387)
- 1567 - Date Masamune, Japon samuray (ö. 1636)
- 1568 - Tommaso Campanella, İtalyan şair, yazar ve Platoncu filozof (ö. 1639)
- 1621 - Juan Andrés Coloma, Elda'nin dördüncü kontu (ö. 1694)
- 1638 - XIV. Louis, Fransa Kralı (ö. 1715)
- 1667 - Giovanni Girolamo Saccheri, İtalyan matematikçi (ö. 1733)
- 1695 - Carl Gustaf Tessin, İsveçli politikacı (ö. 1770)
- 1722 - Frederick Christian, Elector of Saxony, Saksonya Prensi (ö. 1763)
- 1725 - Jean-Étienne Montucla, Fransız matematikçi (ö. 1799)
- 1735 - Johann Christian Bach, Alman besteci (ö. 1782)
- 1750 - Robert Fergusson, İskoç şair (ö. 1774)
- 1769 - John Shortland, İngiliz deniz subayı (ö. 1810)
- 1771 - Karl (Teschen Dükü), Avusturya arşidükü, askeri reformcu ve kuramcı (ö. 1847)
- 1772 - Feth Ali Şah Kaçar, İran'da egemenlik sürmüş Kaçar Hanedanı'nın ikinci hükümdarı (ö. 1834)
- 1774 - Caspar David Friedrich, Alman ressam (ö. 1840)
- 1775 - Juan Martín Díez, İspanyol asker ve İspanyol Bağımsızlık Savaşında gerilla lideri (ö. 1825)
- 1791 - Giacomo Meyerbeer, Alman opera bestecisi (ö. 1864)
- 1847 - Jesse James, Amerikalı haydut (ö. 1882)
- 1876 - Wilhelm Ritter von Leeb, Alman mareşal (ö. 1956)
- 1905 - Arthur Koestler, Macar asıllı İngiliz yazar (ö. 1983)
- 1912 - John Cage, ABD'li besteci, filozof, yazar ve baskıcı (ö. 1992)
- 1921 - Nazife Güran, Türk besteci (ö. 1993)
- 1930 - Nedret Güvenç, Türk tiyatro sanatçısı ve sinema oyuncusu
- 1946 - Freddie Mercury, Hint asıllı İngiliz müzisyen ve Queen grubunun solisti (ö. 1991)
- 1948 - İsmail Arca, Türk futbolcu
- 1951 - Michael Keaton, ABD'li aktör
- 1967 - Salih Kenan Şahin, Türk siyasetçi ve tıp doktoru
- 1971 - Will Hunt, ABD'li müzisyen, besteci ve rock grubu Evanescence'ın davulcusu
- 1973 - Kaan Tangöze, Türk müzisyen ve Duman müzik grubunun solisti
- 1973 - Nedim Akbulut, Türk eski futbolcu ve teknik direktör
- 1973 - Rose Arianna McGowan, ABD'li sinema oyuncusu
- 1976 - Carice van Houten, Hollandalı tiyatro ve sinema oyuncusu
- 1988 - Nuri Şahin, Türk futbolcu
- 1990 - Kim Yu-Na, Güney Koreli buz patenci
- 1991 - Skandar Keynes, İngiliz aktör
- 1991 - Zeki Yavru, Türk futbolcu
Ölümler
- 1548 - Catherine Parr, İngiltere Kraliçesi (d. 1512)
- 1857 - Auguste Comte, Fransız matematikçi (d. 1798)
- 1876 - Manuel Blanco Encalada, Şilili siyasetçi ve Şili'nin ilk Devlet Başkanı (d. 1790)
- 1877 - Çılgın At, Lakota kızılderililerinin şefi (d. 1849)
- 1901 - Ignacij Klemenčič, Sloven fizikçi (d. 1853)
- 1906 - Ludwig Boltzmann, Avusturyalı fizikçi (d. 1844)
- 1914 - Charles Péguy, Fransız şair (d. 1873)
- 1953 - Richard Walther Darré, Alman bakan (d. 1895)
- 1991 - Fahrelnissa Zeid, Türk ressam (d. 1901)
- 1993 - Claude Renoir, Fransız görüntü yönetmeni (yönetmen Jean Renoir'ın yeğeni ve ressam Pierre Auguste Renoir'ın torunu) (d. 1914)
- 1993 - Samim Kocagöz, Türk yazar (d. 1916)
- 1997 - Rahibe Teresa, Arnavut hayırsever ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1910)
- 2012 - Ediz Bahtiyaroğlu, Türk - Boşnak milli futbolcu. (d. 1986)
Tatiller ve özel günler
