Indiana Jones: Son Macera

Indiana Jones: Son Macera
Indiana Jones and the Last Crusade
Film afişi
Yönetmen Steven Spielberg
Yapımcı Robert Watts
Senarist Öykü
George Lucas
Menno Mejes
Senaryo
Jeffrey Boam
Tom Stoppard
(geçmiyor)
Oyuncular Harrison Ford
Sean Connery
Denholm Elliott
Alison Doody
John Rhys-Davies
Julian Glover
River Phoenix
Müzik John Williams
Görüntü yönetmeni Douglas Slocombe
Kurgu Michael Kahn
Stüdyo Paramount Pictures
Cinsi Sinema filmi
Türü Macera, Fantastik
Çıkış tarih(ler)i 24 Mayıs 1989 (ABD)
8 Haziran 1989 (AVS)
30 Haziran 1989 (İNG)
27 Ekim 1989 (TÜR)
Süre 128 dk
Ülke Amerika Birleşik Devletleri
Dil İngilizce
Bütçe 55.4 milyon $
Hasılat 474.2 milyon $
Önceki film Indiana Jones: Kamçılı Adam
Devam filmi Indiana Jones ve Kristal Kafatası Krallığı

Indiana Jones: Son Macera (İngilizce: Indiana Jones and the Last Crusade; orijinal Türkçe adı: Indiana Jones ve Son Haçlı Seferi), yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı, George Lucas'ın yürütücü yapımcılığını ve yardımcı senaristliğini yaptığı 1989 yapımı macera filmidir.

Harrison Ford'un başrolde olduğu filmde Sean Connery, Denholm Elliott, Julian Glover ve River Phoenix yan rollerde yer almıştır. Indiana Jones ve babasının, Kutsal Kase'yi Nazilerin eline geçmeden önce bulmak için yaşadığı maceraların anlatıldığı yapım,[1] serinin ikinci filmi Indiana Jones: Kamçılı Adam'dan beş yıl sonra vizyona girmiştir. Müzikleri John Williams tarafından hazırlanmıştır. Senaristlerden Tom Stoppard'ın adı jenerikte geçmemiştir. 1989 yılının en çok hasılat yapan filmidir.[2] "En İyi Efekt" ve "En İyi Müzik Efekti Kurgusu" dallarında Akademi Ödülü kazanırken "En İyi Müzik, En İyi Orijinal Müzik" ve "En İyi Ses" dallarında aday olmuştur. Film toplamda beş ödül kazanırken, on yedi defa da aday gösterilmiştir. Rotten Tomatoes sitesinde puanı %89'dur.[3]

Konu

Onun maceralı hayatının başları: 13 yaşındaki genç izci Indiana Jones (River Phoenix) Son Macera 'da Coronado'nun haçını alırken

Film 1912'de, Utah şehrinin izcilerinden biri olan genç Henry Jones Jr.'ın (River Phoenix) hırsızlardan çaldığı bir eski haçı müzeye geri götürmek istemesiyle başlar. Jones, kazı yapmakta olan ekipten haçı çalar. Tam oradan uzaklaşmak üzereyken hırsızlar onu fark eder. Jones hızla kaçmaya başlar ve dışarı çıktığında kimseyi bulamaz. Hemen bir ata binen Jones hırsızlardan kaçmak için bir trene atlar. Burada hırsızlardan kaçarken bir vagonda yılanlar ile kalır ve onun yılan korkusunun nereden başladığı anlaşılır. Başka bir vagonda bir aslan ile yalnız kalan Jones'un kırbaç merakının nereden geldiği de buradan öğrenilir. Indiana aslan ile yalnız kaldığı vagondan hırsızların yardımı ile kurtulur. Hırsızlardan biri Indy'den haçı almak isterken yılanı alır ve bu sırada oluşan karmaşadan faydalanan Indy, sihirbazlık malzemelerinin olduğu bir bölüme geçer. Orada bir kutunun içine girer. Hırsızların lideri içeri geldiğinde kutuyu açar fakat Jones'u bulamaz. Indiana hızla trenden uzaklaşır. Babası Henry Jones'un (Sean Connery) yanına gelen Jones haçı müzeye götürmek ister fakat gelen görevliler haçı Indy'den alır ve sahibine verir. Hırsızların lideri de başındaki şapkayı Indiana Jones'un başına takar.

Indiana Jones (Harrison Ford) haçı seneler önce kaptırdığı kişiden geri alır ve üniversitenin müzesine götürür. Ardından Kutsal Kase'yi arayan zengin koleksiyoncu Walter Donovan, Jones'tan yardım ister. Yardım istedikleri ilk kişinin Naziler tarafından kaçırıldığını söyleyen Donovan, bu sefer Indy'den yardım ister. Fakat Jones da ona babasına gitmesini önerir ve kaçırılan kişinin babası olduğunu öğrenir. İtalya'ya müze müdürü ve yakın arkadaşı Marcus Brody ile giden Indy, babasından Kutsal Kase ile ilgili bir harita alır. Indiana, Dr. Elsa Schneider ile bir kütüphaneye gider ve babasının bıraktığı ipucunu çözer. Kütüphanede bulduğu işaretin altına inerek Kutsal Kase'nin haritasını bulur. Kase'nin koruyucuları, Jones'u bu işten uzaklaştırmak için orayı ateşe verir. Indiana ve Schneider oradan kaçarlar ve bir tekneye binip koruyucular ile bir kaçma-kovalamaca yaşarlar. Koruyuculardan biri olan Kazım'ı bir geminin pervanesine yaklaştırarak sorguya tutan Indy, onların kasenin koruyucuları olduğunu ve kötü adamlar olmadıklarını öğrenir. Dr. Elsa Schneider ile işbirliği yapan Indiana, Nazilerin esiri olan babasını bulur. Ancak bu sırada Schneider kaybolur ve onu bulmaya gider.

Onu bulan Indy,Walter Donovan'ın ve Schneider'in aslında Naziler ile çalıştığını öğrenir ve babasının Kase ile ilgili çalışmalarının bulunduğu defteri onlara vermek zorunda kalır. Fakat defterin ön önemli sayfaları koparılmıştır. Indiana o sayfaları Marcus Brody'ye verdiğini söyler ve onun hakkında bazı yalanlar söyler. Hatay Devleti'ne giden Brody'yi Sallah karşılar fakat Naziler Brody'yi kaçırmayı başarırlar. Oğlu ile sandalyeye bağlanan Henry Jones kurtulmaya çalışırken bir yangına sebebiyet verir. Kurtulmaya çalışan Indiana gizli bir geçit bulur. Bu geçitte Naziler ile mücadele eden Indy oradan da kaçmayı başarır. Dışarı çıkan Indiana bir tekneyi çalıştırır ve babası tekneye biner. Fakat Indiana babasını oradan çıkarır çünkü bu Naziler için bir tuzaktır. İkili bir motora binerler ve oradan uzaklaşırlar. Yolda motorsikletli askerler ile mücadele ederler ve kurtulmayı başarırlar.

Fakat Henry Jones'un defteri Nazilerde kaldığı için geri dönmek zorunda kalırlar. İkili Berlin'e giderler. Indiana bir Naziden üniformasını çalar ve defteri Dr. Elsa Schneider'den geri alır. Indy, Schneider'ın yanından hızlıca uzaklaşırken önüne dikkatlice bakmaz ve Adolf Hitler'e çarpar. Indy'nin elindeki defteri alan Hitler bunu kendisine imzalaması için uzatıldığını sanır ve imzalar. Indiana ve babası bir zepline binerek Berlin'den Atina'ya gitmeye karar verirler. Fakat burada da Naziler ile karşılaşan Joneslar zeplinden bir uçağa binerek uzaklaşırlar. Uçarken diğer Nazi pilotlarıyla da savaşırlar. Düşman uçakları ateş ederek düşürmeye çalışan Henry Jones yanlışlıkla kendi uçaklarını vurur ve bir plaja düşerler. Henry Jones şemsiyesi ile plajdaki kuşları kovalar ve korkudan kaçmaya başlayan kuşlar Nazi uçaklarına çarpıp düşürürler. Joneslar daha sonra Sallah'ı da alarak Nazilerin elindeki Marcus Brody'i kaçırırlar.

Albay Vogel (sol), Donovan (sağ) ve Elsa Schneider (ortada)

Kutsal Kase'yi bulmak için haritadaki yere giden ekip burada Naziler ve Walter Donovan ile karşılaşırlar. Donovan, Henry Jones'u vurarak Indiana'yı kutsal kaseyi almak için gitmeye mecbur bırakır. Indiana yol boyunca babasının defterinde de yer alan bulmacaları çözerek ilerler ve kaselerin ve onların koruyucusunun olduğu yere varır. Orada Kutsal Kase'yi 700 yıldır koruyan şövalye ile karşılaşır. En son bulmaca ise hangi kasenin İsa'nın kutsal kasesi olduğudur. Indiana'ın ardından Walter Donovan ve Dr. Elsa Schneider de gelirler. Schneider, seçtiği altın kaseyi Donovan'a verir. Sonsuz hayata kavuşma dileğiyle kaseden su içen Donovan, isteğinin aksine çabucak yaşlanarak ölmeye başlar. Indiana ise tahta olan kaseyi seçer ve babasına götürür. Donovan tarafından vurulan Henry Jones'un yarası iyileşir.

Sonra yer çatlamaya ve ayrılmaya başlar. Kaseyi alabilmek için kendini çok zorlayan Schneider yere düşer. Schneider'i kurtarmaya çalışırken kendi düşen Indy de yakınındaki kaseyi alabilmek için kendini zorlar fakat babasının isteğiyle vazgeçer. Joneslar, Sallah ve Marcus Brody mağaradan çıkarlar. Mağaradan çıkmadan önce görevini tamamlayan Kutsal Kase Şövalyesi arkalarından onlara bakar ve eliyle selamlar. Hepsi kendi atlarına binerler. Brody yanlışlıkla atını hareket ettirir ve ona hakim olamaz. Ardından Güneş'in batışı eşliğinde ekip, çölde yavaşça kaybolur.

Oyuncular

Henry Jones (Sean Conerry) ve Henry Jones Jr.Harrison Ford)

Sean Connery'nin oynadığı Profesör Henry Jones rolü için Jon Pertwee ve Gregory Peck'in de adı geçmişti. Kutsal Hazine Avcıları'da Toht karakterini oynayan Ronald Lacey bu filmde Heinrich Himmler rolü ile cameo yaptı. Diğer iki filmde beş farklı rolde görünene Pat Roach, zepline giren Albay Vogel'in yanındaki Nazilerden biri olarak küçük bir rolde yer aldı. Kostüm tasarımcısı Anthony Powell da filmde, Nazi üniformalı Almanlardan biri olarak göründü. Julian Glover'ın eşi Isla Blair, kocasının oynadığı Walter Donovan karakterinin karısını oynadı. River Phoenix'in Indiana Jones'un küçüklüğünü oynadığı ve babasının yanına geldiği sahnede Profesör Henry Jones'u Alex Hyde-White canlandırdı. Fakat Hyde-White'ın yüzü gözükmedi. Yapımda, James Bond filmlerinde yer almış dokuz oyuncu oynadı. Sean Connery (James Bond), Alison Doody (Bond kızı), Michael Byrne ve Billy J. Mitchell (ofis yöneticileri), Vernon Dobtcheff (gece kulübü sahibi), Julian Glover, Stefan Kalipha, Pat Roach (Bond kötüleri) daha önce bu serinin filmlerinde yer almışlardı.

Yapım

Geliştirme

Filmde Kutsal Kase'nin olduğu iddia edilen yer

Indiana Jones: Kamçılı Adam 'ın finansal ve eleştirel açıdan umulanı yakalayamamasının ardından[6] Steven Spielberg, George Lucas'a üçlemenin son filmini çekmek istediğini söyledi.".[7] Spielberg, Yağmur Adam ve Büyük filmlerini çekmekten vazgeçmişti.[8] Üçüncü filmin konusu için Maymun Kral düşünülüyordu. Chris Columbus adı, Indiana Jones and the Monkey King (Indiana Jones ve Maymun Kral) olan bir taslak yazdı.[9]

Lucas, Kutsal Kase fikrini ortaya attı. Fakat Spielberg, Monty Python and the Holy Grail adlı parodi filminde işlendiği için bu fikri beğenmedi.[8] Onun için de baba-oğul hikâyesi anlatmak gündeme alındı. Spielberg "herkesin aradığı Kutsal Kase hikâyesine baba-oğul ilşkisi de dahil edilebilir" diye düşündü."[4] Harrison Ford devam filminde daha kurnaz olmalarını söyledi. Sonra Lucas Kusal kase avının olduğu hikâyeye Indiana'nın babasını dahil etti.[10]

Lucas ilk olarak Indiana Jones'un gençliğini gösteren sahneyi gündeme aldı.[5] Spielberg ile Mor Yıllar (1896) ve Güneş İmparatorluğu (1985) filmleriyle çalışan Menno Meyjes ve yardımı senarist Jeffrey Boam senaryoyu yazdılar.[11] Tom Stoppard da diyalogları düzenledi. Stopppard bu iş için 120 bin dolar avans aldı.[4] Film gösterimden çıkınca da 1 milyon dolar daha aldı.[4] Ayrıca Henry Jones Sr.'ün karısı ve Indiana Jones'un annesi de hikâyede vardı. Fakat Spielberg karakteri senaryodan çıkardı.

Çekim

36 milyon dolar bütçeli, Indiana Jones serisinin üçüncü filmi Son Macera 'nın çekimlerine 16 Mayıs 1988'de başlandı.[11] Çekimler, Venedik, Ürdün, Avusturya, Almanya, Colorado, New Mexico, Utah ve Texas'ta gerçekleştirildi.[12] Colorado ve New Mexico'daki sahneler Mayıs ve Ekim ayları arasında haftanın yedi günü çekildi.[7] Venedik şehrindeki çekimler, 7 Ağustos 1988'de başladı ve Church of San Barnaba ile Campo San Barnaba'da gerçekleştirildi.[12] Spielberg tank dövüşü sahnelerinin kısa olmasını ve iki günde çekilmesini planlamıştı.[5] Fakat sahne uzadı ve düblörlerin yardımı ile çekildi.[7] Uçakların savaştığı sahne ise Mallorca'da çekildi.[13] Uçakların düşürülmesi için korkutulmaya çalışılan kuşlar hareket etmiyorlardı. Spielberg oradaki kuşlar yerine güvercinleri koymayı kararlaştırdı.[5]

Filmin Hatay Devleti çekimleri İspanya'daki Grana'da şehrinde yapıldı ve üç hafta sürdü. Brody'yi kaçırma sahnesi burada gerçekleşti.[12][13] Indiana Jones ve babasının defteri geri almak için gittiği Berlin sahneleri İngiltere'in başkenti Londra'daki Buckinghamshire'da gerçekleştirildi. Ayrıca İngiltere'deki Port of Tilbury (bot takip sahneleri), Royal Masonic School for Girls, Hertfordshire, Stowe School ve Royal Horticultural Society'de de (Berlin havaalanı) çekimler yapıldı. Kanyon sahneleri Ürdün'deki Petra ve Edom dağlarında çekildi.[13]

River Phoenix'in olduğu sahnelerin çekimine Ekim ayında başlandı.[11] Tren sahneleri Colorado'daki demir yollarında çekildi. Filmin son çekimleri Texas'ın Clyde kentinde yapıldı.[13] Spielberg, filme Lucas Vadisi'nin arkasında bulunan Tamalpais Dağı'nda[13] çekilen motor sahnelerini ekledi. Filmin çekimleri 30 Eylül 1988 tarihinde sona erdi. Film, Panavision Panaflex ve Panavision Lenses kameraları ile çekildi. Londra'daki Rank Film Laboratuvarı'nda renkler düzenlendi. Özel efektler George Lucas'ın Industrial Light & Magic şirketi tarafından hazırlandı. Filmdeki tank dövüşü sahnesinde kullanılan atlar aynı yıl gösterilen Rambo III filminde de kullanıldı.

Gösterim

Indiana Jones serisinin üçüncü filmi olan Indiana Jones: Son Macera (Indiana Jones and the Last Crusade) filminin afişlerinde yer alan sloganlar şunlardı;

O yepyeni bir macera ile geri döndü.
Jones'lar ile kalarak hayatınızın macerasını yaşayın.
Şapkalı adam döndü. Ve bu sefer babasını da getirdi.
—  Filmin sloganları[14]

, "He's back in an all new adventure"
"Have the adventure of your life keeping up with the Joneses"
"The man with the hat is back. And this time, he's bringing his Dad"

Film, Kuzey Amerika'da 2.327 sinema salonunda gösterime girdi.[12] Sinemalarda gösterilmeden önce PG-13 sertifikası aldı. İtalya'daki ilk gösterimi Venedik Film Festivali'nde gerçekleşti ve Indiana Jones e l'ultima crociata adı ile gösterildi. İlk haftasında 29.355.021$ kazandı. Son Macera, yaklaşık olarak Kuzey Amerika'da 197 milyon dolar, dünya çapında ise 474 milyon dolar kazandı.[15] Yapım dünya çapında en çok hasılat yapan yetmiş üçüncü film oldu.[15]

Film yorumcular tarafından olumlu eleştiriler aldı. BBC'den Neil Smith filmi "görmeye değer bir tecrübe" olarak tanımladı.[16] Filmcritic.com sitesinden Pete Croatto filmin "karıştırılmamış bir eğlence" olduğunu yazdı.[17] Film Box Office Mojo sitesinde B+ derecesi aldı.[18] Film En İyi Müzik Efekti, En İyi Orijinal Şarkı ve En İyi Müzik dallarında Akademi Ödülü'ne aday oldu. En İyi Müzik Efekti dalında ödülü kazandı ve Sean Connery performansı sayesinde Altın Küre adayı oldu. Ayrıca sitenin "En İyi Macera Filmleri" listesinde elli film arasında 21. sırada, "En İyi Aksiyon Filmleri" listesinde 30. sırada kendine yer buldu.[19] Rotten Tomatoes sitesindeki puanı %89 oldu.[3] İngiliz sinema dergisi Empire'ın 10.000 dergi okuru, 150 film yönetmeni ve 50 film eleştirmeninin oylarıyla düzenlediği, "Tüm Zamanların En Muhteşem 500 Filmi" anketinde 306. sırada kendine yer buldu.[20] Filmin değerlendirildiği metindeki "...Spielberg belli ki yeni bir şeyler yapmak için çok uğraşmış. Ama yine de bu, Indy külliyatının en zayıfı olmaktan kurtulamıyor..." cümleleri ile Son Macera 'ın serinin en zayıf yapımı olduğu vurgulandı. Metinde ayrıca, Sean Connery'in canlandırdığı baba Jones'u filme yerleştirmenin başarı olduğunu belirten ifadeler de yer aldı.[21] Son Macera, Steven Spielberg'in Indiana Jones serisinde favori filmi oldu.[22]

Indiana Jones: Son Macera için hazırlanan lazerdiskler ve VHS'ler 1990 ve 1999 yıllarında piyasaya sürüldü. Ekim 2003'te serinin diğer iki filmi Kutsal Hazine Avcıları ve Kamçılı Adam ile birlikte bir DVD setinde satışa sunuldu. 2008 senesinde hazırlanan yeni DVD baskısı 2003 yılındaki DVD'de bulunan özelliklere ve yeni seçeneklere sahip olarak satılmaya başlandı.

Pazarlama

Video oyunları

1989 yılında, LucasFilm, yapımdan uyarlanan Indiana Jones and the Last Crusade: The Graphic Adventure ve Indiana Jones and the Last Crusade: The Action Game adlı oyunları satışa çıkardı. Oyun, LucasArts'ın oyun çağında çıkardığı Maniac Mansion, The Secret of Monkey Island, ve Indiana Jones and the Fate of Atlantis adlı oyunlarla birlikte en iyilerden biri olarak kabul gördü. NES şirketi de izin almadan bir oyun çıkardığı için iki farklı oyun çıkarıldı. Ayrıca Game Boy ve Game Gear konsolları için de Indiana Jones and the Last Crusade filminden uyarlanan video oyunları piyasaya sürüldü.[23]

1994 yılında yeni bir devam filminin gündemde olduğu sıralarda JVC, Nintendo'nun Super Nintendo Entertainment System için hazırlanan Indiana Jones' Greatest Adventure adlı oyunu yayınladı. LucasArts ve Factor 5 oyunu geliştirdiler.

2008 yılında, LucasArts, Lego Indiana Jones: The Original Adventures adlı oyunu yayınladı. Oyunda serinin ilk üç filmden uyarlanmış hikâyeleri mizahi bir şekilde işlenmişti. Hasbro şirketinin film için çıkardığı oyuncaklar 2008 yılının Temmuz ayında satışa çıkarıldı.

Indiana Jones and the Last Crusade Soundtrack
John Williams soundtrack'i
Yayımlanma CD 18 Mayıs 1989
Süre 59:00
Şirket Warner Bros. Records
Yapımcı John Williams
John Williams kronolojisi

Temple of the Doom Soundtrack
(1984)		 Indiana Jones and the Last Crusade Soundtrack
(1989)		 Kingdom of the Crystal Skull
(2008)

Soundtrack albümü

Film ile ilgili soundtrack WEA şirketi tarafından 1989 yılında piyasaya sürüldü. Albümde on üç adet beste bulunmaktadır. John Williams bu albümü Hollywood Stüdyo Senfoni orkestrası ile kaydetti. Concord Music Group şirketi, diğer Indiana Jones filmlerindeki parçalar ile birlikte 11 Kasım 2008 tarihinde yeni besteler ekleyerek beş diskli bir paket olarak yeniden satışa çıkardı. Her ne kadar basit görünseler de, albümdeki parçaların, dinleyeni heyeanlandırdığı belirtildi.[24]

Parça listesi

  1. "Indy's Very First Adventure" – 8:14
  2. "X Marks The Spot" – 3:12
  3. "Scherzo For Motorcycle & Orchestra" – 3:54
  4. "Ah, Rats!!!" – 3:41
  5. "Escape From Venice" – 4:25
  6. "No Ticket" – 2:46
  7. "The Keeper Of The Grail" – 3:24
  8. "Keeping Up With The Joneses" – 3:38
  9. "Brother Of The Cruciform Sword" – 1:56
  10. "Belly Of The Steel Beast" – 5:29
  11. "The Canyon Of The Crescent Moon" – 4:18
  12. "The Penitent Man Will Pass" – 3:24
  13. "End Credits" (Raiders March) – 10:37

Ödüller

Indiana Jones: Son Macera filmi, toplam 22 tane adaylığın arasında 7 tane ödül kazandı.[25]

Yıl Ödül Kategori Sonuç
1990 Akademi Ödülleri En İyi Efekt Kazandı
Akademi Ödülleri En İyi Müzik Efekti Kurgusu Kazandı
Akademi Ödülleri En İyi Orijinal Müzik Kazanamadı
Akademi Ödülleri En İyi Müzik Kazanamadı
Altın Küre Ödülleri En İyi Yardımcı Aktör Kazandı
Almanya Altın Ekran Ödülleri Altın Ekran Ödülü Kazandı
Japon Akademisi Ödülleri Yabancı Dilde En İyi Film Kazanamadı
BAFTA Ödülleri En İyi Yardımcı Aktör Kazanamadı
BAFTA Ödülleri En İyi Ses Kurgusu Kazanamadı
BMI Film & TV Ödülleri En İyi Film Müziği Kazandı
Grammy Ödülleri Sinema Filmi için Çıkarılan En İyi Albüm Kazanamadı
Hugo Ödülleri En İyi Dramatik Sunum Kazandı
Genç Artist Ödülleri Drama Dalında En İyi Film Kazanamadı
ABD Bilim-Kurgu, Fantazi&Korku Filmleri Akademisi Ödülleri En İyi Aktör Kazanamadı
ABD Bilim-Kurgu, Fantazi&Korku Filmleri Akademisi Ödülleri En İyi Kostüm Kazanamadı
ABD Bilim-Kurgu, Fantazi&Korku Filmleri Akademisi Ödülleri En İyi Fantazi Filmi Kazanamadı
ABD Bilim-Kurgu, Fantazi&Korku Filmleri Akademisi Ödülleri En İyi Senarist Kazanamadı
2003 DVD Özel Ödülleri En İyi DVD Yorumu Ödülü Kazanamadı
2004 Satellite Ödülleri En İyi Klasik Film DVD'si Ödülü Kazanamadı
Satellite Ödülleri En İyi DVD Ekstrası Ödülü Kazanamadı
Satellite Ödülleri En İyi DVD Yorumu Ödülü Kazanamadı
ABD Bilim-Kurgu, Fantazi&Korku Filmleri Akademisi Ödülleri En İyi DVD Koleksiyonu Ödülü Kazandı

Kaynakça

  1. ↑ Indiana Jones and the Last Crusade connects grail legend with Nazi occultism. See Rebecca A. Umland and Samuel J. Umland, "Indiana Jones and the Last Crusade (1989)," The Use of Arthurian Legend in Hollywood Film: From Connecticut Yankees to Fisher Kings (Contributions to the Study of Popular Culture) (Greenwood Press, 1996.), 167-171.
  2. ↑ "1989 Worldwide Grosses". Box Office Mojo. 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150620004329/http://www.boxofficemojo.com:80/yearly/chart/?view2=worldwide&yr=1989&p=.htm. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.
  3. 1 2 "Indiana Jones and the Last Crusade". Rotten Tomatoes. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150626010406/http://www.rottentomatoes.com:80/m/indiana_jones_and_the_last_crusade/. Erişim tarihi: 2008-05-16.
  4. 1 2 3 4 "Indiana Jones and the Last Crusade: An Oral History". Empire. 2008-05-08. http://www.empireonline.com/indy/day17/default.asp. Erişim tarihi: 2008-05-08.
  5. 1 2 3 4 5 6 [2003 yılında üçleme için çıkarılan DVD setindeki "making the trilogy" başlıklı özel seçenek]
  6. ↑ "Indiana Jones and the Temple of Doom". Rotten Tomatoes. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150629063500/http://www.rottentomatoes.com:80/m/indiana_jones_and_the_temple_of_doom/. Erişim tarihi: 2008-08-24.
  7. 1 2 3 Nancy Griffin (Haziran 1988). "Indiana Jones and the Last Crusade". Premiere. http://www.premiere.com/moviehistory/3377/indiana-jones-and-the-last-crusade.html. Erişim tarihi: 2008-02-10.
  8. 1 2 Gregory Kirschling, Jeff Labrecque (2008-03-12). "Indiana Jones: 15 Fun Facts". Entertainment Weekly. http://www.ew.com/ew/article/0,,20183746_3,00.html. Erişim tarihi: 2008-03-15.
  9. ↑ Steve Daly (2008-04-16). "Steven Spielberg and George Lucas: The Titans Talk!". Entertainment Weekly. http://www.ew.com/ew/article/0,,20192040,00.html. Erişim tarihi: 2008-04-17.
  10. ↑ "Know Your MacGuffins". (Empire. 2008-04-23. 19 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081119035742/http://www.empireonline.com/indy/day2/3.asp. Erişim tarihi: 2008-04-23.
  11. 1 2 3 Marcus Hearn (2005). The Cinema of George Lucas. New York City: Harry N. Abrams Inc.. s. 162–5. ISBN 0-8109-4968-7.
  12. 1 2 3 4 The Films of Steven Spielberg. Citadel. 1995. s. 175. ISBN 0-8065-1540-6.
  13. 1 2 3 4 5 "The Indy Map". Empire. 2008-05-14. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150402120708/http://www.empireonline.com/indy/day23/. Erişim tarihi: 2008-05-14.
  14. ↑ "Indiana Jones and the Last Crusade (1989) - Taglines". IMDB. 11 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130311011415/http://www.imdb.com/title/tt0097576/taglines. Erişim tarihi: 2008-05-16.
  15. 1 2 "Indiana Jones and the Last Crusade (1989)". Box Office Mojo. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151207110010/http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=indianajonesandthelastcrusade.htm. Erişim tarihi: 2007-06-23.
  16. ↑ Neil Smith (2008-05-08). "BBC - Films - review - Indiana Jones and the Last Crusade". BBC. http://www.bbc.co.uk/films/2002/01/08/indiana_jones_and_the_last_crusade_1989_review.shtml. Erişim tarihi: 2008-05-08.
  17. ↑ Pete Croatto (2008-05-08). "Indiana Jones and the Last Crusade Movie Review, DVD Release ...". Filmcritic. http://www.filmcritic.com/misc/emporium.nsf/reviews/Indiana-Jones-and-the-Last-Crusade. Erişim tarihi: 2008-05-08.
  18. ↑ "Indiana Jones and the Last Crusade (1989)". Box Office Mojo. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151207110010/http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=indianajonesandthelastcrusade.htm. Erişim tarihi: 2008-05-16.
  19. ↑ "Best/Worst "Action" Titles". IMDB. 11 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151211182635/http://www.imdb.com/chart/action/. Erişim tarihi: 2008-05-16.
  20. ↑ "Empire's (UK) Top 500". Empire. 2008-05-08. http://www.empireonline.com.au/forum/fb.asp?m=83312. Erişim tarihi: 2008-05-08.
  21. ↑ "Empire Announces the 500 Greatest Films of All Time". Empire. 19 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151019181144/http://www.empireonline.com/500/. Erişim tarihi: 2008-05-16.
  22. ↑ "Film locations for Indiana Jones and the Last Crusade". IMDb. 24 Aralık 2015 tarihinde [www.movie-locations.com/movies/i/indie_last.html kaynağından] arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151224222448/http://www.movie-locations.com/movies/i/indie_last.html. Erişim tarihi: 2008-05-16.
  23. ↑ Edward Douglas (2008-02-17). "Hasbro Previews G.I. Joe, Hulk, Iron Man, Indy & Clone Wars". SuperHeroHype.com. http://www.superherohype.com/news/topnews.php?id=6807. Erişim tarihi: 2008-02-17.
  24. ↑ "allmusic ((( Indiana Jones and the Last Crusade > Overview )))". Allmusic. Ekim 2007. http://www.allmusic.com/album/indiana-jones-and-the-last-crusade-original-motion-picture-soundtrack-r126167. Erişim tarihi: 2008-09-16.
  25. ↑ "Awards for Indiana Jones and the Last Crusade". IMDB. 10 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130610085536/http://www.imdb.com:80/title/tt0097576/awards?. Erişim tarihi: 15 Ocak 2009.

Dış bağlantılar

Indiana Jones
Filmler
Televizyon Dizileri
The Young Indiana Jones Chronicles (1992–1996)
Video Oyunları
Raiders of the Lost Ark (1982) · Temple of Doom (1985) · Revenge of the Ancients (1987) · Indiana Jones and the Last Crusade (1990) · Indiana Jones and the Fate of Atlantis
Soundtrack Albüleri
Raiders of the Lost Ark · Temple of Doom · The Last Crusade · Kingdom of the Crystal Skull
Diğer medyada
Indiana Jones Kartları · Indiana Jones çizgi romanı · Indiana Jones liberatürü · Lego Indiana Jones
Oyuncular
Harrison Ford · Karen Allen · Kate Capshaw · Alison Doody · Cate Blanchett · Jonathan Ke Quan · Shia LaBeouf · Ray Winstone · John Hurt · Sean Connery · Corey Carrier · Sean Patrick Flanery · George Hall · River Phoenix · John Rhys-Davies · Denholm Elliott · Julian Glover · Amrish Puri · Paul Freeman · Wolf Kahler · Ronald Lacey · Pat Roach · Michael Byrne · David Yip · Dan Aykroyd · Alfred Molina · Philip Stone · Jim Broadbent
Yapım ekibi
George Lucas · Steven Spielberg · Frank Marshall · Kathleen Kennedy · Robert Watts · Rick McCallum · Philip Kaufman · Lawrence Kasdan · Willard Huyck · Gloria Katz · Menno Meyjes · Jeffrey Boam · Frank Darabont · Jeff Nathanson · David Koepp · Douglas Slocombe · Janusz Kamiński · Vic Armstrong · Michael Kahn · John Williams · Ben Burtt · Drew Struzan · Dan Bradley · Jim Steranko · Deborah Nadoolman Landis · Norman Reynolds · Guy Hendrix Dyas · Richard Edlund · Dennis Muren
This article is issued from Vikipedi - version of the 11/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.