Kızılbel, Çaycuma
Kızılbel | |
— Köy — | |
Zonguldak | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Zonguldak |
İlçe | Çaycuma |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 1.560 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0372 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 67900 |
İnternet sitesi: |
Kızılbel, Zonguldak ilinin Çaycuma ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
- 1750'li yıllarda Çaycuma, Perşembe ve Kızılbel köyü
Eski adı Çarsamba olan Çaycuma, Paflagonya (Kastamonu, Bartın ve çevresi) bölgesi ile Bitinya (Bolu ve çevresi)bölgesini ayıran sınır çizgisi olan Filyos çayının batı yakasına, Bitinya bölgesine kurulmustur. Bölgede iki ana yerlesim birimi vardir: Çarsamba ve Persembe. Paflagonya bölgesinde kalan ve adini Persembe'den alan yaka “Persembe yakası”; Bitinya bölgesinde kalan ve adını Çarsamba nahiyesinden alan yaka ise “Çarsamba yakası” olarak adlandırılır. Bugün, Filyos çayının her iki yakasına yayılarak hızlı bir gelışme seyri izleyen Çaycuma, çok uzun olmayan bir geçmise sahiptir. Uzun yıllar Çarsamba olarak adlandirilan Çaycuma, asıl gelismesini ve büyümesini 1900'lü yillara dogru ve daha sonra ise cumhuriyet döneminde gerçekleştirmiştir.
Ulasılabilen kaynaklara göre, Çaycuma'nin tarihi 250 yıl kadar geriye uzanmaktadir. Nitekim, Uluslu Ibrahim Hamdi Efendi'nin 1747'de kaleme aldığı Bartın, Amasra,Ulus,Safranbolu,Kdz. Ereğli,Zonguldak ve Devrek'i kapsayan bölgemizin ekonomik,sosyal,kültürel yapısını ele aldığı “Atlas”2 adli 712 sayfalik eserde Çarsamba ve Persembe'den açıklayıcı biçimde söz edilmemektedir. Atlas'in 315 no'lu varakinda yer alan “Devrek” baslığında verilen bilgiden hemen sonra yer alan “Pencüsenbe” baslığı altında Çarsamba ve Persembe söyle geçer: “Nâm-i diğer Zarzene, yirmi karyeli bir kazâdir. Çarsanba kazâsiyla bunun mâbeynini (ikisinin arasinda) Filyas suyu kat ider.”
Çaycuma ilçesine bağlı ve Perşembe bucağına dahil olan Kızılbel köyü çok eski tarihe sahip değildir. Köyde tarihi eserlere rastlanmaz. Dedemden aldığım bilgilere göre Kızılbel Köyüne yerleşim 1700 yıllarında doğudan getirilen bir iki aile yerleştirilir. Bu yerleştirme kapsamında Perşembe karyesine de İç Anadolu ve doğudan gelen birkaç aile de yerleştirilir. Ancak boy ve soyları,kültürleri farklı olan bu aileler arasında zaman zaman tartışma ve çatışmalar çıkar. Beyoğlu Mehmet Efendinin ifadelerine göre Babası Haci Recep ve dedisi Hacı Ali ve onun babası Ali Hoca Kafkaslardan gelme olup dört kardeşi ve ailesiyle önce İstanbul'a yerleşirler. Ardından nüfüs etkinliği sebebi ile Kafkasya Çeçenistan ve Kabartay-Balkaryadan gelen bu ailenin Hoca Ali Efendi Bolu sancağının Perşembe karyesi Kızılbel Köyüne yarleştirilir. Medeni Kanunun kabulü ve Soyadı Kanunu sonrasında Beyoğlu Mehmet Efendi beyoğlu lakabını soyadı olarak almak ister. Ancak nüfus memuru bey paşa efendi unvanı kaldırılmıştır diyerek bu soyadını vermez. Bayar soyadını verir. Aynı kökten olan ailenin her hanesinin bireylerine ayrı soyadı verilir. Bayar,Bayram,Bayındır, Bayhan, Bayramcık, Baysal vs olarak "b" ile başlayan soyadları verilir. Aslında birbirinin akrabası olan bu soyisimliler kendilerini ayrı soydan sanmaktadırlar. Kızılbel Köyü daha önce Dursunlar Köyüne bağlı iken bir olayla birbirinden ayrıldıkları rivayet olunur. Bir sınır kavgası sonrasında Muslubaşoğlu köyüne Dursunlar, Ayrılıp şimdiki mevkiine yerleştirilen köye de Kızılbel dendiği rivayet edilir.
Kültür
Köyün ünlü yemekleri kara lahana adı verilen kara lahana yemeği ve yufkanın geniş bir tabağa konularak yapılan Islama adı verilen et sulu ekmek yemeğidir.Malay da zaman zaman yapılır. Çili olanı çok sevilir. Soğanın kıymalı ve yumurtalı yapılmış Mıhlaması,Ramazan ve Kurban Bayramlarında bayram namazı çıkışı satılan ve alınan ceviz helvası ile yenilen Gulümbe çok hoştur, Güccek, baklava, börek ve Göceli mancari unutmayalım. Yöresel kıyafetler 30-40 yıl önce kaybolmanın son anlarıydı. Kadınların uzun yelekleri vardı. Kalın dokuma renkli kuşakları beli sağlam tutardı. Bir de paçalarında dantel olan bez dediğimiz el dokuması düzen kumaşından yapılmış kadınların donları vardı. Bunları kızlar çeyiz olarak hazırlar ve yan taraflarına kaneviçe ile çiçek gül desenleri işlerlerdi. Ancak modern kıyafet geleneksel giysilerin kaybolmasına sebep olmuştur. 30 yaşından küçükler hatırlamaz. Çünkü hiç görmemişlerdir. Kızılbel'de düğünler de çok güzel olurdu.Kınalar evde yapılır. Kına evine erkek sinek alınmazdı. Erkek çocuklar kına evine girerse çıkarılırdı. Bazı gençler gündüzden kına evinin tavanına çıkar orda beklerdi kına zamanını. Genç kızlar ve sevdiği kız oyuna çıktığında tavanda asılı mısır somaklarından mısır tanelerini kıza atardı. Annesi falan farkına varınca de kızılca kıyamet kopar kına savulurdu. Kızkardeşini, anasını, eşini kınaya getiren erkekler evin çevresinde bekler, sohbet eder, sigara tüttürür veya ufak ufak demlenirlerdi.Düğünler de bir başka alem.Araba ve otomobilin girmediği zamanlarda yani 1975 öncesinde kızlar gelinler ata bindirilerek götürülürdü. Kızın atını erkek kardeşi tutar köyün çıkışına veya evin mücavir alanına kadar götürür.Kayınpedere teslim ederken atın yularını, yüklü bir başlık alırdı.Kızı alan erkek tarafı köyden çıkmadan silahları çeker vatan kurtarmış gibi bir şarjör mermiyi havaya sıkar "kızı aldık" edasıyla sevinç gösterisinde bulunurdu.
Coğrafya
Zonguldak iline 40 km, Çaycuma ilçesine 17 km uzaklıktadır.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Karadeniz iklimi (Okyanusal iklim veya Ilıman Deniz İklimi) asıl olarak Kuzey Anadolu Dağları'nın Karadeniz’e bakan yamaçlarında görülür • Batı Karadeniz Bölümünde en fazla yağış sonbaharda,en az yağış ilkbaharda düşer. Yıllık yağış miktarı 1000–1500 mm’dir. • Karadeniz ikliminin görüldüğü alanlarda kar yağışlı günlerin ortalaması 18 gündür. • Yıllık ortalama sıcaklık 13-15 °C’dir. • Ocak ayı ortalama sıcaklığı 6-7 °C’dir. • Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 21-23 °C’dir. • Yıllık sıcaklık farkı 13-15 °C’dir. • Doğal bitki örtüsü ormandır. Yüksek alanlarda Alpin çayırlar görülür
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri
2015 - 1150 - (Resmi olmayan bilgilere göre düzenlemiştir)
2012 - 1073
2007 - 1400
2000 - 1560
1997 - 1297
1965 - 825
Ekonomi
Köyün ekonomik geliri genellikle Türkiye Taş Kömürleri İşletmesinde çalışmakta olan işçiler ve oradan emekli olanlardır. Az da olsa tarım ve hayvancılık yapılır. Sebze yetiştirip pazarda satanlar da mevcuttur. Kızılbel'e pazar kurulması ile esnaflığa başlayanlar da artmıştır. Son zamanlarda dışarıya çok sayıda göç yaşanmaktadır.
Muhtarlık
2014 : Mehmet Çelik 2009 : Cemil Usluer 2004 : Cemil Usluer
Altyapı bilgileri
Kızılbel Köyü'nde 1957'de açılmış bir ilkokul bulunmaktaydı. Seferler köyü yolu üzerinde ve pazar yerine yakın bir konumdaydı.1970'lerde bahçesine yeni bir okul daha yapıldı. Ancak bu iki okul da Kızılbel Köyüne yeterli gelmedi.Zaten ikişer dersanesi vardı.1989 yılınında dönemin Çaycuma Kaymakamı Gökhan Veli Kişioğlu zamanında yer tespiti yapılarak ilköğretim okulunun yerine karar verilerek tepe düzlenmiş ve iki köyün arasına 1989 yılında Kızılbel Ortaokulu yapılmış ve eğitim ve öğretime başlamıştır.O zaman da Kızılbel Köyü muhtarı Niyazi Derin olup okulu Mosmosoğlu ve Mahmutoğlu mahallleri arasında Taşlıyol denilen mevkide orman içinde açılmış olan alana yapılmasını talep etmişti. Kaymakam oraya bir ilkokul yapılmasını uygun gördü ve yapılması sağlandı.Okulun adı Kuzılbel Mahmutoğlu İlkokulu oldu.Kızılbeldeki okul Yunus Emre yılı münasebetiye okulun adı Yunus Emre İlköğretim Okulu olarak değiştirilmiştir.Ancak Bir süre sonra Kızılbel Mahmutoğlu İlkokulu Öğrenci yetersizliğinden dolayı kapanmıştır.Yunus Emre İlköğretim Okulu O yıldan günümüze eğitim öğretime devam etmekte ve kalitesi artarak öğrenci yetiştirmektedir. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi vardır, fakat sular hala evlere verilememiştir.PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur.Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit Telefon vardır. mahalleleri: Kızılbel Köyü: Mahmutoğlu, Mosmoslar, Sağırlar, delikadılar, Çiller, Seferler, Ortaköy (Ortamahalle),olmak üzere 7 yerleşim biriminden oluşur. Köyde bulabilecekleriniz:lokanta(1)pastahane(1),[[internet cafe](1)],fırın(1),bakkal(5)kahvehane(5),terzi(2),beyaz esyacı(2),berber(2),demirci(4),marangoz(2) hızar,tavukçu,bakliyatçı,kasap(1),mobilya mağazası,ayakkabı tamirhanesi,hafriyatçı,elektrikçi... Haftada bir gün pazar günü pazarı vardır.
Dış bağlantılar
Kızılbel Köyü Facebook Haran Sayfası Yerelnet