Kudüs Rum Ortodoks Patrikhanesi
Kudüs Ortodoks Patrikhanesi | |
---|---|
Kurucu | Havariler |
Tanınma | Ortodoks |
Primate | Kutsal Kent Kudüs ve Ürdün Nehri Celile'nin Cana'sı ve Kutsal Siyon'a kadar olan tüm Filistin, Suriye Patriği III. Teofilos |
Alan | İsrail, Filistin, Ürdün, Katar |
Dil | Arapça, İbranice, Yunanca, İngilizce |
Üyesi | ~500.000 |
Kudüs Rum Ortodoks Patrikhanesi (kısaca: Kudüs Patrikliği, Yunanca: Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, Arapça: كنيسة الروم الأرثوذكس في القدس), bağımsız Doğu Ortodoks Patrikliği. Kilise hiyerarşisi içinde Konstantinopolis (İstanbul), İskenderiye ve Antiokheia (Antakya) kiliselerinden sonra dördüncü sırada yer alır. 7. yüzyılda Müslüman egemenliğinin başlamasından sonra Kudüs'te Hıristiyanlara ait kutsal yerlerin başlıca koruyucusu olmuştur.
Tarih
Kudüs Kilisesi, havari Aziz Yakub'a ilk piskoposu olarak saygı gösterir. Aziz Yakub'un önderliğindeki ilk Yahudi-Hıristiyan topluluğu İS 130'da Romalıların Kudüs'ü yağmalamasının ardından dağıldıysa da, 4. yüzyılda Kudüs'te Hıristiyanlık yeniden canlandı. Kudüs, Hıristiyan dinsel yaşamında büyük önem taşıyan bir hac merkezi haline geldi ve Kalkedon (Kadıköy) Konsili'nde (451) alınan kararla Kudüs Kilisesi patrikliğe yükseltildi.
Kudüs'ün Müslümanlar tarafından fethinden sonra (Haçlı Seferleri döneminde bunun yerini Latin işgali aldı), Kudüs Patrikliği zor bir yaşam sürdürdü. Kilise'nin patriği, 1845'e kadar çoğunlukla İstanbul'da ikamet etti. Haçlıların yönetimi sırasında Batılı din adamları kutsal yerlerde egemen bir konum edindiler, ama Doğulu Hıristiyanlarda tapınaklardaki görevlerinden ayrılmadılar. İzleyen Osmanlı yönetimi boyunca Yunan keşişler, çeşitli tarikatlardan Suriyeliler, Gürcü, Ermeni, Kopt ve Mısırlı keşişlerle Fransisken keşişleri çeşitli kutsal yerlerde ibadet hakkını ele geçirmeye ve korumaya çalıştılar.
Bugün
Günümüzde, Kudüs Ortodoks Patrikliği, İsrail ve Filistin'de elli dolayında ruhani bölgeyi kapsamakta ve buralarda dinsel görevler Arap din adamları ve kutsal yerlerin yakınında birçok manastırı olan Kutsal Kabir (İsa'nın Kabri) Kardeşliği (yaklaşık 100 keşiş) tarafından yerine getirilmektedir. Kutsal yerlerin dinsel hizmetleri de gene bu birlik tarafından yapılır ve piskoposlar bu teşkiların üyeleri arasından seçilir.
İsrail ve Filistin'de yaşayan onbinlerce Arabın bağlı olduğu Kudüs Patrikliği'nde, Patrik ve piskoposların hepsinin Yunan olması Araplar arasında tedirginlik yaratmıştır. Yerel din görevlileri Araplar arasından seçilirken, ayinler manastırlarda Yunanca, bölge kiliselerinde Arapça yapılır.
Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde para karşılığında satılan Kudüs ve etrafındaki topraklar, patrikhanenin bölgede büyük bir ekonomik güç haline gelmesine neden olmuştur. Yaklaşık 50 milyar USD değerinde olduğu tahmin edilen taşınmaza hükmeden kilise, zaman zaman İsrail hükümetiyle karşı karşıya gelmektedir.[1]
Sina'daki Aziz Katherina Manastırı ile eklentilerini içeren Sina Bağımsız Piskoposluğu da Kudüs Patrikliği'nin bir bölümünü oluşturur.
Kaynakça
- ↑ Kudüs Patriği Ne Olacak?, Sabah, 1 Mayıs 2005.
Dış bağlantılar
- Resmî site ] (İngilizce) (Arapça) (Yunanca) (Rusça)
|