Mandalina
Mandalina | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Citrus reticulata Blanco | ||||||||||||||||||
Dış bağlantılar | ||||||||||||||||||
|
Mandalina (Citrus reticulata), ılıman iklimde yetişmekte olan turunçgiller (Rutaceae) familyasına ait bir meyve türü. Turuncu, sarı renklerde olan mandalina, etli ve sulu bir yapıya sahiptir. Mandalina, portakala nazaran daha yumuşak olan kabuğu soyulduktan sonra yenebildiği gibi suyu sıkılarak da içilebilir.
Tangerina, nova, kinnow, fremond, klausellina, robinson, okitsu, satsuma, ankor, klemantin, fortune, yerli, lee, fairchild marisol, minneola, ortanik, kara, ovari gibi çeşitleri vardır.[1].
Türkiye'de en çok Akdeniz'de, Ege bölgesinin kıyı kesimlerinde ve kısmen Karadeniz Bölgesinde yetiştirilir.
Etimoloji
Mandalina kelimesi, Türkçeye İtalyanca "mandarino" kelimesinden geçmiş, Batı kökenli bir sözcüktür.[2]. Bu sözcüğün kökeni de -geçmişte bazı Çinli devlet adamlarının giydiği sarı renkli kaftana atfen- Mandarin sözcüğüdür.[3]
İklim isteği
Tüm turunçgiller gibi, sıcağı sever. Ama soğuğa karşı dayanımı portakal, limon gibi turunçgillerden daha yüksektir, özellikle Satsuma (Rize Mandalinası) gibi türleri.[4].
Bu ağacın yetiştiriciliğinin yapıldığı yerde sıcaklıklar -3, -4 derecenin altına düşmemelidir. -9, -10 derecenin altına düşen sıcaklıklarda mandalina ağaçları donup ölebilir. Dayanamayacağı en yüksek sıcaklıklar ise, 45 derece ve üzeridir.
Dünyada mandalina üretimi
Mandalina Üretiminde İlk 10 Ülke ( Temmuz 2016) (1.000 ton)[5] | |
---|---|
Çin Halk Cumhuriyeti | 20.000 |
Avrupa Birliği | 2.917 |
Japonya | 1.115 |
Fas | 1.055 |
Türkiye | 1.040 |
Amerika Birleşik Devletleri | 839 |
Güney Kore | 640 |
Tayland | 375 |
Arjantin | 450 |
İsrail | 240 |
Diğer ülkelerin toplamı | 255 |
Tangerines, mandarins, clementines 2011 Yılı İlk 10 Üreticileri (1000 ton) | |
---|---|
Çin Halk Cumhuriyeti | 12,707 |
İspanya | 1,584 |
Brezilya | 1,004 |
Japonya | 928 |
Türkiye | 872 |
İtalya | 852 |
Mısır | 848 |
Güney Kore | 680 |
Amerika Birleşik Devletleri | 470 |
Pakistan | 515 |
diğer ülkeler | 4,016 |
Dünya | 24,580 |
Kaynak: Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) [6] |
- Çiçek Yapısı
- Ağaçtaki olgun meyveler
- Meyveler
Kaynakça
- ↑ Mandalina çeşitleri, turuncgiller.com
- ↑ TDK
- ↑ "mandarin." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ↑ Turuncgiller hangi iklimde yetişir, bahce.biz
- ↑ http://www.fas.usda.gov/psdonline/circulars/citrus.pdf
- ↑ "Faostat". Faostat.fao.org. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160119165427/http://faostat3.fao.org/home/index.html. Erişim tarihi: 2013-5-6.
Dış bağlantılar
- FAO (ingilizce)