Selim, Kars

Başlığın diğer anlamları için Selim sayfasına bakınız.

Koordinatlar: 40°27′48″K 42°47′9″D / 40.46333°K 42.78583°D

Selim
—  İlçe  —
Türkiye'de bulunduğu yer
Kars Siyasi Haritası
Koordinatlar: 40°27′48″K 42°47′9″D / 40.46333°K 42.78583°D
Ülke	Türkiye
İl	Kars
Coğrafi bölge	Doğu Anadolu Bölgesi
Yönetim
- Kaymakam	Erdinç Dolu [1]
- Belediye başkanı	Coşkun Altun (AK Parti)
Yüzölçümü [2]
- Toplam	1.011 km^2 (390,3 mi^2)
Rakım [2]	1.830 m (6.004 ft)
Nüfus (2015)[3]
- Toplam	24,204
- Kır	19,061
- Şehir	5,143
Zaman dilimi	UDAZD (+3)

Selim, Kars ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe

Şu an için tarih öncesine ait araştırmalar, son sözü söyleme olanağı verecek yeterlilikte olmamasına rağmen Kars ve yöresinin çok eski tarihlerden itibaren yerleşim merkezi olduğu kanıtlanmış durumdadır. İlçenin Kars merkezine yakınlığı yerleşim yeri itibariyle uygunluğu bu tarihi beraberliği devam ettirdiği sonucunu doğurmaktadır.

M.Ö. 5000 yıllarında Türkistan’a ve M.Ö. 4000 yıllarında Azerbaycan’a ve Doğu Anadolu’ya yerleşen Hunlar bölgenin bilinen ilk yerleşikleridir. Daha sonra bölge Urartu egemenliğine geçer M.Ö. 145 yıllarında İskitlerin egemenliğinden sonra Azaklar M.S. 5. yüzyılda bölgenin hakimi olmuşlardır.

430 yılında Sasani İmparatorluğu Kars ve yöresini denetimine alır. Bölge uzun süre Sasaniler, Bizans ve Müslümanlar arasında mücadele alanı olmuştur. 1000 yılına doğru Selçuklular Anadolu’ya gelmeye başlamış ve Bizans İmparatorluğu ile olan mücadele 1064’te Kars’ın, 1071’de ise Malazgirt’in kazanılması ile Türklerin ilk ve uzun süreli bölgeye girmelerinin temelini oluşturmuştur.

1153’te Gürcüler, 1239’da Moğollar daha sonra Timurlular, Karakoyunlular ve Akkoyunlular'ın eline geçen Kars ve yöresi 1502’de ise Safavilerin denetimindedir. Safaviler ve Osmanlı İmparatorluğu arasındaki mücadele bölgedeki birçok tarihi eserin yok olmasına yol açmıştır. Kanuni Sultan Süleyman zamanında Irak seferi ile bölge kesin olarak Osmanlılara geçmiştir. 1823’te İranlılarla yapılan Erzurum Antlaşması'ndan sonra bölgede Çarlık Rusyası ile mücadele başlamıştır.

1855 Kırım, 1877-1878 savaşları sonucunda 1918’de Brest Litovsk Antlaşması yapılmış, ardından Ermeni tehditi ve saldırıları bölgeyi harabe haline getirmiştir. Selim, Mustafa Kemal Atatürk’ün başlattığı İstiklal Savaşı ile 30 Eylül 1920’de Ermeni işgalinden, ilçeye giren ilk birliğin komutanı Şehit Yüzbaşı Reşit Balkanlı tarafından kurtarılmıştır.

Cumhuriyetin ilanı ile 1957 yılına kadar nahiye olarak Sarıkamış İlçesine bağlı iken 27 Haziran 1957 tarih ve 9644 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7033 Sayılı özel Kanunla ilçe statüsü kazanmıştır.

Demografik yapı

Selim ilçesinin 52 tane köyü vardır. Demografik yapı olarak Türkler ve Kürtler 'den oluşur.

Selim kent merkezinde ağırlıklı olarak Karapapak Türkleri ikamet etmektedir. Bunlar Oğuz boylarıdan olan oğuz Türkleriden bir kol olarak, daha ziyade Bolşevik ihtilalinden sonra Rusya ve Gürcistan'dan Kars'a gelelerek yerleşen Türk boyudur. İlçede birde kalabalık olarak yaşayan Kıpçak Türkü olan Posoflular vardır. Yaşam tarzı olarak kendi dil ve ananelerini yaşatmaktadırlar. Eğitim seviyeleri yüksektir.

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1965[4]	33.364	2.939	30.425
1970[5]	32.616	3.289	29.327
1975[6]	34.556	3.569	30.987
1980[7]	33.511	3.969	29.542
1985[8]	34.347	4.368	29.979
1990[9]	29.244	3.957	25.287
2000[10]	25.480	4.393	21.087
2007[11]	25.162	5.170	19.992
2008[12]	25.216	4.935	20.281
2009[13]	24.873	4.617	20.256
2010[14]	24.627	4.781	19.846
2011[15]	24.581	4.925	19.656
2012[16]	26.142	5.084	21.058
2013[17]	25.826	5.111	20.715
2014[18]	24.924	5.152	19.772
2015[19]	24.204	5.143	19.061

Coğrafî yapı

Selim ilçesi Allahuekber Dağları'nın eteklerindeki büyük platoda kurulmuştur, düzlük bir yerleşim alanı vardır. Su kaynakları oldukça boldur. Kars çayının ana domarlarını bu ilçeden çıkan kaynaklar oluşturmaktadır. Rakımı 1800 metredir, kışları soğuk ve karlı, yazları ise serin geçer. Karasal bir iklim hakimdir.

Tarım ve hayvancılık

İlçede tarım olarak karasal iklim şartlarından dolayı daha ziyade arpa ve buğday ekilmektedir. Bunların yanında şeker pancarı, patates ve çeşitli bostan sebzeleri yetişmektedir. Hayvancılık olarak daha ziyade büyükbaş hayvancılık yapılmaktadır. Meraların azalması ve yayla kültürünün gün geçtikçe kaybolması nedeniyle küçükbaş hayvancılık meralara zarar verdiği için artık yok denecek kadar azdır. Bir de Selim'e özgün kaz yetiştiriciliği vardır. Fakat bu yetiştiricilik fenni değil, klasik olarak her ailenin kendi çabalarıyla yetiştirilen hayvanlardır. Genel olarak kışın et ihtiyacının karşılanması amacına yönelik bu kaz besiciliği Kars'a özgü bir tarzdır.

Eğitim

İlçe de eğitim-öğretim açısından ileri seviyede bulunan Kars bölgesinin özelliklerini yansıtmaktadır. İlçe merkezinde olduğu kadar köylerde de okumaya karşı giderek artan bir eğilim görülmektedir. Eğitim ve kültürün gelişmesi ve haberleşme araçlarının her yere ulaşması neticesinde sosyal yapı değişmektedir.

İlçede, 2001 yılı verilerine göre, toplam 5333 öğrenciye 198 öğretmenle eğitim verilmekte olup,bunlardan 1497 öğrenci ve 53 öğretmen ilçe merkezinde, kalan 3836 öğrenci ve 145 öğretmen köylerde bulunmaktadır.

İlçe Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat okulunca giyim, makina nakışı, halı, trikotaj, bilgisayar, saz-bağlama, folklor, daktilograf, el sanatları, fen liselerine hazırlık, üniversite hazırlık, okuma yazma gibi eğitici ana dallarında kurslar verilmektedir.

Kaynakça

1. Kaymakam
2. http://kars.yerelnet.org.tr/il_ilce_koordinat.php?iladi=KARS
3. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFD3iaOa. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
4. "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BsppMmFq. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
5. "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnXU5ct. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
6. "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btq5p4kt. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
7. "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtugPHE4. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
8. "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btwl6ql4. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
9. "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyO6mTk. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
10. "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0WSF34. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
11. "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu20fhBd. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
12. "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3oMhlB. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
13. "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuD2Dn8E. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
14. "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFd7RP1. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
15. "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGvpvs5. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
16. "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxksANs. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
17. "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUwlgM0. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
18. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFD3iaOa. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
19. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.