Ukrayna Cumhurbaşkanı

Ukrayna Cumhurbaşkanı Президент України Prezydent Ukrayiny

Görevdeki Petro Poroşenko 7 Haziran 2014'ten beri
Resmi ikamet	Mariyinski Sarayı (Törensel) 13 kullanılabilir diğer mekan
Atayan	Doğrudan oy
Görev süresi	5 yıl
Açılışı yapan	Leonid Kravçuk, 5 Aralık 1991
Websitesi	president.gov.ua

Ukrayna Cumhurbaşkanı (Ukraynaca: Президент України, Prezydent Ukrayiny) Ukrayna'nın en üst siyasi makamıdır. Cumhurbaşkanı, uluslararası ilişkilerde milletini temsil eder, devletin dış politik faaliyeti yönetir, müzakereleri yürüten ve uluslararası anlaşmalar yapar.

Cumhurbaşkanı, Mariyinski Sarayı'nda siyasi faaliyetleri yönetir ve görevi süresince burada ikamet eder.

Görevleri ve Yetkileri

Ukrayna Anayasası'nın 102. maddesine göre Cumhurbaşkanı, Ukrayna'nın devlet egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumakla görevlidir. Anayasanın gözlemcisi ve insan hak ve özgürlüklerinin garantörüdür.

Cumhurbaşkanı, uluslararası ilişkilerde bir bütün olarak ülke ve hükümeti temsil eder. Cumhurbaşkanı, Ukrayna hükümeti adına müzakereler yürütmek ve anlaşmalar imzalama yetkisine sahiptir. Yabancı ülkelerin tanımasının hakkı sadece Cumhurbaşkanı'na aittir. Cumhurbaşkanı, diğer ülkelere ve uluslararası kuruluşlara Ukrayna diplomatik misyon temsilcilerini atar ve yabancı devletlerin Ukrayna'daki diplomatik temsilcilerini geri kabul edebilir. Cumhurbaşkanı, hükümetin başkanı olmamasına rağmen, Ukrayna Bakanlar Kurulu'nda görev yapan Dışişleri Bakanı ve Savunma Bakanı için kendi aday gösterme hakkına sahiptir.

Ukrayna hükümetinin kontrol ve denge sistemine göre Cumhurbaşkanı, Verkhovna Rada (anayasa değişiklikleri hariç) tarafından kabul edilen yasaları veto edebilir. Erken seçim çağrısı yapmak şartıyla meclisi feshetme hakkına sahiptir. Bu güç, eski Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko (2007 ve 2008) tarafından, bugüne kadar iki kez iki kere kullanıldı.

Ukrayna Anayasa Mahkemesi üyeleri Ukrayna Hükümeti tarafından Cumhurbaşkanı'na önerilen isimler arasından atanır.

Cumhurbaşkanı olarak görev yapmanın yanı sıra, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı (Madde 106) ve Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Başkanı olarak milli güvenliğe ilişkin ulusal ve uluslararası konularda tavsiyede bulunabilir. Cumhurbaşkanı başka bir ülkeye Meclis onayını alarak savaş ilan edebilir veya dışarıya askeri güç gönderebilir. Devletin bağımsızlığını tehlikede gördüğü takdirde Ukrayna toprakları üzerinde sıkıyönetim ilan edebilir.

Seçim

Ukrayna cumhurbaşkanı, 18 yaş ve üzeri olan Ukrayna vatandaşları tarafından doğrudan halk oyuyla seçilir. Cumhurbaşkanı, iki dönem üst üste ile sınırlı 5 yıllık bir dönem için seçilir.

Cumhurbaşkanı adayı olabilmek için 500,000 hrivna (yaklaşık 80,000 ABD Doları) depozito verilir. Eğer aday seçilemezse para iade edilir.

Ukrayna'nın seçim yasası, Cumhurbaşkanı'nı seçmek amacıyla iki aşamalı seçim sistemi sağlar; adayların oyların mutlak çoğunluğunu kazanması gerekir. Eğer çoğunluğu sağlayamayan aday çıkmaz ise seçim 2. tura kalır ve birinci turda en yüksek oy oranını alan iki aday ikinci turda yarışır.

Anayasanın 103. maddesine göre, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday, 35 yaşını doldurmuş olan bir Ukrayna vatandaşı olmak, son 10 yıldır ülkede ikamet etmiş olmak ve Ukrayna'nın devlet dilini tam olarak konuşabilmek zorundadır.

Anayasa uyarınca, Cumhurbaşkanlığı seçimleri, görevdeki Cumhurbaşkanı'nın görev süresinin beşinci yılının son ayının son Pazar günü yapılır. Cumhurbaşkanı'nın istifa etmesi veya ölümü gibi durumlarda seçimler en geç 90 gün içinde yapılır.

Görev yapan Cumhurbaşkanları

Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (1922–1991)

Ukrayna Komünist Partisi Birinci Sekreterleri (1918–1991)
№	Sekreter		Görev Başlangıcı	Görev Bitişi	Yardımcı	Kongre
1		Yurii Leonidoviç Pyatakov Георгий Леонидович Пятаков (1890–1937)	12 Temmuz 1918	9 Eylül 1918	Yok	1
2		Serafima Ilyiniçna Gopner Серафима Ильинична Гопнер (1880-1966)	9 Eylül 1918	22 Ekim 1918	Yok	1
3		Emanuil Ionoviç Kviring Емануіл Йонович Квірінг (1888–1937)	23 Ekim 1918	6 Mart 1919	Yok	2
4		Yurii Leonidoviç Pyatakov Георгий Леонидович Пятаков (1890–1937)	6 Mart 1919	30 Mayıs 1919	Yok	3
5		Stanislav Vikentiyeviç Kosior Станіслав Вікентійович Косіор (1889–1939)	30 Mayıs 1919	10 Aralık 1919	Yok
—		Rafail Farbman Рафаіл Фарбман (1893–1966) Geçici	10 Aralık 1919	23 Mart 1920	Yok
6		Nikolay Besçetvertnoi Николай Бесчетвертной (1895–1937)	23 Mart 1920	25 Mart 1920	Yok	4
—		Stanislav Vikentiyeviç Kosior Станіслав Вікентійович Косіор (1889–1939)	25 Mart 1920	17 Ekim 1922	Yok	4
7		Vyaçeslav Mihailoviç Molotov Вячесла́в Миха́йлович Мо́лотов (1890–1986)	23 Kasım 1920	22 Mart 1921	Dmitriy Lebed	5
—		Feliks Yakovleviç Kon Феликс Яковлевич Кон (1864–1941) Geçici	22 Mart 1921	13 Aralık 1921		5
8		Dmitriy Zaharoviç Manuilskiy Дмитро Захарович Мануїльський (1883–1959)	14 Aralık 1921	10 Nisan 1923		6
9		Emanuil Ionoviç Kviring Емануіл Йонович Квірінг (1888–1937)	10 Nisan 1923	16 Mayıs 1924		7
			17 Mayıs 1924	7 Nisan 1925	Aleksey Medvedev	8
			17 Mayıs 1924	7 Nisan 1925	Ivan Klimenko
10		Lazar Moiseyeviç Kaganoviç Ла́зарь Моисе́евич Кагано́вич (1893–1991)	7 Nisan 1925	12 Aralık 1925
			12 Aralık 1925	29 Kasım 1927		9
			12 Aralık 1925	29 Kasım 1927	Aleksey Medvedev	9
			29 Kasım 1927	14 Temmuz 1928		10
11		Stanislav Vikentiyeviç Kosior Станіслав Вікентійович Косіор (1889–1939)	14 Temmuz 1928	15 Haziran 1930
			14 Temmuz 1928	15 Haziran 1930	Lavrentiy Kartvelişvili
			15 Haziran 1930	23 Ocak 1934	Lavrentiy Kartvelişvili	11
					Vasiliy Stroganov
					Mendel Hatayeviç
					Pavel Postişev
			23 Ocak 1934	3 Haziran 1937	Pavel Postişev	12
			23 Ocak 1934	3 Haziran 1937	Mendel Hatayeviç	12
			3 Haziran 1937	27 Ocak 1938	Mendel Hatayeviç	13
			3 Haziran 1937	27 Ocak 1938	Sergey Kudryavtsev
12		Nikita Sergeyeviç Kruşçev Никита Сергеевич Хрущёв (1894–1971) 18 Haziran 1938'e kadar geçici	27 Ocak 1938	17 Mayıs 1940	Mikhail Burmistenko 18 Haziran 1938'e kadar geçici
			27 Ocak 1938	17 Mayıs 1940		14
			17 Mayıs 1940	3 Mart 1947		15
			17 Mayıs 1940	3 Mart 1947	Demyan Korotçenko
13		Lazar Moiseyeviç Kaganoviç Ла́зарь Моисе́евич Кагано́вич (1893–1991)	3 Mart 1947	26 Aralık 1947	Demyan Korotçenko
14		Nikita Sergeyeviç Kruşçev Никита Сергеевич Хрущёв (1894–1971)	26 Aralık 1947	28 Ocak 1949	Leonid Melnikov
14			28 Ocak 1949	16 Aralık 1949	Leonid Melnikov	16
15		Leonid Georgiyeviç Melnikov Леонид Георгиевич Мельников (1906–1981)	16 Aralık 1949	27 Eylül 1952	Aleksey Kiriçenko	16
15			27 Eylül 1952	4 Haziran 1953	Aleksey Kiriçenko	17
16		Aleksey Illarionoviç Kiriçenko Алексе́й Илларио́нович Кириче́нко (1908–1981)	4 Haziran 1953	26 Mart 1954	Nikolay Podgorni	17
			26 Mart 1954	21 Ocak 1956		18
			21 Ocak 1956	26 Aralık 1957		19
17		Nikolay Viktoroviç Podgorni Никола́й Ви́кторович Подго́рный (1903–1983)	26 Aralık 1957	19 Şubat 1960	Leontiy Naidek	19
			19 Şubat 1960	30 Eylül 1961	Ivan Kazanets	20
			30 Eylül 1961	2 Temmuz 1963	Ivan Kazanets	21
18		Petro Yuhimoviç Şelest Петро Юхимович Шелест (1908–1996)	2 Temmuz 1963	18 Mart 1966	Nikolay Sobol	21
			18 Mart 1966	20 Mart 1971	Oleksandr Liaşko	22
			18 Mart 1966	20 Mart 1971	Ivan Lutak	22
			20 Mart 1971	25 Mayıs 1972		23
19		Vladimir Vasilyeviç Şçerbitski Володи́мир Васи́льович Щерби́цький (1918–1990)	25 Mayıs 1972	13 Şubat 1976		23
			13 Şubat 1976	12 Şubat 1981	Ivan Sokolov	24
			12 Şubat 1981	8 Şubat 1986	Ivan Sokolov	25
			12 Şubat 1981	8 Şubat 1986	Oleksiy Titarenko	25
			8 Şubat 1986	28 Eylül 1989	Oleksiy Titarenko	26
			8 Şubat 1986	28 Eylül 1989	Vladimir İvaşko	26
20		Vladimir Antonoviç İvaşko Володимир Антонович Івашко (1932–1994)	28 Eylül 1989	23 Haziran 1990	Stanislav Hurenko	27
21		Stanislav İvanoviç Hurenko Станісла́в Іва́нович Гуре́нко (1936–2013)	23 Haziran 1990	1 Eylül 1991	Leonid Kravçuk	28
21			23 Haziran 1990	1 Eylül 1991	Hrihoriy Harçenko	28

Cumhurbaşkanları (1991)
№	Resim	İsim (Doğum-Ölüm)	Seçim	Görev Süresi		Siyasi Parti
№	Resim	İsim (Doğum-Ölüm)	Seçim	Başlangıç	Bitiş	Siyasi Parti
1		Leonid Kravçuk Леонід Кравчук (1934-)	–	5 Temmuz 1991	5 Aralık 1991	Sovyetler Birliği Komünist Partisi

Ukrayna Cumhuriyeti (1991–günümüz)

№	Resim	İsim (Doğum-Ölüm)	Seçim	Görev Süresi		Siyasi Parti
№	Resim	İsim (Doğum-Ölüm)	Seçim	Başlangıç	Bitiş	Siyasi Parti
1		Leonid Kravçuk Леонід Кравчук (1934-)	1991	5 Aralık 1991 Görev Başlangıcı: 22 Ağustos 1992	19 Temmuz 1994	Bağımsız
2		Leonid Kuçma Леонід Кучма (1938-)	1994	19 Temmuz 1994	14 Kasım 1999	Bağımsız
2		Leonid Kuçma Леонід Кучма (1938-)	1999	14 Kasım 1999	23 Ocak 2005	Bağımsız
3		Viktor Yuşçenko Віктор Ющенко (1954-)	2004	23 Ocak 2005	25 Şubat 2010	Bizim Ukrayna
4		Viktor Yanukoviç Віктор Янукович (1950-)	2010	25 Şubat 2010	22 Şubat 2014	Bağımsız
—		Oleksandr Turçinov Олександр Турчинов (1950-) Geçici Cumhurbaşkanı	—	23 Şubat 2014	7 Haziran 2014	Tüm-Ukrayna Birliği "Vatan"
5		Petro Poroşenko Петро Порошенко (1965-)	2014	7 Haziran 2014	Görevde	Petro Poroşenko Bloğu

Kaynakça

Avrupa ülkeleri devlet ve hükûmet başkanları

Devlet
başkanı

BM üyeleri ve gözlemcileri²	Almanya Arnavutluk Andorra Avusturya Azerbaycan¹ Belçika Beyaz Rusya Birleşik Krallık Bosna-Hersek Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Danimarka Ermenistan¹ Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan¹ Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Karadağ Kazakistan¹ Kıbrıs Cumhuriyeti¹ Letonya Liechtenstein Litvanya Lüksemburg Macaristan Makedonya Malta Moldova Monako Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya Federasyonu¹ San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya Türkiye¹ Ukrayna Vatikan Şehri Yunanistan

Kısmen tanınan²	Abhazya¹ Güney Osetya¹ Kosova Kuzey Kıbrıs¹

Tanınmayan devletler³	Dağlık Karabağ¹ Transdinyester

Hükûmet
başkanı

BM üyeleri ve gözlemcileri²	Almanya Arnavutluk Andorra Avusturya Azerbaycan¹ Beyaz Rusya Belçika Birleşik Krallık Bosna-Hersek Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Danimarka Ermenistan¹ Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan¹ Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Karadağ Kazakistan¹ Kıbrıs Cumhuriyeti¹ Letonya Liechtenstein Litvanya Lüksemburg Macaristan Makedonya Malta Moldova Monako Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya Federasyonu¹ San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya Türkiye¹ Ukrayna Vatikan Şehri Yunanistan

Kısmen tanınan²	Abhazya¹ Güney Osetya¹ Kosova Kuzey Kıbrıs¹

Tanınmayan devletler³	Dağlık Karabağ¹ Transdinyester

¹ Avrupa ile Asya arasındaki sınırın tanımına bağlı olarak kısmen ya da tamamen Asya'da.
² En az bir Birleşmiş Milletler üyesi tarafından tanınan devletler
³ Herhangi bir Birleşmiş Milletler üyesi tarafından tanınmayan devletler

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/3/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.