Atatürk Havalimanı

Başlığın diğer anlamları için Atatürk (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Atatürk Havalimanı İstanbul Atatürk Havalimanı
Atatürk Havalimanı'nın havadan görünümü
IATA: IST – ICAO: LTBA – LID: IST Havalimanı'nın Marmara Bölgesi'ndeki konumu
Özet
Havalimanı tipi		Sivil
Sahibi		DHMİ
İşletici		TAV İstanbul
Yer		Bakırköy, Küçükçekmece, İstanbul, Türkiye
Bağlantı merkezi (hub)		Türk Hava Yolları Onur Air Atlasglobal
İnşa tarihi		1912
Rakım (ODS)		163 ft / 50 m
Koordinatlar		40°58′34″K 028°48′51″D / 40.97611°K 28.81417°DKoordinatlar: 40°58′34″K 028°48′51″D / 40.97611°K 28.81417°D
Web sitesi		http://www.ataturkairport.com/
Pistler
Yön	uzunluk		yüzey
	ft	m
17L/35R	9,842	3,000	Beton
17R/35L	9,842	3,000	Beton
05/23	8,366	2,600	Özel Asfalt
İstatistikler (2015)
Yolcu trafiği			61.332.124
Uçak trafiği			464.774
Kargo trafiği			790.744 ton

Atatürk Havalimanı (IATA: IST, ICAO: LTBA) veya eski adıyla Yeşilköy Havaalanı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda bulunan uluslararası havalimanı. 1900’lerin başında Türkiye'de ilk hava ulaşımının başlatıldığı yer olan Atatürk Havalimanı, 1953 yılında uluslararası hava trafiğine açılmıştır. 29 Temmuz 1985 tarihinde, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün soyadı havalimanına verilmiştir.

2015 yılı verilerine göre Türkiye'nin en yoğun trafiği ve dünyanın 11. en yoğun yolcu trafiğinin olduğu havalimanıdır. Günlük ortalama 1100^[1] uçağın kullandığı havalimanı, Avrupa'nın en önemli transit yolcu havalimanları arasında bulunmaktadır. Meydana iniş yapan ve meydandan havalanan uçak sayısı, 4 Eylül 2016'da 1453 ile (Her 59,46 saniyede bir uçak iniş ya da kalkışı) tüm zamanların rekorunu kırdı.^[2] Pist başına saatte oluşan uçak trafiği rekoru ise 55 uçak ile Londra Gatwick havalimandadır. Bu sayı Atatürk havalimanıda 30'dur. 2015 yılında 61.332.124 yolcu, 464.774 uçak ve 790.744 ton kargo trafiğine ev sahipliği yapan Atatürk Havalimanı, ülkenin en işlek havalimanıdır.

Yerleşim

İstanbul Atatürk Havalimanı’nın coğrafi koordinatları 40°58`34"N, 28°48`50"E şeklindedir. İstanbul’un en büyük ilçelerinden Bakırköy ve merkezi deniz kenarında olan Yeşilköy semtinin sınırları içerisinde yer alan havalimanı arazisi güneyde Marmara Denizi, kuzeyde ise D-100 karayoluyla sınırlanmıştır.

Tarihçe

1900'lerin başı

Türkiye’de ilk havacılık girişimleri 1911-12’de, bugün Atatürk Havalimanı olan arazinin yakınında kurulan iki hangar ve küçük bir meydanla başlamıştır. İlk kullanım amacı askeridir; Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa orduda kullanılacak uçaklar için bir tesis oluşturmak istemiştir.

1920-30’lar

Cumhuriyetin ilanının ardından 1925’te kurulan Türk Tayyare Cemiyeti’yle sivil havacılığın ilk adımları atılmaya başlanmıştır. Yeşilköy’deki tesis 1933 yılına kadar askeri amaçla kullanılmış, bu tarihteyse Amerika’dan alınan iki King Bird modeli uçakla sivil uçuşlar başlamıştır. Bir hangar ve yanındaki kagir bina sivil uçuşlara ayrılırken, binanın üst katına bir bekleme odası ve bilet satış gişesi kurularak terminal oluşturuldu. Şubat 1933’te ilk protokol yolcuları İstanbul-Ankara uçuşunu gerçekleştirdi. O tarihte yakıt ikmali gerektiğinde uçaklar Eskişehir’e iniyor, ardından Ankara’ya devam ediyordu.^[3] Ankara’da Gazi Eğitim Enstitüsü’nün yanındaki bir tarla pist olarak kullanılıyordu. Yine 1933’te beş uçaklık bir filo Türk Hava Postaları adı altında çalışmaya başladı.

1940-50’ler

Türkiye’nin 1944 Chicago Sivil Havacılık Sözleşmesi’ni imzalamasının ardından Yeşilköy Havaalanı’nın uluslararası hale getirilmesi kararlaştırıldı. 1947’de havaalanıyla ilgili proje hazırlandı ve Bayındırlık Bakanlığı’nın verdiği yetkiyle Amerikan Westinghouse-IG White firmaları 1949’da yapıma başladı. 10 bin m²'lik bir alanı kaplayan bu meydan tesisleri hem iç, hem dış seferler için hizmet eden bir terminal binası, 2300 metre uzunluğunda bir pist, bir hangar ve servis yapılarından oluşuyordu. Havaalanında ayrıca radyo alıcı-vericisi ve ayrı bir enerji santrali de vardı. Proje 1953’te tamamlanarak aynı yılın 1 Ağustos’unda hizmete girdi.

1960-70’ler

Hızla artan uluslararası yolcu trafiği ve teknolojik gelişmeler –özellikle de geniş gövdeli uçakların yaygınlaşması- Yeşilköy Havaalanı’nın genişleme ve yenileme ihtiyacını ortaya çıkarttı. 1961’de bu ihtiyacı karşılamak üzere çalışmalar ortaya çıktı ve 1968 yılında geniş gövdeli uçaklara uygun ikinci bir pistin inşaatına başladı. 3 bin metre uzunluğa ve 45 metre genişliğe sahip 17/35 pisti gecikmelerin sonucunda 12 Kasım 1972’de açıldı.^[4]

Yeni pistin ışıklandırma sistemi bulunmadığından sadece gündüz saatlerinde kullanılabileceği, iki pistin saatte toplam 55 uçaklık kapasite sağlayacağı belirtiliyordu. O günlerde havalimanına günde 150-200 uçak iniş kalkış yapıyor, yoğun günlerde sayı ortalama 250’ye ulaşıyordu.^[5]

Terminal ve hava trafik kontrol açısındansa sorunlar artarak sürüyordu.^[6] Ekim 1970’te havaalanını denetleyen İstanbul Valisi Vefa Poyraz gazetecilere “durumu fevkalade perişan bulduğunu” söylüyordu.^[7] Havaalanının gelişimi için 1971 yılında bir master plan hazırlandı. Mimar Hayati Tabanlıoğlu tarafından hazırlanan proje her biri 5 milyon yolcu kapasiteli dört terminalin yanı sıra THY Hangar Tesisleri, Kargo Tesisleri, Hava Trafik Kontrol Kulesi ve Teknik Blok, Aydınlatma Sistemi, Elektrik Dağıtım Sistemi, eski 05/23 pistinin yeniden yapımı, akaryakıt ikmal tesisleri ile diğer tesisleri kapsıyordu.^[8] Biri asma, üç kattan oluşacak, 1500 araçlık otoparkı da bulunan terminal ünitelerinin 1975’te tamamlanması planlanmıştı.

Özellikle Almanya’ya işçi göçü ve artan turist sayısıyla çoğalan charter uçuşlarının yarattığı trafiği karşılamak için yeni bir transit salonu için çalışmalar başladı. Bir yıl gecikmeyle Mayıs 1974’te açılan salon, üç ay sonra havalandırma sorunları nedeniyle kapatılarak renove edildi.^[9] Sekiz pasaport ve 12 gümrük muayene bankosuna sahip 3 metrekarelik charter terminali Temmuz 1974’te hizmete girdi.^[10] Aynı yıl eylül ayında –yine özellikle Almanya’ya giden işçilerin talebini karşılamak üzere- Ulaştırma Bakanı Ferda Güney’in talimatıyla bir namaz yeri oluşturuldu. Terminalde bir emzirme salonu da yolcuların hizmetine girdi.^[11]

1980-90’lar

Hayati Tabanlıoğlu’nun projesi tam olarak hayata geçmese de, proje kapsamında yapılan yeni dış hatlar terminali 1983’te hizmete girdi. 29 Temmuz 1985'te havalimanının adı değiştirilerek İstanbul Atatürk Havalimanı oldu.^[12] 1980’lerin sonlarına doğru havalimanının kapasitesini artırmak için çalışmalar tekrar yoğunlaştı ve 1988’de yap-işlet-devret modeliyle ihaleye çıkıldı. 205 milyon dolar teklif veren Alarko-Lockheed-John Laing konsorsiyumu ihaleyi kazansa da, proje sıkça değişen hükümetler nedeniyle hayata geçemedi.^[13]

1993’te kargo terminali, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından artan bavul ticareti ve charter yolcu trafiğini karşılamak üzere de 1995’te C Terminali hizmete girdi.

DHMİ’nin artan trafiği karşılayacak 20 milyon kapasiteli yeni terminal ve otopark için çıktığı YİD ihalesini 17 Temmuz 1998’de Tepe-Akfen-Vienna Airport konsorsiyumu –daha sonra Vienna’nın ayrılmasıyla Tepe-Akfen-Ventures kazandı.^[14]

2000'ler

İnşaatı öngörülenden kısa bir sürede tamamlayan TAV Havalimanları, terminali 3 Ocak 2000’de hizmete açtı. Ardından sözleşmede yapılan yenilemelerle dış hatlar terminalini iki kez genişleten TAV Havalimanları toplam terminal alanını 286.770 metrekareye çıkarttı. Bu genişlemede yeni bir dış hatlar terminali, yolcu araç bağlantı köprüleri ve yolcu bindirme köprüleri yeniden yapıldı.^[15] Atatürk Havalimanı’nın işletme hakkı Ocak 2021’e kadar TAV Havalimanları’ndadır.

Güncel durum

Atatürk Havalimanı, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü'nün (ICAO) yaptığı sınıflandırmaya göre CAT III niteliklerine sahip olup , meteorolojik koşulların kötü olduğu zamanlarda bile uçak iniş-kalkışına imkân verebilecek düzeydedir.^[16]

Toplam 11 milyon 650 bin m² alana sahip olan Atatürk Havalimanı, 63 bin 165^[14] m² iç hatlar ve 282 bin 770 m² dış hatlar terminali ile toplam bina alanı açısından Türkiye’nin en büyük havalimanıdır. Ayrıca 7 bin 260 metrekarelik VIP ve CIP terminaline sahiptir. Atatürk Havalimanı yolcu sayısı açısından da Türkiye’nin en büyüğüdür.

İç Hatlar terminali

Eski dış hatlar terminali olarak kullanılan bina TAV Havalimanları’nın işletmesini üstlenmesinin ardından modernize edildi. Terminalde 12 köprü, 96 check-in kontuarı, gidiş katında dört, geliş katında toplam yedi bagaj bantı bulunmaktadır.

Yıldız şeklindeki terminalin gidiş katında self-servis ve alakart restoranların yanı sıra uluslararası kahve ve fast-food zincirleri bulunmaktadır. Yiyecek içecek noktaları BTA tarafından işletilmektedir. Terminalde Garanti, Akbank ve THY’nin loungları bulunmaktadır. Ayrıca bir geliş katında mescit ile kayıp eşya büroları yer almaktadır.

Tüm uçuşların yüzde 75’i THY tarafından gerçekleştirilmektedir. Onur Havayolları yüzde 14, Atlas Havayolları yüzde 8 paya sahiptir.^[17]

Güvenlik kontrolü sonrasında sigara içilebilecek bir teras alanı bulunmaktadır.

Dış Hatlar terminali

1997’deki YİD ihalesinin ardından TAV tarafından inşa edilen ve 2000’de hizmete açılan terminal, aradan geçen sürede iki kez genişletilerek bugünkü halini almıştır. THY’nin uçuşlardaki payı yüzde 68, Lufthansa’nın da yüzde 27’dir.^[17]

26 köprü, 224 check-in kontuarı, geliş katında 11 bagaj bantı bulunmaktadır. Uzun bir dikdörtgen şeklinde olan terminalde döviz bürosu, eczane, mescit bulunmaktadır.

Uluslar arası kahve ve fast-food zincirlerinin yanı sıra farklı ülke mutfaklarına odaklanan alakart restoranlar ve kafelerle terminalde geniş bir yiyecek içecek yelpazesi sunulmaktadır.

Pasaport kontrolü sonrasında sigara içilebilecek bir teras alanı bulunmaktadır.

Duty-free

Dünyanın en büyük 16. gümrüksüz mağaza işletmesine sahip olan olan Atatürk Havalimanı’nda , gidiş katında 4 bin 613, geliş katında da 1 437 metrekare olmak üzere toplam 6 bin 50 metrekarelik mağaza alanı yer almaktadır. Mağazalar TAV Havalimanları ve Unifree ortaklığıyla kurulan ATÜ Duty-Free tarafından işletilmektedir. Mağazalarda parfüm & kozmetik, içki, sigara, tütün, puro, çikolata, şekerleme, kahve, çay, aksesuar ve oyuncak satılmaktadır.^[18]

TAV Galeri İstanbul

Dış Hatlar terminali içinde pasaport kontrolü öncesinde G ve H kontuarları arasında bir sergi alanı yer almaktadır. Sergi alanında yıl boyunca fotoğraf, resim ve benzeri alanlarda projeler yolcularla buluşmaktadır.^[19]

Kargo terminali

Dış hatlar terminalinin hizmete girmesi ile birlikte, mevcut C Terminali, limanın kargo terminaline olan ihtiyacı nedeniyle kargoya dönüştürülmüş ve depreme karşı güçlendirilerek, 2002’de kargo servisini işleten firmalara antrepo ve depo olarak kullanılmak amacıyla tahsis edilmiştir.

Genel Havacılık terminali

Havalimanının kuzey batısında yer alan terminal özel jetlerle hava taksilere hizmet vermektedir. Terminalde gümrük ve pasaport işlemleri yapılabilmektedir. İş insanlarının yanı sıra pek çok ünlü sanatçı da 2006’da hizmete giren bu terminali kullanmaktadır.^[20][21]

Diğer

Havalimanını işleten TAV Havalimanları’nın yönetim binaları havalimanı arazisi içerisinde yer almaktadır. VIP Terminali’nin yanında yer alan binaya ulaşım havalimanı ana kapısı kullanılmadan, dışarıdan oluşturulan yol üzerinden sağlanmaktadır.

Mülki İdare Amirliği ve bağlı kuruluşların ofisleri, yabancı diplomatlar, devlet ve hükümet başkanlarının ağırlandığı devlet konukevi, havalimanı camisi, Jandarma Koruma Bölük Komutanlığı binası da havalimanı arazisi içerisinde yer almaktadır.

Trafik ve istatistikler

2013 yılı itibariyle Atatürk Havalimanı’ndan direkt uçuş düzenleyen ticari havayolu sayısı 73’tür.^[22] . Havalimanı yolcu ve uçuş trafiği açısından hızlı bir büyüme sergilerken, trafik istatistikleri dış hat yolcu ve uçuşlarının toplam trafik içerisindeki payının da arttığını göstermektedir.

Atatürk Havalimanı Yıllık Yolcu İstatistikleri^[23]

Yıl	İç hat yolcu	Yolcu değişimi (%)	Dış hat yolcu	Yolcu değişimi (%)	Toplam yolcu	Yolcu değişimi (%)	Dünya sıra. dış hat	Dünya sıra. toplam
2015	19,375,402	4	41,947,327	10	61,322,729	8
2014	18,754,002	9	38,200,788	12	56,954,790 [24]	11
2013	17,224,105	13	34,096,770	14	51,320,875	14	10.	18.
2012	15,281,321	14	29,717,196	24	44,998,508	20	13.[25]	21. [26]
2011	13,604,352	15	23,847,835	17	37,452,187	17	17.	28.
2010	11,800,999	3	20,344,620	11	32,145,619	8	19.	37.
2009	11,393,645	1	18,363,739	8	29,757,384	4
2008	11,484,063	20	17,069,069	26	28,553,132	23
2007	9,595,923	6	13,600,306	12	23,196,229	9
2006	9,091,693	21	12,174,281	3	21,265,974	10
2005	7,512,282	39	11,781,487	16	19,293,769	24
2004	5,430,925	70	10,169,676	14	15,600,601	29
2003	3,196,045	12	8,908,268	5	12,104,342	7
2002	2,851,487		8,506,204		11,357,691

Ulaşım

Atatürk Havalimanı, İstanbul şehir merkezine (Taksim) 22 km, Mecidiyeköy'e 19 km ve Kadıköy'e 34 km uzaklıktadır. Havalimanına ulaşım; otobüs (HAVATAŞ ve İETT), taksi ve Yenikapı-Havalimanı hafif metro hattı ile sağlanmaktadır.

Toplu ulaşım

1967’de Ulaştırma Bakanı tarafından ilk kez açıklanan proje 2002 sonunda tamamlandı ve Aksaray-Yenibosna arasında çalışan M1 (İstanbul Metro) metro hattı uzatılarak havalimanına bağlanmıştır. Dış hatlar terminalinin en alt katından ulaşılan metro istasyonu uzun bir koridorla iç hatlar terminaline de bağlanmaktadır. 06:00-24:00 saatleri arasında ve pik saatlerde 5 dakika aralıkla çalışan hafif metro ile havalimanından Yenikapı’ya yaklaşık 32 dakikada ulaşılabilmektedir . Hafif metro ile Metrobüs arasında Şirinevler/Ataköy istasyonunda aktarma yapılabilmektedir. 34 hat kodlu Metrobüs hattı Avcılar-Zincirlikuyu-Avcılar arasında çalışmaktadır. Metrobüs aktarmasıyla Asya yakasına geçerek Kadıköy’e ulaşmak mümkündür. Hafif metrodan Zeytinburnu ve Aksaray’da T1 kodlu Bağcılar-Kabataş hattına aktarma yapmak da mümkündür.^[27][28][29]

İETT havalimanı-Yenikapı arasında YH-1 hattıyla yolcu taşımaktadır.^[30]

Havalimanından İstanbul Deniz Otobüsleri’ne (İDO) bağlı feribotlarla deniz yoluyla şehrin çeşitli noktalarına gidilebilmektedir. En yakın İDO iskelesi Bakırköy’de bulunmaktadır -9,2 kilometre. Yenikapı İDO iskelesinden -17,4 kilometre- şehirlerarası feribot hatlarına da ulaşılabilinmektedir.

HAVATAŞ isimli özel şirket havalimanıyla Taksim ve Yenikapı İDO iskelesi arasında sefer düzenlemektedir.^[31]

HAVAŞ-HAVATAŞ anlaşmazlığı

Atatürk Havalimanı’ndan şehrin farklı noktalarına 1983’ten bu yana direkt otobüs seferleri düzenlenmektedir. HAVAŞ tarafından havalimanıyla Kozyatağı, Taksim, Bakırköy İDO iskelesi arasında düzenlenen seferler 14 Ocak 2012’de belediye tarafından durdurulmuştur ^[32]. Durdurma kararı, İETT’nin havalimanı hatlarını 2010’da yapılan ihaleyle özelleştirmesinin ardından gelmiştir. İhaleyi kazanan HAVATAŞ, bu nedenle havalimanından tek taşımacılık yetkisinin kendisinde olduğunu; HAVAŞ ise kendi taşımacılık yetkisinin Ulaştırma Bakanlığı’ndan alınan ruhsat ve özelleştirmeden doğan haklardan kaynaklandığını iddia etmektedir. Konu mahkemeye taşınmıştır.^[33][34]

Terminaller arası ulaşım

Atatürk Havalimanı iç ve dış hatlar terminalleri arasında bir köprü ile geçiş sağlanmaktadır. Yürüyerek geçiş 10-15 dakika sürmektedir. Haziran 2012’de Dış Hatlar Terminali 201 numaralı arınmış salonla, İç Hatlar Terminali’ndeki 112 numaralı salon arasında açılan yeni transit geçiş kapısıyla daha kısa bir seçenek oluşturulmuştur.^[35]

Taksi

İstanbul Atatürk Havalimanı’nda taksi hizmeti 1981’de kurulan Havalimanı Taksiciler Kooperatifi tarafından verilmektedir. Kooperatif bünyesinde 553 araç ve 1875 sürücü ve 76 kooperatif çalışanı bulunmaktadır . Taksi ücreti sabit bir ücretin üzerine kilometre başına eklenen ücretlerle belirlenmektedir ve günün 24 saati aynı tarife uygulanmaktadır.

Şahsi araç

Atatürk Havalimanı’na ulaşım esas olarak E-5 (D-100) karayoluyla sağlanmaktadır. TEM otoyolundan da Atatürk Bulvarı üzerinden havalimanına ulaşılabilir. Sahil yolundan ulaşım Yeşilyurt Havuzlu Kavşak’tan Atatürk Havalimanı Caddesi’ne dönerek gerçekleştirilebilir.

Otopark

Havalimanında 7 bin 76 araçlık kapalı otopark ve 1034 araçlık açık otopark bulunmaktadır. Kısa ve uzun dönemli abonelik seçeneklerinin yanı sıra anlaşmalı kurum ve banka kartları için indirimler yapılabilmektedir.^[36]

Kazalar ve olaylar

• 2 Ekim 1960'ta, kalkış sırasında tekerleği patlayan bir Fransız uçağı pistten çıkarak toprağa saplandı.^[37]
• 21 Ocak 1965'te, iki İngiliz uçağı pistte çarpıştı. Yakıt ikmali yapan bir uçağın kanadına yerde manevra yapan bir diğeri çarptı. Yaralanan veya ölen olmadı.^[38]
• 2 Mayıs 1968'de, Avustralya'dan Londra'ya gitmekte olan Team Spirit G-AOVM adlı uçak, Yeşilköy Havaalanı'nda yerde manevra yaparken tekerleği toprağa saplandı. Patlayıcı yüklü uçağın geçirdiği kazanın, pilotun alkollü olmasından kaynaklandığı iddia edildi.^[39]
• 30 Ocak 1975'te, İzmir Cumaovası Havaalanı'ndan Yeşilköy Havaalanı'na giden Türk Hava Yolları'nın 345 sefer sayılı Fokker F-28 tipi Bursa uçağı, iniş sırasında pistin ışıklarının sönmesi nedeniyle inişten vazgeçerek meydan turuna başladı. İkinci iniş denemesi sırasında uçak ile telsiz bağlantısı kesildi ve daha sonra uçağın Marmara Denizi'ne düştüğü belirlendi. Uçaktaki otuz yedi yolcu ve dört mürettebattan kurtulan olmadı.^[40]
• 14 Ağustos 1976'da, Filistinli iki gerilla, Yeşilköy Havaalanı'nda İsrail uçağına binenlere ateş açtı. Saldırıda dört kişi öldü, yirmi kişi yaralandı.
• 25 Nisan 2015'te, Milano'dan İstanbul'a giden Türk Hava Yolları'nın 1878 sefer sayılı Airbus A320 tipi Gümüşhane uçağı, iniş sırasında piste çarptı. Motoru alev aldığı için yeniden havalanan uçak, daha sonra acil iniş yaptı ve pistten çıktı.^[41]
• 28 Haziran 2016'da, etrafa ateş açan ve daha sonra kendilerini patlatan üç kişinin gerçekleştirdiği saldırıda 45 kişi öldü, 236 kişi yaralandı.
• 15 Temmuz 2016'da, Türkiye'deki askerî darbe girişimi sırasında tankla aprona giren bir grup asker, hava trafik kontrol kulesini ele geçirdi.^[42]
• 18 Ağustos 2016'da, İstanbul'dan Doha'ya giden Qatar Airways'e ait Airbus A330 tipi uçak, kalkıştan sonra motoru alev alınca geri dönerek havalimanına acil iniş yaptı.^[43]
• 25 Ekim 2016'da, apronda ilerlemekte olan bir ikram kamyonu, park hâlindeki özel bir jete çarptı.^[44]

Genişleme çalışmaları

2000’lerin sonundan itibaren özellikle THY’nin hızlı büyümesi nedeniyle artan trafikle İstanbul Atatürk Havalimanı’nın kapasitesinin artırılması yönünde çalışmalar başladı. Çözüm için farklı öneriler ortaya çıktı.^[45] Dördüncü bir pistin inşa edilmesi, hava trafik sisteminin modernize edilmesi, havalimanı arazisinde yer alan askeri alanın devir alınarak park yeri olarak kullanılması.

Askeri alanın devri konusunda Milli Savunma Bakanlığı’yla Ulaştırma Bakanlığı arasında anlaşma sağlansa da konuyla ilgili bir gelişme olmadı.^[46] Dördüncü pist konusunda DHMİ çalışmalar gerçekleştirmekle birlikte maliyetinin yüksek olması, havalimanı çevresindeki yerleşimlerde yıkım gerçekleştirmenin gerekmesi nedeniyle özümün üçüncü bir havalimanının inşa edilmesinden geçtiğini açıkladı.^[47]

Rötarlar ve artan eleştirilerin ardından trafik kontrol sürecinde yapılan bir dizi değişiklikle kapasite artırılırdı.^[48] Uygulamaların yürürlüğe girmesinin ardından 6 Temmuz 2012’de bir günde 1119 uçağın iniş-kalkış yapmasıyla havalimanında tüm zamanların pik trafiğine ulaşıldı. Aynı gün iç hatlarda 45 bin 822, dış hatlarda 78 bin 558 olmak üzere toplamda 124 bin 380 yolcu havalimanından geçiş yaptı.

Resimler

• 
  Havalimanı girişi
• 
  Havalimanının açık kesimi
• 
  Dış Hatlar Terminali girişine çıkan yol (2008)
• 
  Havalimanı yan kapıları
• 
  Pist
• 
  Atatürk Havalimanı maketi (Miniatürk)

Ayrıca bakınız

• Türkiye'deki havalimanları listesi

Kaynakça

1. http://www.airnewstimes.com/rotarlarin-azaltilmasi-icin-neler-yapildi-16308-haberi.html?
2. http://www.hurriyet.com.tr/ataturk-havalimaninda-dun-rekor-kirildi-40216456
3. Milliyet, 7 Ekim 1983
4. Milliyet, 14 Kasım 1972
5. Milliyet, 8 Eylül 1972
6. Milliyet, 24 Temmuz 1972
7. Milliyet, 3 Ekim 1970
8. http://www.dhmiata.gov.tr/havaalanlari/sayfa.aspx?hv=1&mnu=684
9. Milliyet, 11 Mayıs 1974
10. Milliyet, 17 Temmuz 1974
11. Milliyet, 27 Eylül 1974
12. "Yeşilköy, 'Atatürk Havaalanı' oldu". Milliyet: s. 8. 29 Temmuz 1985. 
13. Milliyet, 16 Kasım 1993
14. "İstanbul Atatürk Havalimanı Sunum". 01.02.2013. https://www.wetransfer.com/downloads/20e9331141bf4bf99ca2391aa0246c3b20130526221221/16c85a278bcc99f1d35eefac18f5108220130526221221/545f62. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2013. 
15. http://www.stand.com.tr/tr/index-tr#!projects/transport!!1
16. DHMI 2011 Faaliyet raporu, sf 60 http://www.dhmi.gov.tr/getBinaryFile.aspx?Type=14&dosyaID=924
17. http://www.tavyatirimciiliskileri.com/en-EN/Lists/Presentations/Attachments/39/TAV_Presentation.pdf
18. http://www.atu.com.tr/kurumsal/tr/shops.html
19. http://www.dha.com.tr/turkiyeab-sivil-toplum-diyalogunu-yansitan-kareler_283361.html
20. http://www.ataturkairport.com/tr-TR/HavalimaniRehberi/Pages/GenelHavacilikTerminali.aspx
21. http://magazin.milliyet.com.tr/madonna-kirmizi-haliyla-karsilandi/magazin/magazindetay/05.06.2012/1549764/default.htm
22. "Havayolları - TAV İstanbul Atatürk Havalimanı". 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151009083901/http://www.ataturkairport.com/tr-TR/ucus_oncesi/Pages/Havayollari.aspx. 
23. "Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü". Dhmi.gov.tr. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150530074929/http://www.dhmi.gov.tr:80/istatistik.aspx. Erişim tarihi: 2015-02-02. 
24. "Year to 2014 dec. passenger". dhmi. 2014-12-21. 21 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141221001357/http://dhmi.gov.tr/getBinaryFile.aspx?Type=13&dosyaID=1&IstatistikID=91. Erişim tarihi: 2014-12-21. 
25. "Year to date". Aci.aero. 2013-04-24. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151016215617/http://www.aci.aero/Data-Centre/Monthly-Traffic-Data/International-Passenger-Rankings/Year-to-date. Erişim tarihi: 2013-04-29. 
26. "Year to date". Aci.aero. 2013-04-24. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151016211611/http://www.aci.aero/Data-Centre/Monthly-Traffic-Data/Passenger-Summary/Year-to-date. Erişim tarihi: 2013-04-29. 
27. Milliyet, 2 Temmuz 1967
28. http://www.istanbul-ulasim.com.tr/default.asp?page=raylisistemler&category=m1
29. http://www.istanbul-ulasim.com.tr/default.asp?page=raylisistemler&category=t1
30. http://www.iett.gov.tr/saat/orer.php?hid=hat&hatcode=YH-1%3AYEN%DDKAPI+%DDDO-ATAT%DCRK+HAVAL%DDMANI&BtnDetay2.x=24&BtnDetay2.y=16
31. http://www.havatas.com/Otobus.aspx
32. http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/19688153.asp
33. http://www.havas.net/otobus-ve-otopark/istanbul-ataturk-havalimani/
34. http://ekonomi.milliyet.com.tr/havas-bundan-sonraki-asama-danistay/ekonomi/ekonomidetay/05.07.2012/1563163/default.htm
35. http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/20876459.asp
36. http://www.ataturkairport.com/tr-TR/Ulasim/Pages/KatliOtopark.aspx
37. Milliyet, 3 Ekim 1960
38. Milliyet, 22 Ocak 1965
39. Milliyet, 3 Mayıs 1968
40. "İzmir'den gelen THY uçağı Marmara'ya gömüldü". Milliyet: s. 1, 10. 31 Ocak 1975. 
41. "Motoru alev alan THY uçağı, Atatürk Havalimanı'na acil iniş yaptı". NTV. 25 Nisan 2015. http://www.ntv.com.tr/turkiye/motorualev-alanthy-ucagi-ataturk-havalimanina-acil-inis-yapti,4_FxbmUmLkSdXZxi-RJUsw. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016. 
42. "Atatürk Havalimanı uçuşa kapatıldı". t24.com.tr. 15 Temmuz 2016. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6j2rg4i0o. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2016. 
43. "Atatürk Havalimanı'ndan kalkan uçağın motoru alev aldı". CNN Türk. 18 Ağustos 2016. http://www.cnnturk.com/turkiye/ataturk-havalimanindan-kalkan-ucagin-motoru-alev-aldi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016. 
44. "Atatürk Havalimanı'nda ilginç kaza". DHA. 25 Ekim 2016. http://www.dha.com.tr/ataturk-havalimaninda-ilginc-kaza_1360750.html. Erişim tarihi: 5 Kasım 2016. 
45. http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/20395590.asp
46. http://www.stargazete.com/politika/ataturk-havalimani-nda-askeri-bolge-kalmayacak-haber-430220.htm
47. http://yenisafak.com.tr/Ekonomi/Default.aspx?i=376359&t=05.04.2012
48. http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1311977

Dış bağlantılar

• Resmi Web Sitesi
• TAV Resmi internet sitesi
• Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Atatürk Havalimanı
• Google Harita - Uydu Görüntüsü
• Atatürk Havalimanı Chartı
• Anlık Uçuş Bilgileri