Düzeltme işareti

ˆ

Düzeltme işareti

kesme işareti   '
ayraçlar [ ]  ( )  { }   
iki nokta :
virgül ,
kısa çizgi -
uzun çizgi
üç nokta   ...  . . .
ünlem işareti !
nokta .
soru işareti ?
tırnak işareti  
tek tırnak işareti  
noktalı virgül ;
eğik çizgi /
boşluk
Diğer Tipografik İşaretler
ve işareti &
yıldız işareti *
kuyruklu a @
ters eğik çizgi \
madde işareti
düzeltme işareti ˆ
derece °
denden işareti
ters ünlem işareti ¡
ters soru işareti ¿
kare işareti #
yüzde işareti %
paragraf işareti
türev işareti
çengel işareti §
tilde ~
alt çizgi _
Fikrî mülkiyet
telif hakkı simgesi ©
tescilli marka simgesi ®
marka simgesi
Para birimi simgeleri
$
Ayrıca bakınız
Diyakritik işaretler

Düzeltme imi ya da düzeltme işareti[1] (ˆ) ya da şapka işareti[2][3][4] harflerin üzerine gelerek ses değerlerini incelten bir diyakritik işarettir. Yerine getirdiği işlev nedeniyle uzatma işareti[5][6][7] adıyla, karıştırılan bir kavram olarak inceltme işareti olarak da adlandırılır. Üzerinde bulunduğu ünlüden önce gelen ünsüz harfi inceltir. Kural oluşturulurken kabul edilen bu durum genel geçer olarak Türkçe diline yerleşmiştir. İnceltme işareti Türkçe, Sırpça, Hırvatça, Esperanto, Fransızca, Norveççe, Rumence, Slovakça, Vietnamca, İskoçça, Portekizce, İtalyanca, Afrikaanca gibi dillerde ve Farsça ve Japonca'nın Latin harflerine aktarılmasında kullanılan diyakritik işaretlerden biridir.

Kullanımı

Alfabetik sıralamalarda kısa ünlüler önce gelir. Örneğin alem kelimesi âlem kelimesinden önce yazılır.

Kullanıldığı harfler

Karet (Düzeltme İşareti)

Karet (İngilizce'de "Caret") adını alan Düzeltme işareti (^), bir metin gözden geçirilirken metnin herhangi bir yerinde düzeltme yapılmasını gerektiğini ortaya koyar. Genellikle bir noktalama işaretinin yokluğuna, kelime eksikliğine ya da yarım bırakılmış cümlelere işaret eder. Daha çok kitap, gazete, dergi vs. editörlerince kullanılır. Kesinlikle herhangi bir harfin üzerine eklenmez. İnceltme işaretinin bir türevi olarak görülür ve biribirleriyle bu nedenle karıştırılır. Özetle:

Türkçede kullanımı

Uzatma amaçlı

 â
Ĉ ĉ
Ê ê
ế
Ĝ ĝ
Ĥ ĥ
Î î
Ĵ ĵ
Ô ô
Ŝ ŝ
Û û
Ŵ ŵ
Ŷ ŷ
adem: kendini bi şey sanmak
âdem: Yaratılan ilk insan
adet: Tane
âdet: gelenek, alışkanlık
alem: bayrak, minare ve cami kubbelerinin üstündeki hilâl
âlem: dünya, evren
alim: Bilen
âlim: Bilgin
aşık: eklem kemiği, aşık kemiği
âşık: aşk içinde yanan
hakim: hikmet sahibi
hâkim: yargıç
hal: sebze-meyve satılan yer; çözme, çözülme; tahttan indirme
hâl: durum, vaziyet
hala: babanın kız kardeşi
hâlâ: henüz
şura: şu bölge
şûra: danışma kurulu

İnceltme amaçlı

Nispet i'si

askerî: askerlikle ilgili (askerî okul)
askeri: "asker"in belirtme hâli (Türk askeri)
dinî: dinle ilgili, dinsel (dinî bilgiler)
dini: "din"in belirtme hâli (İslam dini)
ilmî: ilimle ilgili, bilimsel (ilmî tartışmalar)
ilmi: "ilim"in belirtme hâli (fizik ilmi)
millî: milletle ilgili, ulusal (millî meseleler)
milli: mili olan
resmî: devletin olan, devletle ilgili (resmî kuruluşlar)
resmi: "resim"in belirtme hâli (Atatürk'ün resmi)

Uzatma İmi (Makron) Benzerliği

Uzatma İmi (ˉ): Üzerine geldiği sesli harfin (inceltilmeden) uzatılmasını sağlayan kısa düz bir çizgidir. Bu harfler özellikle Letoncada kullanılır. Türkçe’deki sesli harflerle örnek verilecek olursa: Tārih, Hākan, İşāret

Kaynakça

Dipnotlar

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Türk Dil Kurumu, Düzeltme işareti
  2. Wiktionary - Şapka işareti: TDK'ya atıf yapılarak...
  3. Ne Demek? - Şapka işareti
  4. Haber alıntısı - "Şapka İşareti" Hiçbir Zaman Kaldırılmadı.
  5. Wiktionary - İnceltme işareti: TDK'ya atıf yapılarak...
  6. Sözlükçevir - İnceltme işareti
  7. Milli Eğitim Bakanlığı - MEGEP - BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK, F Klavye Kullanımı (Bkz. İnceltme İşareti)

Ayrıca bakınız

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/26/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.