Afyonkarahisar (il)
Koordinatlar: 38°39′06″K 30°40′12″D / 38.65167°K 30.67°D
Afyonkarahisar | |
— İl — | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İlçe sayısı | |
Belde sayısı | 89 |
Köy sayısı | 388 |
Yönetim | |
- Vali | Aziz Yıldırım[1] |
Yüzölçümü | |
- Toplam | 14.237 km2 (5.496,9 mi2) |
Nüfus (2015)[2] | |
- Toplam | 706.371 |
- Yoğunluk | 48/km² (124,3/sq mi) |
- Kır | 304.130 |
- Şehir | 402.241 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 272 |
İl plaka kodu | 03 |
İnternet sitesi: afyonkarahisar.gov.tr afyon-bld.gov.tr |
Afyonkarahisar, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde İç Batı Anadolu Bölümü'nde yer alan bir ildir. 2014 yılı verilerine göre ilde; merkez ilçe ile beraber 18 ilçe, 41 belde ve 412 köy vardır.
Tarihçe
Bilindiği kadarıyla ilk olarak Hitit egemenliğinde olan Afyonkarahisar toprakları, sonra sırası ile Frigya ve Lidya egemenliğine geçti. Daha sonra MÖ 6. yüzyılda Pers egemenliğine giren Afyonkarahisar'ı Büyük İskender fethetti. Onun ölümünden sonra Selevkos ve Bergama Krallıkları'nın egemenliğine giren topraklar, daha sonra Roma İmparatorluğu topraklarına katıldı. Alparslan'ın Malazgirt Savaşı'ndan sonra Türklerin Anadolu'yu fethiyle Sultan I. Mesut'un emri ile Akronium Kalesi'nin eteklerine Karaşar Türkleri yerleşmiş ve daha sonra kaleye Karahisar adı verilmiştir. Karahisar ve yöresi, Selçuklu Veziri Sahip Ata Fahrettin Ali'nin "Sahip" unvanı nedeniyle "Karahisar-ı Sahip" olarak anılmıştır. Karahisar-ı Sahip "Vezirin Karahisarı" anlamına gelmektedir. Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın fethiyle ilk kez Türk egemenliğine giren topraklar, I. Haçlı Seferi sırasındaki Hristiyan egemenliğinden sonra Alaaddin Keykubat tarafından yeniden Türk yönetimine alındı. 12. yüzyılda Germiyanoğullları'nın egemenliğinde olan bölge, sonra Osmanlı İmparatorluğu yönetimine girdi.
Afyon'da Batı Anadolu ağzı kullanılmaktadır.[3]
Coğrafya
Türkiye Cumhuriyeti'nin 81 ilinden biri olan Afyonkarahisar ili, Anadolu yarımadasının batıya yakın ortasında ve Ege Bölgesi'nin iç kesiminde yer alır. İç Anadolu yaylasının Ege kıyılarına açılan bir eşiği, bir geçidi durumundadır. Çevresinde Eskişehir, Konya, Isparta, Denizli, Uşak ve Kütahya illeri bulunur. Kuzey doğudan güney batıya uzandıkça alçalan ovaları ile hem Orta Anadolu'dan ve hem de Ege Bölgesi'nden sayılır. En kuzeyde Eskişehir sınırından, en güneyde Denizli sınırına kadar kuzey doğudan güney batıya uzunluğu 210 kilometredir. Eni ise Kütahya sınırından Isparta sınırına kadar kuzey batıdan güney doğuya 112 kilometredir. Denizli'ye doğru incelerek eni 20 kilometreye kadar düşer, bir parça halindedir.
İlin diğer komşu illerle sınırlarının toplam uzunluğu 616 kilometredir.
Afyonkarahisar ilinin 2015 yılı TÜİK verilerine göre toplam nüfusu 709.015'dir. Aynı tarih verilerine göre Afyonkarahisar'ın genç bir şehir olduğu anlaşılmaktadır. Nüfusun % 39,6'sını 25 yaş altı nüfus oluşturmaktadır.
Coğrafi konum
Afyonkarahisar, Türkiye'nin Batı anadoluda Tüm yolların birleştiği Kavşak noktasıdır. İlin bazı illere olan karayolu uzaklıkları şöyledir:
İller | Ankara | İstanbul | İzmir | Antalya | Bursa | Eskişehir | Denizli | Konya | Adana | Gaziantep | Samsun | Kocaeli | Isparta | Erzurum | Uşak | Kütahya | Manisa | Aydın | Muğla |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Uzaklık (Km) | 257 | 461 | 328 | 293 | 274 | 145 | 226 | 223 | 573 | 779 | 676 | 350 | 170 | 1133 | 117 | 101 | 310 | 352 | 371 |
Kütahya | Eskişehir | Ankara |
| ||||
Uşak | Konya | ||||||
Afyonkarahisar | |||||||
Denizli | Burdur,Isparta | Isparta |
İlçelere Olan Mesafeler
- Başmakçı > 132 km [4]
- Bayat > 45 km [4]
- Bolvadin > 48 km [4]
- Çay > 47 km [4]
- Çobanlar > 25 km [4]
- Dazkırı > 144 km [4]
- Dinar > 111 km [4]
- Emirdağ > 69 km [4]
- Evciler > 137 km [4]
- Hocalar > 101 km [4]
- İhsaniye > 35 km [4]
- İscehisar > 22 km [4]
- Kızılören > 90 km [4]
- Sandıklı > 64 km [4]
- Sinanpaşa > 34 km [4]
- Sultandağı > 67 km [4]
- Şuhut > 27 km [4]
Dağlar
- Sultan Dağları, 2610 m.
- Akdağ, 2343 m.
- Emir Dağları, 2281 m.
- Kumalar Dağı’ 2247 m.
- Ahır Dağı, 1940 m.
- Kızılçal Dağı, 1601 m.
- Paşa Dağı, 1595 m.
- Kasım Dağı, 1587 m.
- Kirseli Dağı, 1575 m.
- İlbulak Dağı, 1570 m.
- Asar Dağı 1400 m.
- Eyerli Dağı 1350 m.
Akarsu ve göller
Akarsular
- Akarçay
- Aksu Deresi (Araplı deresi)
- Seyitler Çayı
- Çayözü Deresi
- Kali Çayı
- Çay Deresi
Göller
- Akşehir Gölü,
- Eber Gölü,
- Karamık Gölü (Bataklığı),
- Acı Göl,
- Işıklı Gölü,
- Emre Gölü
Barajlar ve Göletler
İlde; Selevir, Seyyidler, Örenler, Akdeğirmen barajları ile Dinar-Yeşilçat, Bayat, Merkez-Erkmen, Şuhut-Kayabelen, Sincanlı-Tınaztepe, Sincanlı-Serban, Dinar-Pınarlı, Sincanlı-Taşoluk, Sincanlı-Kırka, Sandıklı-Karacaören, İhsaniye-Üçlerkayası, Şuhut-Ağzıkara, İhsaniye-Ayazini, İscehisar-Seydiler, Bolvadin-Özburun, Şuhut-Ortapınar, Sinanpaşa-Kuruçay, Sinanpaşa-Nuh, Şuhut-Akyuva, Sandıklı-Kestel, Sincanlı-Gezler, Kurucuova, Bozhüyük, Kızılören, Bayramaliler, Döğer Emre, Yedikapı, Derbent, Çepni, Bostanlı Çiftlik, Kızıldağ, Çıkrık, Karaağaç, Şehit Uzm. Çvş. Nurullah Oymak, Kırca, Yıprak, Haydarlı Şht. Yavuz Öztürk, Dutağaç, Kargın, Koçgazi, Örenkaya, Çayhisar 27 Ağustos, Nuh-Taşoluk Ortak, Yaka ve Göynük göletleri bulunmaktadır.[5].
Ovalar
Afyon Ovası, Çamur ova, Gül Ovası, Sandıklı Ovası, Şuhut Ovası gibi birikinti ovaları bulunur.
İklim
Afyon'da iklim oldukça sert ve orta derecede yağışlıdır (466 mm). En çok yağış kışın ve ilkbaharda olur. Ortalama sıcaklık en soğuk ayda 3 derece, en sıcak ayda 22 derecedir Ama sıcaklığın yazın 38 dereceye çıktığı, kışın sıfırın altında 27 dereceye düştüğü de görülmüştür.
Afyonkarahisar iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haziran | Temmuz | Ağustos | Eylül | Ekim | Kasım | Aralık | |
En yüksek sıcaklık rekoru, °C | 17,4 | 20,2 | 26,4 | 30,2 | 32,0 | 35,8 | 39,8 | 38,2 | 35,6 | 31,1 | 24,5 | 6,7 | |
Ortalama en yüksek sıcaklık, °C | 4,6 | 6,5 | 11,0 | 16,3 | 21,2 | 25,6 | 29,3 | 29,5 | 25,3 | 19,1 | 12,6 | 6,7 | |
Ortalama sıcaklık, °C | 0,4 | 1,7 | 5,4 | 10,4 | 15,0 | 19,1 | 22,2 | 22,1 | 17,7 | 12,1 | 6,8 | 2,5 | |
Ortalama en düşük sıcaklık, °C | −3,4 | −2,4 | 0,2 | 4,3 | 8,2 | 11,3 | 13,9 | 13,7 | 10,0 | 5,9 | 1,7 | −1,3 | |
En düşük sıcaklık rekoru, °C | −27 | −25,3 | −17 | −7,6 | −3,1 | 1,0 | 4,0 | 13,7 | −2,9 | −7,2 | −14,9 | −1,3 | |
Ortalama yağış, mm | 42,8 | 38,5 | 44,2 | 46,8 | 51,8 | 37,1 | 19,5 | 12,2 | 19,9 | 37,4 | 32,5 | 44,6 | |
Kaynak: http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=AFYONKARAHISAR |
Yağış
Afyonkarahisar ili İç Anadolu Karasal İklim bölgesinde yer alması nedeniyle bu yağış düzeninin etkileri altında bulunmaktadır ve ilde yıllık yağış ortalaması 407 mm dir. Yazları sıcak ve kurak kışları ise soğuk ve kar yağışlı geçer.
Eğitim
Afyon Kocatepe Üniversitesi, 1974 yılında Anadolu Üniversitesi'ne bağlı olarak kurulmuş, 1992 yılında ise Afyonkarahisar'da üniversite halini almıştır. Bir devlet üniversitesidir.
Nüfus
Afyonkarahisar il nüfus bilgileri | ||||
---|---|---|---|---|
Yıl | Toplam | Sıra | Fark | Şehir - Kır |
1965[6] | 502.248 | 21 | %25 125.102 377.146 %75 | |
1970[7] | 542.111 | 23 | %8 | %28 150.778 391.333 %72 |
1975[8] | 579.171 | 26 | %7 | %29 169.494 409.677 %71 |
1980[9] | 597.516 | 28 | %3 | %32 191.298 406.218 %68 |
1985[10] | 666.978 | 28 | %12 | %34 229.790 437.188 %66 |
1990[11] | 739.223 | 26 | %11 | %41 306.209 433.014 %59 |
2000[12] | 812.416 | 27 | %10 | %46 371.868 440.548 %54 |
2007[13] | 701.572 | 31 | -%14 | %51 355.073 346.499 %49 |
2008[14] | 697.365 | 31 | -%1 | %51 355.753 341.612 %49 |
2009[15] | 701.326 | 31 | %1 | %52 363.717 337.609 %48 |
2010[16] | 697.559 | 31 | -%1 | %52 365.421 332.138 %48 |
2011[17] | 698.626 | 31 | %0 | %53 370.411 328.215 %47 |
2012[18] | 703.948 | 31 | %1 | %54 377.845 326.103 %46 |
2013[19] | 707.123 | 31 | %0 | %56 396.621 310.502 %44 |
2014[20] | 706.371 | 31 | -%0 | %57 402.241 304.130 %43 |
2015[21] | 709.015 | 31 | %0 | %58 410.322 298.693 %42 |
Ekonomi
Afyonun temel sanayi ürünleri mermer ve gıda üzerinedir. Afyon sanayisi Mermer ve Traverten taşında dünyanın önde gelen üreticilerindendir.
Et, tavuk ve yumurtacılıkta son derece gelişmiştir. Türkiye et ve yumurta borsasına yön vermektedir.
Türkiye içinde ise Afyon deyince akıla bunlar gelir:
Milli mücadele: Cumhuriyetin kazanıldığı topraklar; Anadolu'nun kilidi Afyonkarahisar. Kurtuluş savaşında çok önemli savaşlara sahiplik yapmıştır (Kocatepe, Dumlupınar), Yunanlar burada hüsrana uğratılıp İzmir'e kadar püskürtülüp denize dökülmüştür. Günümüzde utku anıtı ve anıt park'ta bunu simgelemektedir.
Termal: Türkiye'nin termal başkentidir; en fazla termal yatak kapasitesine sahip ildir. Türkiye'de kişi başına düşen beş yıldızlı otel sayısında en fazla tesise sahip ildir.Yurt dışından ve çevre illerden turlarla bu termallerden böbrek taşı,cilt hastalıkları,romatizma,safra kesesi,solunum yolları gibi hastalıklardan yararlanmak için gelen kişi sayısı çok fazladır.İzmir yolu üzerinde 20`nin üzerinde 5 yıldızlı oteller ile termal turizm gelişmiştir.En önemli merkezleri: Gazlıgöl, Ömer, Gecek, Hüdai, Heybeli, Anemon, İkbal, Korel, Oruçoğlu,Güral
Mermer: İscehisar ilçesinden dünyanın en kaliteli beyaz mermeri çıkmaktadır. Antik çağlarda birçok yerde kullanılmıştır; örneğin Efes antik tiyatro. Günümüzde birçok yerli ve yabancı ünlünün evini süslemektedir. Amerikadaki Beyaz Saraya'da döşenmiştir. Türkiye`nin bütün illerine ve bazı ülkelere ihraç edilir.
Haşhaş:İsminden belli olduğu gibi haşhaş'ın ana vatanıdır. Türkiyenin tek alkaloid (morfin)fabrikası Bolvadin ilçesindedir.
Afyon ev ekmeği: Patates ezmesi ilave edilen meşhur ev ekmeği, 1 haftalık dayanma süresi ile çok sevilen ve besleme değeri normal ekmeklerden daha yüksek olan bir ekmek türüdür.
Yumurta: Türkiye'nin yumurta borsasıdır, ayda 40.000.000 üretimi vardır
Et: Türkiyenin et borsası. İstanbul etinin 60 % temin ediyordur.
Yün: Dünyanın yün borsası Bolvadin ilçesindedir.
Sandıklı ve Şuhut Patatesi: Sandıklı ve Şuhut bölgesinde sınırlı miktarda yetişen bir tür tatlı patetesi(agrie) ile, Türkiye`nin her yerinde aranan ve tercih edilen değerli bir patates türüdür.
Napolyon kirazı: Sultandağı ilçesi ve Erkmen beldesinde yetiştirilmektedir. İhracata gitmektedir. Türkiye`nin besin değeri en yüksek kirazıdır, tescillidir.Her yıl kiraz festivalleri yapılır.
Kızılay Maden Suyu: İhsaniye ilçesi Gazlıgöl beldesinde çıkmaktadır.1924`den beri üretime devam etmektedir.Dünyanın en iyi maden suyudur; defalarca uluslararası ödüller kazanmıştır (1934 Paris fuarı), tesis dünyanın en modern dolum tesisidir, dakikada 100.000 şişe dolum yapılmaktadır. Sade ve meyveli olarak dünyanın dört bir yanına ihraç edilmektedir. Osmanlı döneminde padişahlar Afyonkarahisar'dan İstanbul'a getirtirlermiş.1926 yılında Atatürk gelirini Kızılay`a devrettirmiştir.
Arpa: Türkiye'nin en kaliteli arpası burada üretilmektedir. Bu yüzdendir ki Efes Pilsen yıllar önce buraya bira fabrikasını kurmuştur.
Buğday:Türkiye'deki en önemli buğday üretim merkezlerinden olup, Konya ve Ankara'dan sonra başı çekmektedir.
Bayat Kök boya kilimi: Dünyaca ünlüdür ve Bayat ilçesinde dokunmaktadır.
Karahisar Kalesi: Afyonkarahisar'a adını vermiştir.
Ulaşım
Türkiye'nin İstanbul'dan sonraki en işlek kavşağıdır. Yaz günlerinde günde 100-150.000 araç geçmektedir.Dört yönden gelen demiryolu ve karayolunun birleştiği bir merkez durumunda olan Afyonkarahisar, ulaşım açısından büyük önem taşır.
Demiryolu
Bulunduğu konum itibariyle şehire dört bir yandan demiryolu ulaşımı bulunmaktadır.Şehire demiryolu ilk olarak Osmanlı Devleti'nin yaptığı yatırımlar sonucunda bu gün Afyonşehir istasyonu olarak adlanlandırılan istasyon kurulmuştur.İlerleyen yıllarda Türkiye Cumhuriyeti döneminde demiryollarına yapılan yatırımlar sonucunda bugün halen kullanılmakta olan Afyon Gar binası yapılmış ve işletmeye alınmıştır.
Afyonkarahisar'a Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren hattı çalışmaları neticesinde yüksek hızlı tren hattı şehirden geçecek ve ayrıca şehirde yükek hızlı tren istasyonu kurulacaktır.Çalışmalar TCDD kontrolünde devam etmektedir.
Havaalanı
NATO'nun 2. ve Türkiye'nin en büyük askeri havaalanına sahiptir. Ancak sivil amaçlı kullanılmamaktadır. Sivil amaçlı olarak Kasım 2012'de hizmete açılan Zafer Havalimanı'ndan yararlanılması düşünülmektedir. Bu havaalanı Türkiye'nin 4. büyük havalimanıdır. 29 Ekim 2012 tarihinde hizmete açılmıştır. Kütahya'ya 39 km, Afyonkarahisar'a 60 km, Uşak'a 103 km ve Eskişehir'e 113 km uzaklıktadır.
Karayolu
Şehir bulunduğu konum itibariyle kavşak noktada olan bir yer olduğundan kara yolu ulaşımı çok kolay ve gelişmiştir.İl genelinde bulunan yollar iyi durumdadır.Bunun haricinde toplu ulaşım otogardan yapılmaktadır.Otogar Aftaş tarafından işletilmektedir.
Turizm
Frig Vadisi Turizmi
Frig Açık Hava Tapınakları
Aslankaya
İhsaniye İlçesi, Döğer Kasabası Emre Gölü yakınında bulunan Aslankaya, yüksek bir kaya kütlesinin güney yüzü dikey düzeltilerek oluşturulmuş, üçgen çatılı bir tapınak cephesidir.M.Ö. VII.yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.
Kapıkaya I
İhsaniye ilçesi, Döğer Kasabası ile Üçlerkayası Köyü arasında bulunan Kapıkaya I Tapınağının M.Ö.VII. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.
Kapıkaya II
İkinci Kapıkaya Tapınağı aynı bölgede Üçlerkayası Köyü ve Bayramaliler Köyüne doğru uzanan kayaların ve çam ormanlarının arasındadır. Anıt’ın önünde dini törenler için bir sahanlık bulunmaktadır. M.Ö.Vll. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.
Demirli Kalesi Tapınağı
İhsaniye ilçesi Demirli Köyüne yakın bir yerdedir. Tapınak, Demirli Kalesinin orta kısmına yapılmıştır. Kayaya oyularak yapılmış basamaklı Kübele koltuğu veya mihrap bulunmaktadır.
Maltaş
İhsaniye İlçesi, Kayıhan Kasabası sınırları içerisinde, Göynüş Vadisinde bulunmaktadır. Birbirine yakın Aslantaş ve Yılantaş anıtlarından yaklaşık 500 m uzaklıktadır. Günümüzde büyük bir bölümü toprağa gömülü durumdadır. Cephesi üçgen çatılı olup, toprak altında kalan bölümünde mihrabı bulunan Kübele açık hava tapınağıdır. Sol üst kenarında ise, dikey yazıt bulunmaktadır. Tapınağın arka bölümünde ise, derin kuyu biçiminde kayaya oyulmuş çukurluk vardır. M.Ö.Vll. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.
Frig Vadisi Mezarları
Aslantaş
İhsaniye İlçesi, Kayıhan Beldesi sınırları içerisinde yer alan Göynüş Vadisinde bulunmaktadır. Afyonkarahisar-Eskişehir devlet karayolunun 36. km’sinden sola sapılarak kısa sürede ulaşılır. Frig dönemine ait Aslantaş kaya mezar odasının ön yüzündeki kapı boşluğunun her iki yanında ayağa kalkmış, iki heybetli aslan ve ayakları altında birer yavru aslan bulunmaktadır. Kapı üstünde hayat ağacını andıran kütle ve bunun üstünde her iki yana uzanmış kanatlı güneş kursu, kabartma olarak yapılmıştır. Mezar odası, hafif tonoz tavanlı, sol tarafta ölüyü yatırmak için kline (sedir) bulunmaktadır. Aslantaş’ın önemli bir Frig kralının mezarı olduğu ve M.Ö.VII. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.
Yılantaş
Aslantaş’ın batısında aynı kayalıkların devamında bulunmaktadır. Anıt parçalandığı için üçgen tavan kirişleri görülmektedir. Anıt’ın dış tarafında bir aslan kabartması ile bir ayak kabartması günümüze kadar gelebilmiştir. Kapıda, Medusa başlı yılan kabartması ve iki yanında mızraklarıyla yılana saldıran iki savaşçı bulunmakta ise de bugün ters dönen kayanın altında kaldığından görülmemektedir. M.Ö.Vll. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.
Termal turizm
Afyonkarahisar, Türkiye'de kaplıca ve ılıca yönünden sayılı iller arasındadır. Bu sebeple son yıllarda fertler ve şirketler ve kooperatifler termal turizme yönelik yatırımlara yönelmişlerdir. Yapılan ve yapılacak olan bu yatırımların sonunda Afyonkarahisar turizmde hak ettiği yerini alacaktır. Kaplıcaları, zengin Tabiat yapısı, tarihî eserleri, alternatif turizm çeşitliliği, kültür ve inanç turizmi festival ve şenlikler gibi çeşitli turizm değerlerine sahip olan Afyonkarahisar, Anadolu'nun batı yakasında bir kavşak noktası olup, doğuyu batıya, kuzeyi güneye bağlayan tabiî bir kapı konumundadır. Bu yüzden turizm potansiyeli yönüyle Türkiye'nin sayılı illeri arasındadır.
Kaplıcalar
Ömer Termal
Afyonkarahisar-Kütahya karayolu üzerinde bulunan Ömer Kaplıcası, şehir merkezine 15 kilometre uzaklıkta olup, ulaşım sorunu yoktur. Eski Türk hamamları, apart villalar, kapalı yüzme havuzu ve alışveriş olanakları bulunmaktadır.
Gecek Termal
Afyonkarahisar-Kütahya karayolu üzerinde bulunan Gecek Kaplıcası, şehir merkezine 16 km uzaklıkta olup ulaşım sorunu yoktur.
Gazlıgöl Termal Alanı
Afyonkarahisar-Eskişehir karayolu üzerinde bulunan Gazlıgöl Kaplıcası, şehir merkezine 21 kilometre uzaklıkta olup ulaşım sorunu yoktur.Termal turizm alanı içinde çok sayıda özel oteller, devremülkler yapılmış olup, halen yapılmaya devam edilmektedir.
Heybeli Kaplıcası
Afyonkarahisar-Konya devlet karayolu üzerinde bulunan Heybeli Kaplıcası, Afyonkarahisar’a 30 km uzaklıkta olup ulaşım sorunu yoktur. S
Hüdai Kaplıcaları
Sandıklı İlçemizin 8 km güneyinde bulunan Hüdai Kaplıcaları, çamur banyolarıyla tanınmış termal tedavi merkezidir. Sandıklı Belediyesi’nce işletilen kaplıcanın ulaşım sorunu yoktur.
Ayrıca yeni özel termal tesisler yapılmış olup, yapılmaya devam edilmektedir.
Yemek
Afyonkarahisar yöresinde, et ve sebze yemeklerinin yanı sıra hamur işlerinin sıkça yapıldığı görülmektedir. Afyonkarahisar mutfağında hamur işlerinin önemi farklıdır.Çoğunlukla haşhaş ilavesi ile hazırlanan hamur işlerinde mercimek, kesik peynir, patates ve kıyma iç malzemesi olarak kullanılır. Afyonkarahisar mutfağının vazgeçilmezleri arasında yer alan kaymak, bal ve reçelle tüketildiği gibi ekmek kadayıfı ve meyvelerden yapılan tatlılarla birlikte de tüketilir.
Sucuk
Sucuk Afyonkarahisar ili ile özdeşleşmiştir.Sucuk yapımının esası pastırma yapımında olduğu gibi çiğ etin, tuz ve baharatla pişirilmesidir. Afyonkarahisar sucukçulukta kendisini geliştirerek bugün entegre tesislere sahip ve markasını ulusal anlamda tescil ettirmiş bir üne sahiptir.
Sucuk döner
Afyonkarahisar mutfağına özgü lezzetli sucuktan yapılan döner türüdür.
Kaymak
Afyonkarahisar’a özgü bir süt ürünüdür. Manda ve inek sütünden elde edilir. Araştırmalar sonucunda kaymağın dayanma ömrü uzatılarak seri üretimi yapılmaya başlanmıştır.
Lokum
Lokumun geleneksel bir Türk tatlısı olduğu ve dünyaya Türkler tarafından yayıldığı bilinmektedir. Nişasta, şeker ve limon tuzunun kaynatılması ve soğutulmasıyla elde edilen lokum, içerisine meyve özleri katılarak meyvelisi, kuruyemiş çeşitleri katılarak bademlisi, fıstıklısı, cevizlisi ve Afyonkarahisar’a özgü olarakta kaymaklısı gibi çeşitleriyle önemli bir geleneksel tattır. Afyonkarahisar’da 20.yy başlarında Şekerci Salih Usta tarafından yapılmış kaymaklı şekerle başlayan ve kaymaklı lokum gibi diğer şekerleme türleri ile gelişen lokumculuk, bugün Afyonkarahisar adıyla ülkemizde anılır olmuştur.
Ekmek kadayıfı
Afyon kaynaklı bir tatlı türü olup, tüm Türkiyede sevilerek yenen bir tatlı türüdür. Özellikle Süt kaymağı ile beraber yenilmesi tercih edilmektedir. Ekmek kadayıfı çeşitleri ise vişneli, cevizli, olmak üzere birçok çeşit içermektedir.
İlin milletvekilleri
Afyonkarahisar İli, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) 5 milletvekili göndermektedir. 1920'den beri yapılan tüm genel seçimlerde temsil edilmiş olan Afyonkarahisar İli'nde tek seçim bölgesi vardır.
- Veysel Eroğlu AK Parti
- Ali Özkaya AK Parti
- Hatice Dudu Özkal AK Parti
- Burcu Köksal CHP
- Mehmet Parsak MHP
İlin valileri
|
Resim galerisi
- Kocatepe'den bir bakış
- Kocatepe'deki anıt
- Büyükkalecik beldesine bakış
- Sultandağı Sahip Ata Kervansarayı
- Mercimekli Bükme Emirdağ yöresi
- Kaymaklı ekmek kadayıfı
Kaynakça
- ↑ Ntv.com.tr, Valiler Kararnamesi Yayımlandı, Erişim:01 Haziran 2016
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCR7KBp. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ↑ Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996)
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
- Türkiye Karayolları Atlası. Doğan Burda Dergi Yayıncılık. 2014. s. 14.
- ↑ DSİ 18. Bölge Müdürlüğü
- ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspPfQAZ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtmfI2g6. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtoJlYzR. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuGAi47. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btw8AkKP. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtxGON58. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtzieCAZ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1aZAwC. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3P0mjD. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCbM9OG. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEfdpkz. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGGrNlx. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxLihFn. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUWiKxl. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCR7KBp. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
Dış bağlantılar
- Afyonkarahisar Valiliği
- Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Afyonkarahisar il kültür ve turizm müdürlüğü
- Afyonkarahisar ilinin tarihsel nüfus gelişimi
- Afyonkarahisar Köyleri
- yerelnet iller
|