Carlo Ruzzini

Carlo Ruzzini
Carlo Ruzzini portresi Ressam:Gregorio Lazzarini

Venedik Cumhuriyeti Doçesi (113.) Doge di Venezia
Hüküm süresi	7 Haziran 1732 - 5 Ocak 1735 2 yıl 7 ay 3 gün
Önce gelen	Sebastiano Mocinego
Sonra gelen	Alvise Pisani

Babası	Marco Ruzzini
Annesi	Caterina Zeno
Doğum	11 Kasım 1653 Venedik
Ölüm	5 Ocak 1735 (yaş: 81) Venedik
Defin	Santa Maria di Nazareth Kilisesi, Venedik

Carlo Ruzzini (d. 11 Kasim 1653, Venedik - ö. 5 Ocak 1735, Venedik). Devlet adamı ve diplomat. 4 Haziran 1732 – 5 Ocak 1735 dōneminde Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 113'uncu dük. Doçe Sebastiano Mocinego'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 4 Haziran 1732'da tahta çıktı. 2 yil 7 ay 3 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 5 Ocak 1735'de 81 yaşında Venedik'te öldü.

Hayatı

Doçe olmadan önce

Carlo Ruzzini de Venedik'te 11 Kasim 1653de zengin bir aileden olan Marco Ruzzini ve Caterina Zeno'nun üç oğlundan en büyük oğlu olarak doğdu.

İyi bir eğitim gördü. Bu iyi eğitimi ve ailesinin serveti Venedik Cumhuriyeti devlet yönetimini kariyer olarak seçmesine ve bu kariyerde gayet hızla ilerlemesine neden oldu. 1679'da daha 26 yaşında iken ileri devlet yönetimine katıldı. İlk görevine 26 yaşında iken Venedik Arsenal Tersanesi ve doklarının baş yöneticisi olarak atanması ile başladı.

17. yüzyıl sonlarına doğru Venedik Cumhuriyeti Osmanlı Devleti ile hemen hemen devamlı diplomatik ve askeri çatışmalar halinde bulunmaktaydı ve Venedik bu çatışmalarda başarısız kaldığı görüntüsü vermekte idi. Bunun için Venedik'in tecrübeli ve yetenekli diplomatlara büyük bir gerekesinmesi bulunmakta idi. Ruzzini Venedik'in bu gereksinmesine gayet iyi uymakta idi ve onu için Rozzini Venedik için büyük diplomatik görevler yüklendi.

İlk önemli diplomatik görevi 1691'de İspanya Krallığı kralı II. Carlos nezdinde Madrid'e Venedik elçisi olarak atanması ile başladı.

Sonra Vienna'ya Kutsal Roma İmparatoru ve aynı zamanda Avusturya Arşidüklüğü arşidükü olan I.Leopold nezdinde Venedik elçiliğine atandı.

Temmuz 1698'de Osmanlılar’a karşı Avrupa’daki müttefik arayışı içinde olan Rus Çarı I. Petro'nun Venedik Cumhuriyeti'ne yapacağı ziyaretini organize etmekteyken Moskova'da çıkan Streltsıy ayaklanması nedeniyle Rus Çarı Rusya’ya dönmek zorunda kaldı ve Venedik'e gidemedi.

Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın 1695'de başlayan II. Mustafa'nın Avusturya Seferleri evresinde 11 Eylül 1697 tarihinde Tisza Irmağı kıyısındaki Zenta’da yapılan ve sadrazam Elmas Mehmet Paşa'nın şehit düşmesiyle Osmanlıların büyük yenilgisiyle sonuçlanan Zenta Muharebesi ile Osmanlı devletinin kaybettiği topraklarını geri almasının zor olacağını fark eden Osmanlı Devleti ve Sultan II. Mustafa, özellikle İngiltere ve Hollanda elçilerinin araya girmesi sonucu barış müzakerelerine razı olmuştu. Bu müzakereler Karlofça adlı (modern Sırbistan'ın sınırları içinde yer alan) küçük bir kasabada başladı ve iki ay sürdü. Osmanlı İmparatorluğu'nu Reis-ül Küttab Rami Mehmed Paşa ve Baştercüman Aleksandros Mavrokordatos temsil etti. Kutsal İttifak ülkelerini temsil eden delegeler Avusturya Arşidüklüğü için Kont Franz Ulrich Kinsky, Lehistan için Malaçovski ve Venedik Cumhuriyeti için Carlo Ruzzini idi.

İki ay süren müzakerelerde Venedik delegesi olan Carlo Ruzzini Osmanli Devleti'ni maglup taraf olarak gormekte ve buna ragmen Osmanlilarin yapilan muzakerelerde basari kazandigindan sikayetci olmustu. Bunun nedenini Avusturya elcisinin tutumunda bulmaktaydi. Avusturya ile Fransa arasinda Ispanya veraseti nedeni ile ciddi catisma cikmisti ve bunun icin Ruzzini Avusturyalilarin Osmanlilrala anlasmazlikgi biran evvel cozmek niyetiele tavizler verdigi kanaatina varmisti. Ruzzini daha once yapilmis Edirne protokolunu gecersiz saymakta idi ve bu nedenle ayni konulara bu muzakerelerde de yeniden gorusulup yeniden anlasmaya baglandigi icin muzakereeler uzadi. Ruzzini kendine verilen sınırlı yetkiler dolayısıyla diğer delegeleri kızdıracak şekilde devamlı olarak kararsız olup mutlaka Venedik merkezdeki Venedik İdare Konseyi'nin mutabakatını ve yeni yetki isteme zorunda kalmaktaydı. Bu gecikmeler diğer delegeleri, özellikle güya Venedikle müteffik devletler delegelerini, kızdırmıştı. Bu Avusturya’nın Riuzzini'ye eger Osmanlı istekleri kabul edilmemezse Venedik'in yalnız kalacakları ve savaşa tek başına devam etmesi gerekecegi seklide uyarmalar yapmasina neden oldu. Bu uyarmaya ragmen yine gecikmeler olmasi dolayisyla müzakerelerinin son döneminde gayet önemli maddeler üzerindeki anlaşmalar Venedik Elçisi Ruzzini'ye hiç danışmadan alınmaya başlamıştı. Sonunda Osmanlilar ile Venedikliler iliskilerini duzenleyen anlasma maddeleri 20-23 Ocak 1699) tarihinde tanzim edildi. İki ay süren müzakereler sonucu olarak 26 Ocak 1699 günü imzalanan Karlofça Antlaşması ile Banat ve Temeşvar hariç, bütün Macaristan ve Erdel Prensliği Avusturya'ya, Ukrayna ve Podolya Lehistan'a, Mora ve Dalmaçya kıyıları Venediklilere bırakıldı. Görüldüğü gibi bu anlaşma ile Venedik Cumhuriyeti'nin önemli toprak kazançları olmuştu. Bu nedenlerle Carlo Ruzzini'nin kararsızlığı, diplomatik gafları, diğer delegeleri devamlı kızdırması ve son dönemde müzakerelerde bir kenara bırakılması unutuldu ve yaptığı bu diplomasi hataları onun sonraki kariyerine etki yapmadı.

Bundan sonra Ruzzini çeşitli ülkerde Venedik elçiliği görevinde bulundu:

1706'da Lahey'de Felemenk Cumhuriyeti'ne Venedik elçisi olarak atandı.
1707'de Sultan III. Ahmed saltanat döneminde Osmanlı Devleti'ne İstanbul'da Venedik Balyosu olarak ilk defa bulundu.
Daha sonra Viyana'ya Kutsal Roma Germen İmparatorluğu imparatoru olan VI. Karl nezdinde Venedik elçiliği yaptı.

1712'de ise (1700-1715) döneminde devam eden İspanya Veraset Savaşı'nı sona erdirmek için yapılan bir seri müzkerelerden sonra ve takiben Utrecht, Felemenk Cumhuriyeti (modern Holanda'da Mart ve Nisan 1713'de İspanya, Büyük Britanya, Fransa, Portekiz ve Felemenk Cumhuriyeti devletları aralarından yapılan ve imzalanan çeşitli antlaşmalardan oluşan Utrecht Anlaşması kabul edilip bu savaş fiilen sona erdi.^[1]Venedik Cumhuriyeti İspanya Veraset Savaşı'nda büyük çabalarla tarafsız kalmıştır. Ama Utrecht Anlaşması için müzkerelere ve son anlaşmaya temsilci ve gözlemci olarak Ruzzini "Olağanüstü Venedik Elçisi" unvanı ile katılmıştır ve kendisine elçi olarak verilen resmi selahiyetler sadece İtalya'nın sınırının içine ait olan konular olarak tayin edilmesine dair olup Ruzzini'nin bu antlaşmaya katkısının nisbeten önemi çok azdı.

Osmanlı İmparatorluğu, Karlofça Anlaşmsi ile Venediklilere verilen Mora Yarımadası ve diğer Adriyatik Denizi ve İyonya Denizi üzerindeki adaları tekrar geri almak için bahane aramaktaydı. Venedik, Osmanlılara karşı isyan etmiş ama bu isyanı Osmanlı devletinin Bosna valisi Köprülüzade Damat Numan Paşa tarafından bastırılmış olan Karadağ Piskopos-Prensi Danilo'ya açıkça yardım ve destek sağlamış ve bu isyan bitince de ona Venedik arazilerine sığınma hakkı vermişti. Ayrıca Venedikliler ve onların hakimiyeti altnda bulunan Dalmaçyalılar Adriyatik Denzi kıyılarındaki ticaret ve hac seferi yapan Osmanlı gemilerini devamlı taciz etmekte idiler. Bunlardan en ciddisi eski Sadrazam Moralı Damat Hasan Paşa'nın ölümünden sonra elkonulup merkeze gönderilen hazinesini taşıyan bir Osmanlı gemisini Venedikliler ellerine geçirmişler ve ne gemiyi ne de hazinenin gelirini Osmanlılara teslim etme niyeti göstermişlerdi. Bu nedenler gösterilerek Sadrazam olan Silahdar Damat Ali Paşa 9 Aralık 1714'de Venedik'e savaş ilan ederek Mora Seferi'ne çıktı. Bundan sonra ikinci kez İstanbul'a Venedik Balyosu olarak atandı. Fakat bu şehirde iken sağlığı bozuldu ve Venedik'e geri dönmek zorunda kaldı.

Venedik'e dönünce inzivaya çekilmekten sakındı. Avrupa diplomasisi içinde kazandığı yabancı ülkelere ait bigiler ve tecrübeler dolayısıyla Venedik politik çevrelerinde aranan bir kişi olarak önemli roller oynamaya devam etti.

1722'de Doçe olan II. Giovanni Cornaro ölünce yapılması gereken docelik seçiminde uygun bir doçe adayı olarak görülmekte idi. Fakat Sebastiano Mocenigo büyük masraflar yapıp "Doçe Seçmenler Konseyi"'nin 41 üyesi arasında kendine çoğunluğu sağlayacak oy toplamayı başardı, Böylece Sebastiano Mocenigo Doçe olarak taç giydi. Ama Carlo Rüzzini Doçe olmak hevesinde vazgeçmiş değildi.

Doçelik dönemi

23 Mayıs 1732'de önce Doçe olan Sebastino Mocenigo ölünce Venedik Cumhuriyeti "Doçe Seçmenler Konseyi" yeni doçe seçmek için toplandı. Ruzzini 1722'de yapılan Doçe Seçmenler Konseyi doçe seçiminde de aday olmuş ama seçilememiş ve Sebastiano Mocenigo doçe seçilip tahta geçmişti. On yıl sonra 1732 "Doçe Seçmenler Konseyi" seçiminde hiç karşı aday olmadan mevcut 41 seçmen oyundan 40'ını alarak ilk oylameda gayet kolaylıkla 4 Haziran 1732'de "doçe" olarak seçildi ve Venedik Cumhuriyeti doçesi olarak tahta geçti.

Docelik görevi yaptığı üç yıldan biraz daha kısa dönem Venedik Cumhuriyeti için sakin ve barışcıl geçen bir dönem oldu. Venedik tüm uluslarası ilişkilerde hiç ödünsüz tarafsızlık politikası uyguladı ve bu nedenle ülke kendi içine dönüp sanki uluslararası arenadan çekildi.

Venedik Doçesi olarak 2 yıl 7 ay 3 gün görev yaptıktan sonra 5 Ocak 1735da 81 yaşında iken Venedik'de vefat etti. Anıt-mezarı Venedik'te "Santa Maria di Nazareth Kılısesi"'nde bulunmaktadır. Lathi siyah mermerden yapılmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

↑ Gerçekte bu antlaşma ile İspanya Veraset Savaşı bitmemiştir ve Fransa ve Kutsal Roma İmparatorluğu savaşa devam etmişler ve ancak 1714'de imzalanan Rasttat Anlaşması (7 Mart 1714) ve Baden Antlaşması (7 Eylül 1714) ile bu savaş fiilen sona ermiştir.

Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "Carlo Ruzzini" maddesi kaynaklıdır: /wiki/Carlo_Ruzzini (İtalyanca)

Dış kaynaklar

Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)
da Mosto, Andrea (1983), Dogi di Venezia nella vita pubblica e privata. Floransa:A. Martello (İtalyanca)
Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca)

Dış bağlantılar

Brunetti, Mario (1936) "Ruzzini, Carlo di Marco" maddesi, Enciclopedia Italiana Yayıncı:Treccani la Cultura Italiana, Online:[] (İtalyanca)

Resmî unvanlar
Önce gelen: Sebastiano Mocenigo	Venedik Doçesi 1732 – 1735	Sonra gelen: Alvise Pisani

Venedik Doçeleri

Bizanslılar Dönemi (697–737)

Paolo Lucio Anafesto (697–717) • Marcello Tegalliano (717–726) • Orso Ipato (726–737)

Magistri Militum Rejimi (738–742)

Domenico Leoni • Felice Cornicola • Teodato Ipato • Gioviano Cepanico • Giovanni Fabriciaco

Dukalık Dönemi (742–1148)

VIII. yüzyıl	Teodato İpato(742–755) • Galla Lupanio(755–756) • Domenico Monegario(756–764) • Maurizio Galbaio (764–787) • Giovanni Galbaio(787–804)

IX. yüzyıl	Obelerio degli Antenori†(804–811) • Angelo Participazio (811–827) • Giustiniano Participazio (827–829)• I. Giovanni Participazio (829–837)• Pietro Tradonico (837–864)• I. Orso Participazio (864–881)• II. Giovanni Participazio*((864–881))(887-888) • I. Pietro Candiano (887) • Pietro Tribuno(888–912)

X. yüzyıl	II. Orso Participazio(912–932) • II. Pietro Candiano (932–939) • Pietro Participazio(939–942) • III. Pietro Candiano (942–959)• IV. Pietro Candiano†(959–976) • I. Pietro Orseolo♦(976–978) • Vitale Candiano♦(978–979) • Tribuno Memmo • (979–991) • II. Pietro Orseolo (991–1009)

XI. yüzyıl	Ottone Orseolo(1009–1026) • Pietro Centranico(1026–1032) • Domenico Flabanico(1032–1043) • I. Domenico Contarini(1043–1071) • Domenico Selvo*(1071–1084) • Vitale Falier(1084–1096) • I. Vitale Michiel(1096–1102) •

XII. yüzyıl	Ordelafo Faliero(1102–1117) • Domenico Michele(1117–1130) • Pietro Polani(1130–1148)

*tahttan indirilme † idam edilme veya suikastle ölüm ‡ savaşta ölüm ♦ tahttan feragat etme

Cumhuriyet Dönemi (1148–1797)

XII. yüzyıl	Domenico Morosini(1148–1156) • II. Vitale Michiel(1156–1172) • Sebastiano Ziani(1172–1178) • Orio Mastropiero(1178–1192) • Enrico Dandolo(1192–1205)

XIII. yüzyıl	Pietro Ziani(1205–1229) • Jacopo Tiepolo(1229–1249) • Marino Morosini (1249–1252) • Renier Zen(1252–1268) • Lorenzo Tiepolo(1268–1275) • Jacopo Contarini(1275–1280) • Giovanni Dandolo(1280–1289) • Pietro Gradenigo(1289–1311)

XIV. yüzyıl	Marino Zorzi(1311–1312) • Giovanni Soranzo(1312–1328) • Francesco Dandolo(1328–1339) • Bartolomeo Gradenigo (1339–1342) • Andrea Dandolo(1342–1354) • Marin Falier†(1354–1355) • Giovanni Gradenigo(1355–1356) • Giovanni Dolfin(1356–1361) • Lorenzo Celsi(1361–1365) • Marco Cornaro(1365–1367) • Andrea Contarini(1367–1382) • Michele Morosini (1382–1382) • Antonio Venier(1382–1400)

XV. yüzyıl	Michele Steno(1400–1413) • Tommaso Mocenigo(1413–1423) • Francesco Foscari*(1423–1457) • Pasquale Malipiero(1457–1462) • Cristoforo Moro(1462–1471) • Niccolò Tron(1471–1473) • Niccolò Marcello(1473–1474) • Pietro Mocenigo(1474–1476) • Andrea Vendramin(1476–1478) • Giovanni Mocenigo(1478–1485) • Marco Barbarigo(1485–1486) • Agostino Barbarigo(1486–1501)

XVI. yüzyıl	Leonardo Loredan(1501–1521) • Antonio Grimani(1521–1523) • Andrea Gritti(1523–1538) • Pietro Lando(1538–1545) • Francesco Donato(1545–1553) • Marcantonio Trevisan (1553–1554) • Francesco Venier(1554–1556) • Lorenzo Priuli(1556–1559) • Girolamo Priuli(1559–1567) • Pietro Loredan(1567–1570) • I. Alvise Mocenigo(1570–1577) • Sebastiano Venier(1577–1578) • Niccolò da Ponte(1578–1585) • Pasquale Cicogna(1585–1595) • Marino Grimani(1595–1606)

XVII. yüzyıl	Leonardo Donato(1606–1612) • Marcantonio Memmo(1612–1615) • Giovanni Bembo(1615–1618) • Nicolò Donato(1618–1618) • Antonio Priuli(1618–1623) • Francesco Contarini(1623–1624) • I. Giovanni Cornaro(1624–1630) • Nicolò Contarini(1630–1631) • Francesco Erizzo(1631–1646) • Francesco Molin(1646–1655) • Carlo Contarini (1655–1656) • Francesco Cornaro (1656–1656) • Bertuccio Valier (1656–1658) • Giovanni Pesaro (1658–1659) • II. Domenico Contarini (1659–1674) • Nicolò Sagredo (1674–1676) • Alvise Contarini (1676–1683) • Marcantonio Giustinian (1683–1688) • Francesco Morosini(1688–1694) • Silvestro Valier(1694–1700) • II. Alvise Mocenigo(1700–1709) •

XVIII. yüzyıl	II. Giovanni Cornaro(1709–1722) • III. Alvise Mocenigo(1722–1732) • Carlo Ruzzini(1732–1735) • Alvise Pisani(1735–1741) • Pietro Grimani(1741–1752) • Francesco Loredan(1752–1762) • Marco Foscarini(1762–1763) • IV. Alvise Mocenigo1763–1779) • Paolo Renier(1779–1789) • Ludovico Manin*(1789–1797)

† Marino Falier (1354–55) vatana ihanet ile suçlanmış, yargılanmış ve idam edilmiştir. * Francesco Foscari (1423–57)Onlar Konseyi tarafından Doçe'likten hal edilmiştir. * Ludovico Manin Fransa Devrimi İtalya ordusu komutanı Napolyon Bonaparte tarafından tahttan indirilip Venedik Cumhuriyeti ortadan kaldırılmıştır.

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/28/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.