Maraş Muharebesi
| Maraş Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kurtuluş Savaşı Güney Cephesi | |||||||
 Sütçü İmam'ın Fransız askerlere kurşun atışı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Kuvayı Milliye |
 Ermeni Lejyonu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Kılıç Ali Bey (Ali Kılıç) |
 Yüzbaşı Pierre-Jean Daniel André | ||||||
| Güçler | |||||||
| 30.000 (sivil milisler de dahil olmak üzere) | 45.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 200 ölü | 200 ölü | ||||||
Maraş Muharebesi, I. Dünya Savaşı'nda yenilmesi üzerine, Osmanlı İmparatorluğu ile 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi[1] çerçevesinde Anadolu'nun birçok yeri gibi Maraş'ın da işgal altına girmesi ile işgal güçlerine karşı 21 Ocak 1920'de başlayan direniş, 12 Şubat 1920 tarihinde işgalin ortadan kalkması ile sonuçlanmıştır.
Sütçü İmam olayı
Savaş çıkacağının ilk kıvılcımı 31 Ekim 1919'da Sütçü İmam Olayı ile yaşandı. Ermeni-Fransız Lejyon askerlerin Uzunoluk Hamamı'ndan çıkan peçeli Türk kadınlarına el uzatmaları sonucunda ayaklanan Türkler Ermeni-Fransızlara saldırmaya çalışsa da Ermeni-Fransız askerler, olaya müdahale etmek isteyen Çakmakçı Sait'i yaraladı[2]. Sütçü İmam'ın da karşılık vererek Ermeni-Fransız lejyonerlere kurşun atmasından sonra kısa süreli bir arbede yaşandı.[3]
Bayrak Olayı
27 Kasım 1919'da Agop Hırlakyan'ın evinde Fransız komutanı için bir dans tertiplenir. Komutanın dansa davet ettiği Ermeni kızı "Sizinle dans etmekten mazurum. Çünkü kendimi esarette hissediyorum. Kalede Türk Bayrağı dalgalandığı sürece, sizinle dans edemem" diyerek teklifini kabul etmez. Bunun üzerine kaledeki Türk Bayrağı indirilir. Fransızların şehrin kalesindeki Türk Bayrağı'nı indirmeleri, suçsuz kişileri öldürmeleri, Maraş ileri gelenlerini tutuklamaları tepkileri artırdı. Ulu Cami İmamı Rıdvan Hoca'nın "Kalesinde bayrağı dalgalanmayan ülkede cuma namazı kılınmaz!" sözü, halkı Fransızlara karşı harekete geçirdi. Kaleye saldıran Maraş halkı, içerideki Fransız askerlerini etkisiz hâle getirip yeniden Türk bayrağını dikti. Bunun üzerine 72 gün boyunca şehrin her yanında çatışma çıktı. Muharebe sırasında yaşanan en büyük çarpışma Türkoğlu Savunması idi. Ayrıca Pazarcık'ta da bir savunma yapılmıştır. Afşin ve Elbistan çevresinden de önemli derecede yardım gönderilmiştir.[4] Daha sonra Fransızlar şehri 11 Şubat 1920'de boşalttı. [5] Fransızlar İslahiye yolunda Kuva-yi Milliye saldırılarına uğradı. Böylece 201 kayıp verdi.
Savaş sonucunda
- Fransız askerler, Islahiye tarafına geri çekildi. Hemen ardından Mustafa Kemal ve Kâzım Karabekir birer telgraf çekerek Milli Kuvvetler'in galibiyetini kutladı.[6]
- Maraş'taki birlikler Urfa'ya yardım olarak gönderildi.
- Güney Cephesi'nde Kuva-yi Milliye'nin kendine güveni arttı.
- Kurtuluş Savaşı'ndan sonra 5 Nisan 1925'de İstiklal Madalyası ve 7 Şubat 1973'de Maraş'a Kahraman ünvanı verildi [7]
Kaynakça
- ↑ http://www.kahramanmaras.gov.tr/anasayfa.asp?menu=1&ana=2&alt=1&sayfa=19
- ↑ Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- ↑ Alim Öztürk (2007). "T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 1". Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü. s. s. 26.
- ↑ http://www.elbistan.bel.tr/tarihce.asp
- ↑ Metin Özdamarlar (2009). "Milli Yemin (1919-1921)". Timaş Yayınevi. s. s. 26.
- ↑ http://www.kahramanmaras.gov.tr/anasayfa.asp?menu=1&ana=2&alt=1&sayfa=28
- ↑ http://www.kahramanmaras.gov.tr/anasayfa.asp?menu=1&ana=2&alt=1&sayfa=29
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||