Medeniyetler Çatışması

Huntington'ın medeniyetler haritası ve yalnız ülke Türkiye

Medeniyetler Çatışması, Samuel Huntington tarafından işlenen, Soğuk Savaş sonrasına tekabül eden 1990'lı yıllardan itibaren uluslararası ittifak ya da ihtilaflarda belirleyici olan unsurun politik ya da ekonomik ideolojiler değil, medeniyetler olmaya başladığını ve 21. yüzyılda da bu trendin devam edeceğini ifade eden bir tezdir.

Huntington bu tezini ilk olarak 1993 yılında Foreign Affairs adlı akademik dergide yayınlanan bir makalesinde ele almış, ardından da 1996 yılında çalışmasını genişleterek kitaplaştırmıştır.

Medeniyetler

Ülkeler bazında kültürleri gösteren bir harita. Açık mavi ortodoks, lacivert batı, mor latin amerika, yeşil islam, kahverengi afrika, turuncu hint, sarı budist, kırmızı japon, bordo çin medeniyetinin yayılma alanını gösteriyor. Yalnız ülkeler ise değişik renklerde gösterilmişler.

• Batı medeniyeti, Batı Avrupa (Avrupa Birliği) ve Kuzey Amerika merkezli, ama Avustralya ve Yeni Zelanda gibi Avrupalıların yerleşmiş olduğu ülkeler'de de etkinlik sürdürüyor. Huntington Pasifik Adaları, Doğu Timor, Surinam,Şablon:Facts Fransız Guyanası ile kuzey ve orta Filipinler de bu kültürün etkisinde.
• Ortodoks ülkeler Ermenistan, Beyaz Rusya, Bulgaristan, Kıbrıs, Gürcistan, Yunanistan, Moldova, Karadağ, Makedonya, Romanya, Rusya, Sırbistan ve Ukrayna.
• Latin Amerika. Batı medeniyetiyle yerel kültürlerin karışımından oluşmuştur. Arjantin gibi bazı Güney Amerika ülkeleri bazı kesimlerce batı medeniyetinin bir parçası olarak gösterilmiştir.
• İslam medeniyeti Orta Asya, Kuzey Afrika, Güneybatı Asya, Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Bangladeş, Endonezya, Malezya, Maldivler, Pakistan, Somali, Mindanao, Türkiye ve Hindistan'ın bir kısmında yaygın.
• Hint medeniyeti, Hindistan, Nepal Hint diasporasının görüldüğü bölgelere yayılmıştır.
• Çin medeniyeti Çin, Kore, Singapur, Tayvan ve Vietnam'da görülmekte. Bu grup Çin diassporasının gittiği yerlerde ve yakın ilişkili olduğu yerlerde, özellikle de Güneydoğu Asya'da da yayılmıştır.
• Japon kültürü, Çin medniyetiyle Altay kökenli kültürlerin bir karışımıdır.
• Sahra-ötesi Afrika medeniyeti Huntington'ın muhtemelen gösterdiği sekizinci büyük kültürdür.
• Budist geleneklere sahip Bhutan, Kamboçya, Laos, Moğolistan, Myanmar, Sri Lanka, Tayland, Arunachal Pradesh, Kalmykia, Nepal'in bir kısmı, Sibirya'nın bir kısmı ve Tibet diğer medeniyetlerden ayrı bir yaşam sürüyorlar, ama Huntington onların diğer kültürlerden bağımsız, büyük bir uluslararası kültür olduğuna inanıyor.
• Bunların dışında Huntington bazı ülkeleri kararsız ülkeler olarak tanımlıyor.Bir kültüre ait olmasına (halkın istememesine karşın) rağmen başka medeniyetlere geçiş yapmak isteyen ülkeleri bu tanıma sokuyor.Etiyopya, Haiti ve Türkiye bu açıdan "Kararsız" ülkeler olarak görülüyorlar. İsrail de diğerlerinden farklı bir kültüre sahip olmasına rağmen, Huntington'a göre batı medeniyetinden fazla farklı değil ve bir anlamda onun bir parçası. Huntington Karayipler'deki eski Britanya kolonilerinin de diğerlerinden farklı bir kültüre ait olduğuna inanıyor.
• Bazı kaynaklarda, Çin, Hint, Budist ve Japon kültürleri tek bir medeniyet olarak anılıyor.

Dış bağlantılar

• Medeniyetler çatışmasının reddi (Qantara.de)
• Samuel P. Huntington'un ardından (Qantara.de)