Nabucco Doğalgaz Boru Hattı

Nabucco boru hattı Ankara’da 13 Temmuz 2009 Pazartesi günü hükümetler arasında imzalanan anlaşmayla başlamıştır, Türkiye'üzerinden AB ülkelerine doğal gaz taşımak üzere kurgulanan uzun geçişli bir boru hattı taşımacılığı projesidir. Avrupa'nın en büyük doğal gaz tedarikçisi konumundaki Rusya'dan yapılan sevkiyata alternatif olması amacıyla daha çok ABD ve AB tarafından desteklenmektedir. 2007 yılının ortalarında Rusya'nın, Orta Asya'daki, hattın büyük doğal gaz tedarikçileri olan ülkelerle (Kazakistan, Türkmenistan) büyük miktarlarda doğal gaz alım sözleşmeleri imzalayacağını duyurması ile büyük oranda sekteye uğradığı iddia edilmektedir. Bununla birlikte Alman RWE firmasının Şubat 2008'de Nabucco Şirketi'ne eşit ortak olmasıyla proje güç kazanmıştır. Hattın tam kapasitede karlı olabilmesi için gereken doğal gaz üretiminin halen İran'a uygulanan ambargo nedeniyle bu ülkeden de sağlanamayacak olması, hattın geleceğinde büyük soru işaretleri oluştursa da ABD hükümetinin projenin geleceğine olan iyimser bakışının devam ettiği açıklanmıştır. Günümüzde proje Nabucco Batı ismini alarak Türkiye-Bulgaristan sınırından başlayacak şekilde değiştirilmiştir.

Hattın Güzergahı ve Proje özellikleri

Türkiye-Bulgaristan sınırından başlayacak olan 1,329 km'lik boru hattın Nabucco Batı, Erzurum’dan Avusturya’nın Baumgarten bölgesine ulaşacağı daha önce duyurulan Nabucco Boru Hattı Projesi’nin uyarlanmış bir versiyonudur[1]. Nabucco boru hattının amacı Avrupa’ya ulaştırılan doğal gaz kaynak çeşitliliğini arttırarak kaynak bağımlılığını azaltmaktır[2]. 2013 yılında verilecek karara bağlı olarak Nabucco Batı’nın Şah Deniz gaz sahasından Trans Anadolu doğal gaz boru hattı projesi aracılığıyla aldığı doğal gazı Avrupa’ya ulaştırması öngörülmektedir. 2018 yılında yapılması beklenen hat ile 10 ila 23 milyar metreküp gaz ulaştırılması beklenmektedir. Hat, aynı zamanda AB'nin Trans-Avrupa Enerji Hattı'nın bir parçası olarak öngörülmekte olup fizibilite ve mühendislik çalışmaları için AB fonlarından da faydalanılmıştır. İlk hesaplara göre toplam maliyet 4-6 milyar Euro'dur.

Hat Trans-Anadolu Boru Hattı’ndan aldığı gazı Bulgaristan’ın Standja bölgesinde Trans Anadolu projesi ile birleşerek hem Orta Asya'yı, hem de Orta Doğu'yu gaz hatları olarak bağlayacak ve batı ucunda Avusturya'nın temel doğal gaz taşıyıcısı hattı olan Baumgarten an der March Hattı ile birleşecektir.

Güncellenen proje güzergahı aşağıdaki gibidir[3]:

Projenin tamamlanması için Nabucco Gas Pipeline International GmbH adlı firma 2004 yılında Viyana'da kurulmuştur. Güncel firma ortakları aşağıdaki gibidir:

GDF Suez Projeye, Alman ortak RWE’nin hisselerini OMV’ye devretmesini takiben, OMV’den hisse alımı ile 2013 yılında dahil olmuştur.

Geçmişte Fransız Gaz de France, Total, ve Alman E.ON Ruhrgas, RWE firmaları da, ortak olmak istediklerini açıklamıştır. Projenin durumuna göre Rus Gazprom'un da ileride katılımının söz konusu olduğu bildirilmiştir.

İnşaat ve Proje Planlaması

Projeye 2010'da başlanması durumunda 2013 yılında tamamlanması öngörülmüştür. Hatta yeterli gaz sağlanması durumunda 2018 sonrasında tam kapasitesine ulaşarak 10-23 milyar metreküpe ulaşacağı öngörülmektedir. Nabucco West projesi 3900 km’lik klasik Nabucco güzergahında hali hazırda tamamlanmış olan mühendislik çalışmaları üzerinden gerçekleştirilecektir[4]. Nabucco Gas Pipeline International GmbH Genel Müdürü Reinhard Mitschek’in açıklamasına göre Şah Deniz Konsorsiyumu’nun Haziran 2013’te olumlu karar vermesi halinde Nabucco West inşaatına 2015 yılında başlanılabilecektir[5][6].

İran Etkisi

Avrupa'nın ihtiyacını neredeyse tek başına karşılayan ve bu durumun daha uzun yıllar sürmesini garantiye almak isteyen Rusya, özellikle gelecekte Doğal Gaz'ın en büyük tedarikçileri olan Orta Asya ülkelerini, gazlarını sadece kendisine satmaları konusunda politik ve ekonomik hamlelerle sıkıştırmaktadır. Bazen bu ülkelerin siyasi durumlarındaki belirsizlik ABD ve Avrupa kaynaklı müdahaleleri uzun vadede etkisiz kılmakta, yatırımcı açısından özelikle yüksek maliyetli yatırım gerektiren petrol ve doğal gaz sektörlerindeki Rus bağımlılığını kırmaya yönelik çabaları baltalamaktadır.

Kendi bölgesinde transit ülke olmaktansa, gaz üretimi olmadan gaz tedarikçisi olmak isteyen Türkiye ise kültür ve dil geçmişlerinin ortak olduğu Orta Asya ülkelerinden bu yönde güçlü destek beklemektedir. Nabucco projesinin gerçekleşmesi için mutlaka güvenilir üreticilere ihtiyaç duyulmaktadır. 15 Temmuz 2007'de Türk ve İran hükümetleri nezdinde, Türkiye'nin epeydir istediği ve daha çok İran Devleti'nin güvensizliğinden kaynaklanan Türk-İran Doğal Gaz İşbirliğini geciktiren süreci sona erdiren üretim anlaşması imzalanmıştır.[7]. Anlaşma ile dünyada varlığı onaylanmış büyük doğal gaz sahalarının birisini işletecek olan Türkiye'ye üretimini başka ülkelere satış hakkı da verilmektedir. İran ise neredeyse durma noktasına gelmiş doğal gaz üretimini arttırma ve teknolojisini ambargo uygulanmadan yenileme imkânı bulmaktadır. Her iki devlet açısından büyük öneme sahip bir anlaşma imzalanmıştır. Anlaşmanın Avrupa Birliğinin geleceğinde enerji koridorlarını çeşitlendirmesi bakımından olumlu katkısı beklenmektedir.

Alternatif Projeler

Gazprom hatta alternatif olarak Balkanlardan geçecek başka bir projeye destek olacağını açıklamıştır.

Dış bağlantılar

Referanslar

  1. ↑ http://www.nabucco-pipeline.com/portal/page/portal/tr/Pipeline/Overview
  2. ↑ Nabucco ile TANAP birleşti, 04/03/2013, radikal.com.tr
  3. ↑ http://www.nabucco-pipeline.com/portal/page/portal/en/pipeline/route
  4. ↑ Italian Saipem to perform Front End Engineering and Design services for Nabucco West, 23/01/2013, en.trend.az
  5. ↑ Schneeweiss, Zoe (10/05/2012). "OMV Says Construction of Nabucco Pipe May Start in 2015" (en). Bloomberg Businessweek. http://www.businessweek.com/news/2012-05-10/omv-says-construction-of-nabucco-pipe-may-start-in-2015. Erişim tarihi: 20/06/2013.
  6. ↑ "OMV: Nabucco starts in 2018" (en). UPI. 11/05/2012. http://www.upi.com/Business_News/Energy-Resources/2012/05/11/OMV-Nabucco-starts-in-2018/UPI-94771336742820/. Erişim tarihi: 20/06/2013.
  7. ↑ İran-Türkiye Enerji İşbirliği Anlaşması İmzalandı., Hürriyet, 15 Temmuz 2007
This article is issued from Vikipedi - version of the 5/24/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.