Nasıriye Muharebesi
Nasiriye Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Irak Savaşı | |||||||
Muharebe sırasında tahrip edilen ABD Ordusuna ait amfibi zırhlı araç | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Irak |
ABD Birleşik Krallık | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Ali Hasan el Mecid | Richard F. Natonski | ||||||
Güçler | |||||||
Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||
Kayıplar | |||||||
yaklaşık 400 ölü 300 esir 1000 yaralı |
29 ölü 6 esir 60 yaralı |
Nasiriye Muharebesi, 2003 yılındaki Irak işgali sırasındaki önemli muharebelerdendir. Irak’ın güneyindeki Nasiriye kentinde Irak Ordusu ile ABD Deniz Kuvvetlerine bağlı birlikler arasındaki muharebede Fırat Nehri üzerindeki önemli köprülerin ve Saddam Kanalının kontrolü için yoğun çatışma yaşanmıştır.
Muharebenin başladığı 23 Mart 2003 tarihinde ABD Ordusuna ait bir konvoy çatışmaların başladığı dönemde pusuya düşürülmüştür. Pusuda 11 asker öldürülmüş, aralarında Er Jessica Lynch’in de bulunduğu 6 asker esir edilmiştir. Esir edilen askerler kurtarıldıktan sonra ABD birlikleri şehrin kuzeyine saldırmış ve iki önemli köprü ele geçirilmiştir. Şehirdeki çatışmalarda 29 ABD askeri öldürülmüştür.[1]
24-25 Mart gecesi ele geçirilen köprü sayesinde şehre giren ABD Ordusuna ait ana muharip gücün şehre girmesine rağmen çatışmalar günlerce sürmüş, şehir ancak 1 Nisan günü tamamen ele geçirilmiştir.
Muharebe
Amaç
Mart ayı sonlarında Irak içlerine ilerleyen ABD Deniz Kuvvetlerine bağlı 2. Tugay ve 1. Tümen, ABD Kara Kuvvetlerine bağlı 3. Piyade Tümeni ile birlikte Nasiriye üzerine doğru ilerler. Birliklerin hedefi Fırat Nehri üzerindeki üç önemli köprünün ele geçirilmesidir. Şehrin dışındaki batıda kalan köprü ele geçirilmiş ancak şehrin içindeki iki köprü hala Irak Ordusunun elindedir.Esas plan Tarawa adı verilen bir görev kuvvetinin oluşturularak bu kuvvetin iki köprüyü ele geçirmesi ve birliklerin ana gövdesi gelinceye kadar tutmasıydı. Nasiriye ise Irak Ordusuna ait 3. Kolordunun karagâhının bulunduğu merkezi konumundaydı. Irak birlikleri bölgenin yanı sıra yakındaki Al Amarah petrol kuyularının da güvenliğini sağlamaktaydı.
Konvoya pusu
23 Mart sabahı saat 6 sularında ABD Ordusuna ait 507. İstihkam Bölüğüne bağlı 31 askeri personelden oluşan 18 araçlık konvoy şehrin içinde yanlış yola girer. Konvoya komuta eden Yüzbaşı Troy King’in savaş deneyimi yoktur.[2] Bu sırada Irak askerleri tarafından farkedilen konvoy takibe alınır. Kaybolduğunu anlayan Yüzbaşı King şehirde yolunu bulmaya çalışarak ilerlemektedir. Saat 7 sularında konvoy önce hafif silahlar olmak üzere gittikçe şiddetlenen saldırıya uğrar. RPG, havan ve tank ateşine maruz kalarak pusuya düşürülen konvoydaki 11 asker olay yerinde hayatını kaybeder. Aralarında Er Jessica Lynch’in de bulunduğu diğer askerler esir edilir. Konvoydaki 18 araçtan 15 tanesi tamamen tahrip edilir.[3] Esir alınmayan az sayıdaki asker yaralıları koruyarak saldırıya karşı koyacak ve çalışır vaziyetteki 3 araçla 10 km ötedeki Binbaşı Bill Peeples komutasındaki 8. Tank Taburu ile temas kuracaktır.[4] Derhal olay yerine giden tanklar hava desteği sayesinde bazı yaralıları araçlardan çıkartarak kurtaracak ve çok sayıda Irak silahını etkisiz hale getirecektir.[5]
Kanlı çarpışmalar
Muharebenin başladığı 23 Mart günü Saddam Kanalı bölgesindeki yoğun çarpışmalarda 18 ABD askeri öldürülür. ABD Hava Kuvvetlerine bağlı iki A-10 Thunderbolt II savaş uçağı yanlışlıkla bir amfibi zırhlı aracı vuracak ve en az 1 ABD askerinin ölmesine ve 17 tanesinin de yaralanmasına sebep olacaktır.[6] Dost ateşi olayının yaşanmasına şehrin dışında konuşlanan ve şehirde ilerleyen deniz kuvvetlerinden habersiz olan hava kontrol merkezi sebep olmuştur.[7] Ayrıca kanalı yoğun ateş altında geçmeye çalışan iki bahriyeli boğulmuştur.
Son harekât
Nasiriye’deki işgal beklenen hızda olmaz. Saddam Kanalı boyunca ilerlemeye çalışan ABD birlikler şehrin kuzeyinde ciddi direnişle karşılaşır. ABD Hava Kuvvetlerinin hava üstünlüğü büyük bir kum fırtınasının çıkmasıyla kırılınca ve Kut bölgesinden gelen destek birlikleriyle Irak Ordusu saldırıya geçer. Ancak bu saldırı ABD birlikleri tarafından püskürtülecektir.[8] Direnişle karşılaştığı için ilerlemeyen ve verilen hedefi zamanında ele geçiremeyen görev kuvveti komutanlarından Albay Joe Dowdy görevden alınacaktır.[9]
Sonuç
27 Mart gününe gelindiğinde şehirdeki direniş büyük ölçüde bastırılmış ve muharebe artık arama tarama harekâtına dönmüştür.Şehirdeki Saddam’ın Fedaileri mensupları işgalci ABD askerlerine hafif silahlarla saldırmaya başlamıştır. Çatışmalarda çok sayıda direnişçi öldürülecektir.[10] Yaklaşık 400 Irak askeri çatışmalarda hayatını kaybederken 32 ABD askeri öldürülecektir.
Örtbas etme çabaları
Irak’ın işgaline dair dünya çapında ve kendi ülkesinde yoğun protestolarla karşılaşan ABD Başkanı George W. Bush yönetimi Nasiriye’de yaşanan konvoy pususu olayını ve esir edilen Jessica Lynch’i propaganda amacıyla kullanmak için özellikle Washington Post olmak üzere basın aracılığıyla girişim başlatır.[11] Buna göre başarılı ufak tefek kadın asker olan Jessica tek başına M-16 silahıyla Saddam’ın Fedailerine kafa tutmuş, son kurşununa kadar savaşmış, sonrasında vurulmuş, bıçaklanmış, işkenceye maruz kalmış ve tecavüz edilmiştir. Ancak Bush yönetiminin bu girişimi bizzat Jessica Lynch tarafından yalanlanmış, gönüllü olarak ABD Kongresi komisyonu önünde ifade veren Lynch konvoyu pusuya düştüğünde meydana gelen kazada bayıldığını, sonrasında kaldırıldığı sivil hastanede ise Iraklı sağlık personelinin kendisine iyi davrandığını belirtecektir.[12]
Kaynakça
- ↑ En az 1 ABD askerinin A-10 Thunderbolt II savaş uçağı tarafından yanlışlıkla vurularak öldürüldüğü bilinmektedir.
- ↑ Lowry, s.88
- ↑ Lowry, s.139
- ↑ Lowry, s.143
- ↑ Lowry, s.146
- ↑ Muharebe günlüğü (İngilizce) 8 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ↑ Lowry, s.198-199
- ↑ Lowry, s. 308-309,310
- ↑ 5 Nisan 2003 tarihli haber (İngilizce) 8 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ↑ Lowry, s.354-355
- ↑ 17 Haziran 2003 tarihli Washington Post haberi (İngilizce), 17 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ↑ 18 Mart 2008 tarihli USnews haberi (İngilizce), 17 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
Konuyla ilgili yazılan eserler
- Lowry, Richard S., Marines in the Garden of Eden: The Battle for An Nasiriyah, Berkley, 2006 ISBN 0-425-20988-1
- Livingston, Gary, An Nasiriyah: The Fight for the Bridges, Caisson Press, 2004 ISBN 1-928724-04-3
- Pritchard, Tim, Ambush Alley: The Most Extraordinary Battle of the Iraq War, Presidio Press, 2007 ISBN 089141911X
Koordinatlar: 31° 03' N, 46° 16' E
|