National Geographic (dergi)
National Geographic Magazine  | |
|---|---|
|
National Geographic Magazine Dergisi'nin Haziran 1922 tarihli sayısının ön kapağı | |
| Kategori | Aylık dergi, süreli yayın. |
| Editör | Gilbert H. Grosvenor 1903, Chris Johns 2008 |
| Yayımcı şirket | National Geographic Society |
| Tür | Coğrafya, bilim, doğa, tarih, keşif, araştırma |
| Fiyat | 1915'te 25 cent |
| İlk sayı | 1888 ekim |
| Ülke |
 ABD |
| Dil | İngilizce, 1995'ten sonra 32 dilde daha. 2001'den beri Türkçe |
| ISSN | 0027-9358 |
| www.ngm.com Resmî internet sitesi | |
The National Geographic Magazine (NGM), 1888 yılından beri yayımlanmakta olan ABD dergisidir. National Geographic Society'nin resmi yayın organıdır. Bugün derginin adı sadece National Geographictir.
Kâr amacı gütmeyen bir bilim organizasyonu olan "National Geographic Cemiyeti" ABD'nin Washington şehrinde kurulduktan 9 ay sonra, Ekim 1888 tarihinde cemiyetin yayın organı olan derginin ilk sayısını yayınlamıştı. Yılda 12 defa çıkan bu dergi günümüzde hala yayınını sürdürmektedir. Dergi 1896'ya kadar her ay çıkmadı, ilk yıl 1 sayı,sonraki yıl 3 sayı çıktı. Yılda 2 ila 9 arasında değişerek 1896'ya kadar gelindi,bu yıl 12 sayı çıktı ve bundan sonra hep yılda 12 sayı yayınlandı.[1] Aradan geçen onca zamana rağmen dergi boyutunda fazla bir değişiklik olmamış ve 1910 yılından beri kapaklarında kullandığı karakteristik sarı rengi de hiç terketmemiştir. Kapaktaki bu sarı bordür şirketin alâmet-i fârikası haline gelmiş ve diğer ürünlerinde de halen kullanılmaktadır. 1959 yılına kadar kapağında fotoğraf bulunmayan dergi bu tarihten sonra kademeli olarak ön kapağında fotoğraf yayınlamaya başladı.[2] Kâr amacı gütmeyen bir derneğin yayın organı olması nedeniyle sayfa aralarına hiçbir zaman reklam almadı. Reklam sayfaları derginin ilk başında ve en sonunda ayrı bölümlerde yer almaktaydı.
Coğrafya, kültür, keşifler, popüler bilim ve tarihle ilgili makalelerin ağırlıkla yer aldığı dergide fotoğrafın ayrı bir önemi vardır. Birçok ünlü fotoğraf sanatçısını bünyesinde toplayan dergi henüz renkli baskının çok az rastlandığı yıllarda bile renkli baskı yapıyordu. Her ay dergiyle birlikte verilen harita ekleri de çok değerli birer referans kaynağı olarak ilgi görmektedir.
Derginin desteklediği araştırma projeleri
Kurulduğundan bu yana National Geographic Cemiyeti birçok araştırma ve keşif projesine destek vermiştir. Bunların sonuçları yayın organı olan dergide ayrıntılı bir şekilde okuyuculara sunulmuştur. Bu projelerden en popüler olanları şunlardır:
- 1909 6 Nisan'da Robert E. Peary Kuzey Kutup noktasına ulaştı.
- 1963 yılı Mayıs ayında Everest dağının zirvesine çıkılması
- 1984'te sualtı arkeoloğu George F. Bass Türkiye sularından 3400 yıllık bir Bronz Çağı batığı keşfetti.
- 1985 yılında Robert Ballard ve ekibi tarafından Titanic batığının yerinin keşfedilip batığın görüntülenmesi ve bazı parçalarının ilk kez su yüzüne çıkartılması.
- 1999 yılında yine Robert Ballard ve ekibi 7000 yıl önce Karadeniz nispeten küçük bir göl iken denizlerin yükselmesi sonucunda Marmara denizinin taşarak bu gölü hızla doldurması sonucunda büyük bir tufan'a sebep olduğunu kanıtlayan deliller keşfetti. Kutsal kitaplarda anlatılan büyük tufanla bu olay arasında ilişki kurulmuş oldu.[3]
Dergide renk kullanımı
NGM'de İlk renkli fotoğraf Kasım 1910 yılında görüldü, bunlar Kore ve Çin'de çekilmiş siyah beyaz fotoğrafların elle boyanması ile meydana getirilmiş fotoğraflardı. 1914 yılında ise gerçekten renkli olarak çekilmiş ilk fotoğraf dergide basıldı. Bu Paul Guillumette 'in Belçika'da Ghent'te bir çiçek bahçesinde çektiği bir Autochrome fotoğraftı. Derginin Şubat 1962 sayısı tamamı renkli olarak basılmış ilk Amerikan dergisi olma ünvanını taşıyor.[4]
Diğer dillerde NGM
Uzun yıllar sadece ABD'de ve İngilizce olarak yayınlanan dergi tarihinde ilk kez 1995 yılında başka bir dilde daha yayınlanmaya başladı; Japonca. Bugün aralarında Türkçe'nin de bulunduğu 33 ayrı dilde daha yayınlanmaktadır. National Geographic Türkiye dergisi Nisan 2001 tarihinden beri orijinali ile aynı standartta yayınlanmaktadır. ABD'de sadece abone yolu ile ulaşılabilen dergi diğer birçok ülkede gazete bayilerinde ve kitapçılarda raflardan satılabilmektedir.
National Geographic Magazine'in İngilizceden başka yayınlandığı 33 dil şunlardır:
Arnavutça, Bulgarca, geleneksel Çince, basitleştirilmiş Çince, Hırvatça, Çek dilinde, Danimarka dilinde, Felemenkçe, Fince, Fransızca, Almanca, Yunanca, İbranice (iki ayrı İbranice baskı), Japonca, Macarca, Endonezya dilinde, İtalyanca, Korece, Norveççe, Lehçe, Portekizce (iki ayrı Portekizce baskı), Rumence, Rusça, Sırpça, Slovence, İspanyolca (2 ayrı İspanyolca baskı) , İsveççe, Litvanca, Tai dilinde ve Türkçe.
Derginin tirajı
NGM'in halihazırdaki tirajı ayda 12 milyona yakındır. Bunlardan 8,5 milyonu İngilizce dilinde basılmaktadır. Diğer 32 dilde basılan dergilerin toplam tirajı da 3 milyonun biraz üzerindedir. Derginin her ay 40 milyon kişi tarafından okunduğu tahmin edilmektedir.[5] Winston Churchill'in ölümünden sonra, Ağustos 1965 sayısında ona geniş bir yer ayıran dergi aynı zamanda Decca plak şirketine cenaze töreninin kayıtlarını ve Churchill'in konuşmalarını içeren bir plak yaptırdı. Bükülebilir incelikte olan bu 45 devirlik plak dergiyle birlikte (dergiye ciltle bağlı olarak) o sayının içinde okuyuculara verildi. Derginin o tarihteki tirajı 6,5 milyonun üzerinde olduğu için bu plak da 6,5 milyon adet dağıtılmış oluyordu ve dolayısıyla o tarihe kadar en çok satan plak ünvanını da almış oldu.
Koleksiyonculuk
Dünyanın dört bir yanında derginin ve yan ürünlerinin (efemera) ciddi koleksiyoncuları vardır. Özellikle ilk sayıları derginin durumuna göre değişmekle birlikte açık arttırmalarda veya özel satışlarda astronomik fiyatlara el değiştirmektedir. Örneğin çok ender bulunan 1.ci sayısı 11.000 dolara kadar alıcı bulmuştur.[1]. İlk sayısı 1888 yılında sadece 200 üyeye gönderilmişti. 1900 yılından sonraki sayılarda fiyatlar hızla düşmektedir. Ayrıca hologram kapaklı iki özel sayı da değerli koleksiyon sayıları arasında yerini almıştır.
1997 yılında derginin o zamana kadar çıkmış 108 yıllık koleksiyonu Kodak şirketinin de işbirliği ile 30 CD-ROM halinde yayınlandı. Bu CD-ROM'larda dergilerin ön kapağından arka kapağına kadar tüm sayfalarının taranmış görüntüleri sayfa sayfa incelenebilmektedir. Ayrıca kapsamlı bir indeksten tüm içeriğe ulaşmak mümkün olmaktadır. Ancak set piyasaya çıkar çıkmaz fotoğrafçı Jerry Greenberg dergilerde yer alan kendi fotoğraflarının CD-ROM'lara izni olmadan basılmasından dolayı cemiyeti dava etti ve kazandı. Bunun üzerine National Geographic Cemiyeti de CD-ROM setini piyasadan toplatmak zorunda kaldı. Yeni baskıları da yapılamadığı için bu CD-ROM setleri de iyi birer koleksiyon malzemesi haline gelmiştir.[6]
Telif hakları sorununu halleden dernek 2009 yılında bu kez de dijital koleksiyonu 6 DVD halinde tekrar basarak satışa sundu. Bu defa koleksiyon derginin 1888 ilâ 2008 yılları arasındaki 120 yıllık dönemini kapsıyordu ve taranmış görüntülerin kalitesi de arttırılmıştı. Bölümler arasında ikide bir DVD değiştirmekten hoşlanmayanlar için bir de 2,5 inçlik USB hard disk versiyonu hazırlanmıştır.
Kaynaklar
- 1 2 http://www.dtmagazine.com/cmopg1924/natgeo1.html
- ↑ http://www.nationmaster.com/encyclopedia/National-Geographic
- ↑ http://press.nationalgeographic.com/pressroom/index.jsp?pageID=factSheets_detail&siteID=1&cid=1047675381100
- ↑ http://photography.nationalgeographic.com/photography/photographers/all-color-issue.html
- ↑ http://press.ngeo.com/pressroom/index.jsp?pageID=factSheets_detail&siteID=1&cid=1058466231550
- ↑ http://www.wired.com/politics/law/news/2003/04/58515
