Nestor Mahno
| Nestor İvanovıç Makhno | |
|---|---|
|
Nestor Makhno | |
| Doğum |
7 Kasım 1888 Gulya-Polye, Ukrayna |
| Ölüm |
6 Temmuz 1934 (45 yaşında) Paris, Fransa |
Nestor Mahno, (Ukraynaca: Нестор Іванович Махно, d. 7 Kasım 1888 – ö. 6 Temmuz 1934) Ekim Devrimi'nde Bolşevik çizgiyi kabul etmeyen Ukraynalı anarko-komünist devrimci.
Anarşist ilkeler ve değerleri gerçekleştirmek üzere giriştiği yoğun çaba Bolşeviklerin iktidarını pekiştirmesi ardından kesintiye uğramıştır. Liberter Komünistlerin Örgütsel Platformu isimli, anarşizm için önemli tartışmalar açan metnin yazarlarındandır. Ayrıca, Ukrayna'daki anarşist hareket Mahnovşçina'nın da fikir babasıdır.
7 Kasım 1888'de Ukrayna da Dinyeper Nehri ile Azak Denizi arasında bulunan Ekaterinoslav vilayetindeki gulyai polye de yoksul bir köylü ailesinden doğdu. Küçük yaşlarda çobanlık yaptı. 12 yaşında okulu ve ailesini terk etti. 1906 da Gulyai Polye de bir anarşist gruba katıldı. İki yıl sonra bölgedeki bir polis memuruna yönelik terörist saldırıya katıldığı için yargılandı. Mahkemenin idama mahkum etti fakat yaşının küçüklüğü nedeniyle cezası süresiz hapse çevrildi. Hapis yıllarında hücresini anarşist Peter Arşinov ile paylaştı. Arşinov ona özgürlükçü öğretinin ilkelerini öğretmekle birlikte Bakunin ve Kropotkine olan inancını geliştirmiştir.
1917 Şubat Devrimiyle hapishaneden serbest bırakılmıştır. Köyünde halkı örgütleyip komünler kurmuş ve kendisi de halkla birlikte çalışmıştır. Kısa süreliğine de olsa Ukrayna kırsallarında anarşizm yönetim sisteminin hüküm sürmesini sağlamıştır. Malatesta ile birçok defa mektuplaşmış, ona fikirler ve bilgiler verrmiştir. İsyancı çeteleriyle İspanya İç Savaşına örnek olmuştur. Kırımda çıkan olaylarda hapishanelerdeki anarşistlerin özgürlüğü karşılığında kızıl orduya yardım etmiştir. Kızıl Ordu verdiği sözü tutmamış ayrıca Mahno ve çetesini tehdit olarak görüp 26 kasım 1920 de Troçki'nin emriyle Mahno'nun Gulyai-Polye'deki karargahına saldırılmasını emretmiştir. Baskın sonucu Mahnonun adamları ele geçirilmiş yakalandıkları yerde mahkum edilmiş veya kurşuna dizilmişlerdir. Mahno ise baskından kurtulup Ukrayna da bir süre dolaştıktan sonra Dinyeper nehrinden Romanya'ya geçip sonunda Paris'e gelmiştir. Paris'te onu İspanyol anarşist Buenaventura Durruti karşıladı. Hayatı Paris'te veremden dolayı son bulmuştur. Mezarı ünlü Père Lachaise Mezarlığına defnedilmiştir.
Mahno'nun savaş teknikleri, pusuya ve sürpriz çıkışlara dayalı gerilla taktikleri için, Küba, İspanya ve Vietnam'da kullanılacak savaş yöntemlerine bir ön işarettir.