Ruđer Bošković
Roger Joseph Boscovich (Hırvatça: Ruđer Josip Bošković, söyleyiş: [rûd͡ʑer jǒsip bôʃkoʋit͡ɕ] (diğerlerini gör names in other languages); (d. 18 Mayıs 1711, Dubrovnik, Ragusa Cumhuriyeti (günümüzde Hırvatistan) – ö. 13 Şubat 1787, Milano), Ragusa'lı fizikçi, astronom, matematikçi, filozof, diplomat, şair, teolog, Cizvit rahip, ve bilge[1]
Ruđer Bošković, Italya'da okudu ve çalıştı ayrıca Fransa'da pek çok eserini yayınladı.[2]
Atomik teori prosedürünü üretti ve astronomiye pek çok katkıda bulundu, dönen gezegenlerin ekvatorlarını belirleyen ilk geometriksel prosedür çalışmalarının içindedir. Yüzeyin özelliğine bağlı üç gözlem yaptı ve üç gözlemle posizyonundan gezegenin yörüngesini hesapladı. 1753'te Ay'da atmosferin olmadığını keşfetti.[3]
Biografi
İlk yılları
Boscovich Dubrovnik'te Nikola Bošković ve Paola Betteranın çocuğu olarak dünyaya geldi ve 26 Mayıs 1711'de Marinus Carolis tarafından vaftiz edildi, curatus et sacristia. Ruđer/Ruggiero adı ona verildi çünkü onun büyükbabası Agostino Bettera ve annesinin erkek kardeşi ona Ruggiero diye seslendiler, Ruggiero Bettera, amcası onun vaftiz ebeveynidir.Yedi çocuklu ailenin ikinci en genç çocuğudur. Babası 1642'de Ravno yakınlarında Orahov Do’da ( eskiden Osmanlı İmparatorluğu’nu şimdi ise Bosna Hersek) doğmuş bir tüccardır.[4][5] Babası deneyimleri ve Osmanlı imparatorluğu hakkındaki bilgileriyle zengindi ama Ruđer onu yalnızca yatalak ve bacaklarından sakat olarak bildi, babası öldüğünde Ruđer 10 yaşında bir çocuktu. Boscovich'in annesi, Paola Bettera (1674–1777), takma adı "Pavica", since 17. yüzyılın başlarında Dubrovik'te kurulmuş düzeyli bir İtalyan mercahant ailesi üyesiydi, onun atası olan , Pietro Bettera, Bergamo kuzey İtalya'dan gelmişti. Güçlü ve aktif bir kadındı ve 103 yaşına kadar yaşadı.[2]
Paola Bettera'nın yazdıklarından geriye bir şey kalmadı ama Boscovich's teyzesi, onun kız kardeşi, İtalyanca şiir yazdı. Oğulları, Ruđer's kuzeni ve oyun arkadaşı, Antun Bošković ve Franjo Bošković, iyi latince bilerek büyüdüler. Bütün erkek ve kız kardeşleri ondan büyük sadece kız kardeşi Anica Bošković (1714–1804) hariç, aralarında sadece 2 yaş vardı. Ondan 19 yıl daha kıdemli olan en büyük kız kardeşi Mare Bošković ailedeki tek evli olan aile üyesiydi; ikinci kız kardeşi Marija Boškoviç Ragusa ConventDe St Catherine'de rahibe oldu. En büyük ağabeyi Božo Bošković (Boško, yazışmalarında Roger ona Natale derdi [6]),on üç yaş büyüktü, Ragusa Cumhuriyeti servisine katıldı. Ağabeyi Bartolomej (Baro) Bošković, 1700'de doğdu ve Dubrovnik'te Jesuit okulunda eğitim aldı, evden ayrıldığında Roger 3 yaşındaydı. Hem Latince hem de "İliryanca" güzel dizeler yazdı ama sonunda alçak gönüllülükle utanç duyduğu bazı el yazmalarını yaktı. Ağabeyi Ivan" (Đivo) Bošković onaltıncı yüzyılda Dominikli rahip oldu, kilisede Ruđer çocukken Vasari ve Titian'ın hazineleri ve boyamaları vardı, günümüzde de durmaktadırlar. Altı yaş büyük ağabeyi Petar (Pero) Bošković, büyükbabası gibi şair oldu. Düzenbazlar tarafından çok eğitildi, kendini Cumhuriyet'in memuru olarak tanıttı ve Ovid'in tercümanı olarak ün yaptı. 1729'da Venice'de A volume of his religious verse, Hvale Duhovne yayınladı.
8-9 yaşlarındayken, Rahip Nicola Nicchei'dan okuma ve yazmayla ilgili temel bilgileri öğrendikten sonra Church of St. Nicholas, Ruđer bölgedeki okula gönderildi Jesuit Collegium Regusinum. İlk çalışmaları boyunca Roger Boscovich entelektüel gelişiminde belirgin bir arzu gösterdi. Okulunda hafızası ve zekasıyla ün yaptı.
16 Eylül 1725'te, Ruđer Bošković Roma'ya gitmek için Dubrovnik'ten ayrıldı.Onu Society of Jesus'a kabul eden iki rahibin yardımıyla 800 işyerinden 200.000 öğrenci genci koruması altına aldı. Bošković'in kendisinden hiçbir şey öğrenemedik ta ki o 1731'de çıraklık dönemine girene dek ama o, Collegium Romanum'daki ilk iki yılını alışıldık çalışmalar için harcadı. Orada matematik ve fizik çalıştı ve matematik profesörü olarak üniversiteye atandı.[4]
Bilimdeki gelişmelerle beraber tanıdıkları yüzünden özellikle bu makamı uygun gördü. Onun yetenekleri zorlukla ispatlanmış, çalışmalarıyla Yunan geometrisindeki çalışmalarıyla kazanılmıştı. Güneş'in yüzeyindeki benekleri gözlemleyerek belirlediği periyot ve ekvator problemine bulduğu zarif çözümle birkaç yıl önce yapılan bu atama ona isim yaptırdı.
Ara yılları
Profesörlüğün zorlu görevine rağmen, o, fiziksel bilimin alanlarını araştırmak için vakit buldu ve çok sayıda tez yayınladı, bazıları önemli uzunluktadır. Tez konuları arasında Merkür'ün yer değiştirmesi, Aurora Borealis, Dünya'nın şekli, sabit yıldızlar'ın gözlenmesi, karasal eşitsizlikler yer çekimi, matematiğin uygulamaları, teleskopun teorisi, astronomik gözlemlerin kesinlik sınırları, katıların en büyük etkileşimleri, sikloit, lojistik eğri, kuruklu yıldızın'ın teorisi, meddücezir, sürekli fonksiyonlar ve sürekliliğin kanunu,çift kırılma, mikrometre, küresel trigonometrinin çeşitli problemleri vardı.
1742’de St. Peter's’deki çatlak keşfedildiğinde Papa Benedict XIV tarafından kubbe istikrarının sağlanması için danışmanlığına başvuruldu, önerisi çatlağa eş merkezli beş tane demir şerit bağlamak oldu.
1744’te Roma Katolik kilisesi tarafından rahiplik rütbesi aldı.[7]
Orta yolu bulmaya çalışan Boskoviç 1745’te “De Viribus Vivis ” Isaac Newton ‘un yerçekimi teorisiyle Gottfried Leibniz's metafiziksel teorisinin bir arada olduğu kitabını yayınladı. Zor bedenler için girilemezlik davranışlarıyla açıklanan kuvvet yerine maddeyi bir özellik olarak geliştirdi.Stripping atoms of their matter, impenetrability is disassociated from hardness and then put in an arbitrary relationship to elasticity. Girilemezlik, birden fazla noktanın tek seferde aynı yeri işgal edemeyeceğini açıklayan bir Cartesian algısıdr.[8] Bošković memleketini bir daha dönmemek üzerine 1747’de son kez ziyaret etti.
O meridyenlerin derece uzunluğunu ölçebilmek için Brazilya da yapılan ankete katıldı ama papa tarafından İtalya’ da kalması ve Roma ve Rimini arasındaki iki derecelik açıyı ölçmüş Christopher Maire’ la bir zorluğun üstesinden gelmeye onu ikna edildi. Operasyon 1750’nin sonlarına doğru başladı ve iki yıl sürdü.Bir hesap 1755’te De Litteraria expeditione per pontificiam ditionem ad dimetiendos duos meridiani gradus a PP. Maire et Boscovicli. adıyla yayımlandı. Bu işin değeri dikkatlice hazırlanmış bir haritayla States of the Church tarafından artırıldı.Fransızca tercümesi 1170’de anonim olarak yapıldı ve sonradan eklemeler yapıldı. Bazı materyallerin ilk yayımlanması 1760’ da oldu. An unconstrained variant of this fitting procedure is now known as the L1-norm or Least absolute deviations procedure and serves as a robust alternative to the familiar L2-norm or Least Squares procedure.
Fransız, Tuscany’nin dükü ve Lucca Cumhuriyeti aralarında bir çekişme doğmuş bir gölün su tahliyesiyle ilgili. Lucca’ya ajan olarak, Vienna’dan Bošković gönderilmiş,1757‘de ve konuda tatmin edici bir düzenleme getirmeyi başarmıştır .
Viyana,1758’de ilk en ünlü işini yayımladı Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium (Doğada var olan güçlerin tek Kanuna türetilen doğal felsefenin Teorisi), atom theorisi ve kuvvetin teorisini içeriyordu..[9] 1763‘de ikinci baskısı yayınlandı ve ikinci baskısı da 1764’te. 1922’de Londra’da 1966’da Amerika‘da yayımlandı. Bir diğer basımı 1974’te Zagreb’de yayımlandı.
Başka bir fırsat onun diplomatik yeteneğini gösterdi.İngiliz hükümeti savaş gemileri Fransa'nın hizmet için Dubrovnik limanında donanımlı olmuştu ve bu nedenle Ragusa Cumhuriyeti tarafsızlığı ihlal edildiğini şüpheli .1760’da Bošković Londra’ya gönderilmek üzere elçiliğe seçildi memleketi yer karakterini haklı ve hükümeti memnun etmek için .BU görevi başarıyla yerine getirdi ve ona kredi kazandırdı. İngiltere’de kaldığı süre boyunca Royal derneğinin üyesi seçildi.
1761’de astronomlar Venus’ten Güneş’e gözlem yapmak için hazırlanıyorlardı.Royal derneğinin etkisiyle,İstanbul’a seyahat etmeye karar verdi.Geç ulaştı bu sebeple hemen sonra Polonya,Bulgaristan ve Moldava’yı ziyaret etti, Sankt Peterburg’da Rusya Bilim Akademisi’nin üyesi seçildi. Sonra İtalya’ya döndü.
Bošković Laibach, Carniola’nın başkenti (şimdiki adıyla Ljubljana, Slovenya), 1757,1758, ve 1763’te ziyaret etti. Cizvitler onun ders için tekniklerini ortaklaşa kullandılar. Onunn- fiziği fizik derslerinin temelini oluşturdu ve Carl Scherffer, Gabriel Gruber, ve Jurij Vega, gibi önde gelen fizikçilerden etkilendi.Vega ve rasyonel filazof Franz Samuel Karpe öğrencilerini Bošković’ten aldılar.[10]
Son zamanlarında
1764 yılında, Pavia Üniversitesi’nde matematik kürsüsünde hizmet verdi, ve altı yıl boyunca da Milan’daki Brera gözlemevinde direktörlük yaptı.Burada Charles Burney ile tanıştı , tanıştıklarında Burney'nin İtalyancası yeterince iyi değildi bu yüzden Boscovich onunla Fransızca konuştu.
1769’da tekrar Londra Kraliyet Derneği tarafından California’ya Venüs’ün geçişini gözlemlemek için davet edildi.Ama bu İspanya hükümetinin Cizvitleri ispanya’dan kovmalarıyla engellnemiştir. Bošković’in pek çok düşmanı oldu ve bu ikametini sık sık değiştirmesine sebep oldu.1777’de Brera gözlemini anlattığı ve öğrettiği Milan’a geri döndü.
Onun ortakları entrikalar tarafından yoksundu , o 1773 yılında İtalya'da yaptığı düzenin bastırılması haber onu ulaştığında Dubrovnik emekli üzereydi. Belirsizlik içinde Kralın davetini kabul etti [ [ Fransa ] ]’da 8.000 [[ Fransız Livre bir emekli maaşı ile [ [ Paris ] ] optik anlatırken donanmada onun için en uygun pozisyon yaratılmıştı.
Fransa’da on yıl boyunca kalarak kendini nötrlemeye çalıştı ama bulunduğu konum bezdiriciydi ve ilerlemeye müsade etmiyordu.Yine de o, bilimle ilgilenerek onun peşinden gitti, ve pek çok değerli çalışma yayınladı.Çalışmalarının arasında yıldızların yörüngelerini belirlemeye dair zarif çözüm vardı. Çözüm mikrometreve renksiz oluşuyordu. 1783’te İtalya’ya döndüğünde iki yılını Bassano’da , Opera pertinentia ad opticam et astronomiam, etc.basımıyla meşgul olarak harcadı, beş cildin 1785’te basımı tamamlandı.
Vallombrosa’ya bir aylık ziyaretinden sonra 1786’da Brera’ya döndü ve işine devam etti.Sağlığı gittikçe kötüleşti,ünü azaldı ve eserleri satmadı, yavaş yavaş hastalık ve hayal kırıklığının tuzağına düştü. Milan’da vefat etti ve St.Maria Podone kilisesine gömüldü.
Diğer İşleri
Çalışmalarının yanı sıra Bošković matematik ders materyalleri hazırladı.[11][12] Konstantinapol‘den Polanya’ya olan yolculuğunu yayınladı.[13] which was published in several expanded editions[14] and translated into French.[15]
Bošković pratik mühendislik porjeleriyle uğraştı mesela St Peter’s kubbesini onarmak, mimari onarım veya istikrar birkaç tartışmaları da dahil olmak üzere St Peter’in kubbesini onarmak gibi pratik mühendislik projesiyle uğraştı.[16][17] the stability of the Duomo of Milan,[18] repairs to the library of Cesarea di Vienna[19] and a report on the damage to sectors of Rome in June 1749 due by a whirlwind.[20]
Bošković ayrıca liman ve nehirler ile ilgili inşaat işleri ile ilgili istişare edildi:Ivica Martinovic[21] has shown the extent to which Bošković applied himself to such works, and lists 13 major works:
“ |
|
” |
Martinovic'in kağıtları [21] Bu tür eserler üzerinde kapsamlı bir açıklamalı kaynakça içerir .
Mirası
Astronomiye katkısı,bir kratere onun ismi verildi.(see Boscovich crater).
Fen bilimleri ve teknolojinin en büyük Hırvat enstitüsü,Zagreb temel alınarak ismi "Ruđer Bošković Institute"oldu. Bošković 1782 yılında " Società Italiana " adı ile [ [ Accademia nazionale delle Scienze detta dei XL ] ] ( Ulusal Bilimler Derneği ' ) kurucularından biriydi. Bu toplum döneminin en önemli İtalyan bilim adamları temsil ederdi ve kırk üyesi vardı.L'Accademia, from the site of the Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL (in italian).</ref> Sırbistan'ın başkenti merkezli Balkanlar'daki en eski astronomik toplum [ [ Belgrad ] ] [ [ Astronomical Society Ruđer Bošković ] ] 'dir.
1873 yılında , Nietzsche, Boscovich'in bir uyarlaması olan ' Zaman Atom Teorisi ' adlı parçasını yazdıTheoria Philosophiae Naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium. Genel olarak Boscovich'in fikirleri Nietzsche'nin fikirlerini daha kuvvetli ve güçlü kılacak şekilde onunkilerin üzerinde etkiliydi.[22][23]
Dine Bakışı
Bošković Roman Katolik rahibiydi, ve kendi dininin ilerlediğini gözlemledi.en ünlü kitabında Doğal Filazofinin Teorisinde (1758) derki: " İlahi Creator doğası ile ilgili olarak, teorim olağanüstü aydınlatıcı olup, ondan sonuç tanımak için bir zorunluluktur, Him ... bu yüzden Dünya’nın biri kazara tarafından oluşturulduğu, ya da ölümcül bir zorunluluk olarak inşa edilebileceğini , ya da kendi gerekli yasaları boyunca kendisini astar sonsuza dek devam ettireceğine inanmıyorum,bunlar boşuna rüyalar."[24]
Bošković ayrıca birçok dini ve astronomik imalarla şiir oluşturdu. Onun Marian devotion için ,altılı hecede Bakire Mary’i yazmıştır.[25]
Aynı sırada St. Peter Basalica’sının kubbesini yıkılmaktan kurtarmış ve Sacrament of Penance and Reconciliation’de günah çıkartan papaz olarak işe başlamıştır.
Bošković’in milliyeti için rekabet talepleri
19.yy’da milliuyetçiliğin yeni konsepti,dil,kültür,din,gelenek ve etniği temel alarak gelişti. Bu yüzden milliyetçiliği tanımlayan nitelik önceki ülkelere göre kişiselleşti, etnik açıdan karışık bir toplumda yaşamak bazen tahmin edilemez. Dolayısıyla Bošković'in mirası Croatia, Italya ve Serbia’da kutlanır.[4]
Hırvat kaynaklar onun hırvat kimliğini tercih ettiğini söylüyorlar.[26] Mektuplarında kızkardeşi Anica’ya (Anna) Hırvatçayı hiç unutmadığını söylemiştir.[26] 1757’ de Viena’dayken , Yedi yıl savaşlarına giderek Hırvat askerleri sağ görmek ve onlara Hırvatça selam vermek istemiştir.[27] 1757’de erkek kardeşine yazdığı mektupta karşılaşmalarını betimler ve mektubun sonunda açıklar: "Eviva Haddick e i nostri Croati!", yani " Bizim Hırvatlarımız için uzun yaşa!".[28] Paris’te yaşarken askeri geçit törenine katıldı ve bir Ragusa Hıvat birimi gördü,sözleri: "Onlar benim cesur Hırvatlarım ".[27][29]
Italianlara göre Boscovich İtalyayı ve İtalyanları hatırlıyordu. İtalyanlara göre o karışmış kültürlerin şehrinde doğmuş - Croatian and Italian, ve yüksek sosyete (alyrıca Bošković) Dubrovnik İtalya’nın etkisi altındaydı . (Roman-Dalmatian etkisi). Annesi İtalya’dan geldiğinde yaşamı ve kariyeri İtalyan etkisi altındaydı.İtalya’ya 14 yaşındayken taşınmıştı ve hayatının çoğunu orada geçirdi.Bazı ansiklopedilerde İtalyan bilim insanı olarak tanınır.Ağabeyiyle iletişim kurmak için kendine has amaçlarla İtalyan dilini kullanır,[30] Voltaire Boskoviç’e İtalyanca "bir saygı işareti olarak"yazdı. When d'Alembert in his Opuscule mathématiques (...) called him Italian,[31] Bošković said that "yazar (kendisi) Dalmatian Ragusa’dan, ve İtalyan değilmiş (...) ama İtalya’da bir süre geçtikten sonra onun ilk gençliği , ona bir şekilde İtalyan denebilirmiş".[32][33]
Serbian Bilim ve Sanat Akademisi ,100 belirgin Serbsarasına onu da alıyor.[34][35] Babasının s (Nikola Bošković) soyu "etnik Sırbistan’tı " ve inkar ederdi.
Diğer dillerde
- English and French: Roger Joseph Boscovich
- İtalyanca: Ruggiero Giuseppe Boscovich[36]
- Latin: Rogerius Josephus Boscovich
Çalışmaları
Şablon:Unreferenced section 1744’teki papazlığa atanması sırasında Boscovich sekiz bilimsel makale yayınladı sonrasında profesör olduğunda da 14 makale daha yayınladı. Aşağıdakiler yayınladığı makalelerin bir kısmı :
- De maculis solaribus (1736) (Güneş lekelerinde)
- De maculis solaribus exercitatio astronomica (1736) (Güneş lekelerinde astronomiksel alıştırmalar )
- De Mercurii novissimo infra Solem transitu (1737) (Güneşin bir ucundan diğer ucuna Merkür’ün son geçişi")
- Trigonometriae sphaericae constructio (1737) (Trigonometrik küre yapımı)
- De aurora boreali (1738) (Kutup ışıklarında)
- De novo telescopii usu ad objecta coelestia determinanda (1739) (Gökyüzündeki cisimleri belirlemek için teleskopun yeni kullanımı)
- De veterum argumentis pro telluris sphaericitate (1739) (Yeryüzünün küreselliği üzerine eskilerin argümanları)
- Dissertatio de telluris figura (1739) (Yeryüzünün şekli üzerine bir tez)
- De Circulis osculatoribus, Dissertatio (1740) (Dairelerin ara kesitleri üzerine bir tez)
- De motu corporum projectorum in spatio non resistente (1741) (Uzay’da harekete direnç göstermeyen bedenler üzerine)
- De inaequalitate gravitatis in diversis terrae locis (1741) (Dünya’nın farklı noktalarında yerçekiminin eşitsizliği üzerine)
- De natura et usu infinitorum et infinite parvorum (1741) (Doğada sonsuz ve sonsuz küçük parçalara ayrılamayanlar üzerine)
- De annusi fixarum aberrationibus (1742) (Sabit yıldızlar üzerinde yıllık sapmalar)
- De observationibus astronomicis et quo pertingat earundem certitudo (1742) (Astronomik gözlemler ve onlar üzerine kesinlikler)
- Disquisitio in universam astronomiam (1742) (Evrensel astronomi üzerine bir tez)
- Parere di tre Matematici sopra i danni che si sono trovati nella Cupola di S. Pietro (1742) (Üç matematikçinin St Peter's Kilisesinin zarar görmesiyle ilgili görüşleri)
- De motu corporis attracti in centrum immobile viribus decrescentibus in ratione distantiarum reciproca duplicata in spatiis non resistentibus (1743) (Dirençsiz uzayda hareketsiz merkezde azalan kuvvetle vücutların çekilmesi)
- Riflessioni de' Padri Tommaso Le Seur, Francesco Jacquier de el' Ordine de' Minimi, e Ruggiero Giuseppe Boscovich della Compagnia di Gesù Sopra alcune difficoltà spettanti i danni, e Risarcimenti della Cupola Di S. Pietro (1743) (Baba Tommaso Le Seur’nun yansımaları, Minimi’nin yöneticisi Francis Jacquier, ve Ruggiero Giuseppe Boscovich of the Cizvit topluluğunun sorunları ve üzerine St. Peter Kilisesinin onarılması üzerine) Link to full text
- Nova methodus adhibendi phasium observationes in eclipsibus lunaribus ad exercendam geometriam et promovendam astronomiam (1744) (İleri astronomide gözlemleri ve lineer epliktikleri kullanma)
- De cycloide et logistica (1745) (Sikloid ve lojistik eğri üzerine)
- De Viribus Vivis (1745) (Yaşayan güçler üzerine)
- Trigonometria sphaerica (1745) (Küresel trigonometri)
- De cometis (1746) (Kurukluyıldızlarda)
- Dissertatio de maris aestu (1747) ( Okyanusların gelgitleri üzerine bir tez)
- Dissertatio de lumine, 1-2 (1748/1749) ( Işığın gelgitleri üzerine)
- De determinanda orbita planetae ope catoptricae ex datis vi celeritate & directione motus in dato puncto (1749) ( Catoptrics yardımıyla bir gezegenin yörüngeleri belirlenmesi üzerine / Belirli bir noktada verilen kuvvet hız ve hareket yönünden yansımaları)
- Sopra il Turbine che la notte tra gli XI e XII giugno del MDCCXLIX danneggio una gran parte di Roma (1749; Latin translation 1766) ( Haziran 1749 ve 11 ile 12 tarihleri arasındaki gecede Roma'nın büyük bir bölümünü tahrip eden kasırga üzerine)
- De centrogravitatis (1751) ( Yerçekiminin merkezi)
- Elementorum matheseos ad usum studiosae juventutis (1752) (Genç öğrenciler için matematiğin elementleri)
- De lunae atmosphaera (1753) (Ay’daki atmosfer)
- De continuitatis lege et eius consectariis pertinentibus ad prima materiae elementa eorumque vires dissertatio (1754) (Maddenin ilk elemanlarına ilişkin süreklilik hukuku ve sonuçlarıyla ilgili bir tez)
- Elementorium universae matheseos, 1-3 (1757) (Genel matematiğin elementi)
- De lege virium in natura existentium (1755) ( Mevcut şeylerin doğası güçler hukuku)
- De lentibus et telescopiis dioptricis disertatio (1755) (Lensler ve teleskoplarda dioptrik)
- De inaequalitatibus quas Saturnus et Jupiter sibi mutuo videntur inducere praesertim circa tempus conjunctionis (1756) (Satürn ve Jüpiter arasındaki özellikle birlikte görünen zamanlar )
- Theoria philosophiae naturalis (1758) (Doğa felsefesinin teorisi) link to full text
- De Solis ac Lunae defectibus (1760) (Güneşte, ay ve tutulma)
- Scrittura sulli danni osservati nell' edificio della Biblioteca Cesarea di Vienna, e loro riparazione (1763) (“Caesarea Viyana Kütüphanesi binasında gözlenen hasarın yazma ,
Ve tamiri and their repair)
- Memorie sopra il Porti di Rimini (1765) (Rimini limanlarında bir anı )
- Sentimento sulla solidità della nuova Guglia del Duomo di Milano (1765) (Sentiments concerning the soundness of the new Spire of the Duomo of Milan)
- dissertationes quinque ad dioptricam pertinentes (1767) (Dioptiklere ilişkin beş tez )
- Voyage astronomique et geographique (1770) (Astronomik ve coğrafik yolculuk )
- Memorie sulli cannocchiali diottrici (1771) (A memoir on dioptric telescopes)
- Journal d'un voyage de Constantinopole en Pologne (1772) (İstanbul’dan Polonya’ ya bi yolculuğun dergisi )
- Sullo sbocco dell'Adige in Mare (1779) (Adige Gölü’nün dağı)
- Riflessioni sulla relazione del Sig. Abate Ximenes appartenente al Progetto di un nuovo Ozzeri nello Stato Lucchese (1782) (Lucca Nuovo Ozzeri drenaj kanalı için proje ile ilgili Sinyor Abbot Ximenes’in raporunun yorumları)
- Giornale di un viaggio da Constantinopoli in Polonia dell'abate Ruggiero Giuseppe Boscovich, con una sua relazione delle rovine di Troia (1784) (Beraber truva haberlerini sunduğu ve İstanbul^dan polonya’ya seyahat yaptığı Ruggiero Giuseppe Boscovich hakkında)
- Opera pertinentia ad opticam et astronomiam, 1-5 (1785) (Optik ve astronomi ile ilgili işleri)
- Sui danni del Porto di Savona, loro cagioni e rimedi (1771) ( Savona limanına hasar üzerinde, nedenleri ve olası onarımlar)
- Lettere a Giovan Stefano Conti (1780) (Giovan Stefano Conti’ye mektup)
Referanslar
- ↑ Biography: Roger Joseph Boscovich, S.J., Fairchild University website.Şablon:WebCite
- 1 2 James, I. (2004). Remarkable Physicists: From Galileo to Yukawa. Cambridge University Press. s. 47. ISBN 9780521017060. http://books.google.co.uk/books?id=PMvcEPyNMGgC. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- ↑ Энциклопедия для детей (астрономия). Москва: Аванта+. 1998. ISBN 978-5-89501-016-7.
- 1 2 3 ROGERJOSEPHBOSCOVICH.doc '"Roger Joseph Boscovich'" SJ FRS, 1711–1787 Hayatının çalışması ve doğumunun 250. yıldönümü, edited L L Whyte, George Allen and Unwin, London, 1961.
- ↑ This is disputed by Harold L. Burstyn in this review.Şablon:Full
- ↑ See the two volumes Edoardo Proverbio (cur.), Carteggio con Natale Boscovich, Edizione Nazionale delle Opere e della Corrispondenza di Ruggiero Giuseppe Boscovich, Milan 2009 ISBN 9788896700204 - 9788896700211
- ↑ Franka Miriam Brueckler. "300th birthday of Ruđer Josip Bošković (Roger Joseph Boscovich)". Mathematics in Europe. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160311144446/http://mathematics-in-europe.eu/index.php?id=678&lang=en&option=com_content&view=article. Erişim tarihi: 2012-06-16.
- ↑ Atomizim ve korunması teorisi arasındaki zıtlık 1644–1860 by Wilson L. Scott, London and New York, 1970
- ↑ Rowlinson, J.S. (2002). Cohesion: A Scientific History of Intermolecular Forces. Cambridge University Press. ISBN 9781139435888. http://books.google.co.uk/books?id=Apyi_FXKnSkC. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- ↑ Južnič, Stanislav (24 April 2012). "Dobro vidne Boškovićeve sledi v Ljubljani [Well-visible Traces of Bošković in Ljubljana]" (Slovenian). Delo.si (delo.si). ISSN 1854-6544. http://www.delo.si/clanek/204444. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- ↑ Bošković, Ruđer (1752)Elementorum matheseos ad usum studiosae juventutis
- ↑ Bošković, Ruđer (1754) Elementa universae matheseos
- ↑ Bošković, Ruđer (1762) Giornale di un viaggio da Constantinopoli in Polonia dell'abate Ruggiero Giuseppe Boscovich, con una sua relazione delle rovine di Troia
- ↑ Bošković, Ruđer (1784) Giornale di un viaggio da Constantinopoli in Polonia dell'abate Ruggiero Giuseppe Boscovich, con una sua relazione delle rovine di Troia
- ↑ Bošković, Ruđer (1772) Journal d'un voyage de Constantinopole en Pologne
- ↑ Bošković, Ruđer (1742) Parere di tre Matematici sopra i danni che si sono trovati nella Cupola di S. Pietro
- ↑ Bošković, Ruđer (1743) Riflessioni de' Padri Tommaso Le Seur, Francesco Jacquier de el' Ordine de' Minimi, e Ruggiero Giuseppe Boscovich della Compagnia di Gesù Sopra alcune difficoltà spettanti i danni, e Risarcimenti della Cupola Di S. Pietro
- ↑ Bošković, Ruđer (1765) Sentimento sulla solidità della nuova Guglia del Duomo di Milano
- ↑ Bošković, Ruđer (1763) Scrittura sulli danni osservati nell' edificio della Biblioteca Cesarea di Vienna, e loro riparazione
- ↑ Bošković, Ruđer (1749) Sopra il Turbine che la notte tra gli XI e XII giugno del MDCCXLIX danneggio una gran parte di Roma
- 1 2 3 Ivica Martinović (2000) "Ruđer Bošković's Hidrolik Mühendisliği Uzman Analizleri: Bošković's İncelenmemiş Boyutu" Jesuits among the Croats Pozaić, Valentin (ed). - Zagreb : Institute of philosophy and theology SJ and Croatian historical , 2000. 65-87.
- ↑ Pearson, Keith Ansell (2000). "Nietzsche’s Brave New World of Force". Pli: The Warwick ournal of Philosophy 9: 6–35. http://www.plijournal.com/files/ansell_pearson_1_pli_9.pdf. Erişim tarihi: 2015-04-20.
- ↑ Babich, B.; Cohen, R.S. (1999). Nietzsche, Epistemology, and Philosophy of Science: Nietzsche and the Sciences II. Springer. s. 187. ISBN 9780792357438. http://books.google.co.uk/books?id=VT56Pflx5ksC. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- ↑ A Theory of Natural Philosophy, Zagreb, 1974., page 539
- ↑ Pavle Knezović -Ruđer Bošković's songs on Virgin Mary, Obnovljeni život, Vol.50 No.5 Rujan 1995.http://hrcak.srce.hr/file/3574
- 1 2 Dadić, Žarko. Ruđer Bošković (Parallel text in Croatian and English). Zagreb: Školska Knjiga, 1987; Bošković's published letters and correspondence can be found in the Work of Yugoslav Academy of Arts and Sciences, number 185, year 1911 (of special interest are pages 345. and 377.) on the following link:
- 1 2 Harris, Robin. Dubrovnik, A History. London:Saqi Books, 2003. ISBN 978-0-86356-332-4
- ↑ "Matica hrvatska - Vijenac 386 - Rugjer Bošković je naš suvremenik". matica.hr. 15 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130615110801/http://www.matica.hr/Vijenac/vijenac386.nsf/AllWebDocs/Rugjer_Boskovic_je_nas_suvremenik_. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- ↑ Darko Zubrinic. "Dubrovnik, Konavle, Boka". croatianhistory.net. 15 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151215124728/http://www.croatianhistory.net:80/etf/et111.html. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- ↑ "Edizione Nazionale delle opere e della corrispondenza di Ruggiero Giuseppe Boscovich. Corrispondenza, Vol. II, Carteggio con Bartolomeo Boscovich, Milano 2009’da". edizionenazionaleboscovich.it. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304082500/http://www.edizionenazionaleboscovich.it/index.php/biblioteca-digitale/doc_download/12-corrispondenza-2.html. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- ↑ Alembert,J.L.R. (1761). Opuscules mathématiques ou Mémoires sur différens sujets de géométrie, de méchanique, etc. 1. http://books.google.it/books?id=dGYVAAAAQAAJ. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- ↑ Boscovich, Ruggero Giuseppe; Christopher Maire (1770) (French). Voyage astronomique et geographique, dans l'État de l'Eglise. Google books Italy: N.M. Tilliard. s. 449 (footnote). http://books.google.it/books?id=ZxAOAAAAQAAJ. Erişim tarihi: 2015-01-12. "Nous observerons ici en premier lieu que norre Auteur est Dalmate et de Raguse, non Italien... vu le long séjour qu'il a fait en Italie depuis sa premiere jeunesse, on peut in quelque sorte le dire Italien"
- ↑ Dadić, Žarko. Ruđer Bošković (Parallel text in Croatian and English). Zagreb: Školska Knjiga, 1987, page 51 -52.
- ↑ "People « National Tourism Organisation of Serbia". serbia.travel. 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151029070524/http://www.serbia.travel:80/about-serbia/people/. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- ↑ Jandric, Miroslav (2011). Three Centuries from the Birth of Rudjer Boskovic (1711– 1787). Google books. s. 449 (footnote). http://www.vti.mod.gov.rs/ntp/rad2011/34-11/0/00.pdf.
- ↑ "La firma autografa (The original Boscovich's autograph)". edizionenazionaleboscovich.it. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160303174358/http://www.edizionenazionaleboscovich.it/index.php/rg-boscovich/la-firma-autografa.html. Erişim tarihi: 2015-01-12.
- Şablon:EB1911
Daha fazlası
- Boscovich, Ruggero Giuseppe. A Theory of Natural Philosophy. Translated by J. M. Child. English ed. Cambridge, Mass., : M. I. T. Press, 1966.
- Brush, Stephen G. The Kind of Motion We Call Heat : A History of the Kinetic Theory of Gases in the 19th Century. Vol. 6 Studies in Statistical Mechanics. New York: North-Holland Pub. Co., 1976.
- Brush, Stephen G. Statistical Physics and the Atomic Theory of Matter : From Boyle and Newton to Landau and Onsager Princeton Series in Physics. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1983.
- Bursill-Hall, Piers, ed. R.J. Boscovich; Vita E Attivita Scientifica; His Life and Scientific Work. Roma: Istituto della Enciclopedia Italiana, 1993.
- Dadić, Žarko. Ruđer Bošković (Parallel text in Croatian and English). Zagreb: Školska Knjiga, 1987
- Dimitric, Radoslav. Ruđer Bošković (Serbian, with English summary, Bošković works in original, and translations into English and Serbian). Pittsburgh: Helios Publishing Company, 2006, ISBN 978-0-9788256-2-1
- Feingold, Mordechai. "A Jesuit among Protestants: Boscovich in England c. 1745 – 1820." In R.J. Boscovich; Vita E Attivita Scientifica; His Life and Scientific Work, ed. Piers Bursill-Hall, 511-526. Roma: Istituto della Enciclopedia Italiana, 1993.
- Franolić, Branko. Bošković in Britain, Journal of Croatian Studies Vol. 43, 2002 Croatian Academy of America, New York US ISSN 0075-4218
- Hrvatski biografski leksikon [The Croatian Biographical Lexicon]. Zagreb 1989. Vol 2, pp 194–199. ISBN 978-86-7053-015-7
- Justin, Rodriguez. "Scientific Revolution Atomic Projects." Stevens Journal of Oral Traditions, no. 1 (200?): xlv-xc.
- Kargon, Robert. "William Rowan Hamilton, Michael Faraday, and the Revival of Boscovichean Atomism." American Journal of Physics 32, no. 10 (1964): 792-795.
- Kargon, Robert. "William Rowan Hamilton and Boscovichean Atomism." Journal of the History of Ideas 26, no. 1 (1965): 137-140.
- Katritsky, Linde. "Coleridge's Links with Leading Men of Science." Notes and Records of the Royal Society of London 49, no. 2 (1995): 261-276.
- Morais Jr, Luis Carlos de. Alchimia seu Archimagisterium Solis in V Libri. Rio de Janeiro: Quartica Premium, 2013.
- Priestley, Joseph, and Robert E. Schofield. A Scientific Autobiography of Joseph Priestley, 1733–1804; Selected Scientific Correspondence. Cambridge, : M.I.T. Press, 1966.
- Scott, Wilson L. "The Significance Of "Hard Bodies" In the History of Scientific Thought." Isis 50, no. 3 (1959): 199-210.
- Whyte, Lancelot Law, ed. Roger Joseph Boscovich, S.J., F.R.S., 1711–1787: Studies of His Life and Work on the 250th Anniversary of His Birth. London, : G. Allen & Unwin, 1961.
- Williams, L. Pearce. Michael Faraday, a Biography. New York, : Basic Books, 1965.
- Williams, L. Pearce. "Boscovich, Mako, Davy and Faraday." In R.J. Boscovich; Vita E Attivita Scientifica; His Life and Scientific Work, ed. Piers Bursill-Hall, 587-600. Roma: Istituto della Enciclopedia Italiana, 1993.
Dış bağlantılar
- Information on Boscovich's scientific legacy and ethnic affiliation
- Ruggero Giuseppe Boscovich, by University of St. Andrews
- Ruggiero Giuseppe Boscovich in the Catholic Encyclopedia
- Online guide to the Ruggero Giuseppe Boscovich Papers, 1711–1787, The Bancroft Library
- Latin as a literary language among the Croats by Branko Franolić - contains information on Ruđer Bošković
- Ruggiero Boscovich on various Croatian Dinar banknotes.
- All Croatian banknotes with Boscovich
- Edizione Nazionale delle Opere di Ruggiero Giuseppe Boscovich (Accademia Nazionale delle Scienze - Hrvatska Akademija Znanosti i Umjetnosti - INAF-Osservatorio Astronomico di Brera - Pontificia Università Gregoriana)
- Stamp of Joseph Boscovich
- About Ruđer Bošković
|