Carl Bosch

Carl Bosch

Doğum	27 Ağustos 1874(1874-08-27) Köln, Almanya
Ölüm	26 Nisan 1940 (65 yaşında) Heidelberg, Almanya
Milliyeti	Almanya
Dalı	Kimya
Çalıştığı yerler	BASF, IG Farben
Öğrenim	Berlin Teknik Üniversitesi
Aldığı ödüller	Nobel Kimya ödülü (1931)

Carl Bosch (27 Ağustos 1874 – 26 Nisan 1940) Nobel Ödülü bulunan Alman kimyager ve mühendis.^[1] Endüstriyel kimya alanının öncülerindendir. Dünyanın en büyük kimya şirketi olan İG Farben'nin kurucusudur.

Hayatı

Gençlik yılları

Bosch Köln, Almanya'da doğdu. Babası tesisatçıdır.^[2] Amcası Robert Bosch bujinin gelişmesine öncülük etmiştir. Carl, kariyerini metalurji mi yoksa kimya üzerine mi yapacağına emin değildi. Carl, Charlottenburg Teknik Koleji'nde (bugünkü adıyla Berlin Teknik Üniversitesi) okumuştur.

Heidelberg'deki Bosch'un mezarı
49°23′46″K 8°41′33″D / 49.396155°K 8.692567°D

Mirası

Haber-Bosch Prosesi bugün dünya nüfusunun yaklaşık üçte birinin beslenmesine vesile olmasına rağmen dünya üzerinde üretilen toplam enerjinin yüzde birden bir miktar daha fazlasını tüketir.^[3] Ortalama olarak, bir insan vücudu içinde nitrojen'nin yarısı sentetiktir.^[4] Bosch bir böcek, mineral ve mücevher koleksiyoncusuydu. Onun topladığı göktaşı örnekleri ve diğer mineral örnekleri Yale Üniversitesi'ne ödünç verildi. Ve daha sonrasında Smithsonian tarafından satın alındı.^[5]^[6] Carl, amatör bir gökbilimci oldu. Göktaşı olan 7414 Bosch'a onun adı verildi.^[7]

Fritz Haber ile birlikte Carl Bosch En Popüler Kimya Mühendisleri konu başlıklı oylamaya katıldı.^[8]

Haber-Bosch işlemi, dünyanın en iyi bilinen kimyasal işlemidir. Havadaki azotu yakalar ve amonyağa dönüştürür.^[9]

Kaynakça

↑ "Carl Bosch Biography". Nobel Foundation. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151004215123/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1931/bosch-bio.html. Erişim tarihi: 2008-05-24.
↑ Hager, Thomas (2008). The Alchemy of Air Harmony Books, New York. ISBN 978-0-307-35178-4.
↑ Smil, Vaclav. Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production. Cambridge, MA: The MIT Press (2001)
↑ BBC: Discovery - Can Chemistry Save The World? - 2. Fixing the Nitrogen Fix
↑ "Biographical Archive: Carl Bosch (1874–1940)". The Mineralogical Record. 2009. http://www.minrec.org/labels.asp?colid=205. Erişim tarihi: 2009-01-04.
↑ Meteorites in the Carl Bosch Collection of Minerals Yale University (1949). "Carl Bosch und die Naturwissenschaft". Geochimica et Cosmochimica Acta 5 (6): 299–300. Bibcode 1954GeCoA...5..299S. DOI:10.1016/0016-7037(54)90037-X.
↑ Gerhard Lehmann; Jens Kandler; André Knöfel (27 October 2004). "Amateurastronomen am Sternenhimmel". Amateure am Sternenhimmel. 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131215213126/http://www.kleinplanetenseite.de/Versch/kphimmel.htm. Erişim tarihi: 2009-01-04.
↑ Haber and Bosch named top chemical engineer
↑ Feed the world

Ek okuma

Thomas Hager, The Alchemy of Air: A Jewish Genius, a Doomed Tycoon, and the Scientific Discovery That Fed the World but Fueled the Rise of Hitler (2008) ISBN 978-0-307-35178-4.
Peter Hayes (1987). "Carl Bosch and Carl Krauch: Chemistry and the Political Economy of Germany, 1925–1945". The Journal of Economic History 47 (2): 353–363. DOI:10.1017/S0022050700048117. JSTOR 2122234.
K. Holdermann (1949). "Carl Bosch und die Naturwissenschaft". Naturwissenschaften 36 (6): 161–165. Bibcode 1949NW.....36..161H. DOI:10.1007/BF00626575.
Carl Krauch (1940). "Carl Bosch zum Gedächtnis". Angewandte Chemie 53 (27–28): 285–288. DOI:10.1002/ange.19400532702.

Dış bağlantılar

Nobel Kimya Ödülü sahipleri

1901-1925	Jacobus van 't Hoff (1901) Emil Fischer (1902) Svante Arrhenius (1903) William Ramsay (1904) Adolf von Baeyer (1905) Henri Moissan (1906) Eduard Buchner (1907) Ernest Rutherford (1908) Wilhelm Ostwald (1909) Otto Wallach (1910) Marie Curie (1911) Victor Grignard / Paul Sabatier (1912) Alfred Werner (1913) Theodore Richards (1914) Richard Willstätter (1915) Fritz Haber (1918) Walther Nernst (1920) Frederick Soddy (1921) Francis Aston (1922) Fritz Pregl (1923) Richard Zsigmondy (1925)

1926-1950	Theodor Svedberg (1926) Heinrich Wieland (1927) Adolf Windaus (1928) Arthur Harden / Hans von Euler-Chelpin (1929) Hans Fischer (1930) Carl Bosch / Friedrich Bergius (1931) Irving Langmuir (1932) Harold Urey (1934) Frédéric Joliot-Curie / Irène Joliot-Curie (1935) Peter Debye (1936) Norman Haworth / Paul Karrer (1937) Richard Kuhn (1938) Adolf Butenandt / Leopold Ružička (1939) George de Hevesy (1943) Otto Hahn (1944) Artturi Virtanen (1945) James B. Sumner / John Northrop / Wendell Meredith Stanley (1946) Robert Robinson (1947) Arne Tiselius (1948) William Giauque (1949) Otto Diels / Kurt Alder (1950)

1951-1975	Edwin McMillan / Glenn T. Seaborg (1951) Archer Martin / Richard Synge (1952) Hermann Staudinger (1953) Linus Pauling (1954) Vincent du Vigneaud (1955) Cyril Hinshelwood / Nikolay Semyonov (1956) Alexander Todd (1957) Frederick Sanger (1958) Jaroslav Heyrovský (1959) Willard Libby (1960) Melvin Calvin (1961) Max Perutz / John Kendrew (1962) Karl Ziegler / Giulio Natta (1963) Dorothy Hodgkin (1964) Robert Woodward (1965) Robert S. Mulliken (1966) Manfred Eigen / Ronald Norrish / George Porter (1967) Lars Onsager (1968) Derek Barton / Odd Hassel (1969) Luis Federico Leloir (1970) Gerhard Herzberg (1971) Christian B. Anfinsen / Stanford Moore / William Stein (1972) Ernst Otto Fischer / Geoffrey Wilkinson (1973) Paul Flory (1974) John Cornforth / Vladimir Prelog (1975)

1976-2000	William Lipscomb (1976) Ilya Prigogine (1977) Peter D. Mitchell (1978) Herbert C. Brown / Georg Wittig (1979) Paul Berg / Walter Gilbert / Frederick Sanger (1980) Kenichi Fukui / Roald Hoffmann (1981) Aaron Klug (1982) Henry Taube (1983) Robert Merrifield (1984) Herbert A. Hauptman / Jerome Karle (1985) Dudley R. Herschbach / Yuan T. Lee / John C. Polanyi (1986) Donald J. Cram / Jean-Marie Lehn / Charles J. Pedersen (1987) Johann Deisenhofer / Robert Huber / Hartmut Michel (1988) Sidney Altman / Thomas Cech (1989) Elias Corey (1990) Richard R. Ernst (1991) Rudolph A. Marcus (1992) Kary Mullis / Michael Smith (1993) George Olah (1994) Paul J. Crutzen / Mario J. Molina / Frank Rowland (1995) Robert Curl / Harold Kroto / Richard Smalley (1996) Paul D. Boyer / John E. Walker / Jens Christian Skou (1997) Walter Kohn / John Pople (1998) Ahmed Zewail (1999) Alan J. Heeger / Alan MacDiarmid / Hideki Shirakawa (2000)

2001-	William Knowles / Ryoji Noyori / K. Barry Sharpless (2001) John B. Fenn / Koichi Tanaka / Kurt Wüthrich (2002) Peter Agre / Roderick MacKinnon (2003) Aaron Ciechanover / Avram Hershko / Irwin Rose (2004) Robert H. Grubbs / Richard R. Schrock / Yves Chauvin (2005) Roger D. Kornberg (2006) Gerhard Ertl (2007) Osamu Shimomura / Martin Chalfie / Roger Y. Tsien (2008) Venkatraman Ramakrishnan / Thomas A. Steitz / Ada E. Yonath (2009) Richard F. Heck / Akira Suzuki / Ei-ichi Negishi (2010) Dan Shechtman (2011) Robert Lefkowitz / Brian Kobilka (2012) Martin Karplus / Michael Levitt / Arieh Warshel (2013) Eric Betzig / Stefan Hell / William E. Moerner (2014) Tomas Lindahl / Paul Modrich / Aziz Sancar (2015) Jean-Pierre Sauvage / James Fraser Stoddart / Bernard L. Feringa (2016)

This article is issued from Vikipedi - version of the 9/3/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.