Paul J. Crutzen

Paul J. Crutzen
Doğum	3 Aralık 1933 Amsterdam, Hollanda
Dalı	Kimya, fizik
Aldığı ödüller	Nobel Kimya Ödülü (1995)

Paul Jozef Crutzen (d. 3 Aralık 1933, Amsterdam) 1995 yılında Mario J. Molina ve F. Sherwood Rowland ile birlikte Nobel Kimya Ödülü kazanan Hollandalı atmosferik kimyager.

Crutzen, ozon incelmesi konusundaki çalışmaları ile tanınır. Başlıca araştırma alanlarını "stratosferik ve troposferik kimya ve onların biyojeokimyasal döngüler ve iklim üzerine etkileri" olarak tanımlamıştır.^[1] Günümüzde; Mainz, Almanya'daki Max Planck Kimya Enstitüsü'nde Atmosferik Kimya Bölümü^[2], Kaliforniya Üniversitesi'ndeki Scripps Oşinografi Enstitüsü (Scripps Institution of Oceanography) ve Güney Kore'deki Seoul Ulusal Üniversitesi'nde (Seoul National University)^[3] çalışmaktadır. Stockholm Üniversitesi'nde Meteoroloji bölümünde araştırma profesörü ve Georgia Teknoloji Enstitüsü'nde misafir profesör olarak da çalışmıştır.^[4]

Ödülleri

Kazandığı ödüllerin bazıları^[5]:

• 1986: Amerikan Jeofizik Birliği üyeliği (fellow)
• 1989: Tyler Prize for Environmental Achievement
• 1991: İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi üyeliği;
• 1995: Nobel Kimya Ödülü (Mario Molina ve F. Sherwood Rowland ile birlikte)
• 1995: Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından, "ozon tabakasının korunmasında üstün katkıları" için Global Ozon Ödülü.
• 1996: Uluslararası Ozon Komisyonu onursal üyeliği
• 1999: Rusya Bilimler Akademisi yabancı üyeliği
• 2002: 1991-2001 yılları arasında 110 yayından 2911 atıf ile dünya çapında jeoloji alanında en çok atıf alan yazar, Institute for Scientific Information

Yayınları

• Ramanathan, V.; Crutzen, P.J.; Kiehl, J.T.; Rosenfeld, D. (2001). "Aerosols, Climate, and the Hydrological Cycle". Science 294 (5549): 2119–2124. DOI:10.1126/science.1064034. 
• Ramanathan, V.; Crutzen, P.J.; Lelieveld, J.; Mitra, A.P.; Althausen, D.; et al. (2001). "Indian Ocean Experiment: An integrated analysis of the climate forcing and effects of the great Indo-Asian haze". Journal of Geophysical Research 106 (D22): 28,371–28,398. http://www-abc-asia.ucsd.edu/APMEX/Ram%20et%20al-INDOEX-JGR-2001.pdf. 
• Barrie, L.A.; Bottenheim, J.W.; Schnell, R.C.; Crutzen, P.J.; Rasmussen, R.A. (1998). "Ozone destruction and photochemical reactions at polar sunrise in the lower Arctic atmosphere". Nature 334: 138–141. DOI:10.1038/334138a0. 
• Andreae, M.O.; Crutzen, P.J. (1997). "Atmospheric Aerosols: Biogeochemical Sources and Role in Atmospheric Chemistry". Science 276 (5315): 1052–1058. DOI:10.1126/science.276.5315.1052. 
• Dentener, F.J.; Carmichael, G.R.; Zhang, Y.; Lelieveld, J.; Crutzen, P.J. (1996). "Role of mineral aerosol as a reactive surface in the global troposphere". Journal of Geophysical Research 101 (D17): 22,869-22,889. 
• Crutzen, P.J.; Andreae, M.O. (1990). "Biomass Burning in the Tropics: Impact on Atmospheric Chemistry and Biogeochemical Cycles". Science 250 (4988): 1669–1678. DOI:10.1126/science.250.4988.1669. 
• Crutzen, P.J.; Birks, J.W. (1982). "The atmosphere after a nuclear war: Twilight at noon". Ambio 11: 114–125. http://www.jstor.org/pss/4312777. 

Kaynaklar

1. "Scientific Interest of Prof. Dr. Paul J. Crutzen". Mpch-mainz.mpg.de. 11 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110811152129/http://www3.mpch-mainz.mpg.de/~air/crutzen/interest.html. Erişim tarihi: 2008-10-27. 
2. "Atmospheric Chemistry: Start Page". Atmosphere.mpg.de. 18 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110218231444/http://www.atmosphere.mpg.de/enid/2.html. Erişim tarihi: 2008-10-27. 
3. Choi, Naeun (2008-11-10). "Nobel Prize Winner Paul Crutzen Appointed as SNU Professor". Useoul.edu. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160308002526/http://useoul.edu/news/news0101_view.jsp?idx=128770. Erişim tarihi: 2008-12-26. 
4. Keisel, Greg (1995-11-17). "Nobel Prize winner at Tech". The Technique. http://technique.library.gatech.edu/issues/fall1995/nov17/campus3-s.html. Erişim tarihi: 2007-05-22. 
5. "CV of Prof. Dr. Paul J. Crutzen". Mpch-mainz.mpg.de. 11 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110811152413/http://www3.mpch-mainz.mpg.de/~air/crutzen/vita.html. Erişim tarihi: 2008-10-27. 

Dış bağlantılar

• His home page
• Autobiography from nobelprize.org
• CV from nobelprize.org
• Entry on the ISI "highly cited" database
• An Interview - Paul Crutzen talks to Harry Kroto Freeview video by the Vega Science Trust.