Karayca

Wikimedia Incubator'de Karayca Vikipedi deneme projesi bulunmaktadır.
Karayca
Telaffuz Karaj tili
Dönem 2007[1]
Dil aileleri
Türk dilleri
Dil kodları
ISO 639-3 kdr

Karayca veya Karay Türkçesi Türk lehçelerinin Kıpçak öbeğine ait bir lehçedir. Kırım Tatarcasına yakındır. Musevi inancına mensup bir Türk grubu tarafından konuşulması sebebiyle de ayrı öneme sahiptir. Konuşucusunun sayısı az olan Karayca, yok olma tehlikesi altında yer alan Türk yazı dillerinden biridir.

Yayılımı

20'nci yüzyılda hâlâ Litvanya`da Trakai ve Panevėžys bölgelerinde, Ukrayna`nın Luck ve Halicz bölgelerinde ve Kırım`da bu dili konuşanlar vardır. Türkiye ve İsrail'de hâlâ bu lehçeyi konuşanlara rastlamak mümkündür.

Konuşucu sayıları ve ağızları

Son Sovyetler Birliği döneminde yapılan nüfus sayımında sadece 2.602 kişi kalmış olduğu anlaşılan Karay halkından; ancak 503 kişi Karaycayı ana dil olarak kullandığını, 52 kişi ikinci dil olarak konuştuğunu belirtmiştir.

Günümüzde bu dilin; ancak iki ağzı kalmıştır: Trakay ve Galit.

Alfabeler

Orta Çağdan beri önemli bir edebiyat dili olan Karayca, İbrani alfabesi ile yazılmış birçok mektupta rastlanmaktadır. Örnek olarak 10. yy'da İspanya'daki bir hahamlık okulu öğrencisinin memleketi Varşova'ya yazdığı mektuplar saf Karayca'nın en güzel örneklerindendir. Dilin konuşucuları, 8'nci yüzyılda Yahudilikten gelişmiş olan Karaylar cemaatine aittiler. Günümüzde Baltık Denizi`nin güneydoğusu, Doğu Avrupa, Türkiye ve İsrail'de hâlâ bu inanca ait olanlara rastlanabilmektedir.

20'nci yüzyılın ilk yarısında dini içerikli olmayan Karayca yazılarda yazılmıştır: Örneğin Varşova`da yayınlanan karaim aivazy(?) adlı dergi. Ancak bugün bu lehçe artık yok olmak üzeredir. Litvanya'nın başkenti Vilnius, diğer şehirleri Trakai ve Panevėžys (Ponewiesch)'de hâlâ Karayca konuşabilen insanlar vardır. Litvanya'da bugün toplam 267 kişidir. Ancak artık bulunabilen yazılı kaynaklar sadece dinsel içeriklidir.

"Karayca konuşmak" isimli Éva Á. Csató ve David Nathan tarafından yayınlanan son Multimedia CD-Rom versiyonu, Karay toplumu üyelerine ilgisi olan Türk dilbilimcileri ve Dilbilimcilere bedava dağıtılmaktadır.[2]

Kaynakça

  1. ↑ http://www.ethnologue.com/language/kdr
  2. ↑ Lars Johanson, Discoveries on the Turkic Linguistic Map, Svenska Forskningsinstitutet i Istanbul, Stockholm 2001

İncubatordaki Türk Dilleri

Yahudi dilleri
Afro-Asyatik
Hint-Avrupa
Türk
Diğer
 Yahudilik Portali
This article is issued from Vikipedi - version of the 6/4/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.