Çulımca
| Çulımca | |
|---|---|
| Ös | |
| Ana dili olanlar | Rusya |
| Konuşan sayısı | 44[1] (tarih gerekli) |
| Dil aileleri |
Varsayılan
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-2 | clw |
| ISO 639-3 | – |
Çulımca (Ös til, Çulım tili, Çulım Tatar tili, Melets Tatar tili, Çulım Türkçesi, Küerik) Rusya Federasyonu'nda Sibirya'nın ortasında genellikle Krasnoyarsk oblastı, Novosibirsk oblastı ve Tomsk oblastında konuşulan bir Türk lehçesidir. Bu lehçenin tüm konuşurları Rusçayı da bilir. Sovyetler Birliği zamanında Rusça konuşmaları için yapılan baskılar sonucunda çoğu Çulım Türkü, Çulımcayı öğrenememiş, unutmuş ve böylece Çulım Türkçesinin konuşanları azalmıştır. Çulımlar Sibirya'da Kızılyar (Rusçası Krasnoyarsk) bölgesi ve Tom bölgesinde yaşarlar. Kendi aralarında kendi dillerini ifade etmek için Ös (yani öz, kendi) sözünü de kullanırlar.
2002 sayımına göre 656 kişilik Çulım Türkleri arasında dillerini konuşabilenlerin sayısı 270 kişidir[2]. 2010 sayımına göre 355 kişilik nüfustan anadilini konuşabilen yalnızca 44 kişidir[1].UNESCO'ya göre dilleri ve kültürleri yok olma tehlikesindedir[2].
Tanıtım
Çulım Türkçesinin Şor Türkçesi ve Hakas Türkçesi ile yakınlığı vardır. Though considered by some as one language, the Ös speakers themselves do not believe this to be the case. Çulım akarsuyu dolayında yaşadıklarından Çulım Türkleri denilmiştir. UNESCO Kızıl kitabında Tükenmekte olan diller listesindedir ki 20 yıl içinde yok olacağı düşünülmektedir. 2008 yılında çekilen Dilbilimciler Amerikan belgesel filminin çekimleri sırasında, dilbilimci Greg Anderson ve K. David Harrison hopörlörlü 20 kayıt cihazı alıp Çulım Türkünün konuşmasından dijital kayda almıştır.[3] En genç 54 akıcı konuşan kişi filmediliyordu.[4]
Çulım, Rusyanın doğusunda Sibiryanın merkezinde, Altay dağlarının kuzeyinde Çulım akarsuyu, Ob akarsuyunun koludur..[5] Bütün konuşmacılar cesaretli şekilde konuşurlar. Çulım Türkçesi konuşanların Sovyet Rusya tarafından cezaya uğradığını açıkça söylerler [6]
Kaynakça
- 1 2 Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года
- 1 2 Endangered Languages of Indigenous Peoples of Siberia: The Language of Chulym Turks
- ↑ Harrison, K. D.; G. D. S. Anderson (2006). "Ös tili (Middle and Upper Chulym Dialects): Towards a comprehensive documentation". Turkic Languages 10 (1): 47–71.
- ↑ Honeycutt, Kirk (18 January 2008). "The Linguists". The Hollywood Reporter. 21 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081121013020/http://www.hollywoodreporter.com/hr/awards_festivals/fest_reviews/article_display.jsp?&rid=10471. Erişim tarihi: 22 February 2009.
- ↑ Harrison, K. D.; G. D. S. Anderson (2003). "Middle Chulym: Theoretical aspects, recent fieldwork and current state". Turkic Languages 7 (2): 245–256.
- ↑ The Linguists (film, 2008)
Dış Bağlantılar
- Çulım Türklerinin dili(Rusça)
- Sovyet Federasyonunda Çulım Türkleri hakkında bilgiler(Rusça)
- narodru.ru sayfasından bilgiler(Rusça)
- Çulım Türklerinin ana dili mücadelesi (Rusça)
- 'The Linguists': Raiders of the Lost Tongues ("I have always loved the Chulym language.")
- YouTube'da "When Languages Die" author/linguist K. David Harrison
- YouTube'da Bear Story in Chulym Şablon:Clw icon
| |||||||||||||||||||||||||||