İznik

Koordinatlar: 40°26′N, 29°43′E

İznik
—  İlçe  —

Şehirden görünüm
Bursa'nın Türkiye'de konumu
Bursa siyasi haritası
Koordinatlar: 40°26′K 29°43′D / 40.433°K 29.717°D / 40.433; 29.717
Ülke Türkiye
İl Bursa
Coğrafi bölge Marmara Bölgesi Bölgesi
Yönetim
 - Kaymakam Ali Hamza Pehlivan [1]
 - Belediye başkanı Osman Sargın (AK Parti)[2]
Yüzölçümü [3]
 - Toplam 753 km2 (290,7 mi2)
Rakım [3] 85 m (279 ft)
Nüfus (2015)[4]
 - Toplam 42,467
 - Kır -
 - Şehir 42,467
Zaman dilimi UDAZD (+3)
Posta kodu 16860
İl alan kodu 0224
İl plaka kodu 16
İnternet sitesi: İznik Belediyesi
İznik Kaymakamlığı

İznik, Türkiye'nin Bursa ilinin bir ilçesi ve ilçenin merkezi olan şehir. Adını şehirden alan İznik Gölü'nün doğu kıyısında, Bursa'nın kuzeydoğusunda yer alır. 2014 sayımı itibarı ile nüfusu 42.727 kişidir.

İznik adı, şehrin eski adı olan "Nikea"dan gelmektedir. Dönemde yaygın bir dönüştürme kuralına göre Yunanca adın önüne 'sur içinde' anlamında olan is eki getirilerek İsnikea adı Türkçede İznik olmuştur.[5]

Tarihçe

İznik, 1890
16. yüzyıl İznik Çinisi, (Louvre Müzesi, Paris)
İznik müzesi bahçesi
Şeyh Kutbuddin Camii ve İznik müzesi

İznik'te ilk yerleşimin MÖ 2500 yıllarına uzandığı sanılmaktadır. MÖ 7. yüzyıl öncesinde burada kurulan yerleşime 'Helikare' denmekteydi. Makedonya İmparatoru III. Aleksandros'in generali Antigonus tarafından MÖ 316 yılında kent Antigoneia adını almıştır. Aleksandros'in ölümünden sonra Antigonus ile general Lysimakhos arasındaki savaşı kazanan Lysimakhos kente, Antipatros'un kızı olan eşinin adını vererek şehir bu tarihten sonra Nikea (Yunanca: Νίκαια) adıyla anılmaya başladı. Semavi Eyice 'nin araştırmalarında ise,o bölgede Trak kavimi göçlerinden önce Helikare adında bir antik kentin ortaya çıktığını görmekteyiz demiştir[6]. MÖ 293'te Bitinya Krallığı'na bağlanan kent, önemli mimari yapılarla süslenmiştir. Astronominin en önemli isimlerinden biri olan Hipparkos bu dönemde İznik'te doğmuştur. Bir süre Bitinya Krallığı'nın başkenti olan Nikea daha sonra Roma'nın önemli bir yerleşimi olarak varlığını sürdürür.

325 yılı yazı başında Hristiyanlık için çok önemli olan Birinci İznik Konsili, İznik'de toplanmıştır. İmparator I. Konstantin'in da katıldığı toplantıda Hristiyanlıkla ilgili yortu günleri ve Nikea Kanunları adı ile bilinen 20 maddelik metin bu Konsilden sonra kabul edilmiştir.[7] 787 yılında İznik Ayasofya'sında VII. Konsül toplandı.Ayrıca VI. Haçlı Seferi sonucunda Bizans İmparatorluğu İstanbul'u kaybedince İznik'te Bizans Hanedan üyeleri tarafından İznik Latin İmparatorluğu kurulmuş ve bu imparatorluk daha sonra İstanbul'u fethederek Bizans İmparatorluğu'nu yeniden kurmuştur.

1075 ile 1086 yılları arasında Anadolu Selçuklu Devleti'ne başkentlik yapan Nikea;[8] 1097 yılında, Birinci Haçlı Seferi sırasında gerçekleştirilen kuşatma sonrasında tekrar Bizans İmparatorluğu'na geçti.[9] 1105 yılında tekrar Selçukluların kontrolüne geçen şehir, 1147 yılında bir kez daha Bizans egemenliğine girdi.[9] 1328-1331 yılları arasında gerçekleştirilen kuşatma sonrasında Osmanlı Devleti tarafından ele geçirildi. Osmanlı idaresinde İznik, sanat, ticaret ve kültür merkezi oldu. İznik Medresesi'nde birçok ünlü ders verdi. Dâvûd-i Kayserî, Ebul Fadıl Musa, Eşrefoğlu Abdullah Rûmî gibi tasavvuflar İznik'te yaşadı ve eserler verdi. Osmanlı döneminin ilk cami, medresesi ve imareti İznik'te inşa edildi.

14., 15. ve 16. yüzyıllarda İznik bir sanat merkezi olmuş, dünyaca ünlü çini ve seramikler burada üretilmiştir.

Coğrafya

İlçenin yüzölçümü 753 km2, rakımı 85 metredir. Konum olarak Bursa ilinin Kuzeydoğusunda, İznik Gölü'nün doğusundadır. Bursa şehir merkezine 76 km uzaklıktadır. Marmara Bölgesi'nin Güney Marmara bölümünde yer alır. Bölgede ılıman Marmara iklimi görülür. İdari olarak 1930 yılında Bursa'ya bağlandı.

İlçe 29-30' (Müşküle mahallesi batısı) ve 29-57' (Elmalı mahallesi doğusu) doğu boylamları ile 40-21' (Hisardere tepesi) ve 40-37' (Ayvaşa dağı) kuzey enlemleri arasındadır.

Ekonomi

Ağır sanayi yatırımlarının bulunmadığı İznik ovası, zeytin, üzüm, şeftali, kiraz, erik, armut,elma, ceviz, domates, taze fasulye, brokoli, brüksel lahanası ve toprağının olduğu kadar ikliminin de elverişli olmasından dolayı birçok sebze ve meyve yetişmektedir. Bölgedeki 3 resmi sebze ve meyve hali mevcuttur. İznik'te üretimi yapılan tarımsal ürünler içinde zeytin, çiftçi ailelerinin %70 gibi bir kısmının gelir kaynağı olarak birinci sırayı almaktadır.Yöreye has bir ürün Müşküle üzümü, ilçede halen yetiştirilmektedir.

İlçenin doğası, arkeolojik ve tarihi kalıntıları ile gölün doğal kıyı şeridi piknik yapmaya elverişli geniş ağaçlık alanlarıyla turizme canlılık katar. Hacı Osman Köyü ve çevresinde yamaç paraşütü ve çim kayağı sporları için uygun alanların tespiti ile bu sporlara ilgi duyanlara ev sahipliği yapmaya başlamıştır.

Son yıllarda Sansarak mahallenindeki doğal şelale sayesinde dağ trekking sporu başlamıştır. Her hafta İstanbul'dan ve diğer yakın metropolllerden günü birlik turlar düzenlenmektedir.

İznik Gölü'nde tatlı su ıstakozu ve yayın, sazan, akbalık, gümüş gibi 27 değişik balık türü bulunur. Gümüş balığının tamamı ihraç edilir; diğer ürünler bölgede tüketilir.

Nüfus

İznik Yeşil Cami

İlçenin nüfusu 2014 tarihli sayıma göre 42.727'dir.

Yıl Toplam Şehir Kır
1965[10] 31.105 8.213 22.892
1970[11] 34.104 10.038 24.066
1975[12] 35.959 11.614 24.345
1980[13] 37.479 13.231 24.248
1985[14] 39.873 15.315 24.558
1990[15] 41.942 17.232 24.710
2000[16] 44.770 20.169 24.601
2007[17] 44.514 22.179 22.335
2008[18] 44.524 22.170 22.354
2009[19] 44.756 22.574 22.182
2010[20] 44.314 22.610 21.704
2011[21] 44.010 22.661 21.349
2012[22] 43.425 22.507 20.918
2013[23] 43.287 43.287 veri yok
2014[24] 42.727 42.727 veri yok
2015[25] 42.467 42.467 veri yok

Tarihi binalar

İznik Ayasofya Camii.

Kültürel değerler

İznik tarihi camileri

Eğitim

Okullar

Dikilitaş, Elbeyli mahallesi

Yerel Medya

İznik ilçesi yerel medya açısından gelişmemiş bir ilçedir. İznik'te Özel Radyoların açıldığı dönemde İlçenin tek yerel radyosu Radyo Müzik (95.8) yayına başlamış ancak sonraki dönemlerde kapanmıştır. İlçede şu an Yerel TV Kanalı ve Yerel Radyo Kanalı bulunmamaktadır. Ancak Bursa-Kocaeli-İstanbul-Yalova gibi yakın merkezlerden çeşitli radyo yayınları ilçeden dinlenebilmektedir. İlçede Günlük Yerel Gazeteler yayın yapmaktadır.

İznik Yerel Gazeteleri

İznik'in Bazı Merkezlere Uzaklık Bilgileri

Galeri

İznik şehrini bölen surlar
Çandarlı Halil Paşa'nın türbesi
Ayasofya Camii girişi
İznik surları
İznik surları
İznik Gölü feribot iskelesi

Yerel Seçimler

İznik Belediye Başkanları ve Partileri[26]
Yıl Belediye Başkanı PartiOy Oranı
1977 Erdoğan SavaşCHP%50,61
1984 Erdoğan SavaşSODEP%46,81
1989 Mehmet KamanDYP%39,93
1994 Mehmet KamanDYP%28,07
1999 Zeynel Abidin TuranDYP%24,24
2004 Kadri EryılmazAK Parti%37,41
2009 Kadri EryılmazMHP%33,98
2014 Osman SargınAK Parti%41,55

Genel Seçimler

Yıl Parti Oy Oranı
1961 AP %56
1965 AP %61
1969 AP %59
1973 AP %39
1977 AP %50
1983 ANAP %46
1987 ANAP %33
1991 DYP %31
1995 DYP %30
1999 DSP %21
2002 AK Parti %37
2007 AK Parti %41
2011 AK Parti %47
Haziran 2015 AK Parti %42
Kasım 2015 AK Parti %50

Kaynakça

  1. ↑ http://www.iznik.gov.tr/default_B0.aspx?content=51
  2. ↑ http://bursa.yerelnet.org.tr/il_belediye_baskan.php?iladi=BURSA
  3. 1 2 http://bursa.yerelnet.org.tr/il_ilce_koordinat.php?iladi=BURSA
  4. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCcWdf6. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  5. ↑ http://www.taraf.com.tr/makale/7238.htm Sevan Nişanyan'ın 03.09.2009 tarihli Taraf Gazetesi'nde çıkan 'İstanbul' başlıklı makalesi, erişim tarihi 06.10.2009
  6. ↑ http://www.bursadabugun.com/haber/iznik-belgesellerle-mercek-altinda-80523.html
  7. ↑ http://emlakkulisi.com/bursanin-iznik-ilcesindeki-ayasofya-camii-belgesel-oluyor/14640
  8. ↑ İnalcık, Halil; sf. 301
  9. 1 2 İnalcık, Halil; sf. 302
  10. ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspZz9OX. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtmxxBVB. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtpJXJjB. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuOhMin. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwLmRKM. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bty2gvnh. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  16. ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu02F4mP. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  17. ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1lmEgS. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  18. ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3YxGph. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  19. ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCle0eR. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  20. ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEps2Yg. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  21. ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGQVKiu. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  22. ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxSUgKZ. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  23. ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUfoaua. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  24. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCcWdf6. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  25. ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  26. ↑ yerelnet.org.tr, Silivri Belediyesi

Dış bağlantılar

İznik mahalleleri
Bursa'nın ilçeleri
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde Türkiye
Akdeniz
Doğu Anadolu
Ege
Güneydoğu Anadolu
İç Anadolu
Karadeniz
Marmara
Paylaşılanlar
This article is issued from Vikipedi - version of the 11/13/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.