2008 Japonya Grand Prix

Japonya   2008 Japonya Grand Prix
Yarış ayrıntıları
18 yarışlık 2008 Formula 1 sezonunun 16. yarışı

Tarih 12 Ekim 2008
Resmî ad XXXIV Fuji Television Japonya Grand Prix
Yer Fuji Speedway, Oyama, Japonya
Pist Yarış pisti
2.835 mil / 4.563 km
Yarışılan mesafe 67 tur, 189.945 mil / 305.721 km
HavaBulutlu
Pol
PilotBirleşik Krallık Lewis HamiltonMcLaren-Mercedes
Zamanı1:18.404
En hızlı tur
PilotBrezilya Felipe MassaFerrari
Zamanı 1:18.426 (67 turluk yarışın 55. turunda)
Podyum
Birinciİspanya Fernando AlonsoRenault
İkinciPolonya Robert KubicaBMW Sauber
ÜçüncüFinlandiya Kimi RäikkönenFerrari

2008 Japonya Grand Prix (resmî adıyla XXXIV Fuji Television Japonya Grand Prix), 12 Ekim 2008 tarihinde Oyama, Japonya'daki Fuji Speedway pistinde yapılan Formula 1 yarışı. Toplam 18 yarışlı 2008 Formula 1 sezonunun 16. yarışıdır. Renault takımından Fernando Alonso yarışa 4. sırada başlayıp, 67 tur sonunda zafere ulaşmış; onun ardından gelen BMW Sauber pilotu Robert Kubica ikinciliği, Ferrari'den Kimi Räikkönen ise üçüncülüğü elde etmiştir.

Sezonun sonunda sürücüler şampiyonluğuna ulaşan Lewis Hamilton, yarışa Räikkönen'in yanında pol pozisyonunda başlamasına rağmen, aldığı sonuçla şampiyonadaki rekabetin artmasına yol açtı. Hamilton'un McLaren'daki takım arkadaşı Heikki Kovalainen ise Alonso'nun hemen yanında üçüncü sıradan yarışa başladı. Hamilton ilk virajda geç fren yaparak Räikkönen'i dışarıya kaymaya zorladı. Sonrasında ise aşırı agresif hareketleri yüzünden ceza alırken, bu durum İngiliz basınında tepkilere yol açtı. Hamilton'un şampiyonlukta en önemli rakibi olan Ferrari pilotu Felipe Massa ise ikinci turda Hamiton'un aracına temas edip spin atmasına sebep olduğu için ceza aldı. Bu kazadan sonra tüm araçların gerisinde kalan Hamilton, yarış sonuna kadar yeniden puan alabileceği bir noktaya gelemedi. Massa ilerleyen bölümlerde bu kez Toro Rosso takımından Sébastien Bourdais ile çarpışırken, yarışı 6. sırada tamamlayan Bourdais yarışın ardından cezalandırılarak 10. sıraya düşürüldü. Verilen bu ceza, yarış medyası ve eski sürücüler tarafından büyük bir eleştiri konusu yapıldı.

İki hafta önceki Singapur Grand Prix'inde 15. başlayarak yarışı kazanan Alonso, böylece üst üste ikinci galibiyetine ulaştı. Son turlarda Räikkönen'i, ısrarlı ataklarına rağmen arkasında tutmayı başaran Kubica 2. sırayı alırken, Massa yarışı 7. bitirip Sürücüler Şampiyonası'nda Hamilton'la arasındaki puan farkını beşe düşürdü. Markalar Şampiyonası'nda ise Ferrari, sezonun bitmesine iki yarış kala McLaren'in yedi puan önünde yer aldı.

Yarış raporu

Yarış öncesi

Grand Prix, her biri iki pilotlu 10 takımdan toplam 20 pilotun katılımıyla yapıldı.[1] Markalar olarak da anılan bu takımlar Ferrari, McLaren-Mercedes, Renault, Honda, Force India, BMW Sauber, Toyota, Red Bull Racing, Williams ve Toro Rosso idi.[1]

Yarış öncesi Sürücüler Şampiyonası'nda McLaren'dan Lewis Hamilton 84 puanla birinci, Ferrari'den Felipe Massa ise 77 puanla ikinci durumdaydı. Bu ikilinin arkasında BMW Sauber'den Robert Kubica 64 puanla üçüncü, Massa'nın takım arkadaşı olan bir diğer Ferrari pilotu Kimi Räikkönen 57 puanla dördüncü ve Kubica'nın takım arkadaşı Nick Heidfeld 56 puanla beşinci olarak sıralanmaktaydı.[2] Markalar Şampiyonası'nda McLaren, bir önceki yarış sonrası geride bıraktığı rakibi Ferrari'nin 1 puan önünde, 135 puanla liderken; BMW Sauber 120 puanla üçüncü sırada, arkasındaki Renault ise 51 puanla dördüncülük için çekiştiği Toyota'nın 5 puan önünde bulunmaktaydı.[2]

Felipe Massa, sezonun bir önceki yarışının yapıldığı Singapur'da başarısız bir pit stoptan sonra birincilikten arka sıralara düşmüş, şampiyonanın bitimine üç yarış kala Hamilton'la olan puan farkı 7'ye yükselmişti. Buna rağmen Massa "Singapur'da puan farkının nasıl bir anda bir puandan yedi puana yükseldiğine bakarsanız, bunun tam tersinin de kolayca gerçekleşebileceğini görürsünüz." diyerek şampiyonluğa olan inancını koruduğunu göstermişti.[3] Hamilton ise şampiyonluk şansını devam ettirebilmesi için temkinli bir yarış stratejisi izlemenin önemini vurgulamıştı:

Singapur'un gerçekten iyi bir tecrübe olduğunu düşünüyorum; çünkü beklenmeyen olaylar üzerimdeki yarış kazanma baskısını azalttı ve böylece gerçek anlamda dünya şampiyonasını düşünmeye başlayabildim. Ben puan kazanmak için yarışmaktan nefret ederim; fakat hepimiz görüyoruz ki şu an faydalı olan bu şekilde yarışmak.[4]
Rubens Barrichello (üstte) ve Nick Heidfeld sırasıyla sert ve yumuşak yeşil oluklu lastikleriyle

Fernando Alonso için Singapur Grand Prix'i, 2007'yi McLaren'la geçirip Renault'ya döndükten sonra kazandığı ilk Formula 1 yarışı olmuştu.[5] Yarışa 15. sırada başlayıp, erken bir pit stop yapmasına rağmen; takım arkadaşı Nelson Piquet Jr.'un kazası sonrası Alonso liderliğe yükselmeyi başarmıştı. Öndeki grubun pistin kaza kalıntılardan temizlenmesi sırasında pit stop yapma şansı bulamayıp pite girmeyi ertelemesi, ağır benzin yüküne sahip Alonso'nun öne geçmesine olanak tanıdı.[6] Bu performansa rağmen Fuji'de kendisine, takımı Reanult'un Ferrari ve McLaren ikilisinin hızına yetişip yetişemeyeceği sorusu yöneltilen Alonso; "Önde rekabet edebilmek için odaklanmaya devam etmeli ve Singapur'daki performansımızı korumaya çalışmalıyız." şeklinde yanıt vermişti.[7] Renault teknik sorumlusu Bob Bell ise takımın sezon başından beri gösterdiği ilerlemenin umut verici olduğunu belirtmiş ancak "bu sezon McLaren ve Ferrari'yi yakalayamayacağımızın farkındayız" demişti.[8] Bell'e göre takımın son yarışlardaki hedefi daha fazla Grand Prix kazanarak Markalar Şampiyonası'nda Toyota'nın önündeki dördüncülüğünü korumaktı.[9]

Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA), motor sporlarının yönetim birimi, Make Cars Green (Arabaları Yeşil Yap) adlı kampanyanın Formula 1 ayağını Japonya Grand Prix'inde başlattı. Buradaki yarışlarda çevre dostu sürüşü desteklemek için lastik olukları yeşile boyandı.[10] FIA başkanı Max Mosley durumu "FIA gelecekte motor sporlarına yapılacak yatırımların, geniş çerçevede kamunun yararına olacak teknolojilerin gelişimine yardım etmesini sağlamakta kararlıdır." şeklinde ifade etmişti.[11] Formula 1 yarışlarında her zaman olduğu gibi Bridgestone, Japonya'ya iki farklı lastik getirmişti. Bunlardan yumuşak olanı oluklarından birindeki beyaz çizgi ile ayırt edilebiliyordu.[12]

Antrenmanlar ve sıralama turları

Ev sahibi pilot Kazuki Nakajima sıralama turlarını 14. sırada, takım arkadaşı Nico Rosberg'in önünde bitirdi.

Pazar günkü yarış öncesi iki tanesi cuma, bir tanesi cumartesi olmak üzere toplam üç antrenman seansı yapıldı. Cuma günü sabah ve öğlen yapılan seanslar 90'ar dakika, cumartesi sabah yapılan üçüncü seans ise bir saat sürdü.[13] Havanın güneşli, zeminin kuru olduğu cuma seanslarının[14] ilkinde Massa'dan saniyenin onda ikisi kadar hızlı olan Hamilton 1:18.190'lık derecesiyle en hızlı pilot oldu. McLaren sürücüsü Heikki Kovalainen Massa'dan çok küçük bir farkla daha yavaş kalırken; Räikkönen, Alonso ve Piquet de Hamilton'dan sonraki bir saniyelik zaman dilimde yer alarak turu en hızlı altı sürücü olarak tamamladı.[14] Aynı günün ikinci antrenman seansında ise Toyota'dan Timo Glock 1:18.383 ile Alonso, Hamilton, Massa, Räikkönen ve Red Bull'dan Mark Webber'in önünde en hızlı sürücü oldu. Kıyasıya bir rekabetin olduğu turda, en hızlı on yedi pilot Glock'tan sonraki bir saniye içinde sıralanmıştır.[14] Yol tutuşunun düştüğü nemli bir zeminde yapılan cumartesi sabah seansında birçok araç kayarak yarış çizgisini kaybetti ve kaçış alanlarını kullanmak zorunda kaldı. Bu bölümde Kubica 1:25.087 ile en hızlı zamana imza atarken; Glock, Piquet, BMW'den Nick Heidfeld, Williams'tan Kazuki Nakajima, Red Bull'lu David Coulthard ve Massa en iyi yedili oldu. Hamilton ancak on birinci olabilirken, sırasıyla 16. ve 17. olan Kovalainen ve Räikkönen'in önünde kendine yer buldu.[14] Force India'nın iki pilotu Adrian Sutil ile Giancarlo Fisichella seansın büyük bölümünü çeşitli mekanik sorunlar yüzünden garajlarında geçirdi.[14]

Cumartesi günü öğlen yapılan sıralama turları üç bölümden oluşmaktaydı. 20 dakikalık ilk bölümde ilk 16 dışında kalan sürücüler, 15 dakikalık ikinci bölümde ise en hızlı 10 dışında kalanlar eleniyordu. son bölümde pol pozisyonuyla beraber ilk 10'un nasıl sıralanacağı ortaya çıkıyordu. Son bölüme ulaşmayı başaramayan araçlara yarıştan önce benzin ekleme hakkı veriliyor, yani bu sürücüler elemelerde daha hafif araçlarla yarışmış oluyorken; son bölüme katılanlara benzin izni verilmiyor, yani bu sürücülerin önceki turlardan daha fazla benzin taşımalarına müsaade edilmiyordu.[13]

Yazık oldu. Bugün pistin en hızlısı bendim ama bunu yanlış zamanda yaptım. [Üçüncü bölüm]de kullandığım lastiklerin hiçbirinde yeterli tutuş yoktu. İlk çıkışımda, "boş" turu atarken biraz tedirgin olduğumdan ilk sektörde 3. virajda hata yaptım. İkinci çıkışında tam tersini yaptım ve bu sefer turun sonunda yol tutuşum kayboldu. Sonunda sıralamada beşinci olarak bitirdim ve bu kesinlikle kolay alınan bir yer değil.

—Felipe Massa, sıralama turları son bölümünden sonra.[15]

Hamilton 1:18.404'lük derecesiyle 2008 sezonundaki altıncı pol pozisyonuna ulaşırken, final bölümünün büyük kısmını en hızlı olarak sürdüren Räikkönen ile birlikte en öndeki ikiliye yerleşti.[16] Bölümün bitimine doğru üçüncü sıranın sahibi olan Massa, son dakika turlarıyla sırasıyla üçüncü ve dördüncü sırayı kazanan Kovalainen ve Alonso tarafından beşinci sıraya itildi.[17] Kubica, altıncı olarak Toyota pilotları Jarno Trulli ve Glock ile Torro Rosso pilotları Sebastian Vettel ve Sébastien Bourdais'in önünde yer aldı. Red Bull sürücüleri 11. Coulthard ile 13. Webber'in arasına Piquet girmeyi başarırken;[18] piste çıkan tek Japon sürücü olan Nakajima, Williams'tan takım arkadaşı Nico Rosberg'in önünde 14. sırayı aldı. Birinci bölümün büyük kısmını aracının ayarlarıyla uğraşarak geçiren Hiedfield ise ancak takım arkadaşı Kubica'nın on sıra gerisinde 16. olabildi.[18] Honda'nın kendi seyircisi önünde sürücüleri Rubens Barrichello ile Jenson Button 17. ve 18. sırada kalırken;[17] sonda kalan Force India pilotlarından Sutil, takım arkadaşı Fisichella'yı 0,8 saniye gibi rahat bir farkla geçerek 19. çizginin sahibi oldu.[16]

Yarış

Yarışın ilk turlarında Robert Kubica, Fernando Alonso'nun önünde liderdi

Yarış öncesinde pist bölgesi yağışsız, hava sıcaklığı 16 °C (61 °F), pist sıcaklığı 21 °C (70 °F) düzeyindeyken,[19] koşulların yarış süresi boyunca bu şekilde kalması bekleniyordu.[20] Ön bölümdeki pilotların büyük bölümü yarışa sert lastiklerle başlarken, sadece Massa yumuşak lastikleri tercih etmişti.[21] Yarışın başlamasıyla birlikte Räikkönen, çizgisini kaybeden Hamiton'dan daha iyi bir kalkışla ilk viraja girilirken öne geçmiş; fakat Ferrari'nin hava koridoruna giren McLaren pilotu virajda içeriye yönelerek Räikkönen'i geride bırakmıştı.[22] Virajın iç bölümünde kötü frenleme yüzünden Hamilton'un ön tekerlekleri kilitlenmiş; bu sırada Hamilton ve Kovaleinen ikilisi Räikkönen'in aracına temas ederek onu pist dışına çıkmaya zorlamıştı. Üç pilotta kaza sonunda sıralamalarını kaybederek geriye düştü.[19][23] Henüz ısınmamış lastiklerin kilitlenmesinden kaynaklanan çarpışmalardan kurtulan Kubica, virajdan sonra Alonsa ve Kovalainen'in önünde liderliği ele geçirdi.[23][24] Barrichello'ya arkadan çarpan Fisichella'nın aracından kopan karbon fiber parçalar piste dağılırken;[23] Coulthard ise önce Bourdais daha sonra da Piquet'e temas etmiş, yaşadığı süspansiyon sorunu sebebiyle ikinci viraj sonrası kayarak bariyerlere çarpmıştı.[25] Nakajima, Coulthard'ın aracından kaçmak için pist dışına yönelmek zorunda kalmış; ancak ön kanadını kaybederek geri dönebilmişti. Japon sürücü tur sonunda yeni kanat için pit stop yapmak zorunda kaldı.[26]

Sébastien Bourdais ve Felipe Massa yarışın başlarında öne geçmek için savaşırken

Kubica; 1. turun sonunda Alonso, Kovalainen, Trulli, Massa, Hamilton ve Räikkönen'in önünde lider durumdaydı. 2. turda Massa, 10. virajda şikana girerken geç frenledi. Bu esnada Hamilton onu geride bıraktı; ancak bordürlerin üstünden geçen Massa virajın çıkışında McLaren pilotuna çarptı.[27] Aldığı darbeyle spin atan Hamilton, turun sonunda pite girerek lastiklerini değiştirip benzin aldı. pit dönüşünde ise kendisine ancak 18. sırada yer bulabildi.[21][28] Massa ise yarışı 7. sırada sürdürüyordu. 10. turda Trulli'yi 10. virajın iç bölümünde geride bırakan Räikkönen 4. sıraya yükseldi.[19] Ferrari pilotunun bir saniyeden daha fazla önünde üçüncü olan Kovalainen 1:19.258 ile 12. turda en hızlı tur zamanına imza atmış, Räikkönen ise buna dört tur sonra 1:19:193'lük tur zamanı ile karşılık vermişti.[24] 6. ve 7. turlarda pite girmesine rağmen kırılan koltuğu yüzünden araç hakimiyetinde yaşadığı problemler Glock'un pistteki karbon fiber parçalarının oluşturduğu bir kesik ise Sutil'in, Coulthard'tan sonra yarış dışı kalan diğer iki pilot olmasına yol açtı.[23][24]

17. turda Massa ve Hamilton pitten geçme cezası aldı. Massa Hamilton'a çarptığından, Hamilton ise ilk virajda Räikkönen'i pist dışına çıkmaya zorladığından dolayı bu cezaya çarptırıldı.[24] Hamilton cezasını hemen yerine getirmeyi seçerken,[19] Massa önce 18. turda bir pit stopla benzin alıp lastiklerini değiştirdi. Daha sonra da 20. turda pitten bu sefer cezası için geçti; yarışa döndüğünde Hailton'un hemen önünde 14. durumdaydı. Diğer pilotlardan Kubica ile Räikkönen de 17. turda benzin ve lastikler için pit stop yaptı.[26] Aynı tur içinde Kovalainen motor problemi yaşayınca aracını kenara çekerek yarışa daha fazla devam edemedi.[29] Alonso 18. turda pite girince liderliği geçici olarak henüz pit yapmamış pilotlardan Kubica'ya bıraktı.[24] Sonraki altı tur içinde Trulli, Vettel ve Bourdais üçlüsü de pit stoplarını yaparken,[26] 21. turda Fisichella vites kutusu sorunu yüzünden yarış dışı kaldı.[23][24] 28. turda ilk pit stopunu yapan Piquet yarışa Bourdais'in önünde dönmeyi başarmış; bu sırada ön bölümde Alonso Kubica farkı 7.8 saniyeye ulaşmıştı.[21] Bir tur sonra Massa Button'u geride bırakarak 12. sıraya yükseldi.[24]

Nelson Piquet yarışın sonlarına doğru Kimi Räikkönen'e yaklaşıyor.

Fernando Alonso 1:19 civarında turlar atmaya devam ederken, 41. turda 1:19.101'lik zamanıyla yarışın o ana kadarki en hızlı turunu attı.[30] Bu performansla Kubica ile aralarındaki fark 12 saniyenin üzerine çıkmıştı;[24] Räikkönen ise Kubica'nın 5 saniye kadar gerisinde üçüncü sıradaydı.[24] Alonso 43. turda ikinci kez pit stop yaparak yumuşak lastiklerle piste döndü.[26] Takım telsizinde önden kopma yaşadığından şikayet eden Kubica 46. turda ikinci kez pit stop yaparken, Räikkönen iki tur sonra pit alanında görüldü.[21][26] Trulli, Bourdais, Vettel ve Piquet de sonraki 5 tur içinde pite girerek yarış sonuna kadar yetecek benzin takviyesi yaptı.[26] Bourdais 51. turda pit alanından piste 7. olarak dönmekteyken, o sırada henüz son pit stopunu yapmamış 8. sıradaki Massa onu geçmeye çalıştı ama iki araç çarpıştı. Spin atan Massa, Bourdais'in arkasında kalsa da yarışa devam etmeyi başardı.[19] Üç tur sonra, yarış komiserleri kazayı incelemeye aldıklarını ve kararın yarış sonrasında çıkabileceğini açıkladı.[21] 52. turda Räikkönen ilk viraja yaklaşırken Kubica'nın hava koridorunu kullanıp geçmek için hamle yaptı; ancak geç fren yapan Kubica, bu önleyici manevrayla yerini korudu.[19] Bir sonraki turda Räikkönen atağını tekrarlarken bu sefer ilk viraj içinde iyi bir frenlemeyle kendisini arkada tutmaya çalışan Kubica ile yan yana geldi.[31] Üçüncü virajda içerde kalıp yarış çizgisini koruyan sol bölümdeki Kubica, Räikkönen'in çizgiyi kaybedip kaçış alanına taşmasını sağladı.[32] Räikkönen daha sonra BMW pilotunun arkasında piste geri döndü. Kubica-Räikkönen arasındaki bu mücadele sonraki iki tur boyunca özellik ilk viraj içinde devam etse de Polonyalı pilot ikinci sıradaki yerini korumayı başardı.[19]

Fernando Alonso üst üste ikinci galibiyetini kutlarken.

53. turda pite giren Massa, Heidfeld'in arkasında 10. sıradan yarışa döndü.[33] Hemen ardından 55. turda 1:18.426'lık derecesiyle yarıştaki en hızlı turu attı.[34] Bu arada Piquet, 60. turda beşinci virajı dıştan alarak zaman kaybetmeden önce,[19][35] Räikkönen ile arasındaki farkı bir saniyenin altına kadar düşürmüştü.[21] Yine 60. turda Massa Heidfeld'i geçerek 9. sıraya yükseldi ve Webber'e yaklaşmaya başladı.[24] 65. turda düzlük sonunda Massa Webber'i geçmek için hamle yaptıysa da,[24] Avustralyalı pilot pistin sağ tarafında pozisyon alarak yerini korudu.[19] Ancak daha sonr, pisti sınırlayan çizgileri geçip pit yolunun çıkışına doğru kayan Massa bu defa Webber'i geride bıraktı; birinci virajda onu arkasında tutmayı başaran Massa böylece 8.'liğe yerleşti.[23] 67 tur sonunda bitiş çizgisini ilk geçen pilot olan Alonso, sezondaki ikinci zaferine Kubica'nın yaklaşık beş saniye önünde ulaştı.[1] Räikkönen üçüncü sırada yer alırken, onu sırasıyla Piquet, Trulli, Bourdais, Vettel ve Massa takip etti.[1] Webber, ağır aracıyla sıralama turlarındaki kötü derecelerini düzeltemeyen Heidfeld'in önünde 9. olurken;[36] Rosberg Hamiton'un önünde 11. oldu. Araçlarının Fuji pistindeki performansından şikayetçi olan Honda pilotları Barrichello ile Button sonraki iki sıranın sahibi oldu.[36] Yarışın başlarındaki pit stopundan sonra toparlanamayan Nakajima ise 15. ve son sırada yarışı tamamladı.[36]

Yarış sonrası

Evet, yine inanması güç... Şu an inanamıyor olsam da arka arkaya kazanmak çok güzel bir duygu ve takım, aracı geliştirmekte çok iyi bir iş başardı. Şimdi belki de Ferrari ve McLaren'in sadece bir adım gerisindeyiz ve bu gerçekten müthiş.

—Fernando Alonso'nun yarıştan sonraki sözleri.[37]

Podyumda yer alan pilotların katıldığı yarış sonrası düzenlenen basın toplantısında Fernando Alonso, birinci ve ikinci pit stoplar arasını kısa tutma kararı hakkında "Bazen bunu yapabilirsiniz, bazen yapamazsınız ve bugün araç mükemmel olunca bunu deneyebildim." şeklinde açıklama yaptı.[37] "Şu an her şeyi başarabileceğimizi hissediyorum" diyen Alonso, geri kalan yarışlarda aracına olan güvenini ortaya koydu.[37] Diğer isimlerden Robert Kubica yarışta aldığı ikinciliğin, sezonun başlarındaki Kanada Grand Prix galibiyetinden daha iyi olduğunu söyledi.[37] Polonyalı sürücü, takımı BMW Sauber'in sezonun başından beri araçta bir iyileştirme gerçekleştirememesine rağmen alınan bu podyum derecesini "takımın içinde bulunduğu zor dönemde alınmış çok iyi bir sonuç" olarak niteledi.[37] Üçüncü Kimi Räikkönen ise yarışı "ilk virajda en öndeyken sonra geride kalmak iyi olmadı. Önde kalmak bize daha iyi bir sonuç getirebilirdi ve bu yüzden biraz hayal kırıklığına uğradım; fakat yarışmak zaten böyle bir şey" sözleriyle değerlendirdi.[37] Finlandiyalı pilot ayrıca, Kovalainen'in ilk virajdaki temasından sonra aracının kontrolünde sorunlar yaşadığını ve bu durumun üçüncülükten daha iyi bir derece yapmasına engel olduğunu belirtti.[37]

Yarıştan 40 dakika sonra Sébastien Bourdais'e yarışın 50. turunda Massa ile karıştığı kaza sebebiyle komiserler tarafından 25 saniye ceza verildi.[21][38] Sürücü bu kararla 6.'lıktan 10.'luğa gerilerken, Massa 7. sıraya yükselerek Sürücüler Şampiyonası için bir puan daha kazanmış oldu.[38] Bourdais yaşanan olayda Massa'yı aşağıdaki sözleriyle suçladı:

Ona çarpmamak için elimden gelen her şeyi yaptım; ama o sadece zorladı, döndü ve sanki ondan kaçmamışım, orda yokmuşum gibi davrandı. Ne yapabilirdim ki? ... Bu sadece biraz saygı meselesi, karşınızdakine biraz alan verirsiniz ve her şey yolunda gider; fakat bunu yapmazsanız tabi ki kaza kaçınılmaz olur.[39]
Robert Kubica aldığı ikinciliğin Kanada'daki galibiyetinden daha iyi olduğunu söyledi.

Massa ise yarış organizatörlerinin verdiği karara katıldığını belirtti ve suçlamaları şu sözlerle reddetti: "Söyleyecek çok fazla şey olduğunu düşünmüyorum: Ben o an viraja girmiştim ve o bana arkadan çarparak spin atmama yol açtı."[40] Verilen bu ceza medyadan çokça eleştiri aldı. GrandPrix.com sitesi Bourdais'in "birden ortadan kaybolamayacağı" yorumuyla, kararı "tuhaf" olarak niteledi.[23] ITV kanalından James Allen FIA yarış direktörü Charlie Whiting'in yarıştan önce yaptığı, pit yolundan çıkan araçların geçiş üstünlüğü olduğu şeklindeki açıklamayı hatırlatarak, buna göre cezanın "saçmalık" olduğu yorumunda bulundu.[41] Fransız spor gazetesi L'Équipe de yarış organizatörlerinin kararını, iki pilotun da yarış çizgisini koruduğunu ve olayın normal bir kazadan ibaret olduğunu yazarak, eleştirdi.[42] Daha önce beş yıl boyunca Formula 1 pilotluğu yapmış olan Mark Blundell ise "Kağıt parçalarını, grafikleri, telemetriyi inceleyebilirsiniz fakat bir pilotun aklından geçenleri, bu konuda tecrübeniz olmadan anlayamazsınız." diyerek ceza kararlarının alındığı yarış organizatörleri toplantılarına eski pilotların da katılmasını istedi.[43] Blundell'in bu önerisi, 2010 sezonunda her Grand Prix'te bir yarış organizatörünün eski F1 pilotlarından olması kuralının uygulanmaya başlamasıyla hayata geçmiş oldu.

Yarışın eleştiri konusu olan diğer ismi ise, ilk virajdaki agresif hareketleri İngiliz basınında tartışılan, Lewis Hamilton'du. The Times 'tan Edward Gorman, Hamilton'un hamlesini "acelecilik ve ehlileşmemiş agresiflik" olarak tanımlarken, İngiliz pilotun "Räikkönen'i geçmek için yaptığı kamikaze hareketiyle bir kumar oynadığını" söyledi.[44] BBC televizyonundan Andrew Benson ise "Hamilton hala iyi bir konumda ancak eğer şampiyonluğu üst üste ikinci kez kaybetmek istemiyorsa, sezon başından beri yaptığı hataları azaltmalı." yorumunda bulundu.[45] İtalyan La Gazzetta dello Sport gazetesi Hamilton'un "her zamanki aşırı agresifliğinin" cezasını çekmeye başladığını yazarken;[46] İngiliz pilot "Bir hata yaptım ve bedelini ödedim." şeklinde konuştu.[38]

McLaren pilotu değerlendirmelerinde ayrıca, Massa'nın ikinci turda aracına yaptığı teması "olabileceği kadar planlı" olarak niteledi.[23] Suçlamayı kabul etmeyen Massa "İki tekerleğim çakılın içindeydi. Aracı durduramazdım ve çakıldaydım çünkü o beni çakıl bölüme doğru itti." dedi.[27] Kazanın görüntülerine göre yaşanan temas Massa'nın hatasıydı ancak kasıtlı değildi.[47][48] The Daily Telegraph gazetesi yazarı Simon Arron Hamilton'un kasıtlı temas iddialarına "önemsiz ve mantıksız" diyerek, yaşananın basit bir yarış kazası olduğunu belirtti.[49] Yarış sonrası oluşan Sürücüler Şampiyonası puan tablosunda sezonun bitimine iki Grand Prix kala 1.-2. farkı Hamilton lehine beş puanda kaldı.[2] McLaren'in puan alamadığı, Ferrari'nin üçüncülük ve yedincilik kazandığı Markalar Şampiyonası'nda ise Ferrari yedi puanlık bir üstünlük yakaladı.[2]

Sonuçlar

Sıralama turları

Sıra No Sürücü Marka Bölüm 1 Bölüm 2 Bölüm 3
1 22 Birleşik Krallık Lewis Hamilton McLaren-Mercedes 1:18.071 1:17.462 1:18.404
2 1 Finlandiya Kimi Räikkönen Ferrari 1:18.160 1:17.733 1:18.644
3 23 Finlandiya Heikki Kovalainen McLaren-Mercedes 1:18.220 1:17.360 1:18.821
4 5 İspanya Fernando Alonso Renault 1:18.290 1:17.871 1:18.852
5 2 Brezilya Felipe Massa Ferrari 1:18.110 1:17.287 1:18.874
6 4 Polonya Robert Kubica BMW Sauber 1:18.684 1:17.931 1:18.979
7 11 İtalya Jarno Trulli Toyota 1:18.501 1:17.541 1:19.026
8 12 Almanya Timo Glock Toyota 1:17.945 1:17.670 1:19.118
9 15 Almanya Sebastian Vettel Toro Rosso-Ferrari 1:18.559 1:17.714 1:19.638
10 14 Fransa Sébastien Bourdais Toro Rosso-Ferrari 1:18.593 1:18.102 1:20.167
11 9 Birleşik Krallık David Coulthard Red Bull-Renault 1:18.303 1:18.187
12 6 Brezilya Nelson Piquet Jr. Renault 1:18.300 1:18.274
13 10 Avustralya Mark Webber Red Bull-Renault 1:18.372 1:18.354
14 8 Japonya Kazuki Nakajima Williams-Toyota 1:18.640 1:18.594
15 7 Almanya Nico Rosberg Williams-Toyota 1:18.740 1:18.672
16 3 Almanya Nick Heidfeld BMW Sauber 1:18.835
17 17 Brezilya Rubens Barrichello Honda 1:18.882
18 16 Birleşik Krallık Jenson Button Honda 1:19.100
19 20 Almanya Adrian Sutil Force India-Ferrari 1:19.163
20 21 İtalya Giancarlo Fisichella Force India-Ferrari 1:19.910
Kaynak:[50]

Yarış

Sıra No Sürücü Marka Tur Süre/Durum BS Puan
1 5 İspanya Fernando Alonso Renault 67 1:30:21.892 4 10
2 4 Polonya Robert Kubica BMW Sauber 67 +5.283 6 8
3 1 Finlandiya Kimi Räikkönen Ferrari 67 +6.400 2 6
4 6 Brezilya Nelson Piquet Jr. Renault 67 +20.570 12 5
5 11 İtalya Jarno Trulli Toyota 67 +23.767 7 4
6 15 Almanya Sebastian Vettel Toro Rosso-Ferrari 67 +39.207 9 3
7 2 Brezilya Felipe Massa Ferrari 67 +46.158 5 2
8 10 Avustralya Mark Webber Red Bull-Renault 67 +50.811 13 1
9 3 Almanya Nick Heidfeld BMW Sauber 67 +54.120 16
10 14 Fransa Sébastien Bourdais Toro Rosso-Ferrari 67 +59.085 10
11 7 Almanya Nico Rosberg Williams-Toyota 67 +1:02.096 15
12 22 Birleşik Krallık Lewis Hamilton McLaren-Mercedes 67 +1:18.900 1
13 17 Brezilya Rubens Barrichello Honda 66 +1 Tur 17
14 16 Birleşik Krallık Jenson Button Honda 66 +1 Tur 18
15 8 Japonya Kazuki Nakajima Williams-Toyota 66 +1 Tur 14
YD 21 İtalya Giancarlo Fisichella Force India-Ferrari 21 Vites kutusu 20
YD 23 Finlandiya Heikki Kovalainen McLaren-Mercedes 16 Motor 3
YD 20 Almanya Adrian Sutil Force India-Ferrari 8 Lastik patlaması 19
YD 12 Almanya Timo Glock Toyota 6 Çarpışma hasarı 8
YD 9 Birleşik Krallık David Coulthard Red Bull-Renault 0 Kaza 11
Kaynak:[50] YD: Yarış dışı BS: Başlangıç sırası

Yarış sonrası oluşan sıralamalar

Sürücüler Şampiyonası[50]
Sıra Sürücü Puan
1 Birleşik Krallık Lewis Hamilton 84
2 Brezilya Felipe Massa 79
3 Polonya Robert Kubica 72
4 Finlandiya Kimi Räikkönen 63
5 Almanya Nick Heidfeld 56
Markalar Şampiyonası[50]
Sıra Marka Puan
1 İtalya Ferrari 142
2 Birleşik Krallık McLaren–Mercedes 135
3 Almanya BMW Sauber 128
4 Fransa Renault 66
5 Japonya Toyota 50

Kaynakça

  1. 1 2 3 4 "Race Classification". FIA. 14 Ekim 2008. 2 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20100102121301/http://fia.com/en-GB/sport/championships/f1/2008/japan/Pages/race_classification.aspx. Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
  2. 1 2 3 4 "Championship Classification". FIA. 17 Kasım 2008. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121019112338/http://www.fia.com/en-GB/sport/championships/f1/2008/Pages/ChampionshipClassification.aspx. Erişim tarihi: 14 Ocak 2011.
  3. ↑ "Japanese Grand Prix – selected preview quotes". Formula1.com. Formula One Management. 3 Ekim 2008. 20 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121020193537/http://www.formula1.com/news/headlines/2008/10/8469.html. Erişim tarihi: 6 Aralık 2008.
  4. ↑ "Hamilton sees benefits of caution". BBC Sport. 6 Ekim 2008. 9 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081009045058/http://news.bbc.co.uk:80/sport2/hi/motorsport/formula_one/7654041.stm. Erişim tarihi: 6 Aralık 2008.
  5. ↑ "Singapore GP – Sunday – Race Report: Alonso's shocker". GrandPrix.com. Inside F1, Inc. 28 Eylül 2008. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130927215803/http://www.grandprix.com/race/r800racereport.html. Erişim tarihi: 6 Kasım 2008.
  6. ↑ Andrew Benson (28 Eylül 2008). "Singapore Grand Prix". BBC Sport. British Broadcasting Corporation. 9 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20101209060349/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/motorsport/formula_one/7640668.stm. Erişim tarihi: 6 Aralık 2008.
  7. ↑ "Up close with Renault ahead of Japanese GP". F1ezine.com. 7 Ekim 2008. http://www.f1ezine.com/news-release/up-close-with-renault-ahead-of-japanese-gp. Erişim tarihi: 5 Aralık 2008.
  8. ↑ "Motor Racing: Alonso realistic about Japan after Singapore upset". channelnewsasia.com. 7 Ekim 2008. http://www.channelnewsasia.com/stories/afp_sports/view/380964/1/.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  9. ↑ "Bob Bell Q&A: Fuji win a fantastic reward for Renault". Formula1.com. 13 Ekim 2008. 19 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20111219093441/http://www.formula1.com/news/interviews/2008/10/8526.html. Erişim tarihi: 6 Mart 2011.
  10. ↑ "Bridgestone Launches Make Cars Green Tyre". Make Cars Green. Fédération Internationale de l'Automobile. 8 Ekim 2008. 10 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131010060541/http://www.makecarsgreen.com:80/news-081008a.html. Erişim tarihi: 6 Aralık 2008.
  11. ↑ "Bridgestone Launches Make Cars Green Tyre". Fédération Internationale de l'Automobile. 8 Ekim 2008. 17 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121117075259/http://www.fia.com/en-GB/mediacentre/pressreleases/mobility/2008/Pages/brdgstn_mcg.aspx. Erişim tarihi: 11 Aralık 2008.
  12. ↑ "Bridgestone goes green". BridgestoneMotorsport.com. Bridgestone Corporation. 8 Ekim 2008. 13 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081113081927/http://www.bridgestonemotorsport.com/NR/rdonlyres/7ADF8966-23DD-4F19-AB72-BC05A788A0F5/0/TheChallenge_Oct08b.pdf. Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
  13. 1 2 "2008 Formula One Sporting Regulations" (PDF). Fédération Internationale de l'Automobile. 19 Mayıs 2008. 4 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120304015737/http://argent.fia.com/web/fia-public.nsf/475632E46002BEDAC125744F004312F4/$FILE/F1.SPORTING.REGULATIONS.19-05-2008.pdf. Erişim tarihi: 2 Aralık 2008.
  14. 1 2 3 4 5 Emlyn Hughes ve Geoff Creighton (10 Ekim 2008). "As it happened: Friday Practice". autosport.com. 3 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120303013212/http://live.autosport.com/commentary.php/id/53. Erişim tarihi: 2 Aralık 2008.
  15. ↑ "Japanese GP - Saturday - Team Quotes". grandprix.com. 11 Ekim 2008. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121019103012/http://www.grandprix.com/race/r801satquotes.html. Erişim tarihi: 2 Aralık 2008.
  16. 1 2 Matt Beer. "Hamilton secures Japanese GP pole". autosport.com. Haymarket Publishing. 14 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://replay.waybackmachine.org/20081014081032/http://www.autosport.com/news/report.php/id/71298. Erişim tarihi: 12 Ekim 2008.
  17. 1 2 "Hamilton claims crucial Japan pole". ITV-F1.com. ITV plc. 12 Ekim 2008. 10 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/5cz8ZnaH6. Erişim tarihi: 4 Aralık 2008.
  18. 1 2 "Qualifying Session Report: Advantage Lewis". GrandPrix.com. Inside F1, Inc. 12 Ekim 2008. 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121014162635/http://www.grandprix.com/race/r801q1report.html. Erişim tarihi: 11 Aralık 2008.
  19. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Geoff Creighton ve Emlyn Hughes (12 Ekim 2008). "As it happened: Raceday at Fuji Speedway". autosport.com. Haymarket Publishing. 3 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120303012132/http://live.autosport.com/commentary.php/id/55. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  20. ↑ "Sunday weather update – dry, consistent race conditions". Formula1.com. Formula One Management. 12 Ekim 2008. 20 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121020193721/http://www.formula1.com/news/headlines/2008/10/8491.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  21. 1 2 3 4 5 6 7 Sarah Holt (12 Ekim 2008). "Japanese Grand Prix: As it happened". BBC Sport. British Broadcasting Corporation. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081015224924/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/motorsport/formula_one/7663103.stm. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  22. ↑ "Japan Sunday quotes: McLaren". autosport.com. Haymarket Publishing. 12 Ekim 2008. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://replay.waybackmachine.org/20081015141434/http://www.autosport.com/news/report.php/id/71363. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  23. 1 2 3 4 5 6 7 8 "Japanese GP – Sunday – Race Report: The mystery of the Renault diamond". GrandPrix.com. Inside F1, Inc. 12 Ekim 2008. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121012150236/http://www.grandprix.com/race/r801racereport.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  24. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 "Race Facts". Fédération Internationale de l'Automobile. 14 Ekim 2008. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121019090941/http://www.fia.com/en-GB/mediacentre/pressinformation/f1pressinfo/japan/Pages/race_facts.aspx. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  25. ↑ "Japanese GP - Sunday - Team Quotes". grandprix.com. 12 Ekim 2008. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121012150318/http://www.grandprix.com/race/r801sunquotes.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  26. 1 2 3 4 5 6 "Japan Pit Stop Summary". Formula1.com. Formula One Management. 12 Ekim 2008. 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130824070401/http://www.formula1.com:80/results/season/2008/802/6574/pit_stop_summary.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  27. 1 2 Giles Mole (13 Ekim 2008). "Felipe Massa: I did not collide with Lewis Hamilton deliberately during Japanese GP". The Telegraph. 16 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081016010508/http://www.telegraph.co.uk:80/sport/motorsport/formulaone/lewishamilton/3187477/Felipe-Massa-I-did-not-collide-with-Lewis-Hamilton-deliberately-during-Japanese-GP-Formula-One.html. Erişim tarihi: 7 Mart 2011.
  28. ↑ "Penalties put Hamilton and Massa out of contention at Fuji". Formula1.com. Formula One Management. 12 Ekim 2008. 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121013121223/http://www.formula1.com/news/headlines/2008/10/8519.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  29. ↑ "Engine failure fells Kovalainen". itv-f1.com. ITV. 12 Ekim 2008. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081015041234/http://www.itv-f1.com:80/news_article.aspx?id=44236. Erişim tarihi: 7 Mart 2011.
  30. ↑ Alan Henry (Aralık 2008). Autocourse 2008–09. CMG Publishing. s. sf. 247. ISBN 1-9053-3431-1.
  31. ↑ "F1 : 2008 Japan - BMW Sauber - Sunday report". f1sa.com. 12 Ekim 2008. http://www.f1sa.com/index.php?option=com_content&task=view&id=7721&Itemid=219. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  32. ↑ "Japanese Grand Prix - selected driver quotes". Formula1.com. FIA. 12 Ekim 2008. 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121013203404/http://www.formula1.com/news/headlines/2008/10/8518.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  33. ↑ "Lap Chart". Fédération Internationale de l'Automobile. 14 Ekim 2008. 2 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20100102121345/http://fia.com/en-GB/sport/championships/f1/2008/japan/Pages/lap_chart.aspx. Erişim tarihi: 31 Ocak 2011.
  34. ↑ "Japan Fastest Laps". Formula1.com. Formula One Management. 12 Ekim 2008. 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130824052815/http://www.formula1.com:80/results/season/2008/802/6574/fastest_laps.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  35. ↑ "Alonso makes it two wins in a row in Japan". Formula1.com. Formula One Management. 12 Ekim 2008. 15 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130415221935/http://www.formula1.com/news/headlines/2008/10/8517.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  36. 1 2 3 "Japanese Grand Prix – selected driver quotes". Formula1.com. Formula One Management. 12 Ekim 2008. 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121013203404/http://www.formula1.com/news/headlines/2008/10/8518.html. Erişim tarihi: 10 Ocak 2009.
  37. 1 2 3 4 5 6 7 "Japanese GP – Sunday – Press Conference". GrandPrix.com. Inside F1, Inc. 12 Ekim 2008. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121012150257/http://www.grandprix.com/race/r801sunpc.html. Erişim tarihi: 7 Aralık 2008.
  38. 1 2 3 "Bourdais penalty hands Massa extra point". gpupdate.net. 12 Ekim 2008. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140512173814/http://www.gpupdate.net/en/f1-news/200764/bourdais-penalty-hands-massa-extra-point/. Erişim tarihi: 8 Aralık 2008.
  39. ↑ Alastair Himmer (12 Ekim 2008). "Bourdais tells Massa to open his eyes". uk.reuters.com. Reuters. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140510185721/http://uk.reuters.com/article/2008/10/12/motor-racing-prix-bourdais-idUKT16437620081012. Erişim tarihi: 7 Mart 2011.
  40. ↑ "Japanese GP – Sunday – Team Quotes". GrandPrix.com. Inside F1, Inc. 12 Ekim 2008. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121012150318/http://www.grandprix.com/race/r801sunquotes.html. Erişim tarihi: 8 Aralık 2008.
  41. ↑ James Allen (13 Ekim 2008). "James Allen's verdict". ITV-F1.com. ITV plc. 10 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/5cxhM7Bdw. Erişim tarihi: 8 Aralık 2008.
  42. ↑ "F1 – GP du Japon – Bourdais est maudit" (Fransızca). L'Équipe.fr. L'Equipe 24/24. 12 Ekim 2008. 4 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090204035729/http://www.lequipe.fr:80/Formule1/20081012_114044_bourdais-est-maudit_Dev.html. Erişim tarihi: 9 Aralık 2008.
  43. ↑ Mark Blundell (13 Ekim 2008). "Sebastien Bourdais given thumbs down by Formula One stewards not fit to judge". Telegraph.co.uk. Telegraph Media Group Limited. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121110211159/http://www.telegraph.co.uk/sport/motorsport/formulaone/3191273/Sebastien-Bourdais-given-thumbs-down-by-Formula-One-stewards-not-fit-to-judge-Formula-One.html. Erişim tarihi: 8 Aralık 2008.
  44. ↑ Edward Gorman (12 Ekim 2008). "Choke is on again as Lewis Hamilton's ambitions dented by debacle". Londra: TimesOnline.co.uk. 2 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081202092200/http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/formula_1/article4931826.ece. Erişim tarihi: 8 Aralık 2008.
  45. ↑ Andrew Benson (12 Ekim 2008). "Japanese Grand Prix". BBC Sport. British Broadcasting Corporation. 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131213190932/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/motorsport/formula_one/7665745.stm. Erişim tarihi: 8 Aralık 2008.
  46. ↑ "Hamilton: "It doesn't change much" Massa: "It's not a completely bad result"". La Gazzetta dello Sport. 12 Ekim 2008. 17 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120217042153/http://english.gazzetta.it/Motor_sports/Primo_Piano/2008/10/12/parlanogiap.shtml. Erişim tarihi: 12 Aralık 2008.
  47. ↑ Jonathan McEvoy (13 Ekim 2008). "'Massa did it on purpose' – Lewis Hamilton on the crash that could cost him the world title". MailOnline. Associated Newspapers Ltd. 4 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121004071656/http://www.dailymail.co.uk/sport/othersports/article-1076996/Massa-did-purpose--Lewis-Hamilton-crash-cost-world-title.html. Erişim tarihi: 14 Aralık 2008.
  48. ↑ Maurice Hamilton (14 Ekim 2008). "Hamilton hoping history does not repeat in Shanghai". guardian.co.uk. Guardian News and Media Limited. 14 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121114093513/http://www.guardian.co.uk/sport/blog/2008/oct/14/formulaone-lewishamilton. Erişim tarihi: 14 Aralık 2008.
  49. ↑ Simon Arron (13 Ekim 2008). "Massa couldn't afford to clash with Hamilton, but was the reverse necessarily true?". Telegraph.co.uk. Telegraph Media Group Limited. 17 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081017062820/http://blogs.telegraph.co.uk:80/simon_arron/blog/2008/10/13/massa_couldnt_afford_to_clash_with_hamilton_but_was_the_reverse_necessarily_true. Erişim tarihi: 14 Aralık 2008.
  50. 1 2 3 4 Alan Henry (Aralık 2008). Autocourse 2008–09. CMG Publishing. s. sf. 250–251. ISBN 1-9053-3431-1.

Dış bağlantılar

Önceki yarış:
2008 Singapur Grand Prix		 FIA Formula 1 Dünya Şampiyonası
2008 sezonu		 Sonraki yarış:
2008 Çin Grand Prix
Önceki yarış:
2007 Japonya Grand Prix		 Japonya Grand Prix Sonraki yarış:
2009 Japonya Grand Prix
This article is issued from Vikipedi - version of the 3/16/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.