Dmitri Donskoy

Aziz Dmitri İvanoviç Donskoy (Rusça: Дмитрий Иванович Донской) (12 Ekim 1350-19 Mayıs 1389, Moskova), Moskova prensi (1359-89) ve Vladimir büyük prensi (1362-89). Kulikovo Çarpışması'nda (8 Eylül 1380) Altın Orda Devleti'ni yenilgiye uğratmıştır.

Moskova prensi II. İvan'ın (hükümdarlığı 1353-59) oğlu olan Dmitri henüz dokuz yaşındayken, babasının ölümü üzerine Moskova prensi oldu. Üç yıl sonra vasalı olduğu Altın Orda büyük hanını ikna ederek ve Moskova boyarları ve metropolit Aleksis'in müdahalesiyle daha önce (1328-59) Moskova prenslerine ait olan, Suzdal prensi Dmitri'nin elindeki Vladimir büyük prens yarlığını (Altınordunun tanıdığı ayrıcalık belgesi) unvanını da aldı.

Litvanya büyük prensinin Moskova'ya karşı saldırılarını püskürttü (1368-1370) ve Moskova'nın rakip Suzdal ve Tver prenslikleri karşısında üstünlüğünü sağladı (1375). Moskova Büyük Prensliği'nin topraklarını genişleterek Rostov ve Ryazan prensliklerine boyun eğdirerek ve Galiçya ve Starodub prenslerini uzaklaştırarak konumunu daha da güçlendirdi. Altın Orda'nın iç çekişmelerle sarsılması üzerine, düzenli haraç ödemeyi kesti ve Rus prenslerini Moğol saldırılarına direnmeye özendirdi. 1378'de Ruslar, bir Altın Orda ordusunu Voja Nehri kıyısında yenilgiye uğrattı.

Bu olayın ardından Altın Orda'nın batı bölümünü fiilen yönetimi altında tutan Moğol komutanı Mamay, Ruslara boyun eğdirmek amacıyla komşu beyliklerle bir askeri ittifak oluşturdu. Moğol kuvvetlerini Don Nehrinde karşılayan Dmitri, Kulikovo Pole'deki (Su Çulluğu Alanı) kanlı çarpışmada Mamay'ı bozguna uğrattı (1380). Bu zaferinden dolayı Donskoy (Rusçada Donlu) soy adıyla onurlandırıldı. Ama kısa bir süre sonra Mamay'ı yenen (1381) Toktamış'ın Moskova'yı yağmalaması (1382) ve Rus toprakları üzerindeki Moğol egemenliğini canlandırması üzerine, yeniden boyun eğmek zorunda kaldı. Altınordu hanı Toktamış, Dmitri'yi yeniden haraca bağladı. Bununla birlikte Dmitri, Altınordu karşısında belirli bir bağımsızlık kazandı; kendi mirası saydığı büyük Moskova prensliğini büyük oğlu Vasili'ye bıraktı.

Önce gelen: II. İvan	Moskova Büyük Knezi 1359–1389	Sonra gelen: I. Vasili

Rusya hükümdarları (Kiev Knezliği, Moskova Knezliği, Rusya Çarlığı ve Rusya İmparatorluğu)

Knezler	Rurik Oleg I. İgor Olga I. Svyatoslav I. Yaropolk Svyatoslaviç I. Vladimir I. Svyatopolk Vladimiroviç I. Yaroslav İzyaslav Yaroslaviç Vseslav Svyatoslav Yaroslaviç I. Vsevolod Yaroslaviç II. Svyatopolk İziaslaviç Vladimir Monomak I. Mstislav II. Yaropolk Vyaçeslav II. Vsevolod II. İgor II. İzyaslav Mstislaviç Yuri Dolgoruki Andrey Bogolyubskiy Mihayll III. Vsevolod II. Yuri Rostovlu Konstantin II. Yuri II. Yaroslav III. Svyatoslav II. Andrey Aleksandr Nevski · Yaroslav Vasili Dimitri Andrey Mikhail III. Yuri Korkunç Gözlü Dmitri Aleksandr Mihayloviç I. İvan Semyon II. İvan Dmitri Donskoy I. Vasili II. Vasili III. İvan III. Vasili IV. İvan

Çarlar	IV. İvan Simeon Bekbulatoviç IV. İvan I. Fyodor Boris Godunov II. Fyodor I. Dimitri IV. Vasili IV. Władysław Waza I. Mihail I. Aleksey III. Fyodor V. İvan ve I. Petro (ortak) I. Petro

İmparatorlar	I. Petro I. Katerina II. Petro Anna VI. İvan I. Elizaveta III. Petro II. Katerina I. Pavel I. Aleksandr I. Nikolay II. Aleksandr III. Aleksandr II. Nikolay II. Mihail

Monument to Dmitry Donskoy in front of Marinkina tower (Kolomna Kremlin)

Kaynaklar

Ana Britannica, Cilt 10, s. 225
Büyük Larousse, 6. Cilt, s. 3181

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/7/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.