Ernst Busch (oyuncu)
Friedrich Wilhelm Ernst Busch[1] (d. 22 Ocak 1900; Kiel - ö. 8 Haziran 1980; Berlin), Alman şarkıcı, kabaretist, oyuncu ve yönetmen.
Yaşam
Busch duvarcı ustası Friedrich Busch ve eşi Emma’nın oğlu olarak Kiel’de dünyaya geldi. 1915 – 1920 yılları arasında torna tesviyeci eğitimi aldı. 1917 yılında Sosyalist İşçi Gençliği’ne iye oldu ve Kasım 1918 de, Kasım Devrimi'ne kadar uzanan ve sonuçta Monarşi'nin yıkılmasına neden olan Kiel'deki Gemici Ayaklanması'na katıldı. 1919 yılında Almanya Komünist Partisi’ne (KPD) üye oldu.
1920 yılında oyunculuk ve şan dersleri aldı ve 1924 yılına kadar Kiel Şehir Tiyatrosu’nda, 1926 yılına kadar Frankfurt (Oder)’de ve 1927 yılında Pommer Bölge Sahnesi’nde çalıştı. 1927 yılında Sanatçılar Kolonisi’ne katılmak üzere Berlin’e taşındı.
1928 yılından itibaren Berlin’de Halk Sahnesi, İşçi Tiyatrosu ve Piscator Sahnesi’nde, Friedrich Wolf, Bertolt Brecht ve Ernst Toller’in oyunlarında oynadı. Üç Kuruşluk Opera oyununun ilk gösteriminde rol aldı ve ünlü Mackie Messer şarkısını oyunda söyledi.
1929 yılında Slatan Dudow’un rejisi ile çekilen, Brecht’in de önemli ölçülerde katkıda bulunduğu, Kuhle Wampe (Boş Mide veya Kime Ait Bu Dünya) filminde başrolü oynadı.
Nazi rejiminin yönetime el koymasından sonra, Busch SA tarafından tutuklanacaktı. Şans eseri bu ilk tutuklamalardan kurtuldu. Nasyonal (Milliyetçi) Sosyalistler’in 1933 yılında yönetime el koymalarından sonra Sanatçılar Kolonisi’ne birçok kez baskınlar düzenlenmişti. 9 Mart 1933 tarihinde gece saat 12 ye doğru yapılan bir baskında SA, Busch’u tutuklamak istemişti. Kapıyı kimse açmayınca SA Busch’un firar ettiğini düşündü. Fakat Busch daha önceden uyarılmıştı ve Almanya’yı bir an önce terk etmek istiyordu.
1933 yılında Busch eşi şarkıcı Eva Busch ile birlikte önce Hollanda’ya kaçtı. Daha sonra Belçika, Zürih, Paris, Viyana ve son olarak da Sovyetler Birliği’ne gitti.
1935 yılında Gustav von Wangenheim’in Sovyetler Birliği’nde çektiği Kämpfer (Savaşçı) adlı filmde rol aldı. 1937 yılında birçok yoldaşı ile birlikte İspanya’ya gitti ve İspanya İç Savaşı’nda Cumhuriyetçi güçlerin tarafında savaşmak üzere Uluslararası Tugaylar’a katıldı. Die Thälmann Kolonne, No Pasaran, Bandiera Rossa vb. diğer şarkılarla faşizme karşı tavrını açıkça ortaya koydu. Uluslararası Tugaylar’ın üyeleri karşısında sahneye çıktı ve Radyo Madrid'de çalıştı. Franco’nun başa gelmesinden sonra Belçika’ya döndü. 1938 yılında Brüksel radyosunda ses kayıtları yaptı, konserler verdi ve radyoda plaklar çalarak müzik yaptı.
1940 yılında Belçika Anvers’de tutuklandı ve Fransa’ya sürüldü ve orada 1943 yılına kadar tutuklu kaldı. Buradan İsviçre’ye kaçmayı başardı. Fakat tekrar tutuklanarak Gestapo’ya teslim edildi. Moabit hapishanesinde hücreye konuldu. Busch, vatana ihanete hazırlık yapmakla suçlandı. Gustaf Gründgens’in çabaları sonucu idamdan kurtuldu ve 4 yıllık hapis cezasına çarptırıldı. Müttefik güçlerin 1943 de hapishaneye yaptıkları hava saldırısında ağır yaralandı
II. Dünya Savaşı sonunda Busch, tutuklu bulunduğu Brandenburg hapishanesinden, Kızıl Ordu tarafından kurtarıldı. Mayıs 1945 de evini 1946 yılına kadar oturacağı, Bonner Caddesi 11 numaradaki Sanatçılar Kolonisi’ne taşıdı. Daha sonra Sovyet Sektörü’nde bulunan Pankow’a yerleşti. KPD’nin açılması için 1945 de izin çıktığında tekrar üye oldu ve SPD ile KPD’nin birleşmesi sonucu Almanya Birleşik Sosyalist Partisi SED’nin üyesi oldu.
Berliner Ensemble, Berlin’deki Alman Tiyatrosu ve Halk Sahnesi’nde oyuncu olarak çalıştı. Brecht rollerinin dışında başka rollerde de, oyunculuk sanatını geliştirmek için oynadı.
- 1946 Maxim Gorki’nin Nachtasyl (Gece İlticacısı) oyununda Satin rolü
- 1947 Galilei’nin Yaşamı oyununda Galileo Galilei rolü
- 1949 Cesaret Ana ve Çocukları oyununda Aşçı rolü
- 1953 William Shakespeare’in Othello oyununda Jago rolü
- 1954
- Brecht’in Kafkas Tebeşir Dairesi oyununda Azdak rolü ve
- Goethe’nin Faust Trajedi Üçüncü Bölüm oyununda Mephisto rolü
Busch, Hanns Eisler’in şarkıları ve uluslararası İşçi Marşları’nı okumakla da tanınıyordu. Tüm bunların yanı sıra “Lied der Zeit” (Zamanımızın Şarkıları) isimli plak şirketini de 1954 yılına kadar yönetti.
1956, 1966 ve 1979 yıllarında Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ulusal Ödülü’nü aldı. 1963 yılından 1975 yılına kadar, aynı zamanda üyesi de olduğu, Alman Sanatçılar Akademisi’nin çıkardığı plak serisi Aurora da 200 e yakın şarkısı plak haline getirildi..
1961 yılında sağlık sorunları nedeni ile sahnelerden ayrıldı.
Ernst Busch 8 Haziran 1980 tarihinde Berlin’de öldü.
Ödülleri
- Anavatan Liyakat Madalyası, 1965
- Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ulusal Ödülü, 1956, 1966 ve 1979
- Uluslararası Lenin Barış Ödülü, 1972
- Sovyetler Birliği Halkların Kardeşliği Madalyası, 1975
- Sendikalar Birliği Sanat Ödülü, 1977.
- Sanatçılar Kolonisi’nin bulunduğu binaya Anı Plaketi
- 1981 yılında tadilatı yapılan Oyunculuk Okulu “Ernst Busch Oyunculuk Sanatı Yüksek Okulu” olarak adlandırıldı
- 100.Doğum Yılı nedeni ile Busch’un mezarı Berlin Senatosu Onur Mezarı statüsüne alındı. Son oturduğu eve çok yakın olan mezarlığın girişine, Ernst Busch’un, oyuncu Eberhard Esche tarafından bağışlanan, kabartma bir resmi kondu.
Çalışmaları
Filmler
- Katharina Knie - die Tochter des Seiltänzers, (Katharina Knie - İp Cambazının Kızı) 1929
- Üç Kuruşluk Opera, 1931 (Busch’un filmde söylediği şarkılar: „İkinci Üç Kuruş Finali“, „Mackie Messer’in Şarkısı“, „İnsanlığın Çabalarının Yetersizliği Şarkısı“)
- Gassenhauer, (Dillerde Dolaşan Şarkılar) 1931 (Comedian Harmonist’lerin söylediği şarkılar içinde, Busch kısa bir Solo parça söyledi)
- Das Lied vom Leben, (Yaşam Şarkısı) 1931 (Busch’un filmde söylediği şarkılar: „Tencere Şarkısı“, „DenizSeyahati Üzerine“, „Yeni Doğmuş Bir Çocuğa Nasihat“, „Bebeğim,Bebeğim Nerede?“ ve Comedian Harmonist’lerle birlikte söylediği şarkılar)
- Arkadaşlık, 1931
- Bay O.F.’nin Bavulu, 1931 (Busch’un filmde söylediği şarkılar: „Bayanlar, Baylar“, „Zam Şarksı“)
- Niemandsland, (İki Cephe Arası) 1931 (Busch’un filmde söylediği şarkılar: „Bir Paröa Günlük Ekmek İçin“, „Orman Ekosu“, „Savaş Şarkısı“; Bitiş şarkısı „İşçiler, Çiftçiler, Silahları Elinize Alın“ sansür tarafından yasaklandı.)
- St. Pauli Baskını, 1932 (Busch’un filmde söylediği şarkı: „Liman İşçileri Ordusu Marşı“)
- Kuhle Wampe oder Wem gehört die Welt, (Boş Mide veya Kime Ait Bu Dünya?) 1932 (Busch’un filmde söylediği şarkılar: „Dayanışma Şarkısı“, „Sporcuların Şarkısı“)
- Strafsache van Geldern, (Para Cezaları) 1932
- Die Zwei vom Südexpress, (Güney Ekspresindeki İki Kişi) 1932
- Eine von uns, (Bizden Birisi) 1932 (Busch’un filmde söylediği şarkılar: „Bir Dakika Her Zaman Önemlidir“, „Sağdaki Yolun İlk Adımı“)
- Das Meer ruft, (Deniz Çağırıyor) 1933 (Busch’un filmde söylediği şarkı: „Uslu Çocuk Peter – Biz Carrava’ldan Gelirken“)
- Dood Water, (Dood Suyu)1934 (Coppa Istituto Luce per la miglior fotografia, Venedig Bienali) (Busch’un filmde söylediği şarkı: Filmin Ön Konuşması Prolog )
- Kämpfer, (Savaşçı) 1936 (Busch’un filmde söylediği şarkı: „Bataklık Askerleri“)
- Lied der Ströme, (Akıntının Şarkısı) 1954 (Busch ve Paul Robeson’un filmde söylediği şarkı: „Akıntının Şarkısı“/„Song of the Rivers“)
- Fünf Patronenhülsen, (Beş Kurşun Kovanı) 1960 (Busch’un filmde söylediği şarkı: „Jarama Cephesi“)
- Cesaret Ana ve Çocukları, 1961 (Busch ve Helene Weigel’in filmde söylediği şarkılar: „Büyük Ruhların Dilenci Şarkısı“, „Cesaret Ana Şarkısı“; „Islık Dindarları“ Kabul edilmedi.)
- Die Ermittlung - Oratorium in 11 Gesängen, (Soruşturma – 11 Şarkılık Oratoryo) 1966 (Televizyon Filmi))
- Ich war neunzehn, (Ben Ondokuz Yaşındaydım) 1968 (Busch’un filmde söylediği şarkı: „Rio Jarama’da“)
- Goya - veya Hüküm Vermenin Zor Yolu], 1971 (Oportünist Gaspar Melchor de Jovellanos rolünde)
- L'età della pace (dt. Zeit des Friedens), (Barış Zamanı) 1974 (Ernst Busch’un filmde söylediği şarkı: „Bandiera Rossa“)
Yarıda Kalan Film Projeleri:
- Rotes Deutsches Wolgaland, (Kızıl Alman Wolga Bölgesi) 1936/37
- Nischni Nowgorod, Gorki’deki film çekimleri, Carola Neher’in gizli servis tarafından tutuklanmasından sonra yarıda kaldı. Kısa bir süreliğine Paris’e giden Erwin Piscator de, Arthur Pieck tarafından Sovyetler Birliği’ne geri dönmemesi için telgrafla uyarıldı. Wilhelm Pieck’in aracılığıyla Ernst Busch, Uluslararası Tugaylar’a katılmak üzere İspanya’ya gitti
- Gespenster, (Hayalet)1956
- Henrik Ibsen’in çok fazla telif hakkı istemesi nedeni ile yarıda kaldı.
Belgesel Filmler:
- Vorwärts die Zeit! Skizzen und Lieder mit Ernst Busch. (Zaman İleri! Kısa Öyküler ve Ernst Busch’dan Şarkılar.) Yönetmen: Karl Gass, 1968 (35 Dk.)
- Ernst Busch – İşçilerin Şarkıcısı. 1970 (60 Dk.)
- Busch singt - Sechs Filme über die erste Hälfte des 20. Jahrhunderts (Busch söylüyor. 20.Yüzyılın ilk yarısına ait altı film) (1981/82). DEFA, 67. Grup Yönetmen: Konrad Wolf ve diğerleri. (320 Dk.)
- Ich bin Ernst Busch. (Ben Ernst Busch) Yönetmen: Sebastian Eschenbach + Peter Voigt, Konuşan: Klaus Löwitsch, 2000 (60 Dk.)
Şarkılar
- Partisanen vom Amur (Amur’un Partizanı) Kurt Barthel (KuBa) ile birlikte
Diskografi (Seçmeler)
- Şarkılar,Kantolar ve Baladlar
- Streit und Kampf (Kavga ve Savaş)
- Roter Oktober (Kızıl Ekim)
- Die goldenen Zwanziger (20.Yüzyıl,Altın Yıllar)
- Echo von links (Solun Ekosu)
- Hoppla, wir leben (Hurra, Yaşıyoruz)
- Es brennt (Yanıyor)
- Spanien 1936-1939 İspanya 1936 – 1939)
- An die Nachgeborenen (Sonradan Doğanlara)
- Ist das von gestern (Bu Dünden Kalma)
- Zu guter Letzt (İyi Bir Sona Doğru)
- Zamanın Şarkıları – 1946 -1953 arası orijinal kayıtlar
- Wie könnten wir je vergessen (Nasıl Unutabiliriz)
- Fort mit den Trümmern (Enkazları Yok et)
- Fragen eines lesenden Arbeiters (Okuyan Bir İşçinin Soruları)
- Du mußt die Führung übernehmen (Senin Komutayı Ele Alman Lazım)
- Eure Träume gehen durch mein Lied (Sizin Rüyalarınız Benim Şarkılarımdan Geçiyor)
- 1930 lu yılların orijinal kayıtları
- Der rote Orpheus (Kızıl Orpheus)
- Der Barrikaden-Tauber (Barikat Güvercinleri)
- Şarkılar, Şiirler - Ernst Busch, Brecht söylüyor
- Merkt ihr nischt! (Farkında Değil misiniz!) Ernst Busch, Tucholsky/Eisler söylüyor
- Eines alten Seebären Schwanensang (Yaşlı Bir Deniz Ayısının Kuğu Şarkıları) Ernst Busch, Gemici Şarkıları söylüyor
- Ernst Busch - verehrt und angespien Busch, Villon, Lenz ve Goethe’nin metinlerini okuyor
- Lieder der Arbeiterklasse & Lieder des spanischen Bürgerkriegs (İşçi Sınıfı Marşları & İspanya İç Savaş Şarkıları)
- Tucholsky, Eisler, Wedekind
- Ernst Busch singt und spricht Erich Kästner (Ernst Busch, Erich Kästner söylüyor ve okuyor)
Ayrıca bakınız
- Busch singt. Sechs Filme über die erste Hälfte des 20. Jahrhunderts. Demokratik Almanya Cumhuriyeti Sanat Akademisi, Berlin 1982.
- Ernst Busch: Solidarität. Das Solidaritätslied (Bertolt Brecht, Hanns Eisler) in den von Ernst Busch gesungenen und gedruckten Fassungen (Ernst Busch tarafından okunan basılan metinler) Albis International BibliophilenYayınları, Dresden 2000, ISBN 80-86067-37-8.
- Herbert Ihering, Hugo Fetting: Ernst Busch. Henschel Yayınları, Berlin 1965.
- Ben Leenders, Bernd Meyer-Rähnitz (Yayıncılar): Der Phonographische Ernst Busch. Eine Discographie seiner Sprach- und Gesangsaufnahmen. (Ernst Busch Fonografisi. Busch’un konuşma ve şarkı söyleme diskografisi) Albis International Bibliophilen Yayınları, Dresden 2005, ISBN 80-86067-39-4.
- Carola Schramm, Jürgen Elsner (Yayıncılar): Dichtung und Wahrheit. Die Legendenbildung um Ernst Busch. (Şiir Ve Gerçek. Ernst Busch efsanesinin oluşumu) Trafo Yayınları, Berlin 2006, ISBN 3-89626-640-3.
- Karl Siebig: "Ich geh mit dem Jahrhundert mit." (Ben bu yüzyılla birlikte gidiyorum) (Ernst Busch. Bir Dokumentasyon). Reinbek, Rowohlt 1980, ISBN 3-499-25149-3.
- Karl Siebig, Ludwig Hoffmann: Ernst Busch. Eine Biographie in Texten, Bildern und Dokumenten. (Ernst Busch. Metinler, resimler ve dokumentasyonlarla bir Biyografi) Henschel Yayınları, Berlin 1987 (Lisans: das europäische Buch, Berlin 1987).
Dış bağlantılar
- Webseite des Freundeskreises Ernst Busch e.V. Ernst Busch'un yaşamı ve sanatı üzerine birçok bilginin ve güncel etkinliklerin yer aldığı bir site
- Private Seite über Ernst Buschs Leben und Werk Ernst Busch'un yaşamı ve çalışmaları üzerine bilgi veren bir site
- Originalton (2:09 Min.) aus dem Film Vorwärts die Zeit: Ernst Busch erzählt über sein Leben, 1967, Real Audio Ernst Busch kendi hayatını anlatıyor
- „Stempellied" (Damga Şarkısı) (1929) ♫ Berliner Couplet ♫ Gilbert/Eisler/Busch 3:10 Min. Flash Audio
- ↑ Ernst Busch – ein Jahrhundertleben. ernst-busch.net.