Grup (periyodik tablo)
Periyodik tabloda dikey sütunlara group denir. Aynı grupta olan elementlerin kimyasal özellikleri benzerdir. Aşağı doğru dikeyce indikçe özellik yoğunlaşır ve belirginleşir. Bir A grubuna ait elementin son katmanında kaç elektron varsa grup sıralaması da odur. Örneğin, berilyum (Be) atomunun son katmanında 2 elektron vardır ve bu atom 2A grubunun elementi olur.
Bir gruptaki elementlerde yukarıdan aşağıya doğru inildiğinde Atom yarıçapı artar, iyonlaşma enerjisi ve elektronegatiflik ise azalır.
Periyodik tabloda 8 tane A 10 tane de B grubu vardır. A grubu elementlerine baş grup elementleri de denir. Bazı grupların özel adları şöyledir.
- 1A grubu Alkali metal'ler denir. Hidrojen hariç hepsi metaldir.
- 2A grubu Toprak alkali metalleri denir. Hepsi metaldir.
- 3A grubu Toprak metalleri (ya da Bor grubu) olarak adlandırılır.
- 4A Karbon grubu olarak adlandırılır.
- 5A Azot grubu (ya da nitrojen grubu) olarak adlandırılır.
- 6A Oksijen (ya da Kalkojen) grubu olarak adlandırılır.
- 7A grubu Halojenler olarak adlandırılır.
- 8A grubu Soygazlar bu grupta yer alır.
B grubu elementlerinin tamamı metaldir. B grubu elementlerine geçiş metalleri de denir. B grubunun 2 ilginç özelliği vardır. 2A grubu ile 3A grubu arasında yer alır.
1B den başlamaz. 3B ile başlar. (2A dan sonra geldiğinden) 2B ile biter.... (2B den sonra 3A gelir).
8B grubu yan yana 3 lü element gruplarından oluşur. 8B grubunda dikey benzerlikler yatay benzerliklerden daha önemlidir.
Numaralandırma
Grupları numaralandırmanın üç yolu vardır. İlk kullanım Hindu-Arap Rakamları'nı kullanmak, diğer iki yöntem ise Roma rakamları'dır.
Avrupa ve Amerika'da kullanılan sisteme göre periyodik tablo grupları:
- 1. Grup (IA,IA): alkali metaller, hidrojen ya da lityum ailesi
- 2. Grup (IIA,IIA): alkali yer metalleri ya da berilyum ailesi
- 3. Grup (IIIA,IIIB): skandiyum ailesi
- 4. Grup (IVA,IVB): titanyum ailesi
- 5. Grup (VA,VB): vanadyum ailesi
- 6. Grup (VIA,VIB): krom ailesi
- 7. Grup (VIIA,VIIB): manganez ailesi
- 8. Grup (VIII): demir ailesi
- 9. Grup (VIII): kobalt ailesi
- 10. Grup (VIII): nikel ailesi
- 11. Grup (IB,IB): copper ailesi
- 12. Grup (IIB,IIB): çinko ailesi
- 13. Grup (IIIB,IIIA): bor ailesi
- 14. Grup (IVB,IVA): karbon ailesi
- 15. Grup (VB,VA): pentels ya da azot ailesi
- 16.Grup (VIB,VIA): kalkojen ya da oksijen ailesi
- 17. Grup (VIIB,VIIA): halojen ya da flor ailesi
- 18. Grup (Grup 0): soygaz ya da helyum ailesi
| Grup → | 1A | 2A | 3B | 4B | 5B | 6B | 7B | 8B | 8B | 8B | 1B | 2B | 3A | 4A | 5A | 6A | 7A | 8A | |||||||||||
| ↓ Periyot | |||||||||||||||||||||||||||||
| 1 | 1 H |
2 He | |||||||||||||||||||||||||||
| 2 | 3 Li |
4 Be |
5 B |
6 C |
7 N |
8 O |
9 F |
10 Ne | |||||||||||||||||||||
| 3 | 11 Na |
12 Mg |
13 Al |
14 Si |
15 P |
16 S |
17 Cl |
18 Ar | |||||||||||||||||||||
| 4 | 19 K |
20 Ca |
21 Sc |
22 Ti |
23 V |
24 Cr |
25 Mn |
26 Fe |
27 Co |
28 Ni |
29 Cu |
30 Zn |
31 Ga |
32 Ge |
33 As |
34 Se |
35 Br |
36 Kr | |||||||||||
| 5 | 37 Rb |
38 Sr |
39 Y |
40 Zr |
41 Nb |
42 Mo |
43 Tc |
44 Ru |
45 Rh |
46 Pd |
47 Ag |
48 Cd |
49 In |
50 Sn |
51 Sb |
52 Te |
53 I |
54 Xe | |||||||||||
| 6 | 55 Cs |
56 Ba |
57 La |
72 Hf |
73 Ta |
74 W |
75 Re |
76 Os |
77 Ir |
78 Pt |
79 Au |
80 Hg |
81 Tl |
82 Pb |
83 Bi |
84 Po |
85 At |
86 Rn | |||||||||||
| 7 | 87 Fr |
88 Ra |
89 103 |
104 Rf |
105 Db |
106 Sg |
107 Bh |
108 Hs |
109 Mt |
110 Ds |
111 Rg |
112 Cn |
113 Uut |
114 Fl |
115 Uup |
116 Lv |
117 Uus |
118 Og | |||||||||||
| Lantanitler | 57 La |
58 Ce |
59 Pr |
60 Nd |
61 Pm |
62 Sm |
63 Eu |
64 Gd |
65 Tb |
66 Dy |
67 Ho |
68 Er |
69 Tm |
70 Yb |
71 Lu | ||||||||||||||
| Aktinitler | 89 Ac |
90 Th |
91 Pa |
92 U |
93 Np |
94 Pu |
95 Am |
96 Cm |
97 Bk |
98 Cf |
99 Es |
100 Fm |
101 Md |
102 No |
103 Lr | ||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| Periyodik cetvelin grupları |
|---|
| Alkali metal | Alkalin | Skandiyum grubu | Titanyum grubu | Vanadyum grubu | Krom grubu | Mangan grubu | Demir platin grubu (8-10) | Bakır grubu | Çinko grubu | Bor grubu | Karbon grubu | Nitrojen grubu | Kalkojen | Halojen | Soygaz | Lantanit | Aktinit |