Urumçi

Koordinatlar: 43°48′0″K 87°35′0″D / 43.8°K 87.583333°D / 43.8; 87.583333

Urumçi
ئۈرۈمچی , Ürümchi, 乌鲁木齐

Urumçi

Urumçi'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu
Koordinatlar: 43°48′0″K 87°35′0″D / 43.8°K 87.583333°D / 43.8; 87.583333
Ülke Çin Halk Cumhuriyeti Çin Halk Cumhuriyeti
Özerk bölge Sincan Uygur Özerk Bölgesi
Yüzölçümü
 - Toplam 10,989 km2 (4,2 mi2)
Rakım 866 m (2.841 ft)
Nüfus (2007)
 - Toplam 2 569.769
Zaman dilimi +8 ()
 - Yaz (YSU) UTC ()
Posta kodu 830000[1]
Alan kodu 0991

Urumçi, (Uygurca: ئۈرۈمچی, Ürümchi, Ürümçi, Çince: 乌鲁木齐 / 烏魯木齊, Wūlǔmùqí), Çin'in kuzeybatısında yer alan, Doğu Türkistan adıyla da bilinen, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin başkentidir. 2,5 milyon nüfuslu bir şehir olup 10.989 km²'lik bir alan kaplar. Mançu İmparatorluğu 1884 yılında, Doğu Türkistan istilasını gerçekleştirdiğinde şehre Çince 迪化 (Dihua) adını vermişlerdi. 1955 yılında, daha öncelerden Eyalet statüsündeki Doğu Türkistan'ın, Sincan Uygur Özerk Bölgesi olması ile birlikte, başkentin adı da tekrar Urumçi olmuştur. Çin'in batıya açılan en önemli güzergâhlarındandır. Demiryolu taşımacılığında önemli bir geçittir.

Tarih

Diğer verilen isimler: Wu-lu-mu-ch'i, Dikhua, Urumtsi, Urumutsi, Urumptsi, Ti-hua-shih, Tihwafu, Wu-lu-mu-ch'i-shih, Tikhua, Urumtschi, Tikhva, Ouroumtchi, Urumqi Shi, Wurumch'ih, Ürümqi, Ti-hua-hsien, Ti-hua-ch'eng, Ti-hua, Ürümqi Shi, Tihwa, Urunchi ve Urumchi .[2]

Urumçi`den İpek Yolu geçmiştir. İlk Türk medeniyetlerinin yaşadığı bir şehir olan Urumçi, geçmişten günümüze çok köklü bir tarih taşımaktadır. Özellikle Urumçi'den çok fazla düşünür ve evliya çıkmıştır. Bu düşünürlerin müellif eserleri günümüzde çevirileri ile halen okunmaktadır. Urumçi de yaşayan halkın büyük çoğunluğu geçmişten bu yana devam eden Türk-Müslüman nüfusun devamıdır.

İdari bölümler

Urumçi 7 belde ve 1 ilçe olmak üzere 8 idari bölüme ayrılmıştır:

Bölümler Nüfus Yüzölçüm
İsim Çince Uygurca 2002 itibari ile km²
Yenişehir 新市区 يېڭىشەھەر رايونى‎ 360,000 142
Şuymogu 水磨沟区 شۇيموگۇ رايونى 150,000 91
Tanrı Dağı 天山区 تڭرىتاغ رايونى 450,000 171
Saybağ 沙依巴克区 سايباغ رايونى‎ 440,000 422
Urumçi Çevre ve Kırsal Kesim
Mitung 米东区 100,000 244
Tudun Haba 头屯河区 تۇدۇڭخابا رايونى 130,000 276
Tapançeng 达坂城区 داۋانچىڭ رايونى 40,000 5,042
Urumçi 烏魯木齊县 ئۈرۈمچى ناھىيىسى 80,000 4,601

Etnik yapısı

Urumçi

Yüzyıllardan bu yana Müslüman-Türk nüfusun baskın olarak yaşadığı Urumçi, son yüzyılda Çin'in baskıları ve nüfus mübadele çabaları ile Müslüman-Türk nüfusun azalması ile karşı karşıyadır.

1959 yılı öncesinde 40 milyon olan Türk nüfus, 1959 yılı sonrası, baskılar ve doğum kontrolleri ile 20 milyon kişiye düşürülmüştür. Bu sonuç, 1959'dan günümüze doğal olarak 70 milyon olması gereken nüfusunun 20 milyona düşmesi; Türk nüfus üzerinde soykırım uyguladığının açıkça bir kanıtıdır.

Urumçi'nin etnik yapısı aşağıdaki gibidir;

Etnik grup Nüfus Oran (%)
Han 5,000,000 %45,3
Uygur 4,400,000 %42,79
Hui 167,148 %8,03
Kazak 48,772 %2,34
Mançu 7,682 %0,37
Moğol 7,252 %0,35
Xibe 3,674 %0,18
Rus 2,603 %0,13
Tujia 1,614 %0,08
Kırgız 1,436 %0,07
Özbek 1,406 %0,07
Zhuang 878 %0,04
Tatar 767 %0,04
Tibetli 665 %0,03
Dongxiang 621 %0,03
Miao 620 %0,03
Koreli 588 %0,03
diğerleri 2.205 %0,09

İklim

Karasal iklim kuşağında bulunan Urumçi`de yazlar sıcak ve kuru,kışlar ise çok yağmurludur. Step ikliminin görüldüğü Urumçi'de yazları sıcak ve kuru geçmekte Temmuz ayında ortalama sıcaklık 24 °C olmakta, kışları soğuk ve nemli bir hava hakim olup Ocak ayında ortalama sıcaklık -16 °C 'dir. Yıllık ortalama sıcaklık 5.4 °C, yağış ise 273 mm olmaktadır.

Urumçi Tiyenşan yöresinden Kazakistan'a doğru bir bakış

Ulaşım

Urumçi`nin 17 km kuzeybatısında havaalanı vardır (Urumqi International Airport/Urc). Şehrin Çin'e Tren bağlantıları var. Urumçi`nin 3 tane Otogarı vardır: Northern Suburb Passenger Transport Station, Southern Suburb Passenger Transport Station, Nianzigou Passenger Transport Station.

Ekonomi

1982 yılında Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu (XPCC Çince: basit 新疆生产建设兵团; geleneksel 新疆生產建設兵團; Pinyin: Xīnjiāng Shēngchǎn Jiànshè Bīngtuán), denilen onikinci tarımsal bölümü Urumçi'de kurulmuştur ve buradan yönetilir.

Eğitim

Urumçi'de, birçok eğitimle ilgili kampüsü vardır.

Üniversiteler

Yüksek okullar

Notlar

Dış bağlantılar

Çin Halk Cumhuriyeti Sincan Uygur Özerk Bölgesi yönetim birimleri Başkent: Urumçi
İl düzeyi şehir, İl, Özerk il İlçe düzeyi şehir, İlçe, Özerk ilçe, Bucak
Urumçi Tanrı Dağı Bucağı | Saybağ Bucağı | Yenişehir Bucağı | Şuymogu Bucağı | Tudun Haba Bucağı | Tapançeng Bucağı | Mitung Bucağı | Urumçi İlçesi
Karamay Karamay Bucağı | Maydağ Bucağı | Cerenbulak Bucağı | Orku Bucağı
Turfan İli Turfan | Toksun İlçesi | Piçan İlçesi
Kumul İli Kumul (şehir) | Ara Türük İlçesi | Barköl Kazak Özerk İlçesi
Hotan İli Hotan (şehir) | Hotan İlçesi | Lop İlçesi | Niya İlçesi | Guma İlçesi | Çira İlçesi | Keriye İlçesi | Karakaş İlçesi
Aksu İli Aksu (şehir) | Onsu İlçesi | Şayar İlçesi | Bay İlçesi | Avat İlçesi | Kuçar İlçesi | Kelpin İlçesi | Toksu İlçesi | Uçturfan İlçesi
Kaşgar İli Kaşgar | Maralbeşi İlçesi | Poskam İlçesi | Feyzivat İlçesi | Kağılık İlçesi | Yopurğa İlçesi | Kaşgar Yenişehir İlçesi | Mekit İlçesi | Yengisar İlçesi | Yarkent İlçesi | Kaşgar Kuna Şehir İlçesi | Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi
Kızılsu Kırgız Özerk İli Atuş İlçesi | Akto İlçesi | Uluğçat İlçesi | Akçi İlçesi
Bayangolin Moğol Özerk İli Korla (şehir) | Hoçing İlçesi | Lopnur İlçesi | Hoşut İlçesi | Çerçen İlçesi | Bağraş İlçesi | Bügür İlçesi | Çakılık İlçesi | Yençi Hui Özerk İlçesi
Sanci Hui Özerk İli Sanci (şehir) | Fukang (şehir) | Guçung İlçesi | Manas İlçesi | Jimisar İlçesi | Hutubi İlçesi | Mori Kazak Özerk İlçesi
Bortala Moğol Özerk İli Bortala | Çing İlçesi | Arişang İlçesi
Özerk bölgesine doğrudan bağlı ilçe düzeyi şehir Shihezi | Aral | Tomşuk | Vujyaçü

İli Kazak Özerk İli

İli Kazak Özerk İli Alt-eyalet düzeyi özerk ili olup Tarbagatay ve Altay'ı yönetmektedir.)
Doğrudan bağlı Gulca | Kuytun | Gulca İlçesi | Tekes İlçesi | Nilka İlçesi | Moğolküre İlçesi | Künes İlçesi | Korgas İlçesi | Dokuztara İlçesi | Çapçal Şibe Özerk İlçesi
Tarbagatay İli Çöçek (şehir) | Usu (şehir) | Dörbiljin İlçesi | Çağantogay İlçesi | Saven İlçesi | Toli İlçesi | Kobuksar Moğol Özerk İlçesi
Altay İli Altay (şehir) | Çinggil İlçesi | Jeminay İlçesi | Koktokay İlçesi | Burçin İlçesi | Burultokay İlçesi | Kaba İlçesi

(Hotan, Aksai Çin'nin hakimiyeti üzerine Çin Halk Cumhuriyeti ile Hindistan arasında anlaşmazlık mevcuttur. Şu an fiilen Çin Halk Cumhuriyeti yönetmektedir.
This article is issued from Vikipedi - version of the 10/16/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.